Lögberg - 06.09.1951, Blaðsíða 3

LOGBERG, FIMTXJDAGINN 6. SEPTEMBER, 1951
3
Merkur fornleifafundur í Palestínu
Höll Heródesar, sem gelið er x
biblíunni, fundin eftir langa leit.
Prófessor James B. Pritc-
hard, sem veitir forstöðu
skóla í austurlandavísind-
um í Jerúsalem, hefir nýlega
gert mjög merkilegan forn-
leifafund. Fann hann hjá
Jeríkó, á söguríkum stað,
rústirnar af staersta mann-
virki, sem enn hefir tekizt
að finna þar í landi.
Er hér um þöll Heródesar
konungs að ræða, en hennar er
meðal annars getið í biblíunni.
Hélt prófessorinn fyrir nokkru
fýrirlestur um þennan merka
fund við Yaleháskólann í Banda
ríkjunum og skýrði þá í fyrsta
sinni nákvæmlega frá athugun-
um sínum á staðnum.
Pritchard prófessor hafði gert
sér óteljandi ferðir til umhverf-
is Jeríkó-borgar og leitaði þar
verksummerkja. Lengi vel tókst
honum ekki að finna þess nein-
ar sannanir, er skýrt var frá í
söguritum Jeósefs, að Heródes,
konungur Gyðinga af rómverskri
náð, hefði látið reisa þar glæsi-
lega vetrarhöll.
En einn góðan veðurdag kom
tilviljunin honum til hjálpar.
Hann frétti um arabiskan garð-
yrkjumann, sem átt hafði í
mestu vandræðum með tómata-
rækt sína um langt árabil. Sum-
ar plönturnar báru ríkulegan á-
vöxt ár eftir ár, en aðrar, rétt
við hlið hinna, báru alls engan.
Voru þetta kenjar náttúrunnar?
iÞetta var a. m. k. athyglisvert
atriði. Þegar Pritchard kom á
staðinn, sá hann að ófrjóu plönt-
urnar mynduðu marga, reglu-
lega ferhyrninga. — Var þetta
mynztur? Nei, það var grunn-
mynd af höll.
Jafnskjótt og fyrst vap grafið
í jörð þarna, fundust fyrstu leif-
ar gamallar risabyggingar. Fá-
einum mánuðum síðar blasti
grunnurinn við, 94 m. langur og
50 m. breiður. Þetta voru þó ekki
einu sannanirnar, sem fengust,
heldur fundust þarna einnig fjöl-
margir peningar frá tíð Heró-
desar (37. f. Kr. b. — 4. e. Kr. b.),
og eru þeir bezta sönnunin fyrir
því, að þetta sé hið týnda höfð-
ingjasetur. Það er þó þyngst á
metunum, að sjá má, að hluti
eins veggjarins hefir eyðzt í eldi,
en hlotið viðgerð. Það stendur
alveg heima við það, sem Jósef
segir frá, að höllin hafi brunnið
skömmu eftir dauða Heródesar,
en einn sona hans, Arkealos, hafi
látið byggja hana upp á ný, og
sýnt við það mikla natni.
En þessi gleðihölls konung
Gyðinga varð litlu eldri en kon-
ungdómur ættar hans eða endur-
nýjun musterisins mikla í Jerú-
salem, sem hafin var af honum
20 árum f. Kr. b. og Títus keis-
ari lét aftur eyða árið 70 e. Kr. b.
Þá varð landið endanlega róm-
versk hjálenda, sem Heródes
hafði getað tfið um eina öld
þrátt fyrir samvizkulausa stjórn-
arháttu sína.
Stofur og salir hallarinnar —
36 að tölu — voru senn mannlaus
og innan um súlnaraðir hallar-
garðsins óx illgresi, húðin flagn-
aði af sléttum sandsteinsflögun-
um og málningin á innveggjum
fölnaði. Grjót úr byggingunni
var jafnvel notað í veg, sem Róm
verjar lögðu frá Jerúsalem til
Jódans-dalsins. í undirstöðu
hans hafa fundizt einhverjir
dýrmætustu hlutar hallarinnar.
Það er raunar við þennan veg,
sem miskunnsami Samverjinn á
að hafa unnið mannúðarverk
sín.
Heródes var maður, sem kunni
að njóta lífsins. Hann vissi, hvers
vegna hann lét byggja höll sína
í Dauðahafslægðinni, við rætur
lítillar hæðar. Hæðarmunurinn
á vatnsbakkanum og borgar-
stæði Jerúsalem gerði það að
verkum að vetrarkuldarnir j
borginni fundust ekki þar niðri.
Hæðarhryggur í vesturátt varði
lægðina fyrir köldum vindum,
og sumarið var þar við völd all-
an veturinn, svo að þar uxu
bananar, appelsínur, döðlur og
aðrir ávextir.
Konungur Gyðinga var ekki
e i n u n g i s skjólstæðingur og
bandamaður Rómaveldis, heldur
og aðdáandi rómverskra lifnað-
arhátta .Það var aðeins mað að-
stoð Rómverja, sem sonur Edó-
mítans Antipaters — en Sesar
hafði gert hann að landstjóra í
Palestínu, þegar Pompejus hafði
unnið hana — tókst að halda
Makkabeum, Saddukum og Fari-
seum í skefjum. Hann hafði að
vísu orðið að flýja til Rómar fyr-
ir hinum síðasta Makkabea, er
hafði tekið forustuna í þjóðern-
isbaráttu Gyðinga. En þar gerði
Markús Antonius hann að kon-
ungi Gyðinag, og fól honum að
kveða niður skærur í landinu.
Þrem árum síðar, árið 37 f.
Kr. b., heldur Heródes sem sig-
urvegari inn í Jerúsalem — í
fylkingarbrjósti rómverskra her
sveita — og er hann þó aðeins
„hálf-Gyðingur“ og „Idumeu-
þræll“. Hann gekk meira að
segja að eiga Mariamne, tignustu
stúlkuna af ætt Makkabea, en
það sem gerir hann styrkan út á
við, dregur einmitt úr mætti
hans inn á við, meðan hann lif-
ir — Rómverjavinfengi manns-
ins, sem er ekki Gyðingur. Líf-
varðarsveitir frá Þrakíu, Germ-
aníu og Gallíu vernda líf Heró-
desar, og hann hefir aðeins eitt
ráð — að beita ofbeldi.
Samtíðarmaður hans k v a ð
m. a. upp þennan dóm yfir hon-
um: „Heródes laumaðist í há-
sætið eins og refur, ríkti eins og
tígrisdýr og dó eins og hundur“.
Heródes leit hins vegar á sig
sem eins konar fulltrúa menn-
ingar Rómaveldis. — Hann
byggði borgir eftir grísk-róm-
verskum fyrirmyndum, og varði
of fjár til að koma á fót leik-
húsum. Hirð hans var einnig
mjög fjölmenn og hélt sig ríku-
lega.
Hann skar heldur ekki við
nögl, þegar hann réðst í að koma
sér upp bústað við Jeríkó. Gólf
öll og garðar voru með tígla-
skrauti, og á þeim sté hin fagra
stjúpdóttir hans, Salome, oft
dans fyrir föður sinn og gesti
hans. Hinar vönduðu stofur, sem
ætlaðar voru fyrir heit og köld
böð, hafa vart staðið hinum
rómversku fyrirmyndum sínum
að baki. Fyrir sífelldu aðrennsli
heilnæms vatns ofan úr fjöllum
sáust leiðslur, sem hafa ekki
eyðilagzt, þótt margar aldir
hafi hjá liðið, og eru meira að
segja notaðar að nokkru leyti af
íbúum Jeríkó-borgar nú á dög-
um. í búrhvelfingunum hafa
menn fundið brot af vínkrukk-
um, sem gerðar hafa verið á
Samos og öðrum Miðjarðarhafs-
eyjum. — Við uppgröft fundust
auk þess 120 föt, sem notuð höfðu
verið til geymslu á ilmvökvum
og olíum. Ýmis frekari brot gefa
til kynna, að salir hallarinnar
hafi verið skreyttir blómum og
sígrænum plöntum.
Hirðlífið stunduðu menn eink-
um undir berum himni, þar sem
veðurfar var milt og gerði það
kleift. En þar létu menn sér
ekki einungis nægja að kneifa
sætt Samosvínið. Hátíðahöldin
urðu því miður alltof oft upphaf
blóðugra harmleikja. Stjórn-
málaklækir voru líka undirbúnir
þar. Þar lét Heródes til dæmis
drekkja mági sínum Aristobul,
meðan fjölskyldusamkvæmi stóð
sem hæst. — Hann var sífellt
hræddur um völd sín, og skim-
aði oft ósjáandi augum út fyrir
Dauðahafið. — Hann lét drepa
þrjá syni sína og konu sína,
Mariamne, sem var alltaf dóttir
Makkabea í augum hans, þótt
hann ynni henni heitt. Barna-
morðin í Betlehem, er Matteus
segir frá, eru kannske þjóðsaga,
en getur þó verið sönn og Heró-
des Antipas, sonur hans, lauk
lífi sínu í útlegð í Gallíu fjarri
Jeríkó, og jafnvel rómverski
örninn, sem Heródes hafði látið
setja upp yfir musterisdyrun-
um, gegn vilja þegna sinna,
verndaði Zion ekki fyrir eyði-
leggingunni.
Sjálfur andaðist Heródes árið
4, fimm dögum eftir lílát eftir-
lætissonar síns af fyrra hjóna-
bandi — Antipaters. Rómverskir
hermenn báru hann til grafar.
(Þýtt úr Die Welt, Hamborg)
—VÍSIR, 26. júlí
Sumarbúðir Bandalags lút. kvenna
Eftir tveggja mánaða starf á
þessu sumri var Sumarbúðum
Bandalags lúterskra kvenna lok-
að föstudaginn 24. ágúst. Meiri
aðsókn var þar á þessu sumri
en nokkru sinni fyrr. Allt starf-
ið var hið ánægjulegasta og öll
samvinna hin bezta. Aðal um-
sjón var í höndum Mrs. Ingi-
bjargar J. Ólafsson frá Selkirk.
Með henni starfaði hópur á-
gætra leiðtoga, er höfðu umsjón
með hinum ýmsu hópum, sem í
sumarbúðunum dvöldu. Voru
þeir leiðtogar 32 að tölu.
☆
Gefið íil Surise Lutheran Camp,
frá 10. júní til 26. ágúst:
G. F. Jónasson, Wpg., 60 lb.
Whitefish; Lutheran Ladies’ Aid,
Riverton, $25.00; Mr. and Mrs. J.
J. Swanson, Winnipeg, $25.00, í
minningu um Ingiríði Jónsson;
Mrs. C. Paulson, Gerald, Sask.,
$10.00; Mrs. Henry, Petersfield,
$5.00; Mrs. Th. and Miss A.
Ólafsson $10.00; Mrs. B. Gutt-
ormsson, Winnipeg, $13.04; Mrs.
Bertha Curry, $442.50; Lutheran
Ladies’ Aid, Langruth, $25.00;
Lynn and Myrna McDonald and
Hugh and Robbie Smith, Sel-
kirk, $10.00; Ladies’ Aid, „Betel“,
Silver Bay, $5.00, í minningu um
IJarry Hurdal.
Donations given to camp
direclor at camp:
Rev. and Mrs. H. Sigmar,
$5.00; Mrs. H. Sigurdson, $5.00;
Guðrún Martin and Björg
Bjarnason $5.00; Mrs. Breckman
$5.00; Mrs. A. Stefánsson $5.00;
Mr. and Mrs. A. Wathne $5.00;
Mr. Robertson $2.00; Miss Ch.
Johnson $2.00; Mrs. Oliver $2.00;
Ladies’ Aid „Björk“, Lundar,
50 prs. cups and saucers; Ladies’
Aid „Undína“, Hecla, 5 woollen
blankets, 25 dozen cookies, 8
vínartertur, 6 Date loaves; Mrs.
Stan Sigurdson, Selkirk, a col
lection of kitchen utensils;
Lestrarfélagið „Vísir“, Húsavík,
25 books; Mrs. B. Nicholson,
Winnipeg, 2 boxes of books;
Mrs. M. Sivertsen Winnipeg, 1
box books and records; Mrs. J
O. McLeneghan, 3 boxes books;
Mrs. G. Bjarnason, Winnipeg, 2
boxes Magazines; Jón Sigurd-
son Chapter I. O. D. E., The
British Flag and flag pole;
Ladies’ Aid „Framsókn“, Gimli,
2 quilts; Mrs. M. M. Jónasson,
Árborg, The Lords prayer, em-
broidered and framed; Mrs. B.
B. Jónsson, Winnipeg, a Dining-
room table.
The following served delicious
lunches at closing concerls of
different groups in camp:
Sunrise Club, Selkirk; Ladies’
Aid „Framsókn“, Gimli; Luth-
eran Ladies’ Aid from Riverton;
Women’s Association and Dorcas
Society of the First Lutheran
Church, Winnipeg; Ladies’ Aid
„Sigurvon“, Húsavík.
The Ladies’ Aid „Framsókn",
Gimli, also brought candies,
ice cream and peanuts for camp-
ers afternoon of Aug. 17th and
served a delicious outdoor supper
to all in camp that evening.
Með innilegu þakklæti,
Anna Magnússon, féhirðir
Box 296, Selkirk, Man.
MINNINGARORÐ:
Ragnar Sigurður
Olafsson
Þann 23. júlí síðastliðinn, and-
aðist að heimili sínu í grend við
Morden, Man., Ragnar Sigurður
Ólafsson bóndi, eftir rúma mán-
aðarlegu af innvortis meinsemd.
Hann var fæddur að Rlftagerði
í Skagafjarðarsýslu, 18. marz
1883. Foreldrar hans voru Ólaf-
ur Árnason og Ragnheiður Sig-
urðardóttir. Ásamt þeim fluttist
hann til Norður-Dakota árið
1887; en til Morden-bygðar,
(fyrr Brown, P.O. og samnefnd
bygð) flutti hann ásamt þeim
árið 1899, og bjó ávalt í bygðinni
þaðan af. —
Sigurður var meðal eldri
barna í stórum systkinahópi, er
öll settust að í Brown-bygðinni.
Aðeins einn bróðir, Árni, er lát-
inn, hann dó árið 1936. — Þessir
bræður Sigurðar eru bændur í
bygðinni: Gísli, Halldór, Ingvar,
William og Valdimar, og tvær
systur: Mrs. Salome Gillis og
Mrs. Sigríður Johnson, — og
fjölment frændalið.
Árið 1919 kvæntist Sigurður
Önnu Sigurbjörgu Helgadóttur
Jónssonar, og konu hans Guð-
rúnar Einarsdóttur. Þau eignuð-
ust 9 börn, eitt þeirra dó í
bernsku, en 8 mannvænleg börn
þeirra eru á lífi, og öll til heimil-
is í ættbygð sinni, utan einn
sonur. Þau eru: Ragnar Marino,
Albert Helgi, Jóhannes, Sigurð-
ur Wilmor, Freyja Gróa, Lára
Josephine, Jón Marvin og Wil-
liam Gísli.
Sigurður var karlmannlegur
maður, vel vaxinn og bar sig vel,
þótt tekinn væri hann að þreyt-
ast, eftir langt og mikið ævi-
starf. Ég hygg, að hann hafi sam-
einað í heppilegum hlutföllum
sannan canadískan borgara, er
unni af alhug fósturlandi sínu,
Canada, þótt að rætur hans
stæðu djúpt í ættgengum arfi
feðra hans; því að hann var mjög
íslenzkur að hugsun og skap-
gerð og unni því sem að íslenzkt
var.
Félagslyndur var hann og góð-
ur liðsmaður í félagslegu starfi
bygðar sinnar, bæði söfnuði og
þjóðræknisdeild, er í bygðinni
starfa. Hann var maður vel
söngvinn og hafði yndi af ís-
lenzkum söng, ljóðum og sálm-
um.
Mun hans saknað við guðs-
þjónustur byggðarinnar, ekki
síður en á öðrum vettvangi.
Hann unni mjög hvers konar
líkamsæfingum og studdi
„Sports“ 1 bygð sinni, og hafði
tekið all-lengi þátt í þeim, og
kunni að meta gil'di þeirra —
einkum fyrir þá er yngri voru
og uppvaxandi.
Hann átti hlýhug og virðingu
manna að fagna, jafnt hérlendra
manna og samlanda sinna. Hann
mátti gæfumann telja, því að
hann átti ágæta konu að lífs-
förunaut; auðnaðist þeim að
ljúka aðálævistarfinu hlið við
hlið — uppeldi mannvænlegra
barna, er guð lánaði þeim.
Eftir lát konu sinnar mun
hann hafa verið nokkuð ein-
mana. Hinzta stríði tók hann
með jafnvægi og karlmannlegri
rósemi.
Útför hans fór fram frá sam-
komuhúsi bygðarinnar, þann 3.
ágúst að miklu fjölmenni við-
stöddu. Sá er línur þessar ritar
flutti kveðjumál.
S. Ólafsson
Business and Professional Cards
Lítill snáði var háttaður og
skildi fötin sín*öll eftir í óreiðu
hér og þar um herbergið. Móðir
hans kom inn til þess að bjóða
honum góða nótt, en þegar hún
sá hvernig umhorfs var, sagði
hún:
— Hver skyldi það hafa verið,
sem ekki hengdi upp fötin sín
þegar hann var háttaður á
kvöldin?
— Adam, svaraði drengurinn,
breiddi upp fyrir haus og sneri
sér út í horn.
PHONE 724 944
Dr. S. J. Jóhannesson
SUTTE 6—652 HOME ST.
Viðtalstími 3—5 eftir h&degi
J. J. SWANSON & CO.
LIMITED
308 AVENUE BLDG. WINNIPEG
Fasteignasalar. Leigja hús. Ut-
vega peningalán og eldsábyrgö,
bifreiðaábyrgð o. s. frv.
Phone 927 538
SARGENT TAXI
PHONE 722 401
FOR QUICK. RELIABLE
SERVICE
DR. E. JOHNSON
304 EVELINE STREET
Selkirk, Man.
Office Hours 2.30-6 p.m.
Phone*: Office 26 — Res. 230
Andrews, Andrews,
Thorvaldson and
Eggertson
Lö gfræðimgar
209 BANK OF NOVA SCOTIA BG.
Portage og Garry St.
Phone 928 291
C A N A D I A N FISH
PRODUCERS, LTD.
J. H. PAOE, Managing Director
Wholesale Distrtbutora of Fresh and
Frozen Fish.
311 CHAMBERS STREET
Offlce Ph. 26 328 Res. Ph. 73 917
SE
HA6B0R6 FIIEL
raon xissi
Oíflce Phone
924 762
Res. Phone
726 115
Dr. L. A. Sigurdson
528 MEDICAL ARTS BLDG.
Office Hours: 4 pjm. - 6 pjn.
and by appolntment.
A. S. BARDAL
843 SHERBROOK STREET
Selur líkkistur og'annast um út-
farir. Allur útbúnaCur sá bezU.
Ennfrémur selur hann allskonar
minnisvarða og legsteina. ,
Skrifstofu talsíml 27 324
Heimilis talsimi 26 444
Phone 23 996 761 Notre Dame Ave.
Just West of New Matemity Hospital
Nell’s Flower Shop
Weddlng Bouquets. Cut Flowers.
Funeral Designs, Corsages,
Bedding Plants
W\
Nell Johnson
27 482
Ruth Rowland
88 790
Office 933 58T Res. 444 389
THORARINSON &
APPLEBY
BARRISTERS and SOLICTTORS
4th Floor — Crown Trust Bldg.
364 Maln Street
WINNIPEG CANADA
SELKIRK METAL PR0DUCTS
Reykh&far, öruggasta eldsvörn.
og úvalt hreinlr. Hltaelningar-
rör, ný uppfynding. Sparar eldi-
viC, heldur hita frú aö rjúka út
meC reyknum.—SkrifiC, slmlC tll
KELLY SVEINSSON
625 Wall Street Winnipeg
Just North of Portage Ave.
Símar: 33 744 — 34 431
S. O. BJERRING
Canadian Stamp Co.
RUBBER & METAL STAMPS
NOTARY & CORPORATE SEALS
CELLULOID BUTTONS
324 Smilh Sl. Winnipeg
PHONE 924 624
Phone 21101
ESTIMATES
FREE
J. M. INGIMUNDS0N
Asphalt Roofs and Insulated
Slding — Repalrs
Country Orders Attended To
(32 Simcoe St.
Wlnnlpeg, Man.
DR. A. V. JOHNSON
Dentist
506 SOMERSET BUILDING
Telephone 97 932
Home Telephonpe 202 398
Talslmi 925 826 Heimilis 404 630
DR. K. J. AUSTMANN
Sérfræðingur i augna, eyma, nef
og kverka sjúkdómum
209 Medical Arts Bldg.
Stofutimi: 2.00 til 5.00 e. h.
DR. ROBERT BLACK
Sérfrœðingur i augna, eyma, nef
og hdlssjúkdómum.
401 MEDICAL ARTS BLDG.
Graham and Kennedy St.
Skrifstofusími 923 815
Heimasími 403 794
447 Portage Ave.
Branch
Store at
123
TENTH ST.
BRANDON
Ph. 926 885
GUNDRY PYMORE
Limited
British Quality Fish Nettino
58 VICTORIA ST. WTNNIPEG
Phone 928 211
Manager T. R. THORVALDSON
Your patronage wUl be appredatod
Minnist
BETCL
erfðaskrám yðar.
Dr. P. H. T. Thorlakson
WINNIPEG CLINTC
St. Mary's and Vaughan, Wlnnlpeg
PHONE 926 441
PHONE 927 025
H. J. H. Palmason, C.A.
H. J. PALMASON & CO.
Chartered Accountants
505 Confederation Llfe Bldg.
WINNIPEG MANTTOBA
PARKER, PARKER &
KRISTJANSSON
Barrislers - Solicilors
Ben C. Parker, K.C.
B. Stuart Parker, A. F. KristJ
500 Canadlan Bank of
Chambers
Winnlpeg, Man. Phone MW
Rovaízos Flower Shop
253 Notre Dame Ave.
WTNNTPEG MANTTOBA
Bus. Phone 27 989—Res. Phone 3« 151
Our Spectalties:
WEDDING CORSAGES
COLONIAL BOUQUETS
FUNERAL DESIGNS
Miu l. Christte, Proprtetnas
Formerly with Robinson & Co.
DR. H. W. TWEED
Tannlœknir
508 TORONTO GENERAL TRUSTS
BUILDING
Cor. Portage Ave. og Smlth St.
Phone 926 952 WINNTPEG
G. F. Jonasson, Pres. & Man. Dir.
Keystone Fisheries
Limited
Wholesale Distributors of
FRESH AND FROZEN FISH
404 SCOTT BLK, Slmi 926 227