Lögberg - 14.06.1951, Side 1

PHONE 21 374
» u^e
-totö ciett^TS
Cleaning
a
Inslilulion
PHONE 21 374
ikOt*

\jiVCÓKe
c\ett'ttcTS

A Compleie
Cleaning
Instiiution
64. ÁRGANGUR
Hermennirnir fá leyfi til
Reykjavíkurferða á
hverju kvöldi
Að undanförnu hefir herliðs
þess, sem komið er til landsins,
lítið gætt utan Keflavíkurflug-
vallar.
Nú virðist eiga að gera á þessu
breytingu, því að í gær var send
út frá stjórnendum liðssveit-
anna tilkynning, þar sem meðal
annars segir svo, að hermönnum
á Keflavíkurflugveili verði frá
4. júní leyft að fara til Reykja-
víkur og annarra staða í ná-
grenninu og gildi það fyrir menn
úr landher, sjóher og flugliði.
Megi þeir fara af flugvellinum
eftir kl. fimm á virkum dögum
og eftir hádegi á laugardögum,
sunnudögum og leyfisdögum, en
verði að koma heim aftur að
kvöldi. Verði sérstakir bílar í
förum til Reykjavíkur, og fari
þeir frá Reykjavík kl. tíu að
kvöldi og megi búast við, að eitt
hundrað hermenn komi tii
Reykjavíkur á hverju kvöldi og
um helgar.
Þessi breytta skipan hlýtur að
hafa í för með sér, að veruleg
hætta er á, að svipað ástand
skapist í samskiptum hermanna
og íslendinga og var á hernáms-
árunum. —TÍMINN, 2. júní
WINNIPEG, FIMTUDAGINN, 14. JÚNÍ, 1951
Mikil og góð tíðindi af
kenslustólsmólinu
NÚMER 24
Árni G. Eggertson, K.C.
Endurkosinn í fram-
kvæmdarstjórn
Á nýlega afstöðnum ársfundi
Eimskipafélags Islanðs í Reykja-
vík, var Arni G. Eggertson, K.C.,
endurkosinn í framkvæmdar-
stjórnina með miklu afli at-
kvæða. Ásmundur P. Jóhanns-
son á eftir annað ár í stjórninni.
í símskeyti til Mr. Eggertson,
er þess ennfremur getið, að á-
kveðið hafi verið að greiða hlut-
höfum 4% í arð fyrir síðastliðið
starfsár.
Ungur maður klífur upp
Þórðarhöfða í Skagafirði
Frá frétlariíara Mbl. á Hofsós
Fyrir nokkrum dögum vann tvítugur maður, Valgarð
Björnsson, frá Bæ það afrek, sem sennilega er einstætt,
að hann kleif Þórðarhöfða í Skagafirði. Kleif hann bjargið,
sem er 30—40 metra hátt og næstum lóðrétt á þeim stað
í því, sem kallaðar eru Mávatorfur. Er þar mikið fugls-
setur, fíll, en egg hafa ekki verið tekin þar sökum torfærar,
þótt oft hafi verið rætt um þá búbót, sem af eggjatekju
mætti hafa þarna.
Ónumið land og gæfur fugl.
Valgarð lagði í bjargið og hafði
meðferðis mjóan kaðal. — Gekk
hægt að komast upp bjargið og
oft virtist, sem það væri ófært
með öllu, en upp undir bjarg-
brún komst hann og varð þá
fastur um tíma, en komst að lok-
um upp á bjargið sjálft.
Þarna uppi var ónumið land
með öllu og mátti stjaka við
fílnum, svo gæfur var hann, en
lýsispýjurnar er hann spjó, voru
allt annað en geðslegar. Sinu-
flóki er þarna uppi svo mikill,
að hann nær manni í mitt læri.
Greið leið var niður að fara,
þar sem nú var kaðall festur á
bjargbrún.
Um Þórðarhöfða.
Þórðarhöfði á Skagafirði er á-
reiðanlega ein mesta prýði hér-
aðsins. Hann er 202 m. að hæð,
standberg í sjó fram og líkist
til að sjá, að þar sé myndarlegt
skip á ferðinni.
Við höfðann eru bundnar
^iargar þjóðsögur og eiga þar að
vera kirkja, sölubúð o. fl. s.b.r.
gamlar huldufólkssagnir. Hæsti
tindur Þórðarhöfða heitir Her-
konnklettur. — Þar eru einnig
Skessuspor eftir tröllkonu þá,
er gekk af Skaga á Drangey, en
náði aðeins með tærnar í Þórð-
arhöfða, því þar reyndist hún
full klofstutt. Bergmyndin er
ttijög einkennileg í höfðanum,
enda er hann talinn gamalt eld-
fjall. — 1 Búðarbrekkum, sem
eru sunnan í höfðanum er fjöl-
breyttur jurtagróður. Þar vaxa
^iit jarðarber og hrútaber — og
Par angar af blómailm þegar
heitt er í veðri.
—Mbl. 3. júní
Ljóðlínur
Ef ég get unað við ljóð og lag
þó lífið sé rakt af tárum.
Ég skipti fús fyrir daginn í dag
við dauðann á þúsund árum.
P. G.
Algervi sér enginn gaf. —
Erfð og venju háður
breiðum toga ættar af
ertu grannar þráður.
P. G.
Að því er forstjórum járn-
brautarfélaganna í Canada seg-
ist, . eru uppskeruhorfur yfir
höfuð hinar ákjósanlegustu, því
nú er nægur raki í jörð.
Eins og nú hefir fyrir alllöngu
verið upplýst, tekur hinn vænt-
anlegi kenslustóll í íslenzkri
tungu og bókmentum við Mani-
tobaháskólann til starfa í haust,
og rætist þá með því hinn mikli
menningardraumur íslendinga
vestan hafs, sem þeir áratugum
saman hafa alið í -brjósti; með
stofnun kenslustólsins skal ís-
lenzkri menningu reist það varn-
arvirki í vestri, er standa megi
af sér hafrót allra alda; mun þá
list þeirra Egils og Snorra, eigi
aðeins ná til þeirra einna, sem
rót sína eiga að rekja til ís-
lenzkra ætta, heldur til fjölda
manna og kvenna af öðrum þjóð-
ernislegum uppruna, er gerast
munu boðberar íslenzkrar menn-
ingar vítt um jarðir og stækka
með því landnám hins íslenzka
kynstofns, og verður þá glæsi-
legum áfanga náð.
Frá því hefir oftar en einu
sinni verið skýrt, að til þess að
ú'yggj3 framtíð kenslustólsins
fjárhagslega, nægi eigi minni
fjárhæð en $200.000. Mikið fé í
þessu augnamiði er þegar komið
í vörzlu háskólans, þó enn sé
samstiltra átaka þörf unz því
marki verði náð, sem eigi.þarf
að efa að lánist, því svo er nú
orðið bjart umhorfs á þessum
vettvangi vegna síaukins áhuga
af hálfu almennings; þessu til
sönnunar nægir að vitna í það,
að nú hefir fólk vort í ýmsum,
íslenzkum bygðarlögum, tekið
sér fyir hendur að safna heima
1000 lestir á viku úr
fjórum togurum
Togarar Reykjavíkurbæjar
hafa aflað sæmilega að unðan-
förnu, og lögðu fjórir þeirra upp
þúsund lestir af fiski og fiskaf-
urðum í síðustu viku.
Skúli Magnússon kom með
121 lest í bræðslu og 78 lestir af
saltfiski, Hallveig Fróðadóttir 65
lestir í bræðslu og 172 lestir í
íshús og herzlu, Jón Þorláksson
með 209 lestir í bræðslu og 171
lest í íshús og herzlu og Þor-
steinn Ingólfsson með 52 lestir í
bræðslu, 17 lestir í íshús og 121
lest saltfisk, og auk þess tíu lest-
ir af fiskimjöli.
Ingólfur Arnargon er að veið-
um við Bjarnarey. Fór hann
þangað 17. maí og hefir aflað
sæmilega, eins og Tíminn hefir
áður skýrt frá.
—TÍMINN, 2. júní
Prédikar í Winnipeg
Dr.
Dr. Franklin Clark
Fry, hinn mikilhæfi
og víðkunni forseti
Sameinuðu lútersku
kirkjunnar í Norður
Ameríku (ULCA) pré-
dikar við árdegis guðs-
þjónustu í Fyrstu lút-
ersku kirkju á sunnu-
daginn 24. júní. Hann
heimsækir kirkjuþing-
ið að Lundar, og flyt-
ur einnig erindi þar að
kvöldi sama dags.
Dr. Fry er einn af
glæsilegustu kirkju-
höfðingjum samtíðar-
innar, hæfileikamaður
mikill, og f r á b æ í
mælskugarpur. Hann
ber fleiri t i 11 a og
doktorsgráður en hægt
er að telja í stuttu
máli, enda er hann
viðurkendur m e ð a 1
Franklin Clark Fry
fremstu leiðtoga í heimi mótmælenda. S.l. janúar fór hann flug-
leiðis umhverfis jörðina til að kynna sér ástæður flóttafólks í
ýmsum löndum, og flutti Truman forseta persónulega frásögn
um þá ferð. Hann er ákveðinn samvinnumaður á sviði kirkju-
mála. Það er hressandi að hlusta á slíkan mann.
fyrir $1000,00 fjárhæð í nafni
hvers bygðarlags um sig, og
verður þess eigi langt að bíða,
að hvert einasta og eitt bygðar-
lag íslendinga á þessu megin-
landi, hefjist handa í sömu átt;
«r þetta þegar orðið fram-
kvæmdarnefnd og öðrum unn-
endum kenslustólshugsjónarinn-
ar, óumræðilegt fagnaðarefni.
Þegar íslendingar í heild taka
höndum saman um fjársöfnun-
ina, er óþarft að efast um ár-
angur.
Framkvæmdarnefndinni e r
ant um að það skiljist, að hún er
ávalt reiðubúin, að láta bygðar-
lögunum í té alla þá aðstoð, er
hún ræður yfir, svo sem með
heimsóknum til þeirra og upp-
lýsingum í vikublöðunum.
Mál þetta verður frekar rætt
í næstu viku.
Séra Egill H. Fáfnis
Forseti lúterska
kirkjufélagsins
Hið næsta ársþing lúterska
kirkjufélagsins verður sett að
Lundar þann 21. þ. m., og stýrir
því forsetinn, séra Egill H.
Fáfnis frá Mountain, N. Dak.
Fulltrúi fró íslandi við hótíða-
höld Templara í Chicago
Nýkomið bréf frá séra Kristni
Stefánssyni, Stórtemplar Good
Templara Reglunnar á Islandi,
færði mér þá góðu frétt, að full-
trúi heiman af íslandi mæti, á-
samt mér, fyrir hönd Stórstúk-
unnar á Hástúkuþinginu og ald-
arafmæli Reglunnar í Chicago
13.—15. júní. Má þetta vera
fagnaðarefni íslenzkum Templ-
urum og öðrum bindindisvinum
beggja megin hafsins.
Fulltrúinn heiman um haf
verður Indriði Indriðason rit-
höfundur (sonur Indriða skálds
Þorkelssonar frá Fjalli), greind-
ur og gegn maður, eins og hann
á kyn til, sem látið hefir sig mik-
ið skipta bindindismál, og gegnir
nú embætti stórfræðslustjóra í
Stórstúkunni. Er það sérstak-
lega ánægjulegt, að embættis-
maður Stórstúku Islands tekur
þátt í þessu Hástúkuþingi og
hinum söguríku hátíðahöldum í
tilefni af aldarafmæli Reglunn-
ar. Eigi er greinarhöfundi kunn-
ugt hversu lengi Indriði dvelur
vestan hafs né heldur hvernig
hann hagar ferðum sínum, en
vonandi gefst honum þó tæki-
færi til að heimsækja eitthvað
af byggðum landa sinna hérna
megin hafsins.
1 þessu sambandi fer vel á því
að víkja að nokkrum meginat-
riðum í sögu Good Templara
Reglunnar á íslandi. Hún er nú
67 ára gömul. Undirstúkur eru
nú 45 með 5055 félögum, barna-
stúkur 61 með 6199 félögum;
samtals eru því Templarar á ís-
landi 11,254, og er Stórstúka Is-
lands langsamlega fjölmennasta
stórstúka í heimi — hlutfalls-
lega — og hefir svo verið lengi.
Good Templara Reglan á íslandi
hefir unnið margþætt menning-
arstarf og mannúðar frá upphafi,
og ávalt staðið í nánu sambandi
við lífsstraum þjóðarinnar. Hún
er aðal-bindindisfélagsskapurinn
í landinu, og má óhætt telja, að
hún njóti trausts og álits þings
og þjóðar, enda hafa margir af
ágætustu mönnum og konum
þjóðarinnar skipað sér í sveit
með Templurum. Reglan hefir
verið áhrifamikill skóli í félags-
legu uppeldi og hefir með mörg-
um hætti komið við menningar-
og framfarasögu þjóðarinnar.
RICHARD BECK
Víða mikið kal
í túnum á
Suðurlandi
Tún í Árnessýslu eru víða
skammkalin eftir næturfrostin,
sem komu ofan á sólbráðina á
daginn, fyrst í vor. Eru í túnun-
um víða stórar, hvítar skellur,
sem ekki kemur strá upp úr, og
munu ekki gróa að neinu gagni
í sumar.
Yfirleitt lítur illa út með
sprettu á túnunum. Þau eru ekki
nema aðeins vel græn, þar sem
þau eru þó ókalin, og miðar gras
vexti ákaflega seint. Er hvort
tveggja, að sólarlaust hefir ver-
ið í vor, og úrkoma mjög lítil,
enda þótt suðlæg átt hafi verið
um langt skeið.
Jörðin er einnig mjög köld
enn, því að klaki er ekki farinn
úr. Fyrir einni viku var sums
staðar ekki nema skóflustunga
niður á klakann, og síðan önnur
skóflustunga niður í þíða jörð.
Klakalagið er auðvitað mismun-
andi eftir aðstæðum, en yfirleitt
verður enn nokkuð, þar til klak-
inn er horfinn, svo að jarðveg-
urinn mun seint hlýna í sumar
og spretta sennilega verða treg
fram eftir.
Útjörð lítur til muna betur út
en túnin, og er þar kominn nokk-
ur gróður. Byrjað er að láta út
kýr, og mun það að vísu vera
í seinna lagi.
—TIMINN, 3. júní
Gullfossi hefir gertgið alt að
óskum í Afríkuferðum
segir Pélur Björnsson,
skipsljóri.
„Gullfossi hefir gengið allt
að óskum og jafnvel betur en
búist var við í upphafi“,
sagði Pétur Björnsson, skip-
stjóri, í símtali við Morgun-
blaðið í gærdag, en þá var
skipið statt um 90 sjömílur
suðaustur af Dyrhólaey á
leið til landsins í sinni fyrstu
fyrstu ferð frá Kaupmanna-
höfn á þessu sumri. — Gert
er ráð fyrir að Gullfoss legg-
ist að hafnargarðinum hér í
Reykjavík kl. 9. f. h. í dag.
Goll heilsufar áhafnar
og veðursæld.
Gullfoss fór héðan í fyrra-
haust í byrjun októbermánaðar
og hefir því haft um 8 mánaða
útivist frá landinu. Tók franskt
skipafélag skipið á leigu til að
hafa það í förum milli Bordeaux
í Frakklandi og Casablanca í
Afríku. Tókust þær ferðir ágæt-
lega. Voru leigjendur og farþeg-
,,Ættland og erfðir"
Fornöld lýsir list sem skín
ljóð að fýsa’ og yngja:
Beck ný rís með boðorð sín,
Brandes íslendinga.
Ljóða hálust leyni rök,
lýsir báli hlýju:
Skálda’ í mál, með skilnings tök,
skapar sál, að nýju!
Pálmi
Þátíð, samtíð og framtíð
(Þýtt úr ensku).
„Hið eina líf, sem lifum við, er samtíð:
Við lifum hvorki þátíð eða framtíð“
Svo spekingslega mælti fíflið forðum.
Við finnum enga speki í slíkum orðum.
Það augnablik, sem er að hverfa, líða,
fær ekki nokkra stund að dvelja, bíða,
er búið við sinn dauðadóm að glíma,
er dáið — breytt í okkar liðna tíma.
Sig. Júl. Jóhannesson, þýddi
ar hinir ánægðustu með skipið
og þótt þeir hefðu áður haft
stærra skip á þessari leið, töldu
þeir Gullfoss hið bezta búinn og
þægilegasta farþegaskip.
Sagði Pétur skipstjóri að sam-
vinna hefði verið hin bezta milli
Frakka og áhafnar Gullfoss. —
Frakkar hefðu verið kurteisir í
bezta lagi og auðvelt að gera
þeim til hæfis.
Þá sagði skipstjóri, að Gull-
foss hefði jafnan verið heppinn
með veður og heilsufar skips-
hafnarinnar hið bezta.
—Mbl. 3. júní
Útskrifast með
heiðri
Þanft 5. júní lauk Margaret
Beck Hvidston, dóttir þeirra Dr.
Richards og Berthu Beck í Grand
Forks, N. Dakota, „Bachelor of
Arts“ prófi á ríkisháskólanum í
Norður Dakota (University of
North Dakota) með háum heiðri
(magna cum laude). Nokkru
áður hafði hún verið kosin fé-
lagi í „Phi Beta Kappa“, en sá
heiður hlotnast þeim háskóla-
stúdentum einum, sem fram úr
skara 1 námi. Aðalnámsgrein
hennar voru enskar bókmenntir,
en jafnframt lagði hún stund á
Norðurlandamál og bókmenntir
og listfræði.
Samtímis lauk maður hennar,
Paul Hvidston, fullnaðarprófi í
altnennri verkfræði („Bachelor
of Science in Civil Engineering“)
með góðri einkunn; hefir hann
þegar fengið ágæta stöðu hjá
vegamáladeild Californíuríkis.
Ungu hjónin lögðu af stað til
Vesturstrandarinnar þ. 10. júní,
og verður heimili þeirra í Los
Angeles.
Kommúnislar sættu hinum
verstu hrakförum við nýafstaðn-
ar bæjarstjórnarkosningar í
Florence á ítalíu, fengu aðeins
einn sjötta hluta greiddra at-
kvæða.