Lögberg - 24.01.1957, Qupperneq 1

9
SAVE MONEYI
iisp
LALLEMAND
quick rising
DRY YEAST
In y, Lb. Tlns
Makes the Finest Bread
Available at Tonr Favorite
Grocer
SAVE MONEYl
US6
LALLEMAND
quick rising
DRY YEAST
In <4 Lb. Tins
Makes the Finest Bread
Available at Toor Favorite
Grocer
70. ÁRGANGUR
WINNIPEG, FIMMTUDAGINN 24. JANÚAR 1957
NÚMER 4
'Fréttir frá starfsemi S. Þ. janúar 1957
— METFRAMLEIÐSLA AF ÓPÍUM 1955 —
Þráti fyrir umfangsmikið alþjóðlegt eftirlit byrgir leynisala
milljónir manna upp með deyfilyfjum.
Ánægjuleg og
fjölsótt samkoma
Síðastliðið föstudagskvöld
efndi Icelandic Canadian Club
til sinnar árlegu skemtisam-
komu í hinum Bláa sal Marl-
borough-hótelsins við ágæta
aðsókn, þar sem hvorki skorti
gleði né góðan fagnað. Sam-
kvæmisstjórn hafði með hönd-
um Miss Mattie Halldórsson
og tókst um allt hið bezta til.
Séra Philip M. Pétursson
flutti borðbæn, Dr. Valdimar
J. Eylands flutti klúbbnum
kveðjur frá Þjóðræknisfélag-
inu, prófessor Haraldur Bessa-
son mælti nokkur þakkarorð
til klúbbsins, en með söng
skemtu Mis Helga Swanson og
Mr. Alvin Blondal, og er
skemst frá því að segja, að
söng þeirra var tekið með
miklum fögnuði; það jók eigi
alllítið á ánægju samkomu-
gesta, hve margt af ungu náms
fólki íslenzkrar ættar var
þarna viðstatt, og hlutaðist
samkvæmisstjóri/ til um að
* pao væn Jtynt meO því að það
risi úr sætum og segði nafn
sitt og heimilisfang.
Ræðumaður samkomunnar
var G. S. Thorvaldson, Q.C.,
fyrverandi formaður Canad-
ian Chambers of Commerce;
ræða hans, sem fjallaði um
þróunarsögu Canada, var
næsta fróðleg og röggsamlega
flutt. W. J. Lindal dómari
kynti ræðumann með mergj-
uðum og vel völdum orðum,
en til aðstoðar við söngva var
frú Jóna Kristjánsson.
Veitingar voru hinar ákjós-
anlegustu, en er borðum var
hrundið var stiginn dans eftir
hljóðfalli ágætrar hljómsveit-
ar; nokkrir skemtji sér við
spil; samkoman var öllum
hlutaðeigendum __ til mikillar
sæmdar.
Þingkosningar í
Póllandi
Á sunnudaginn var fóru
fram þingkosningar í Pól-
landi, og lauk þeim, að því er
bezt verður séð, með allmikl-
um sigri fyrir núverandi
stjórn með Mr. Gomulka í
fararbroddi; flokkur hans er
kommúnistaflokkur, er tjáist
vilja Pólland fyrir Pólverja og
hafa sem allra minst við
Rússa saman að sælda.
Pólverjar eiga við örugan
fjárhag að stríða, og er líklegt
talið, að stjórnin muni innan
skamms leita til Bandaríkj-
anna um aðstoð.
Aldarafmæli
prestahöfðingja
Séra N. S. Thorláksson
Síðastliðinn sunnudag voru
liðin 100 ár frá fæðingu
prestahöfðingjans séra Níelsar
Steingríms Thorlákssonar, er
fæddur var að Grænutjörnum
í Ljósavatnsskarði hinn 20.
janúar árið 1857.
Séra Steingrímur . var um
eití ..keið forseli hins Evangel-
iska lúterska kirkjufélags fs-
lendinga í Vesturheimi og
hann þjónaði Selkirk-söfnuði
í fullan aldarfjórðung; það
var því vel til fallið, að Sel-
kirk-söfnuður mintist afmæl-
isins við sérstaka guðsþjón-
ustu á sunnudaginn þar sem
hinnar ágætu kon-u séra Stein-
gríms var jafnframt minst;
við guðsþjónustuna var stadd-
ur Dr. P. H. T. Thorlakson,
sonur séra Steingríms ásamt
frú sinni, sonum þeirra tveim-
ur, sem báðir eru læknar og
frúm þeirra, svo og dóttursyni
afmælisbarnsins séra Eric H.
Sigmar og frú. Fjarverandi
var frú Tanis Thorlákson-
Richardson vegna dvalar suð-
ur í Bandaríkjum.
Að afstaðinni guðsþjónustu
þáðu gestirnir frá Winnipeg
rausnarlegar veitingar á heim-
ili þeirra Mr. og Mrs. John
Hinriksson.
Vinna embættiseið
Á Sunnudaginn var, unnu
þeir Eisenhower forseti og
Nixon varaforseti eið að
stjórnarskrá Banadaríkjanna í
Hvíta húsinu í Washington,
er annað embættiskjörtímabil
þeirra hófst. Dómstjóri hæzta-
réttar, Earl Warren tók eiðinn
af forseta, en Senator Kow-
land framsögumaður Republi-
cana í efri málstofunni af
Nixon varaforseta; viðstaddar
voru fjölskyldur beggja aðilja
og forustumenn þingflokk-
anna.
. Hin 1 ö g 1 e g a framleiðsla
deyfilyfja unnum úr ópíum-
plöntunni hefir aukizt stöð-
ugt síðustu árin og sérstak-
lega hefir eftirspurn eftir
kodein verið mikil. Hin ólög-
legá framleiðsla, sem erfitt er
að hafa gætur á, virðist einnig
vera mikil, þrátt fyrir alþjóð-
leg átök til þess að halda
henni í skefjum. Að.minnsta
kosti má gera ráð fyrir, að
framleidd séu ólöglega deyfi-
lyf, er nægi daglegri þörf
nokkurra milljóna manna.
Þetta kemur fram í skýrslu
S. Þ. fyrir árið 1955 og styðst
við upplýsingar frá 80 lönd-
um, er vinna saman með milli-
göngu deyfilyfjanefndar S. Þ.,
en nefnd þessi hefir einmitt
um þessar mundir starfað í
10 ár. Nefndina stofnaði fjár-
hags- og félagsmálastofnun
S. Þ. á sínum tíma til þess að
annast þau viðfangsefni á
þessu sérstaka sviði, sem
Þjóðabandalagið áður hafði
haft með höndum: eftirlit með
framleiðslu og verzlun um
löglegar leiðir og tilraunir til
að stemma stigu við leynisölu
og ólöglegri framleiðslu. Sem
stendur vinna S. Þ. að því að
safna saman öllum gildandi al-
þjóðasamningum um þessi at-
riði í eina sameiginlega sam-
þykkt. Texti samþykktarinn-
ar hefur þegar verið saminn
að mestu leyti og verður
væntanlega lagður fyrir al-
þjóðafund á þessu eða næsta
ári.
Með milligöngu S. Þ. hefir
þó þegar náðst töluverður ár-
angur. Mörg lönd hafa þegar
takmarkað eða hreint og beint
bannað að tyggja coca-lauf, og
Iran hefir nú nýlega sett aí-
gert bann við ópíumfram-
leiðslu í landinu. Hvaða þýð-
ingu þetta hefir kemur í ljós,
þegar tekið er til greina, að
1,5 milljónir manna í íran eru
þrælar eitursins og að 100,000
Persar deyja árlfega vegna
misnotkunarinnar.
Ko^ein færisi í aukana,
en heroin hverfur
S. Þ. skýra frá, að á árinu
1955 hafi lögleg framleiðsla og
eftirspurn ópíumlyfja aukist
samtímis. Þetta á aðallega við
um kodein. Af þeim 88,5 smál.
a f ópíum, sem framleiddar
voru 1955, — mesta fram-
leiðsla sem S. Þ. hafa skrásett
undanfarin 10 ár — voru að-
eins 4,5 smál. notaðar sem
ópíum, en hinu var öllu varið
til að framleiða aðrar blöndur,
fyrst og fremst kodein. Heroin
er alveg að hverfa úr löglegri
verzlun, af því að æ fleiri lönd
hafa sett bann við þessu deyfi-
lyfi vegna hættunnar við mis-
notkun. Að því er snertir
framleiðslu coca-laufs er erfitt
að tilgreina nákvæmar tölur,
en vitað er, að hin ólöglega
framleiðsla er nærri 20 sinn-
um meiri en hin lögmæta.
Vegna áhuga þess, sem
mörg ríki hafa sýnt að hafa
tangarhald á framleiðslu deyfi
lyfja, er nú hægt að fylgjast
nákvæmlega með löglegri
framleiðslu og notkun, en hins
vegar er erfitt að gera sér
Manitoba Chapter of
the American College
of Surgeons
Dr. P. H. T. Thorlakson
Ofannefnd deild í skurð-
læknafélagimi var mynduð á
laugardaginn 19. janúar.
Stofnfundurinn fór fram í
Medical College, University of
Manitoba. Dr. P. H. T. Thor-
lakson, sem er í æðsta ráði —
governor of the American
College of Surgeons, afhenti
hinni nýju deild stofnskrána.
The American College of
Surgeons var stofnað árið
1913 af skurðlæknum í Banda-
ríkjunum og Canada; og ná nú
þessi samtök þeirra um alla
vesturálfuna. Aðalmarkmið
félagsins er að endurbæta og
fullkomna skurðlækningar og
hjúkrun sjúklinga, er ganga
undir uppskurð. Hefir félagið
tekið leiðandi þátt í þeirri við-
leitni að fullkomna umönnun
sjúklinga á.spítölum í þessari
álfu.
fyllilega grein fyrir raunveru-
legu víðtæki leynisölunnar.
Miðstöð ólöglegrar verzlunar
eru Austurlöndin, og eftir því
sem séð verður af deyfilyfja-
sendjngum þeim, sem lagt
hefir verið löghald á síðustu
árin, tekur leynisalan fyrst og
fremst til svokallaðra náttúru-
afurða, þ. e. a. s. deyfiíyfja
sem framleidd eru úr plönt-
um, sérstaklega ópíumplönt-
unni.
Efnafræðilega framleidd
(syntefisk) deyfilyf freista
einnig til misnolkunar
Framleiðsla efnafræðilega
tilbúinna deyfilyfja fer einnig
í vöxt. Ástæðan til, að yfir-
völdin í mörgum löndum
höfðu áhuga fyrir þessari
framleiðslu í fyrstu, var sú,
að gert var ráð fýrir, að eftir,-
lit yrði auðveldara. Þess
vegna hafa verið gerðar til-
raunir til framleiðslu efna-
fræðilega gerðra deyfilyfja,
sem hafa áttu sömu lækninga-
leg áhrif og hin eðlilagu. án
hliðstæðrar freistingar til mis-
notkunar. Deýfilyfjaeftirlit
S. Þ. framkvæmir víðtækar
rannsóknir á rannsóknarstöð
sinni í Geneve. Hingað til
hafa syntetisk deyfilyf reynzt
að vera jafn hættuleg og hin
eðlilegu. Hráefni efnafræði-
lega gerðra deyfilyfja eru
aðallega koltjara og steinolía.
----0----
78 milljónir flugfarþega
á síðasta ári
Á árinu 1956 ferðuðust sam-
tals 78 miljónir farþega á
hinum föstu flugleiðum um
heiminn, en meðaltal flug-
lengdar var 875 km. á mann,
segir í áramótatilkynningu
ICAO — stofnun S. Þ. um far-
þegaflug. Þetta samsvarar, að
allir íbúar Belgíu, Frakklands
og Sviss hefðu flogið frá
Geneve til Lissabon. Tala flug
farþega var á árinu 1956 15%
hærri en árið áður og 4% sinn-
um hærri en fyrir um 10
árum.
Vegna stórkostlegrar þró-
unar loftflutninga á seinni
árum má gera ráð fyrir, að
tala flugfarþega 1958 verði
yfir 100 milljónir og að þegar
við nálgumst 1960 verði hún
tvisvar til þrisvar sinnum
hærri en 1956 og 15 sinnum
hærri en 1946.
Fyrir 10 árum vár meðaltal
flugfarþega á áætlunarflug-
vél 17 og meðalflughraði 248
Framhald á bls. 4
puepDj ‘jjiABfJiÁaa
‘qiujHSBHpqspuBq
■VOVNVD