Lögberg - 26.07.1951, Page 1

PHONE 21374
-rs ftndJ«ívG'£
U">«e
rlco-11®1"8
pryjr
A Complele
* Cleaning
Inslilulion
64. ÁRGANGUR
PHONE 21 374
A U^'e
O cictt^eTS
Cn'tt'r,cl ® l A Complele
Cleaning
Insiilulion
WINNIPEG, FIMTUDAGINN, 26. JULl, 1951
NÚMER 30
Giftusamleg björgun níu monna af Keflvíkingi
sem brann í rúmsjó
Börðu 20 klukkuslundir á opnu
báikrýli og var bjargað af vél-
bátnum Skíðblaðni
Frá fréttaritara Tímans
í Keflavík.
Níu manna áhöfn af vél-
bátnum Keflvíking var í
fyrrinótt bjargað úr litlum,
opnum bát úti á rúmsjó,
eftir um það bil tuttugu
klukkutíma hrakninga. Nán-
ari tildrög þessa atburðar
eru þau, sem hér greinir.
Var á leið á lúðumiðin.
Vélbáturinn Keflvíkingur, sem
lengi hefir verið eitt aflasælasta
skip þeirra Keflvíkinga, var á
leiðinni út á lúðumiðin, djúpt
vestur af landinu. Var skipið
komið um 80 sjómílur út frá
Keflavík, klukkan sex á mánu-
dagsmorgun, og þá statt um 60
sjómílur vestur af Snæfellsnesi.
Eldur kemur upp.
Skipverjar urðu þess þá allt
í einu varir, að eldur var laus í
vélarrúmi bátsins. Skipti það
engum togum, að vélarrúmið og
vistarverur aftur af því neðan
þilja í bátnum fylltist af reyk
og eldi. Varð það svo snöggt, að
ekki var hægt að komast niður
í íbúð skipverja aftan við vél-
ina, en þar var talstöð skipsins.
Gátu skipverjar því ekki notað
talstöðina og látið vita hvernig
komið var.
Svo heppilega viidi til á Kefl-
víking, sem ekki er þó algengt
á bátaflotanum íslenzka, að
björgunarbátur, lítil skekta, var
um borð. Varð það til að bjarga
lífi hinna níu skipverja á Kefl-
víkingi.
Farið í björgunarbáíinn.
Þegar séð var, að eldurinn var
svo magnaður, að ekki varð ráð-
ið við neitt, tóku skipverjar það
ráð að setja björgunarbátinn á
flot, en hann hálffyllti við það.
Fóru þeir um borð í hann og
reru frá skipinu. Gat verið hættu
legt að vera í námunda við það
vegna sprenginga, sem líklegar
voru, er eldur kæmist í olíu og
benzín skipsins. Enda fór svo.
Engan aðbúnað eða mat gátu
þeir tekið með sér, nema sex
dósir af mjólk.
Byrjað að berja í land.
Skipverjar, sem byrjuðu strax
barninginn í land, stefndu á
Snæfellsnes, því þangað var
stytzt að landi. Sóttist þeirtk
seint ferðin, enda var bræla úti
á hafinu og töluverð alda. Gerðu
þeir ýmist að róa eða hjálpa sér
með seglum þeim, er meðferðis
voru í björgunarbátnum.
Sáu þeir vel til Keflvíkings og
logaði mikill eldur lengst af í'
skipinu. Öðru hiverju gekk á
smávægilegum sprengingum í
bátnum, en um klukkan tvö um
daginn sáu þeir félagar, að mik-
U sprenging varð um borð í hinu
brennandi skipi. Rétt í því hefir
Keflvíkingur sokkið og sást
hann ekki eftir það.
Giflusamleg björgun efíir
langan hrakning.
En skipverjar héldu áfram
barningnum í áttina til lands á
hinni opnu fleytu sinni. Var það
ekki fyrr en um miðnætti, eða
nokkru eftir það, að þeir sáu til
ferða báts, sem reyndist vera
Skíðblaðnir, sem er frá Þing-
I
eyri, en gerður út á reknet frá
Keflavík um þessar mundir.
Komu skipverjar á Skíðblaðni
auga á björgunarbátinn og
breyttu stefnunni í áttina til
hans.
Bjargaði Skíðblaðnir svo öll-
um skipverjum af Keflvíking.
Voru þeir hressir vel en blautir
og hraktir eftir nær tuttugu
klukkustunda barning á opinni
fleytu út á hafi.
Komu þeir svo heim til Kefla-
víkur klukkan um 5.30 í gær-
dag, og var þeim fagnað vel.
Þegar til Keflavíkur kom var
þar mannmargt á bryggju til að
fagna sjómönnunum. Enginn
Ráðstejnan gerði margar
ályktanir um sameiginleg
hagsmunamál
símarekstrar
Fulltrúar frá símamálastjórn-
unum í Danmörku, Finnlandi, Is-
landi, Noregi og Svíþjóð svo og
Mikla norræna ritsímafélaginu
hafa setið norræna símaráð-
stefnu í Reykjavík 9.—12. júlí til
þess að ræða sameiginleg hags-
munamál varðandi símarekstur.
Eftirfarandi ályktanir voru m.
a. samþykktar:
Sameiginleg eyðublöð
Gefið skal út til reynslu frá
næstu áramótum sameiginlegt
norrænt eyðublað undir heilla-
óskáskeyti milli Norðurlandanna
og verður það skreytt með flögg-
um þeirra allra.
Gildandi samningar milli Norð
urlandanna um talsímafjarrita-
cg ritsímaviðskipti.
Brejaskeytaþjónusta.
Komið mun verða á bréfa-
skeyta-þjónustu milli íslands og
annarra landa, sem hafa þá þjón
ustu. Slík skeyti hafa minnst 22
orð og eru um helmingi ódýrari
en venjuleg símskeyti.
Meira ejtirlit með
talstöðvaþjónusta.
Vegna hinna tíðu yfirtroðslna
í talsímaviðskiptum skipa og
báta og knýjandi nauðsynjar,
að koma í veg fyrir þær, munu
símamálastjórnirnar, sem eru
skyldugar til að sjá um að al-
þjóðafyrirmæli séu haldin, taka
upp strangara eftirlit með tal-
stöðvaþjónustu skipa og báta og
Steingrímur Arason
látinn
Sú frétt barst Lögbergi með
flugpósti í byrjun vikunnar, að
látist hefði í Reykjavík þann 12.
þ.m., hinn kunni fræðslumála-
frömuður og rithöfundur, Stein-
grímur Arason, 72ja ára að aldri,
hinn mesti mannkostamaður, er
hvarvetna kom fram til góðs.
Steingrímur samdi allmargar
bækur, einkum fyrir börn og
unglinga, þar á meðal tvær á
enskri tungu; einnig orti hann
talsvert, og liggur eftir hann ein
ljóðabók; hann lætur eftir sig
konu sína, frú Hansínu, hina
mestu ágætiskonu.
Þau Steingrímur og frú heim-
sóttu Winnipeg fyrir meira en
aldarfjórðungi, og dvöldu árum
saman í New York.
Með Steingrími Arasyni, er til
grafar genginn þjóðhollur ís-
lendingur og valmenni, sem
holt var að kynnast.
þeirra hafði meiðzt nema skip-
stjórinn lítilsháttar. Keflvíking-
ur var 70 smálestir að stærð
smíðaður 1940.
Skipstjórinn á Skíðblaðni,
sem var svo lánsamur að finna
björgunarbátinn heitir Þórhall-
ur Vilhjálmsson og er frá Kefla-
vík, en skipstjóri á Keflvíking
var Guðleifur Isleifsson, kunnur
aflamaður og sjósóknari, jafnan
með úrvals áhöfn, og svo var
einnig í þetta skipti. — Tíminn
óskar skipvérjum á Keflvíking
og eins þeim á Skíðblaðni til
hamingju með hina giftusam-
legu björgun.
—TIMINN, 18. júlí
jafnframt brýna fyrir útgerðar-
mönnum fiskiskipa og báta að ó-
hjákvæmilegt sé, að gildandi
reglum um notkun talstöðva
verði nákvæmlega fylgt.
Til þess að koma í veg fyrir al-
varlegar truflanir, skal svo sem
frekast er unnt, séð svo um, að
talstöðvatíðnir íslenzku bátanna
verði ekki notaðir af öðrum norr-
ænum skipum, þegar þau eru í
grennd við ísland.
—Tíminn, 18. júíí
Síðastliðinn föstudag var kon-
ungurinn í Jordanríki, Ab-
dullah, myrtur, er hann var á
leið til bænhúss síns í hinum
eldri hluta Jerúsalemborgar;
var hann talinn í röð hinna
vitrustu forustumanna arabiska
kynstofnsins í samtíð sinni;
hann var 68 ára að aldri; það
var fyrir atbeina Breta, að hann
tók við konungdómi, að síðari
heimsstyrjöldinni aflokinni;
banamaður hans var þegar skot-
inn til dauðs; það var síður en
svo að ríkisstjórnartímabil
Abdullah konungs væri ávalt
rósum stráð, og mun hitt sönnu
nær, að þar hafi tíðum frekar
Verðlaun til
sérnáms
Mr. Gilbert Arnason, skóla-
stjóri við Mulvey Junior High
School hér í borginni, hefir hlot-
ið $500.00 fjárhæð til náms við
Summer School of Alchohol
Studies við Yale háskólann, og
er nú farinn þangað.
Mr. Árnason er frábær náms-
maður; hann er útskrifaður af
Háskóla Manitobafylkis sem
Bachelor of Arts og Master of
Arts, og er nú að búa sig undir
doktorsgráðu í heimspeki; hann
er sonur Sveinbjörns Árnason-
ar, sem lézt í Chicago fyrir all-
mörgum árum og eftirlifandi
ekkju hans, Maríu, sem búsett
er í þessari borg, hnigin að aldri.
The Manitoba Brewers- As
sociation lagði fram þetta fé.
Flotaforingi látinn
Á mánudaginn var varð yfir-
flotamálaforingi Bandaríkjanna,
Sherman aðmíráll, bráðkvaddur
í borginni Neapel á Italíu, 54
ára að aldri; hafði hann komið
þangað frá Madrid þar sem
hann hafði unnið að því, að
Bandaríkin yrðu aðnjótandi
loft- og sjóflotastöðva á Spáni
gegn efnahagslegri aðstoð Spán-
verjum til handa.
ísland mun
sigra í norrænu
sundkeppninni
og 70 þús. Norðmenn og 300
þús. Svía þarj til þess að ná
íslendingum, segir Verdens
Gang
Norska blaðið Verdens Gang
ræðir nokkuð um samnorrænu
sundkeppnina og segir þar m.a.:
„ísland hefir nýlega unnið Norð-
menn og Dani í frjálsum íþrótt-
um og Svíþjóð í knattspyrnu, og
allar líkur eru fyrir að ísland
beri sigur úr býtum í samnor-
rænu sundkeppninni.
Þeir, sem skyn bera á þessi
mál álíta að 10 þús. íslendingar
hafi synt en hinir bjartsýnari
álíta að það hafi verið í kringum
20 þús.
Sé það rétt verða hinar Norð-
urlandaþjóðirnar að ná eftirfar-
andi tölum til þess að ná íslandi
Noregur 70.000 þáttak.
Danmörk 80.000 —
Finnland 210.000 —
Svíþjóð 300.000 —
Fyrir okkur Norðmenn eru litl
ar sem engar líkur til að ná þess-
ari tölu.“
Þá segir blaðið ýmsar sögur
frá keppninin hér á landi, m. a.
að blindur maður hafi synt og
einnig einfættur maður'hefði tek
ið þátt í keppninni. Telur blaðið
það táknrænt fyrir þann mikla
áhuga fyrir keppninni á íslandi.
—Tíminni, 18. júlí
gætt þyrna, því Arabar skiptust
um þær mundir í marga og
sundurleita flokka; en um það
munu skoðanir lítt verða skipt-
ar, að Abdullah konungur réði
yfir þegnum sínum með meiri
festu og meiri virðuleik, en títt,
var um hliðstæða þjóðhöfðingja.
Bretar höfðu lagt fram til þess
allmikið fé, að koma Jordanríki
á laggirnar.
Bandarískur
sjóher kominn
Komið er hingað til lands
bandarískt herskip, tólf þúsund
lesta, sem á að vera hér undir
stjórn McGaw hershöfðingja.
Afhenti skipherra það hers-
höfðingjanum til umráða við
komuna til Reykjavíkur.
Samkvæmt samningum þeim,
sem gerðir voru, á hér að vera
iandher, flugher og sjóher.
—TÍMINN, 15. júlí
Grænlandsferð
hvern dag
1 fyrrakvöld kl. hálf-ellefu,
fóru „Vestfirðingur“ og „Dynj-
andi“, Katalínaflugbátar Loft-
leiða, með 32 af leiðangursmönn-
um dr. Lauge Koch til Græn-
lands. Flogið var til Maríueyjar,
sem er í námunda við Ellaey, og
lent þar eftir 5 klukkustunda
flug. Eftir tveggja tíma viðdvöl
var haldið af stað áleiðis til
Reykjavíkur og lent þar kl. hálf-
tólf í gærmorgun.
Laust fyrir klukkan 4 1 gær
fóru vélarnar aftur með leið-
angursmenn til Grænlands og
var gert ráð fyrir að þær kæmu
aftur til Reykjavíkur um fjögur
leytið í nótt.
Farið verður enn til Græn-
lands í dag, ef veður leyfir, og
mun dr. Lauge Koch verða í
þeirri för, ásamt franska vís-
indamanninum Poul Emil Vic-
tor, sem nú er staddur hér í
bænum. -TÍMINN, 15. júlí
Samnorrænu ssmamála
ráðstefnunni lokið
Konungurinn í Jordanríki
myrtur á leið til bæna
Unnið að dýpkun innsiglingar
á Stokkseyri
Tveir bátar frá Stokkseyri fá
bergmálsdýpiarmæli og annar
þeirra einnig fisksjá
Frá fréttaritara Timans
á Stokkseyri.
Um þessar mundir er veriö
að vinna að hafnarbótum
hér á Stokkseyri. Er ráðgert
að vinna fyrir 200 þús. kr.
í sumar. Átta menn vinna nú
að verkinu, þar á meðal
tveir kafarar. Verkstjóri er
Helgi Sigurðsson.
Hafnarbót þessi er í því fólg-
in' að dýpka Sundið svonefnda
eða sprengja úr innsiglingunni
til að dýpka hana og breikka.
Munu þá stærri bátar geta kom-
Pet-ain marskálkur
látinn
Á sunnudaginn lézt á smáey
undan ströndum Frakklands
Petain marskálkur 94 ára að
aldri, en þar dvaldi hann í út-
legð.
Petain marskálkur varð eins
konar dýrðlingur frönsku þjóð-
arinnar eftir orustuna sögu-
frægu við Verdun í fyrri heims-
styrjöldinni, en á honum sann-
aðist hið fornkveðna, að enginn
veit sína ævi fyr en öll er; í síð-
ustu heimsstyrjöld gafst Petain
marskálkur upp fyrir herskörum
Hitlers, og gerðist því næst
ríkisstjóri í Vichy; að lokinni
styrjöld var hann fundinn sek-
ur um dróttinsvik og dæmdur
til dauða, en stjórnin breytti
dauðadómnum í lífstíðarfang-
elsi.
Læknisbústaður í
smíðum s Búðardal
Frá fréttaritara Timans
í Búðardal.
Um þessar mundir er hafin
bygging nýs læknisbústaðar í
Búðardal. En smíði hans mun
ekki verða lokið fyrr en á næsta
ári.
Gamall læknisbústaður er hér,
og sjúkraskýli áfast, og hefir
verið um það rætt að breyta
þeirri byggingu í barnaskólahús.
—TIMINN, 15. júlí
Rafmangsklippur
reyndar yið
rúningu fjár
I fyrrakvöld var ný gerð af
sauðaklippum, sem ganga
fyrir rafmagni, reynd við
rúningu í Hafravatnsrétt í
Mosfellssveit. Kom Ásbjörn
Sigurjónsson á Álafossi með
klippurnar í réttina.
Klippurnar voru svipaðar að
gerð og hárklippur, sem notað-
ar eru í rakarastofum, en all-
miklu stærri. Voru þær tengdar
við olíumótor, sem Ásbjörn
hafði með sér í réttina.
Klippli alli of snöggl.
Eftir nokkra byrjunarörðug-
leika gekk notkun rafmagns-
klippanna greiðlega, og var Ás-
björn allfljótur að rýja hverja
kind. En sá galli var á, að klipp-
urnar klipptu allt of snöggt, svo
að ekki stóð eftir nema svo sem
einn sentimetri. Þurfa klippurn-
ar því endurbóta við, ef nota á
þær hérlendis, þar eð hættulegt
getur verið að klippa féð of
snöggt í misjöfnu tíðarfari, auk
þess sem ærnar hljóta að geld-
ast og lömbin því að verða
rýrari.
—TÍMINN, 15. júlí
izt inn, þótt lágsjávað sé. Hrepp-
urinn greiðir hafnarbætur þess-
ar að hálfu á móti ríkinu. Ráð-
gert er að Ijúka þessu verki á
þremur árum. Byrjað var á verk-
inu um miðjan júní.
Fisksjá og dýptarmælir í báfa.
Nýlokið er við að setja berg-
málsdýptarmæli í vélbátinn
Ægi Ár 18 og er þetta fyrsti bát-
urinn hér í verstöðvunum, sem
fær slíkar dýptarmæli. Ægir er
24 lestir að stærð og eigandi
hans er Jón Magnússon en skip-
stjóri Karl Karlsson. Ægir er nú
að fara á síldveiðar norður.
Þá er einnig verið að setja
fisksjá og bermálsdýptarmæli í
vélbátinn Hástein. Er þetta
fyrsti vélbáturinn af þessari
stærð, sem fær fisksjá, en áður
hafa aðeins nokkur stærri skip
fengið hana. Fisksjáin er keypt
hjá Sturlaugi Jónssyni. Skip-
stjóri á Hásteini er Helgi Sig-
urðsson. Báturinn verður á rek-
netaveiðum.
—TIMINN, 15. júlí
Fjölmennt við
vígslu Blöndu-
brúarinnarnýju
Vígsluhátíðin jór hið bezta
jram í yndislegu veðri.
Dansað á brúnni jram á nótt
Á sunnudaginn var hin nýja
brú á Blöndu hjá Syðri-Löngu-
mýri vígð við mikla viðhöfn og
mikið fjölmenni. Vígsluhátíðin
hófst kl. 2 eftir hádegi með því,
að Geir G. Zoega setti samkom-
una og bauð gesti velkomna, en
síðan flutti Hermann Jónasson,
samgöngumálaráðherra ræðu.
Þar næst flutti Geir G. Zoega
vegamálastjóri ræðu og einnig
töluðu Jón Pálmason alþingis-
maður og Guðbrandur ísberg
sýslumaður. Á milli ræðnanna
var almennur söngur. Gísli Ólafs
son, skáld flutti frumort kvæði.
Karlakór Bólstaðarhlíðar og
karlakórinn Húnar á Blönduósi
sungu á eftir ræðu höldunum.
Geysilegur mannjjöldi
Vígsluhátíðina sótti mikill
mannfjöldi, ekki aðeins úr Húna
vatnssýslum heldur einnig úr
Skagafirði og víðar að. Voru þar
m.a. 60—70 Borgfirðingar, sem
þenna dag gistu Húnaþing í boði
Vatnsdælinga og Þingmanna.
Um klukkan sex hófst dans á
brúnni og stóð hann fram yfir
miðnætti. Talið er að allt að tvö
þúsund manns hafi komið að
brúnni um daginn. Veður var hið
dásamlegasta.
Mikil samgöngubót.
Hin nýja brú er mikið mann-
virki. Hún er 112 metra löng, og
er mikil og langþráð samgöngu-
bót, þar sem aðeins ein brú var
áður á Blöndu.—Tíminn, 26. júní
Nýtt ráðuneyti
á Spáni
Einræðisherrann á Spáni,
Fi'ancisco Franco, hefir sett á
laggir splunkurnýtt ráðuneyti,
auðsjáanlega með það fyrir
augum, ef verða mætti, að koma
sér í mjúkinn hjá Vesturveld-
unum; kveðst hann meðal ann-
ars nú vera staðráðinn í því, að
hrinda í framkvæmd róttækum
breytingum á mentamálum
landsins, og taká sér í því efni
til fyrirmyndar menntamála-
kerfi vestrænna þjóða.