Lögberg - 18.01.1951, Page 1

)
PHONE 21374
-a t>«

V.\^e
-,dereTS tfíÖ^
l>a^tva’^^ Sv A Compleie
Cleaning
Insiiiuiion
64. ÁRGANGUR
Flugvél forsætisróðherra
nauðlendir í Keflavík
Séra Valdimar J. Eylands Frú Lilja Eylands
Silfurbrúðkoup Eylandshjóna
athöfa þessi fram á virðulegan
og ánægjulegan hátt, enda eru
Dau séra Valdimar Eylands og
frú hans ástsæl innan safnaðar-
ins og það að verðleikum. Það
ár, sem þau voru á íslandi, á-
unnu þau sér einnig vináttu og
virðingu fjölmargra, ekki hvað
sízt í söfnuði þeim, sem séra Ey-
lands þjónaði þar. Þeim silfur-
brúðhjónunum bárust fjöldi
heillaóska símleiðis, þar á meðal
frá biskupi íslands og frú hans.
P. V. G. K.
MINNINGARORÐ:
Ásmundur Einarsson
Ásmundur Einarsson, vist-
maður á Betel, Gimli, Man., and-
aðist þar þann 8. janúar s.l.
Hann var fæddur 21. okt. 1874
að Hrauni í Aðaldal í Þingeyjar-
sýslu. Foreldrar hans voru Einar
Einarsson og Guðbjörg Gríms-
dóttir kona hans. Hann fluttist
með foreldrum sínum til Can-
ada árið 1879 og ólst upp hjá
þeim, fyrsta árið hér í landi í
Víðinesbygð við Gimli, en næstu
3 árin að Espihóli og Skriðulandi
við Riverton, en síðar, um 5 ára
skeið að Auðnum við Gimli, var
Ásmundur þá 15 ára, og fór þá
brátt að vinna fyrir sér, heima
og á heimilum í grendinni, síð-
an, árum saman við fiskiveiðar
og fiskiflutninga. Hann dvaldi á
Kyrrahafsströnd 1909—1910. —
Ásmundur þjónaði í hinu fyrra
heimsstríði, og innritaðist í her-
inn 14. febr. 1916, og fór til Eng-
lands í sept. hið sama ár. Hann
var í skotgröfum í 18 mánuði,
og tók þátt m. a. í orustum á
Hill 70 og Passchendale. Hann
særðist ekki, en mun aldrei hafa
beðið bætur hinnar löngu dval-
ar sinnar í skotgröfunum. Hann
kom til Canada í febrúar 1919.
Um hríð dvaldi hann á heimili
bróður síns og tengdasystur á
Auðnum, en fór svo að vinna út
á við á ýmsum stöðum, en lengst
eða í 11 ár hjá Jóni B. Jónssyni
bónda á Birkinesi við Gimli.
Þaðan fór hann sumarið 1938, og
dvaldi þaðan af, eða full 12 ár, á
Roskinn maður og fimmtug
kona liggja úti í stórhríð
Svo sem áður var skýrt frá
hófst þann 4. þ. m. í London
fundur forsætisráðherra sam-
veldisþjóðanna brezku, og mætti
þar fyrir hönd Canada forsætis-
ráðherrann, Mr. St. Laurent;
fundurinn stóð í rúma viku og
voru þar að sjálfsögðu mörg mál
og mikilvæg tekin til meðferð-
ar, þó öryggismálin skipuðu þar
vitaskuld öndvegi; forsætisráð-
herrarnir munu hafa orðið nokk-
urn veginn á eitt sáttir um það,
að gerð skyldi til þess ein til-
raunin enn, að' fá kínverska
kommúnista til að fallast á
vopnahlé í Kóreu, þó tvísýnt
þætti að vísu um undirtektir; á
hinn bóginn var það engu síður
gert ljóst, að um tilslakanir við
kommúnista, grundvallarlegs
eðlis, yrði ekki að ræða; land-
ránsstefna þeirra yrði ekki und-
ir neinum kringumstæðum rétt-
lætt og þaðan af síður verðlaun-
uð; þá var og reynt, að jafna deil-
una milli Indlands og Pakistan
út af hinu auðuga Kasmirfylki,
sem bæði ríkin gera tilkall til,
og þyka meiri líkur til en áður,
að takast megi að miðla málum.
Að loknum fundinum í Lon-
don brá Mr. St. Laurent sér til
Parísar, dvaldi þar í tvo daga og
átti viðræður við frönsk stjórn-
arvöld um þa\r helztu vandamál,
Mannskæð
inflúensa
Illvíg inflúensa heggur strand-
högg um þessar mundir í Vestur
Evrópu; á Englandi hafa sjö
hundruð og fimtíu manns látið
h'fið í faraldri þessum, sem
hvergi nærri er enn séð fyrir
enda á, og á norðurströnd Þýzka
lands hefir plágan þegar gert
mikinn usla; þá herma og nýjar
fregnir, að í þorpinu Fredericks-
havn á Grænlandi, sem telur um
fimm hundruð íbúa, séu dauðs-
föll af völdum plágunnar orðin
nokkuð á þriðja tug.
Kunnur stjórnmála-
maður látinn
Síðastliðinn þriðjudag lézt
hér í borginni Mr. J. S. Farmer,
fyrrum foringi C. C. F.-flokksins
í Manitóba, eftir langvarandi
heilsubilun; hann átti sæti í
bæjarstjórn í fjögur ár, var
borgarstjóri Winnipegborgar í
tvö ár, sat lengi á fylkisþinginu
í Manitoba, og gegndi um hríð
verkamálaráðherra embætti.
Mr. Farmer var hið mesta
prúðmenni, hygginn og velvilj-
aður, er hvarvetna naut virðing-
ar og trausts.
Maður verður úti
í Höfðahverfi
í ofviðrinu í vikunni sem leið
varð sjötugur maður úti í Höfða-
hverfi í Suður-Þingeyjarsýslu.
Maðurinn var Sigurður Ring-
sted til heimilis á Kljárströnd.
Síðla á fimmtudaginn var hann
á heimleið frá Grenivík, en kom
ekki fram, og var þá þegar um
kvöldið hafin leit að honum. —
Fannst hann kl. 9 um kvöldið
vestan á Höfðanum örendur. Er
talið líklegt að hann hafi veikst
á leiðinni og látizt snögglega.
—TÍMINN, 8. des.
er krefðust lausnar; ráðgert var
að Mr. St. Laurent kæmi til
Ottawa á mánudaginn, en af
þessu gat ekki orðið vegna nokk-
urrar bilunar á flugvélinni, sem
hann ferðaðist með yfir hafið;
varð hún að nauðlenda á Kefla-
víkurflugvelli og bíða þar við-
gerðar, og varði Mr. St. Laurent
þá bið sinni til að heilsa upp á
stjórnarvöld íslands.
Sinclair Lewis
látinn
Þann 10. þ. m., lézt að Villa
Electra Clinic á Italíu, ameríski
rithöfundurinn víðfrægi, Sinc-
lair Lewis, 65 ára að aldri, fædd-
ur að Sauk-Centre í Minnesota-
ríkinu árið 1885. Alls hafði hann
samið tuttugu og þrjár bækur;
hann var sæmdur bókmenta-
verðlaunum Nóbels árið 1930, og
var 1 því tilefni einkum vitnað
í bók hans „Babbit“. Meðal ann-
ara frægustu og útbreiddustu
bóka hans má nefna „Main
Street“ og „It Can’t Happen
Here“. Hann kom tíðum óvægi-
lega við kaun þjóðar sinnar og
brá þá venjulega fyrir sig nap-
urri kaldhæðni.
Sinclair Lewis samdi „Babbit“
á ítalíu, og þar kyntist hann
fyrst seinni konu sinni, Dorothy
Thompson; síðasta bók þessa ný-
látna rithöfundar, „World So
Wide“, kemur út þann 21. marz
næstkomandi; er þar um að ræða
ástarsögu, sem mótuð er í ítölsku
umhverfi.
Krefst að nú sé
hafist handa
“Viðræður milli Canada og
Bandaríkjastjórnar varðandi St.
Lawrence-skipaskurðinn, full-
gerð hans og orkuvirkjanir, hafa
verið á döfinni áratugum sam-
an, án þess að náðst hafi sam-
komulag um raunhæfar fram-
kvæmdir; nú leggur Truman
forseti til, að Bandaríkin leggi
fram til að byrja með 20 miljón-
ir dollara í því augnamiði, að
hafist verði nú þegar handa um
að hrinda þessu mikla mann-
virki áleiðis; vitaskuld er til þess
ætlast, að Canada leggi einnig
fram sinn skerf; fram að þessu
hafa framkvæmdir þessa fyrir-
hugaða stórvirkis, einkum sætt
mótspyrnu af hálfu stjórnar-
valda New Yorkríkis, hvað, sem
nú kann að verða.
Stóraukin útgjöld
Eins og vitað er, kemur sam-
bandsþingið í Ottawa saman
þann 30. þ. m., og tekur þá brátt
til óspiltra málanna um störf sín,
og mun þingið vafalaust taka
til meðferðar mörg og mikilvæg
mál, þó mest þeirra verði vita-
skuld hin nýju fjárlög, sem ætla
má að verði hærri en nokkru
sinni fyr, vegna hinna óumflýj-
anlegu og auknu hervarna.
Afspyrnuveður
Síðastliðinn mánudag gerði
slíkt afspyrnuveður á ýmissum
stöðum í British Columbiafylk-
inu, að vindhraðinn komst upp
í sjötíu mílur á klukkustund;
fannkyngi var einnig mikið og
samgöngutruflanir urðu all-til-
finnanlegar, einkum þó í Vic-
toria og Vancouver; í óveðrinu
meiddust eitthvað um þrjátíu
manns í Victoria.
Séra V. J. Eylands og frú hans
áttu silfurbrúðkaup fyrir fáum
dögum og fjölmenntu meðlimir
Fyrsta lúterska safnaðar og aðr-
ir vinir þeirra mjög til kirkju á
sunnudaginn var til þess að sam-
fagna prestshjónunum með
þennan merka áfanga á lífsleið
þeirra. Hvert.sæti niðri í kirkj-
unni var skipað og flest uppi á
svölunum, auk þess sem báðir
söngkórar safnaðarins fylltu
hvert sæti á söngpalli. Alls
munu hafa verið þarna um 600
manns við kirkju. Guðsþjónust-
an fór fram með mjög hátíðlegu
sniði og sungu þar einsöng þau
Mrs. Pearl Johnson og Mr.
Elmer Nordal. Að tíðagjörð-
inni lokinni tók til máls formað-
ur safnaðarins, Mr. Victor Jón-
asson, þakkaði hann prestshjón-
unum blessunarríkt starf þeirra
í þjónustu safnaðarins og árn-
aði þeim allra heilla í framtíð-
inni. Afhenti hann þeim mjög
vandaða tesamstæðu: Bakka, te-
könnu, kaffikönnu, rjómakönnu
og sykurskál úr silfri og eru það
hinir mestu dýrgripir. Mrs. Ey-
lands hlaut fagran blómvönd
frá söngkórnum og þakkaði hún
hann og góða samvinnu á liðn-
um árum, minntist ennfremur
tilhugalífsins, þegar hún og
unnusti hennar hefðu verið að
leggja áætlanir fyrir framtíðina
og hefðu þau séð þær flestar
rætast, jafnvel þann loftkastala
verða að veruleika, að þau færu
saman til íslands og vitjuðu ætt-
arstöðva sinna þar. Séra Valdi-
mar Eylands þakkaði heiðurs-
gjöfina, minntist samstarfsins
við söfnuðinn þau tæp 13 ár,
sem hann hefði þjónað honum,
og færði fram þakkir fyrir alla
þá ástúð og uppörfun, sem kona
hans hefði látið honum í té á
liðnum árum. Hann hefði tekið
prestsvígslu um sama leyti og
þau hjónin giftust og kvaðst
myndi velja prestsstarfið að lífs-
starfi, ef hann væri enn staddur
í sömu sporum. Báðum prests-
hjónunum sagðist ágætlega og
voru ræður þeirra sambland al-
vöru, gleði og gamansemi, enda
var gerður að þeim hinn bezti
rómur. Þá tók til máls bróðir
silfurbrúðarinnar, Mr. Einar
Johnson frá Lacota, N. D.,
minntist þeirra atburða, er gerð-
ust á æskuheimili þeirra syst-
kynanna fyrir 25 árum og færði
prestshjónunum gjöf og heilla-
óskir fyrir hönd systkyna brúð-
arinnar og venzlafólks. Að lok-
um buðu kvenfélög safnaðarins
öllum viðstöddum til kaffi-
drykkju í samkvæmissal kirkj-
unnar og gafst þar hverjum ein-
stökum tækifæri til að árna silf-
urbrúðhjónunum heilla. Öll fór
Voru að leila fjár á heiðinni
vesian Mývainssveiiar þegar
bylurinn skall á.
Þegar stórviðrið gekk yfir
Mývatnssveit síðastliðinn
fimmtudag, fór Þorgeir Jóns
son á Helluvaði að heiman
til þess að sækja kindur,
sem voru vestur í heiðinni,
stutt frá bænum. Húsmóðir
hans, Guðrún Sigurgeirs-
dóttir, fyrrverandi ljósmóð-
ir, fór á eftir honum til þess
að hjálpa honum að koma
kindunum heim, en í sama
mund brast á stórhríð, og
kom hvorugt þeirra heim
aftur.
Þegar þau Þorgeir og Guðrún
komu ekki heim, hófu heima-
menn leit um kvöldið. Var þá
blindhríð og ofsaveður, svo að
ekki sá út úr augunum og ill-
fært út að fara, enda bar leitin
engan árangur. Náðu leitarmenn
húsum, en jafn nær um það,
hvað af þeim hefði orðið.
Guðrún finnst.
Klukkan fimm um morguninn
var heldur farið að lægja og
tygjuðust þá menn frá Hellu-
vaði, Arnarvatni og Stöng til
leitar. Fundu þeir Guðrúnu
klukkan átta um morguninn.
Hafði fundum þeirra Þorgeirs
aldrei borið saman, er hún fór
á eftir honum að leita kindanna,
og hafði hún tekið þann kost að
halda kyrru fyrir og láta skefla
yfir sig. Var hún vel búin og
ókalin með öllu.
Gaf sjálf kindum kvöldið eflir.
Guðrún var nú studd til bæj-
ar. En er heim kom í húshlýjuna,
hresstist hún fljótt, og um kvöld-
ið fór hún sjálf í húsin og gaf
kindum sínum. eins og ekkert
hefði í skorizt. — Guðrún Sig-
urgeirsdóttir er um fimmtugt,
og er mjög rómað harðfengi
hennar og hreysti.
Þorgeir náði að Slöng.
Um hádegisbilið voru margir
menn víðs vegar úr Mývatns-
sveit komnir í Helluvað. Átti að
hefja víðtæka leit að Þorgeiri.
En áður en allir voru komnir af
stað í leitina, kom Þorgeir heim
að Stöng, bæ vestur á Mývatns-
heiðinni. Hafði hann ætlað að
fylgja símanum undan hríðinni,
en tapað af honum. Gróf hann
sig þá í fönn og lét þar fyrir-
berast um nóttina. — Þorgeir
var hress og ókalinn. Hann er
maður nær sextugu, og var ný-
kominn heim af Kristneshæli.
Tjón af veðrinu.
Nokkurt tjón varð af veðri
þessu í Mývatnssveit. Einkum
fauk ofan af heyjum, og urðu
þannig nokkrir heyskaðar sums
staðar. Um fjárskaða er ekki enn
vitað.
—TÍMINN, 6. des.
Risavaxin fjárlög
Truman Bandaríkjaforseti hef-
ir lagt fyrir þjóðþingið í Wash-
ington fj árlagafrumvarp stjórn-
arinnar fyrir næsta fjárhagsár,
er hefst þann 1. apríl næstkom-
andi, og eru útgjöldin áætluð
nálega sjötíu og tvær biljónir
dollara; af þessari upphæð er
gert ráð fyrir, að því sem næst
tveim þriðjungum hennar verði
varið til hervarna í hinum ýmsu
greinum, eigi aðeins heima fyrir,
heldur og til stuðnings við þær
þjóðir, er að Atlantshafsbanda-
laginu standa, sem og til að
standast straum af fjárframlög-
um vegna Kóreustríðsins; ekki
er talið líklegt, að fjárlög þessi,
þótt risavaxin séu, muni valda
nokkrutn verulegum ágreiningi
í þinginu.
heimili bróður síns á Auðnum
og naut þar ágætrar umönnun-
ar, er heilsa hans fór hrörnandi
hin síðari ár, varð hann bæði
blindur og mjög heyrnarsljór.
Ásmundur var stiltur maður
orðvar og fumlaus og hinn vand-
aðasti. Hann átti marga trygga
vini og ávann hlýhug margra er
honum kyntust, var og sjálfur
maður hjartahlýr, hafði mikla
unun af söng, enda maður vel
söngvinn — og átti góða athyglis
greind. Hann varð vistmaður á
Betel s.1.1 haust og þar andað-
ist hann, sem áður er getið, og
þaðan fór útför hans fram þann
11. janúar að viðstöddu fjöl-
mennu frændaliði og kunningja
auk vistfólks heimilisins — einn-
ig var þar viðstatt fólk, vinir
hins látna, frá Winnipeg, Lang-
ruth og víðar að. Hann var lagð-
ur til hinztu hvíldar í Gimli-
grafreit.
S. Ólafsson
Kvöð til
herþjónustu
Hermálaráðherra Bandaríkj-
anna, Georg C. Marshall, hefir
gert hervarnanefnd efri mál-
stofu þjóðþingsins í Washington
aðvart um, að hann telji óhjá-
kvæmilegt vegna öryggis þjóð-
arinnar að 450,000 amerískir
menn, sem nú eru að ná átján
ára aldri og að læknisúrskurði
njóti fullrar heilsu, verði kvadd-
ir til heræfinga í næstkomandi
tuttugu og sjö mánuði.
Rannsóknar krafist
Mr. J. M. Forkin bæjarráðs-
maður í Winnipeg, ræddi um
það nýverið á bæjarstjórnar-
fundi, að ekki myndi alt með
feldu um hreinlæti og heilbrigð-
isleg vinnuskilyrði í ýmissum
verksmiðjum og vinnustofum í
borginni, og kvað hann sér per-
sónulega kunnugt um, hve víða
væri ábótavant í þessu efni, eink
um í vinnufatagerðum og öðr-
um saumastofum; nú hefir þetta
leitt til þess að yfirheilbrigðis-
málaráðunautur bæjarstjórnar,
Dr. Morley Lougheed, telur
nauðsyn á, að nákvæm rann-
sókn fari fram, varðandi hrein-
læti og heilbrigðisregjur í öll-
um verksmiðjum og vinnustöðv-
um borgarinnar, og kvast þegar
mundu leggja málið fyrir verka-
málaráðuneyti fylkisstjórnar-
innar og reyna að fá fullnaðar
úrskurð um það, hverjir ættu í
rauninni að bera ábyrgð á eftir-
litinu.
Það var þarft verk að taka
mál þetta til fylztu yfirvegunar
og mun slíkri ráðstöfun alment
fagnað verða af hálfu borgar-
búa. .
Frá Kóreu
Nýjustu fregnir af vettvangi
Kóreustríðsins bera með sér, að
hersveitir sameinuðu þjóðanna
hafi hafið nokkura sókn á vest-
urvígstöðvunum og náð haldi á
fjórum borgum, er kommúnist-
ar áður höfðu á valdi sínu; er frá
því skýrt að loftherinn hafi veitt
landhernum ómetanlegan stuðn-
ing í viðureign þessari, og að
hann muni eiga sinn bróðurhlut
í sigrinum; á öðrum vígstöðvum
hefir fátt það gerst, er tíðind-
um þyki sæta; í áminstri sókn
varð mannfall mikið í liði komm
únista, er flýði sem fætur toga
á ringulreið.