Lögberg - 21.02.1957, Page 7

LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 21. FEBRÚAR 1957
7
ÖRÆFAKYRRÐ
Ort á ritvél í seplember 1956. — Tileinkað Halli í Stakkahlíð
1 ljóSunum, sem hér fara á eftir kveSast á tvö skáld, Helgi
Valtýsson á Akureyri og Hallur E. Magnússon I Seattle; svo
sem lesendur Lögbergs vafalaust rekur minni til átti Hallur
áttræSisafmæli í fyrra og í tilefni af þvi sendi Helgi honum
drápuna, sem Seattle-skáldiS þakkaSi I ljóSi; þeir Helgi og
Hallur voru fermingarbræSur og smalamenskufélagar I
NorSur-Húlasýslu. —Ritstj.
I.
Hljómahaf einverunnar hrynur mér við eyra.
Reginómar kyrrðarinnar fylla allan geiminn.
Og sál mín syngur í órofa þögn við undirleik ánna beggja.
Hér ríkir andi öræfanna og ræður öllu. —
Ég ligg og sofna við ómþýtt lindarhjal. —
Móðir jörð tekur mig í sólhlýjan faðm sinn,
lykur mig mosamjúkum örmum
og andar öræfadjúpum friði gegnum vitund mína alla:
Smalasál mín losnar úr læðningi, — lyftir sér hátt og hverfur
inn í sameining himins og jarðar.
II.
Slepptu mér aldrei, öræfakyrrð!
Hér eigum við bæði heima!
Sál mín er fleyg um söngvanna geim
og sameinast hrun-stillt ómröddum þeim
um ómælis víðáttu feikna-firrð,
sem aðeins öræfin geyma
og ljúfling sinn láta dreyma. —
Ég á hvorki heima á himni né jörð,
er hljómandi strengur beggja.
Sú heilaga þríund um fold og fjörð
er sameining sólheima tveggja:
Fullkomnun skaparans dýrustu drauma,
og hríslast um hvolfgeimsins strauma.
III.
Lindin niðar, lindin hjalar
ljúft sem barn í vööggusælu,
hreint og laugað, himinn í augum. —
Öræfakyrrðin um mig lykur
ástarhlýjum móðurörmum,
svífur hljótt á hvítum vængjum,
hvíslar unaðsblítt í eyra
öllum dular-draumum geimsins
dýrðlegum í æðsta veldi,
vekur sálar sælu-fylling.
Sveipar mig í sínum feldi,
sökkvir mér í botnlaust kaf, —
Öræfa-kyrrðar hyldjúpt haf.
IV.
HALLUR:
Þennan frið og þvílíkt yndi
þekktum við á bernskuárum!
Litlum smala-labbakútum,
lúnum títt og fótasárum,
< þótti ekki þörf að kvarta, v
þegar blessuð sólin skein. —
Flest þá okkur lék í lyndi.
Fyrir regni skjól í skútum
eða kofa upp við stein. —
Fjallaheiminn furðubjarta
fengum við í smalagjöf,
áttum bæði huaður og höf! —
Enginn var þá okkar líki,
enginn stærra konungsríki
réði milli hafs og hlíða,
himinglaður , sæll og frjáls!
Kvíja-ær um heiði og háls!
Sumardýrð um veröld víða! —
Þá var sælt að syngja og yrkja
söng við foss og lækja spil.
Fjallaheimurinn fegurst kirkja!
Fögnuður að vera iil! —HELGI Á NESI
--------0-------
H I N H L IÐ I N
— ORT ÚR PENNA —
HELGI:
Þegar vetrar blésu byljir,
baulaði í strompi og ýldi í gátt,
daga og nætur skelfldi í skafla,
skýjað loft í hverri átt.
Út í bylinn altaf þurfti
einhver, fram á beitarhús,
til að kasta gjöf á garða,
gegndi smalinn oftast fús.
En að rata réttar leiðir,
reyndi á þrek og stilling manns.
Enga slíka þraut skal þakka,
það var skylda og .hlutverk hans.
Fjárhundurinn trúr og tryggur,
tvílaust gegnum myrkrið sér,
þefvís veit hvar leiðin liggur,
léttstígur á undan fer.
Þá var holt að hu^a um fleira,
(heiðríkt loft og sumardag).
Klípa hönd í kalið eyra,
kjarkinn herða og raula lag.
Seinna hríð og hörku gleymdu,
heima fundu ró og frið;
lögðust svo til svefns og dreymdu
sumardýrð og lækjarnið.
—HALLUR í STAKKAHLIÐ
Afkastamiklar fiskflökunarvélar nú teknar
í nofkun í fiskiðjuverum hér
Veigamikil breyling á vinnubrögðum, sem hefsi með aukinni
véltækni í fiskiðnaðinum
Á þessari vertíð verða í
fyrsta sinn notaðar að ráði
nýjar vélar við fiskverkun,
sem líklegt er að eigi eftir að
ryðja sér verulega til rúms hér
á landi. Eru það þýzkar fisk-
flökunarvélar, sem gefist hafa
mjög vel og vakið hafa mikla
atahygli á fiskveiða- og fisk-
iðnaðarsýningum erlendis.
I Keflavík er nú búið að
byggja sérstaka vinnslustöð,
þar sem þessar vélar verða
notaðar við flökun á vertíðar-
fiski og hafa sex frystihús þar
sameinast um að koma upp
byggingu, þar sem flökunar-
vélar verða til húsa.
Flökunarvélarnar í einu húsi
Er bygging þessi stórhýsi,
sem nota á til fiskverkunar og
var því valinn staður skammt
frá fiski- og síldarmjölsverk-
smiðju, sem þessi sömu frysti-
hús eru aðilar að.
í þessari nýju byggingu
verða til að byrja með tvær
flökunarvélar, fyrir þorsk og
annan stóran vertíðarfisk. Er
þar um að ræða nýjustu gerð
flökunarvéla af svokallaðri
Baader-gerð og nefnist sú
vélategund Baader 99. Önnur
vél frá sömu verksmiðju er
smíðuð til að flaka smærri
fisk og munu nokkrir aðilar
eiga síðar von á slíkum vélum
og karfaflökunarvélum, sem
sömu aðilar í Þýzkalandi búa
til.
Fyrsta flökunarvélin noluð i
V es tmannaey j um
Frystihúsin sex, sem aðilar
eru að hinu nýja fyrirtæki í
Keflavík munu síðan fá fisk-
flökin í pökkunarverksmiðj-
urnar og síðan í frystingu eins
og venja er til.
Fyrsta flökunarvélin af
þessari gerð var notuð í Vest-
mannaeyjum í fyrra og reynd-
ist hún svo vel að nú verður
hún notuð í fyrsta sinn í mörg-
um frystihúsum á þessari ver-
tíð og mun hér um að ræða
stærsta átakið, sem gert hefir
verið til að auka sjálfvirkni í
fiskiðnaði frystihúsanna, þeg-
ar frystingin er frátalin.
Ein vél mun vera komin
hingað til Reykjavíkur í frysti
hús Ingvars Vilhjálmssonar,
önnur mun væntanleg til
Kirkjusands og Tryggva Ó-
feigssonar. Ennfremur eru
flökunarvélar væntanlegar til
frystihúsa á Akranesi, Vest-
mannaeyja tvær, ólafsvíkur
og fleiri verstöðva, þegar líða
tekur á vertíðina. Vélar þess-
ar eru mjög dýrar í innkaupi,
kosta 7—800 þúsund krónur,
en rekstrarkostnaður þeirra
mun hins vegar lítill og end-
ing sennilega góð.
Samkvæmt upplýsingum, er
Tíminn fékk hjá Bergsteini
Bergsteinssyni fiskimatsstjóra
eiga þessar þýzku Baader
flökunarvélar sér merkilega
og langa forsögu. Segja má að
þær séu árangur af ævilöngu
starfi þýzks hugvitsmanns,
sem þó lifði það, að sjá vél-
arnar fullkomnar og í góðum
gangi, áður en hann dó fyrir
um það bil tveimur árum.
Bergsteinn kynntist þessum'
hugvitsmanni fyrir mörgum
árum og fylgdist með því
hvernig þessari mikilvægu
uppgötvun hans miðaði áfram.
Langt er síðan fyrsta flökun-
arvélin hans varð til og síldar-
flökunarvélar hans hafa verið
notaðar um langt skeið víða
um heim til dæmis í hundraða
tali í Skotlandi og þótt gefast
vel.
Baadervélin hefir gefist vel
Fyrir nokkrum árum var
reynd hér flökunarvél, sem
notuð var með góðum árangri
í Þýzkalandi. Bygging hennar
miðaðist við að fiskurinn
þyrfti að beygjast, en til þess
var hinn nýveiddi íslenzki
vertíðarfiskur of stór og stinn-
ur. Síðan kom á markaðinn ný
vél, þar sem fiskurinn kemur
beint að skurðarhnífunum og
er það þessi nýja og endur-
bætta vél, sem kemur hingað
til lands og hefir þótt gefast
allra flökunarvéla bezt.
Menri af ýmsum þjóðernum
hafa á undanförnum árum
gert tilraunir með smíði flök-
unarvélar, en enginn þeirra
hefir náð verulegri útbreiðslu,
eða þótt hentug, nema þessi
þýzka vél, sem nú er farið að
nota í stórum stíl í íslenzkum
fiskiðjuverum.
—TÍMINN, 8. janúar
Blessuð sólin elskar alt,
alt með kossi vekur;
haginn grænn og hjarnið kalt
hennar ástum tekur.
Subscription Blank
COLUMBIA PRESS LTD.
303 Kennedy Street, Winnipeg 2
I enclose $ for ....... subscription to the
Icelandic weekly, Lögberg.
NAME .....................................
ADDRESS ..................................
City.............................. Zone...
EATON'S
SAMFAGNAR ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGINU
YFIR ÞVÍ HVE ÁRSÞING ÞESS
LÁNAÐIST VEL
EATON’S of CANADA