Lögberg - 23.12.1948, Blaðsíða 2

2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 23. DESEMBER, 1948
loBbtrg
GefiÖ út hvern fimtudag af
THE COLUMBIA PRESS LIMITED
69 5 SARGBNT AVENUE, WINNIPEG, MANITOBA
Utanáskrift ritstjórans:
EDITOR LÖGBERG, 695 SARGENT AVENUE, WJNNIPEG, MAN.
PHONE 21 804
Ritstjóri: EINAR P. JÓNSSON
Verð $3.00 um árið—Borgist fyrirfram
The "Lögberg'' is printed and published by The Columbia Press L,td.
695 Sargent Avenue, Winnipeg, Manitoba, Canada. *
Authorized as Second Class Mail, Post Office Department, Ottawa
FRIÐUR í MANNHEIMI
Um þetta leyti árs, er venjulegast meira talað um
frið, og sennilega einnig í fullri alvöru meira hugsað um
frið í mannheimi, en endranær; þetta er líka eða að
minsta kosti ætti að vera árstíð góðviljans, þar sem
menn hugsa hlýtt til samferðamanna sinna og árna
þeim gleðilegra jóla.
Þó lýðræðinu í heiminum sé vitaskuld í einu og öðru
ábótavant þá býr það yfir slíku þenslumagni til al-
mennra heilla, að þar kemst ekkert annað stjórnarform
í hálfkvisti við, vegna þess að það grundvaliast á frelsis-
ást og góðri sambúð manna á meðal.
Lýðræðið er annað og meira en atkvæðisrétturinn
einn út af fyrir sig; það krefst viðurkenningar á mann-
helginni, heimilishelginni, þjóðfélagshelginni, og jafn-
rétti allra manna til hluttöku í gæðum lífsins, þetta er
fyrsta og æðsta boðorð hins sanna lýðræðis, er útbreiða
vill guðspjall mannkærleikans heimskautanna á, milli.
í lýðræðislöndunum er altaf hægt að koma brevt-
ingum við og færa eitt og annað til betri vegar án bylt-
inga eða blóösúthellinga; öðru máli gegnir um þær
þjóðir, sem lúta valdboði harðstjórans, þar er sáttgirnin
útilokuð, og þeirra bíður umsvifalaust öxin og jörðin,
er hika við að kyssa á vöndinn.
Friðarhugsjónin verður að eignast lögheimili, og
lægi þá ekki beinast við, að það yrði mannshjartaö?
ÁLYKTUN UM ALMENN MANNRÉTTINDI
Á þingi sameinuðu þjóðanna, því, er nýlega sleit í
París, var afgreidd með yfirgnæfandi afli aðkvæða
ályktun, er að því laut, að allar hlutaðeigandi þjóðir
skuldbindi sig til þess, að tryggja sem allra öruggast
mannréttindi þegna sinna.
Spor í þessa sömu átt hafa að vísu áður verið stigin
í þróunarsögu mannkynsins; í stjórnarskrá Bandaríkj-
anna standa ákvæði um það, að allir þegnar þjóðfélags-
ins skuli vera jafnir fyrir lögunum og samskonar ákvæði
hafa fyrir löngu verið viðurkend í brezku stjórnarfari;
langflestar lýðræðisþjóðir hafa viðurkent þetta í réttar-
fari sínu þó eigi hafi skráð lagafyrirmæli verið við hendi;
en með það fyrir augum, að tryggja sem flestum áminst
öryggi, hvar sem þeir er í sveit settir, afgreiddu sam-
einuðu þjóðirnar þá ályktun, sem hér hefir verið skýrt
frá; var þetta hið þarfasta verk, því í þessum efnum
sem svo mörgum öðrum, verður góð vísa sjaldan of oft
kveðin.
ÓVITURLEGA AÐ FARIÐ
Fyrir nokkru kom fylkistjórnin í Manitoba fram
með þá uppástugu, að hækka ellistyrk þeirra, er mest
væru þurfandi um 10 dollara á mánuði; stjórnin kvaðst
fús til að greiða helming hækkunarinnar ef sveita-
stjórnir tækju að sér greiðslu hins helmingsins; er mál-
ið kom til umræðu á ársþingi sveitarstjórnasambands-
ins, sem haldið var fyrir nokkru í þessari borg, varð
niðurstaðan sú, að sambandið vildi engin afskifti hafa
af málinu, þótt það á hinn bóginn viðurkendi nauðsyn-
ina á hækkun ellisytrksins; við annari niðurstöðu en
þessari af hálfu sveitarfélaganna var naumast að búast
þar sem vitað var að þau, mörg hver, ætti ærið erfitt
uppdráttar, án þess að bæta á sig nýjum sköttum og
skyldum.
Því tók ekki stjórnin þá rögg á sig, að hækka elli-
styrkinn upp á eigin ábyrgð um 10 dollara á mánuði?
Eitthvað hefði það verið mannlegra. Og því mátti ekki
verja einhverju af brennivínsgróðanum til slíkrar hækk-
unar? Slíkt mundi naumast hafa mælst ílla fyrir, eða
stofnað stjórninni í lífsháska.
HOLL ÁMINNING
Nýlega gaf dagblaðið Winnipeg Free Press Liberal
flokknum í Canada þá hollu áminningu, sem hér fer á
eftir:
“Árangur þriggja nýlegra aukakosninga ætti að
færa Liberal flokknum heim sanninn um það að samtök-
um hans sé meira en lítið ábótavant; hverjar svo sem
ástæðurnar fyrir ósigrum hans í Vancouver Centre,
Yale, og Digby-Annapolis-Kings voru, verður ekki um
það deilt, að flokkurinn sýndi í kosningum þessum, væg-
ast sagt, alveg sérstakt kæruleysi. Stjórnin þóttist svo
viss í sinni sök, að ástæðulaust væri að óttast um úrslit.
í Vancouver Centre var sigurinn talinn það vís, að flokk-
urinn þyrfti ekkert að óttast og ekkert á sig að leggja.
Að vísu hafði Yalekjördæmið löngum verið í hönd-
um íhaldsmanna; þó gátu úrslitin þar auðveldlega hafa
getað farið á annan veg, ef Liberalar hefðu sýnt af sér
nokkru meiri skerpu.
Varðandi úrslit í kjördæmi Mr. Ilsleys, verður eigi
að fullu skýrð ástæðan fyrir sigri íhaldsmanna, þó vafa-
laust réði þar mestu um deyfð Liberala og oftraust
stjórnarvaldanna í Ottawa; eitthvað ætti Liberal
stjórnin og flokkur hennar að geta lært af áminstum
kosningaúrslitum.”

AIÍIJ6AMAL
rVENNA
Rxtstjórx: INGIBJÖRG JÓNSSON
HEIMA ER BEST
STJÖRNURNAR TINDRUÐU yfir höfði mér. Snjórinn mferr-
aði undir fótum mínum. Hvert sem augað leit, lá drifhvít mjall-
breiðan eins og dúnsæng yfir jörðinni. Hvergi örlaði á þúfnakolla
eða móbarð. Það var eins og máninn legði blessun sína yfir snævi
þakta grundina, hann var svo óvenju bjartur í kvöld. Þarna uppi
í blámanum sat hann eins og gullhnöttur og sendi kalt, töfrandi
geilsaflóð yfir láð og lög, og
stjörnurnar leiftruðu eins og lítil,
tindrandi broshýr barnsaugu. í
kvöld áttu þær óskipta athygli
mannanna. Það voru jól, og ég
var á leiðinni heim. En hvað ég
hlakkaði til þess að koma heim.
Eg vissi, að það var beðið með að
kveikja á jólatrénu, og ég hrað-
aði för minni sem mest ég mátti.
Eg gat ekki hugsað mér að vera
annars staðar en heima á jóla-
nóttina. Það er dásamlegt að geta
sagt heim. Eg hugsaði ekki út í
það þá, hve margir þeir eru 1
heiminum, sem ekkert heimili
eiga. Unglingurinn sér ekkert
nema það bjarta í lífinu, þegar
hann er svo hamingjusamur að
njóta kærleika góðra foreldra 1
skjólinu heima. Húsmóðir mín
gat ekki gefið mér betri jólagjöf
en að veita mér heimfaraleyfi.
Fyrir það blessa ég hana á með-
an ég lifi. —Og nú var ég komin
heim. Seppi, tryggi, góði vinur-
inn, dansaði í kringum mig af
kátínu. Bæjarþilin höfðu aldrei
verið eins reisuleg, og frostmarr-
ið í hurðinni lét í eyrum mínum
eins og fegursta músik. Eg flýtti
mér að verka af mér snjóinn og
á næsta augnabliki var ég um-
vafin örmum foreldra og syst-
kina. En sú blessuð birta og
hlýja. Jólatréð stóð á borðinu
laufgrænt og ilmandi. Kræki-
berjalyngið, sem vafið var um
tréð, var enn í fullum blóma.
Brátt var kvikt á trénu, ljósin
endurspegluðust í augunum, sem
horfðu á þau í sælli hrifningu.
Sálmasöngurinn hljómaði, jóla-
guðspjallið var lesið, ennþá var
það jafn nýtt sem fyrr, það er
víst, að það eldist aldrei, þó kyn-
slóðir komi og fari. Það var jóla-
helgi úti og inni. Hver skyldi þá
geta gleymt blessuðu heima-
reykta hangikjötinu, laufabrauð-
inu og öllu hinu góðgætinu? Eng-
inn konugur eða drottning í ríki
sínu gátu verði sælli en við vor-
um á jólunum.
Hvað er orðið af hinni sönnu
jólakyrrð og jólahelgi á mörgum
heimilum? Hefir hún glatazt í
rökkri óðlætis og alvöruleysis?
Nú hafa flestir allsnægtir, en eru
þó síður en svo ánægðir. Hvað
veldur? Nú þráir æskan nýtízku-
skemmtanir, einnig á jólunum.
Hve margir eru þeir ekki, sem
gleyma æskuheimilinu sínu um
jólin, af því að hugur þeirra er
upptekinn, þeir eru bundnir við
kunningjana, sem fá þá með sér
út í hringiðu skemmtanalífsins.
Hjá mörgum leynist þó neisti
innst í hjarta, sem vekur óróa
ungri sál, unz heimþráin verður
útþránni yfirsterkari, og stundin
kemur, sem lagt er af stað heim.
Það er hamingjustund, þá verða
stjörnurnar skærari, mánaskinið
milt og töfrandi — hjartað tekur
að slá örar, þegar hyllir undir
bæinn inni í dalnum. Þarna
stendur hann upp úr drifhvítri
mjöllinni eins og viti fyrir
þreyttan vegfaranda.
Hann finnur að það eru jól.
Hugrún
HVAÐ MERKJA
JÓLAGREINARNAR?
Kirsiberjatréð
Þegar þau Josep og María voru
á leið til Betlehem fóru þau fram
hjá kirsiberjatré, sem var hlaðið
berjaklösum. Maríu langaði í
berin og bað Josep að ná í þau
fyrir sig, en hann afsagði það
með öilu. Þá beygði tréð grein
arnar niður að Maríu, svo að hún
gæti sjálf náð í berin.
Það er siður meðal Tjekka og
Slava, að taka grein af kirsu-
berjatré á haustin og geyma
hana í vatni, í þeirri von að hún
blómgist um jólin. Var það trú
þar, að blómgvaðist greinin á
jólunum, þá ætti sú stúlka, sem
hafði hugsað um hana og hlúð að
henni ,að giftast á komandi ári.
Krislþyrnir
Hann sprettur á veturna og ber
ávöxt um það leyti, sem annar
gróður liggur í dái. Hinir fornu
Rómverjar notuðu hann til
skreytingar á miðsvetrarhátíð
sinni, sem haldin var um jóla-
leytið til heiðurs guðinum Sat-
urnus, sem var guð jarðargróða.
Þeir trúðu því, að Saturnus léti
hann spretta á veturna og sendu
greinar af honum til vina og
vandamanna, sem ósk um góða
framtíð.
í kristninni hefur hann fengið
aðra merkingu, eins og nafnið
bendir til. Hann er bæði tákn
lífsins og minnir jafnframt á það
að Kristur var krýndur þyrni
kórónu, og ber hans eru eins og
blóðdropar, og tákna blóð Krists
undan þyrnikórónunni.
Jólarósin
Með fjarhirðunum í Betlehem,
sem birtur var fagnaðarboðskap-
urinn um fæðingu Jesú, var lítil
stúlka. Fjárhirðarnir fóru til
jötunnar með gjafir, en litla
stúlkan átti ekkert til að gefa
barninu. Hún gekk sorgmædd á
eftir hirðunum, en alt í einu birt-
ist henni skínandi engill og
stráði hvítum rósum fyrir fætur
Phone 21 101
ESTIMATES
FREE
J. M. INGIMUND50N
Asphalt Roofs and Insulatcd
Siding — Repairs
632 Simcoe St.
Winnipeg, Man.
JOHN J. ARKLIE
Optometrist and Optician
(Eyes Examined)
Phone 95 650
MITCHELL COPP LTD.
PORTAGE AT HARGRAVE
The Swan Manufacturing Co.
Manufacturers of
SWAN WEATHER STRIP
Halldor Methusalems Swan
Eigandi
Heimili 912 Jessie Ave.
281 James Sl. Phone 22 641
GIINNAR ERLENDSSON
Umboðsmaður fyrir
ELSTU hljóðfærabúð Vestur-
landsins
J. J. H. McLEAN & Co. LldL
llóöglst víö ofannefndann viö-
víkjandi vali hljóöfœra
Pianos: HEINTZMAN —
NORDHEIMER og
SHERLOCK MANNING
MINSHALL Orgel fyrir
. kirkjur
RADIOS og SOLOVOX
Sími 88 753
HEIMILI: 773 SIMCOE STREET
hennar. Hún tók fullt fang sitt
af þeim og færði þær Jesú barn-
inu að gjöf.
Glastonbury þyrnir
Gömul sögn hermir að Jósep
af Arematia hafi farið til Eng-
lands á gamals aldri og verið
fyrsti boðandi kristninnar þar.
Hann settist að í Glastonbury og
reisti þar fyrstu kirkjuna í Eng-
landi. Hann stakk staf sínum nið-
ur efst á Wyrral-hæð og stafur-
inn festi rætur og blómgvaðist
um jólaleytið. Sá viður er nú
kallaður Glastonbury-þyrnir og
er jólaskraut Englendinga.
Lesbók Mgbl.
HOUSEHOLDERS
ATTENTION!
We can supply your fuel needs with all the
standard brands of coal and coke such as
Saunders Creek, Foothills, Drumheller, Black
Nugget, Briquettes, Saskatchewan Lignite,
Zenith and Winneco Coke.
Stoker Coals in Various Mixtures Our Specialty
MCfURDY CUPPLY fO. LTD.
V/ BUILDERS’ IkJ SUPPLIES \s AND COAL
Erin and Sargent
Phone 37 251
KOBRINSKY CLINIC
216 Kennedy Street
WINNIPEG
SOLOMON KOBRINSKY, M.D. - Matemity and Diseases of Women
LOUIS KOBRINSKY, M.D:, F.R.C.S., (Edin.) - General Surgery
SIDNEY KOBRINSKY, M.D. - Internal Medicine
M. TUBBER KOBRINSKY, M.D., Ch. M. - Physician and Surgeon
SAM KOBRINSKY, M.D. - - Physician and Surgeon
BELLA KOWALSON, M.D. - - Physician and Surgeon
Telephone 96 391
if no answer, call
Doctors' Direcíory, 72 152
Vegna ALLRAR
Heimabökunar kaupa
GÓÐAR HU5MÆÐUR
Notið það í brauð,
bollur, skorpusteik, kökur
og aðra bakningu — notið
það til allra hluta.
Það er malað úr bezta Canada hveiti.
(ORT
MtVt)
#*’*

Beztu kaffi
kjörkaupin
í dag
• 1

hja
ma'
tsafa