Lögberg - 21.02.1957, Side 6

6
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 21. FEBRÚAR 1957
GUÐRÚN FRA LUNDI:
DALALÍF
_
Heima á Nautaflötum ríkti þögn og fálæti.
Það voru helzt Gróa og Steini, sem töluðu saman.
Allir höfðu haldið dauðahaldi í þá von, að Jón
kæmi með konu sína heim, en þegar Þórður kom
með þessar dapurlegu fréttir, slokknaði sú veika
von. Dísa sagði það við Gróu og Möngu, að Þórður
lygi þessu bara, hún vissi að mamma sín væri
þarna fyrir vestan, þangað hefði hún ætlað. Gróa
var svo aldeilis hissa á, hvað Dísa gæti látið sér
um munn fara um annan eins mann og hann
Þórður væri. Það væri það réttasta að klaga fyrir
henni Borghildi, en samt gerði hún það ekki.
Lísibet litla spurði Borghildi að því eitt kvöld-
ið, þegar hún var komin inn, hvort það yrði ekki
bráðum komið með aðra svarta kistu, sem yrði
látin í garðinn. Það hefði verið svo gaman þá,
sungið og spilað á orgelið og margt fólk komið,
sem hefði talað mikið, en nú segði enginn neitt af
því pabbi og mamma væru ekki heima. Og svo
súkkulaði og kaffi með fínu brauði. Borghildur
fylltist óhug við að heyra barnið tala um aðra
líkkistu. Hún flýtti sér að laga súkkulaði og láta
fínt brauð með því og sagði, að það væri alltaf
hægt að drekka súkkulaði, þó að engir gestir
kæmu. Nú ætlaði hún að biðja Kristján að spila
við hana, svo að henni leiddist ekki. Svo skyldi
hún ekkert vera að tala um kistu — það væri svo
leiðinlegt. Kristjáni þótti hálf leiðinlegt að spila
við Lísibetu, hún kunni ekkert nema blindtrú, en
fyrir súkkulaðibolla gerði hann það þó.
Þórður var nýkominn inn og sat við borðið
þegar allt í einu heyrðist gengið um bæinn og
komið rakleitt inn göngin, bankað á hurðina og
lokið upp. Það var Þóra í Hvammi. Hún lagði al-
drei niður þann æskuvana að ganga inn án þess
að berja. Gróa var rétt að enda við að skilja kvöld-
mjólkina og kyssti aðkomukonuna tvo kossa, svo
vænt þótti henni um að sjá^einhverja manneskju,
sagði hún.
„Ekki ertu þó líklega ein í bænum“, sgaði
Þóra, „þarna er þó Þórður og þarna eru
krakkarnir.“
„Ójá, það er nú svona, mér finnst heimilið
vera eins og málleysingjahæli — og það er líka
von. Þvílíkar fréttir, sem Þórður kom með. Hún
hefur bara ekki komið vestur. Drottinn minn sæll
og góður“.
„Það var víst ekki eðlilegt að hún fyndist
þar — hún er víst nær okkur“, sagði Þóra.
„Ó, hamingjan góða! Ég mátti vita, að þú
kæmir með góðar fréttir, þú varst svo hýr á svip-
inn. Hvað hefurðu frétt?“ sagði Gróa og hljóp inn
að baðstofudyrunum og bað Borghildi að koma
fram. „Þóra er eitthvað svo drjúg yfir að hún geti
kannske kveikt einhvern vonarneista í okkur“.
„Ég fékk gest utan af Strönd. Það var sonur
Maríu mágkonu minnar. Hún sendi mér bréf, sem
hún fékk frá Ingu systur sinni. Hún er þarna vest-
ur í Borgarsveitinni og segist hafa séð Önnu við
Borgarkirkju — hún sé búin að vera þar eitthvað.
Líklega hefur María verið búin að skrifa henni,
að Anna væri horfin að heiman, fyrst hún skrifaði
henni þetta svona fljótt“. Þóra rétti Þórði bréfið,
svo að hann gæti lesið það sjálfur. Allt heimilis-
fólkið var komið fram í eldhús til að hlusta á
þessar gleðifréttir án þess að heilsa þeim, sem
flutti þær.
„Skárri eru það blessuð tíðindin, sem hún
kemur með eins og vant er“, sagði Borghildur.
„Ég gæti hugsað mér að þú drykkir kaffisopa og
við öll. Mér hefur fundizt ég ekki hafa nein not
af því að drekka kaffvnú í háa herrans tíð, þó að
ég hafi gert það“.
„En því í ósköpunum hefur manneskjan ekk-
ert látið til sín heyra?“ fjasaði Gróa.
„Það hefur nú verið þetta ólag á símanum",
sagði Borghildur.
„Hún hefur aldrei treyst sér lengra með skip-
inu“, lagði Þórður til málanna.
„Líklega verið orðin sjóveik og kannske verið
við rúmið síðan. Líka getur skeð, að hún hafi
skrifað með póstinum, sem kom í fyrradag. Það
hefur ekki verið farið eftir honurn", sagði Borg-
hildur.
„Ég bað Sigga að koma með póstinn, ef hann
sæi að eitthvert bréf væri frá henni. Aannars
varðaði mig ekkert um hann“, sagði Þórður.
„Ja, hvað á nú «ð gera?“ sagði Gróa, iðandi
af kæti.
„Þú verður að gera mér skó fljótlega. Ég fer
strax og þeir eru tilbúnir“, sagði Þórður.
„Ó, blessaður minn! Þeir eru til, þarf bara að
leggja þá í bleyti og það geri ég strax — ekki skal
standa á þeim“.
„Þá er ekki annað að vandbúnaði en að útvega
einhvern fjármann“, sagði Þórður. „Ég fer út að
Hjalla strax í kvöld og legg upp í fyrramálið“.
Borghildur veitti kaffi með nógu brauði, sem
allir hööfðu ágæta lyst á. Dísa var sú eina, sem
lét sér fátt um finnast. Hún sat með hálfgerðan
ólundarsvip yfir kaffinu, fór svo inn í baðstofu,
þegar drykkjunni var lokið. Hún þorði ekki að
segja það, svo að Þóra heyrði, að hún væri viss um
að þetta væri eintóm vitleýsa, en hún sagði Gróu
það, þegar Þóra var farin. Gróa sagði bara eins og
svo oft áður, að hún væri drepleiðinleg.
ÞAÐ ER KOMINN MAÐUR
Eftir því sem dögunum fjölgaði og þeir færð-
ust nær því, að næsta skipsferð félli vestur og
suður, varð A»na Friðriksdóttir órólegri og kvíð-
andi. Hún gat ekki hugsað til þess að fara aftur á
sjóinn. Hún fór að þjást af svefnleysi og matar-
lystin varð lítil. Prestshjónin fór uað verða á-
hyggjufull yfir útliti hennar og undruðust, að
enginn skyldi koma til að vitja um hana eða að
hún væri kölluð í síma — þaðan af síður að hún
fengi bréf. Einu sinni talaði frúin um það við
hana, hvort hún vildi ekki hætta við þessa vestur-
ferð og fara norður aftur.
„Það getur vel verið, að ég geri það“, svaraði
Anna, „en fyrst ætla ég að sauma kjólana litlu
systranna. Þær eru búnar að hlakka svo lengi
til þeirra“.
, Svo kom skipið að sunnan, en Anna hreyfði
sig ekki. Hún átti eftir að festa hnappana á kjól-
ana. Frúna langaði til að segja henni, að það gæti
hún eða Tóta gert, en fannst það líkjast ókurteisi,
hún gæti tekið það svo, að hún væri að ýta henni
burt af heimilinu, en ekkert var henni fjær skapi.
Hún gat líka vel hugsað sér að hún væri lasin,
þó að hún sæti við verk sitt eins og vanalega. Það
leyndi sér ekki, að þessi kona hafði einhverja
byrði að bera, sem enginn þekkti nema hún sjálf.
Hún bætti vel í ofninn og sagði önnu, að nú skyldF
hún leggja sig, því að hún hefði áreiðanlega sofið
illa í nótt. Svona notalegheit voru óvenjuleg nú
orðið.
Anna lagðist fyrir, en gat ekki sofnað. Hún
gat ekki gleymt draumnum, sem hana hafði
dreymt síðastliðna nótt. Hún þóttist vera heima
á Nautaflötum eins og vanalega í svefninum og sá
fóstru sína vera að athuga, hvernig liti út í skúff-
unum í dragkistunni sinni. Anna óttaðist, að hún
hefði ekki skilið nógu vel við það, svo að hún gæti
ekki átalið hana fyrir skeytingarleysið. Hún heyrði
hana kalla hátt: „Hvar er skrautið mitt, koffrið og
blæjan? Ég get hvergi fundið það“. Borghildur
kaljaði framan úr bæjardyrunum eða ofan af
dyraloftinu: ,„Ég sá hana Dísu vera að þvælast
með það um daginn“. — „Hvað hugsar manneskjan
að láta krakkann vera að grúska niðri í skúffun-
um mínum“, sagði þá sú mikla húsfreyja í þeim
tón, að auðheyrt var, að hún var ekki ánægð og
að nú vildi hún láta hlýða sér. Anna ætlaði að
hlaupa til hennar og biðja hana fyrirgefningar á
hirðuleysi sínu, en hún gat þá ekki hreyft sig úr
stað. í því ástandi vaknaði hún og lofaði guð fyrir,
að þetta var ekki annað en draumur. En hvað
boðaði þessi draumur? Það boðaði vanalega eitt-
hvað sérstakt, ef hún sá fóstru sína í draumi.
Skyldi það geta átt sér stað, að Borghildur hefði
passað lyklana svo illa, að Dísa hefði náð þeim?
Slíkt var óhugsandi. En ef stelpan hefði náð þeim
var hún vís til þess að fara ofan í hvaða hirzlu
sem var, því var nú verr. Anna sofnaði ekki aftur.
Líklega þætti fóstru hennar hún hugsa heldur
heldur lítið um heimilið og var ekki vel ánægð
yfir því. Hún varð að fara að hugsa til heim-
ferðar. Hvernig sem það gengi að hafa sig norður
og hvernig sem yrði tekið á móti henni. Undir
fótaferðatímann sofnaði hún ofurlítinn blund, en
vaknaði við sönginn í Tótu fram í eldhúsinu. Hún
hafði falleg hljóð og söng og galaði sí og æ. Þó
hlaut hún að vera yfir sig þreytt, svo mikið sem
hún hafði að gera. Nú söng hún um bernskudalinn
sinn með hnjúka fjöllin bláu. Skyldi hún eiga dal,
sem hún þráði? Það eiga víst allir fagrar æsku-
stöðvar. Tóta söng kvæðið aftur og aftur. Anna
grúfði sig ofan í koddann og táraðist yfir því að
sjá ekki sinn kæra dal og hjúkafjöllin bláu. Hér
eftir yrði það hennar hlutskipti að sofna grátandi
og vakna vonlaus, ef hún kæmist ekki heim. Og
þó hafði hún ekki haft kjark í sér til að fara með
skipinu. Hún var yfir sig þreytt og sofnaði fljót-
lega. Líklega var hún búin að sofa lengi, þegar
litla prestsdóttirin kom inn og læddist hægt að
borðinu, þar sem kjóllinn hennar lá. Hún var
sjálfsagt að gæta að því, hvort þessir skrautlegu
hnappar væru komnir á hann.
„Ég vissi ekki að þú svæfir“, sagði barnið og
ætlaði að fara út aftur.
„Ég er vöknuð, góða mín, og nú skal ég sýna
þér fallegu hnappana á kjólnum. Var það ekki
það, sem þig langaði til að sjá?“
„Mig langar helzt til að fara í hann strax, en
mamma segir að það verði að bíða til sunnudags —
það er ekki nema einn dagur þangað til“.
Anna reis upp og kveikti ljós, svo að barnið
sæi kjólinn betur. „Hann er ósköp fallegur“, sagði
litla stúlkan og fór að telja hnappana. „Veiztu, að
það er kominn ókunnugur maður. Hann ætlar að
sofa hérna í nótt. Nú er hann að borða frammi í
eldhúsi“, sagði barnið.
„Nei, ég veit það ekki. Hvernig ætti ég að vita
það?“ sagði Anna dapurlega. Það setti að henni
hálfgerðan hroll, þótt heitt væri inni. Hún færði
stólinn að ofninum og fór að festa seinustu hnapp-
ana á kjólinn yngri dótturinnar. Litla stúlkan fór
fram. önnu sárlangaði til að gera boð fram, hvort
ekki væri heitt á könnunni, alveg eins og hún
gerði heima, en hætti við það. Það átti ekki við.
Hér var engin umhy|gjusöm Borghildur, sem
hafði heitt á könnunni allan daginn. Á morgun
ætlaði hún út í kaupstað með kjólinn til hennar
Lóu. Það yrði dægrastytting að rölta það. Kannske
hún neyddi&t til að tala við Sigga Daníels og biðja
hann að koma boðum fram eftir. Það þýddi víst
ekki að hugsa meira um þessa vesturferð. Það
leit út fyrir að það ætti ekki fyrir henni að liggja
að komast þangað. Nú var bankað. Sjálfsagt frúin,
hugsaði Anna. Kannske hafi verið hitað kaffi
handa gestinum og hún nyti nú góðs af. Hún bauð
henni glaðlega að koma inn.
„Almáttugur! hvað sé ég? Þórður!“ sagði hún,
þegar hurðin opnaðist og Þórður kom inn. Hann
bauð gott kvöld og rétti henni hendina. Hún stóð
svo hvatlega á fætur, að fíni kjóllinn datt á gólfið
og tók báðum höndum um framrétta hönd komu-
manns. Handtakið var hlýtt og langt. Þannig voru
alltaf handtök Þórðar.
„Sízt datt mér í hug, að það værir þú, sem
sóttir svona að mér. Hvaðan úr ósköpunum kem-
urðu?“ sagði hún, þegar þau höfðu heilsazt.
„Auðvitað heiman úr dalnum okkar“, svaraði
hann og lét aftur hurðina og settist á stól, sem
var nærri honum.
„Fyrirgefðu að ég bauð þér ekki sæti, Þórður.
Þú ert náttúrlega ferðlúinn", sagði hún.
„Ég hafði vit á að ná mér sjálfur í stól“,
sagði hann.
„Hvert ætlarðu að fara?“
„Ekki lengra“.
„Ertu virkilega að leita að mér?“ sagði hún og
kafroðnaði. „Hver gat sagt þér að ég væri hér?“
„Það kom ein af þessum góðu álfkonum í
gærkvöldi og lánaði mér hnoða, sem valt á undan
mér hingað“, sagði Þórður og brosti þreytulega.
„Svo, sú hefur verið fjarsýn þykir mér“. Svo
varð þögn. Anna fór að festa hnappana á kjólinn.
Hann horfði á hana út undan sér.