Lögberg - 18.04.1957, Síða 6

6
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 18. APRIL 1957
GUÐRÚN FRA LUNDI:
DALALÍF
„Ónei, ég þoldi ekki sjóferðina. Mér leið svo
hræðilega, þegar skipið fór að velta. Ég óttaðist,
að það sykki ofan í öldurnar og ég fengi aldrei
framar að sjá Jakob minn. — Góða, fáðu þér nú
sæti hérna hjá mér. Ég hélt, að það væri Sig-
þrúður, sem væri að koma, og hún hélt það líka
stúlkan ,en það varst þá þú. Þú vérður að sitja
lengi hjá mér, svo áð dagurinn verði ekki eins
langur og hann var í gær“.
Þóra horfði í kringum sig í herberginu. „Hér
býrðu núna, Anna mín. Hvað heldurðu, að þús
verðir hér lengi?“ sagði hún og brosti glettnislega.
Það vissi hún af gamalli reynslu að verkaði vel á
kjarkleysi Önnu.
Anna færði stólinn fast að henni og lagði
handlegginn um háls henni. „Ég veit það ekki,
Þóra mín. Mér líður hér vel. Hún er góð kona,
hún Svanfríður“, sagði hún.
„Það þykist ég vita. En er þig ekki farið að
langa fram í dalinn og heim að Nautaflötum eftir
alla þessa burtveru?“
„Það þýðir víst lítið að láta sig langa“, sagði
Anná og hristi höfuðið.
„Heldurðu að það verði ómögulegt að koma
þér fram eftir, þegar sleðaferðir eru á hverjum
degi, ef þú treystir þér ekki að sitja á hesti?“
„Svo vesöl er ég nú ekki, að ég geti það ekki“.
„Því fórstu þá ekki heim í gær?“
„Það var ekkert minnzt á, að það væri hestur
hér handa mér eða ég kæmi heim“, sagði Anna
mæðuleg á svip.
„Hvað var þá minnzt á?“ sagði Þóra.
„Það var víst ekki margt eða merkilegt. Hann
stanzaði stutt, settist ekki einu sinni. Ég bauð
honum það heldur ekki“.
„Hvað er þetta! Tókstu verr á móti honúm
en mér?“ sagði Þóra og hló.
„Ójá, mér þótti nú heldur vænna um að sjá
þig“, sagði Anna og faldi andlitið undir vanga
hennar. „Við skulum nú bara tala um okkur
sjálfar — ekkert blanda Jóni inn í það“.
„En þú veizt nú hvað mér þykir gaman að því
að minnast á hann“, sagði Þóra og hélt áfram að
hlæja.
„Ó, hvað þú ert kát og hvað þú ert rjóð og
sælleg, Þóra. Það liggur við, að ég verði öfunds-
sjúk, þó að það sé nú ekki vani minn“.
„Ég lít talsvert betur út en þú, þó að ég hafi
setið heima og séð færra“.
„O, þetta var nú svo sem engin skemmtiferð,
Þóra mín, enda var ekki lagt af stað í þeim til-
gangi“.
„Hvernig stendur á því, að þú ert ekki með
giftingarhringinn þinn?“ spurði Þóra.
„Góða kveldu mig ekki með þessu brosi. Þú
þekkir það hvað ég er fljótráð“.
„Nú, hvað skyldi koma næst. Týndirðu hringn-
um á leiðinni?“ /
„Nei, ég skildi hann eftir heima“.
„Ég fór fram að Nautaflötum í morgun“, sagði
Þóra. „Mig langaði til að fá fréttir af þér, en það
datt mér nú samt ekki í hug, að Jón væri svona
frjáls. Þá hefði ég áreiðanlega tafið lengur hjá
honum“.
„Þú ert þó líklega ekki að hugsa um að gera
mig afbrýðissama?“ sagði Anna og brosti nú í
fyrsta sinn vinkonu sinni til samlætis.
„Þér er nú líklega sama um hann, fyrst þú ert
búin að kasta í hann hrin'gnum. Ekki nema það —
kast^ í hann hringnum eins og nýtrúlofuð stelpa —
eftir öll þessi ár. Hvað varstu eiginlega að hugsa?“
„Ég ætlaði mér að setjast að fyrir vestan og
koma aldrei heim aftur. En svo veiztu nú, hvernig
það gekk, og hingað er ég komin aftur. Það er víst
mest og bezt þér að þakka. Ég efast nú samt um,
að ég eigi að vera þér þakklát“.
„Ég var nú ánægð yfir því að geta veitt þær
upplýsingar“, sagði Þóra. „Hvernig heldurðu að
Jakobi hafi liðið? Helga á Hóli sagðist hafa skrif-
að Sigga það, svo að það er aðeins hans þagmælsku
að þakka, ef Jakob veit það ekki. Ég var fljót að
segja Birni það í síma, að þú værir á heimleið".
„Þakka þér fyrir það, Þóra. Ég finn, að það
var kjánalegt af mér að láta hann ekki vita um
verustað minn, en ég bjóst þá við, að hann léti
þá föður sinn vita það, en honum gat ég vel unnt
þess að verða svolítið órólegur út af mér“.
„Þetta er það, sem ég skil aldrei í þínu fari,
Anna mín, þessarar góðu konu, að þú skulir geta
hugsað til þess, að fólkinu á þínu heimili liði
svona illa. Hvað kom þér til að láta svona, ef ég
má vera svo forvitin að spyrja þig?“
Anna sagði henni, hvað hún hefði uppgötvað
síðustu nóttina, sem hún var heima á Nauta-
'flötum.
„Og þér varð svona mikið um þetta“, sagði
Þóra. „Mér finnst, að þú hefðir átt að tala um
þetta við hann, áður en þú fórst“.
„Nei, ég gat ekki minnzt á það. Mér fannst
það svo andstyggilegt. Þetta hefur það verið,
sem Ketilríður var að dylgja með. En að mér
skyldi ékki detta þetta í hug. En það lítur út fyrir,
að það komi þér ekki á óvart frekar en Þórði. Það
hafa sjálfsagt allir vitað það nema ég ein“, sagðú
Anna. #
„Það var nú farið á bak við þig með það, svo
að þú gætir notið mannsins, sem þú elskaðir, og
orðið húsmóðir á Nautaflötum, því að líklega hefð-
irðu verið fljót að henda hringnum þá, fyrst þú
gerir það núna eftir nærri tuttugu ára sambúð.
Viltu ekki láta hana vita, að þetta eftirsótta sæti
sé laust, svo að hún geti hreppt það? Það var víst
það, sem hún ætlaði sér, að sagt var. Heldurðu að
þú hefðir látið henni eftir kærastann og hringinn?"
„Ég veit það ekki“, sagði Anna hálfkjökrandi.
„Nei, ég held ég hefði ekki getað það þá. Ég
elskaði hann svo mikið og hélt að hann elskaði
mig líka. Hvernig geta menn verið svona fjöl-
lyndir — elskað tvær konur í einu?“
„Hann hefur aldrei elskað hana. Þetta er bara
sem sé það, sem kallað er hrösun“, sagði Þóra og
var nú alveg hætt að brosa.
„Einu sinni var mér sagt, að þið hefðuð verið
trúlofuð. Ég spurði hann að því, en hann neitaði
því. Hvort það hefur nú verið sannleikur er ekki
gott að segja“, sagði Anna eftir stutta þögn.
„Það var sannleikur“, flýtti Þóra sér að segja.
„Hefði það verið, þá hefði ég aldrei sleppt honum
við nokkra stúlku. Hildur hefði gjarnan mátt eiga
þessar stolnu stundir með honum, en ég hefði
náttúrlega ekki kært mig um að hafa hana í
nágrenninu“.
„En þér hefur þótt vænt um hann, það er ég
vis§- um“, sagði Anna.
„Já, auðvitað var ég hrifin af honum eins og
allar aðrar stúlkur. Ég get vel hugsað mér, að ég
hefði fengið hann, hefðir þú ekki verið svona
falleg og góð. Þess vegna get ég ekki hugsað til
að nokkur kona önnur en þú njótir hans“.
„En nú er það efst á baugi milli okkar að
skilja“, sagði Anna og bjóst við, að sjá undrunar-
svip á Þóru, en henrri brá ekki hið minnsta. „Þá
getur þú fengið að njóta hans. Hann verður góður
við börnin þín, það máttu vera viss um“.
Þóra hristi höfuðið. „Þó að við yrðum bæði
frjáls gæti það aldrei orðið“, sagði hún. „Ég gæti
aldrei skilið við Hvamm, þó að ég héldi það einu
sinni, þegar æskuástin átti allan hug minn og
helming skynseminnar. Nú er ég fyrir löngu
búin að^sjá, að frá Hvammi get ég ekki flutt
lifandi“.
„En hvað heldurðu að þú hefðir gert, ef þú
hefðir staðið í mínum sporum núna?“
„Ég hefði aldrei farið að forvitnast í þessi
bréf. Ef hann hefði ekki viljað sýna mér þau,
hefði ég látið þau alveg í friði. En ef ég hefði
komizt yfir þau, hefðum við líklega jagazt dug-
lega, og svo hefði allt verið eins og áður, þegar
okkur hefði runnið reiðin. En ég hefði aldrei yfir-
gefið annað eins heimili og annan eins mann, ef
ég hefði átt það“.
„Svo þér finnst það ljótt af mér að hnýsast í
bréfin^, sagði Anna hugsandi. „Ef ég hefði ekki
gert það, hefði ég aldrei vitað sannleikann í þessu
máli“.
„Mér finnst það ekki rétt gert af þér. Hann á
skrifborðið og allt, sem í því er. Ég á nokkur bréf
síðan ég var unglingur. Það eru svo sem engin
ástabréf, en líklega yrði ég dálítið reið, ef Sigurður
færi eitthvað að snuðra í þeim. Þau koma honum
ekkert við, skrifuð löngu áður eh við kynntumst“.
„Þau el-u þó líklega ekki frá Jóni?“ spurði
Anna áfergjulega.
„Það er vel líklegt, en ég var búin að segja
þér það, að þau eru ekki annað en kunningjabréf,
sem hann skrifaði mér úr skólanum“.
. „Heldurðu að ég mætti lesa þau?“
„Já, það mættir þú“, sagði Þóra hlæjandi.
„Jón er sjálfsagt afar reiður yfir því, að ég
skyldi komast að þessu. Þetta var nú meiri ofsinn
í honum í gær“, sagði Anna hugsandi. „Þú getur
ekki trúað því, hvað mig langar heim og óska, að
allt sé eins og það var áður. Bara að ég hefði
aldrei séð þetta veski — einkennilegt að það
skuli ekki hafa borið fyrir augu mín fyrri“.
„Þetta getur allt orðið eins og áður. Ég þekki
Jón svo vel. Hann er svo sáttfús, bara að þú hættir
að tala um þerinan skilnað, sem þú sárkvíðir þó
fyrir, enda yrðirðu orðin gamalmenni að útliti,
áður en vorið kemur, ef þú verður hér. Hvað er
langt síðan þú fórst úr dalnum? Svona þrjár
vikur. Hvernig heldurðu að þú lítir út, þegar
Jakob kemur heim? Nú eru þeir farnir að hlakka
til að koma heim, blessaðir drengirnir okkar. Svo
á heimkoman að verða svona ánægjuleg fyrir
Jakob — þú líklega rokin vestur á land. Þú sæir
hann ekki nema svona einu sinni á ári, því að á
Nautaflötum yrði hann alltaf. Hann getur ekki
yfirgefið dalinn“.
„Ó, þessi dalur, það er meira hvað allir elska
hann, sem í honum hafa fest rætur“, sagði Anna.
Hún var staðin upp og gekk aftur og fram um
gólfið. Náttúrlega yrði það svona. Hún sæi Jakob
ekki nema sjaldan, jafnvel þótt hún yrði á Ósnum.
Dalurinn og'æskuheimilið myndi taka hann frá
henni að mestu leyti.
„Hvað á ég að gera, Þóra?“ spurði hún. „Þú
hefur alltaf verið mín hjálparhönd frá því fyrsta
og til þess síðasta. Þú veizt, að ég vil allt til
vinna að njóta þessa eina barns míns. Á ég að
fara fram eftir hvort sem mér verður boðið það
eða ekki? Búa saman við manninn minn eins og
vandalausan mann, færa rúmin í sundur aftur,
því að ekki get ég hugsað til þess að sofa hjá
honum eftir þetta“.
„í hamingjubænum gerðu ekki hjónarúmið
að umtalsefni sveitarinnar í annað sinn. Þú ert
búin að sofa margar nætur hjá honum, síðan.
þetta kom fyrir hann“, greip Þóra fram í fyrir
henni. „Ég skal náttúrlega segja þér, hvað mér
finnst rétt, að þú gerir, eri þér finnst kannske ekki
vel ráðið. Þú skalt bara reyna að láta sem þetta
hafi verið misheppnað skemmtiferðalag, þú hafir
orðið lasin þarna á Borg og ekki haft sinpu á að
skrifa. Þetta er vel trúlegt eftir útliti þínu að
dæma. Það þarf enginn að bjóða þér að koma heim
á þitt eigið heimili. Og ég efast ekki um að þér
verður vel tekið“.
„Jón er víst sárreiður við mig fyrir for-
vitpina“.
„Hann þykist ekkert vita“, sagði Þóra.
„Þórður hefur nú líklega sagt honum það —
víst veit hann það“.
„Þóra stóð nú upp og gekk út að glugganum.
„Ég verð að fara að líta eftir, hvað Þórarni líður“,
sagði hún.
„Ertu ekki ríðandi, Þóra?“ spurði Anna.
„Nei, ég lagði af stað gangandi í morgun, en
svo náði ég Þórarni á Hjalla rétt utan við Atla-
staði og settist á sleðann hjá honum, svo að ferða-
lagið varð ekki erfitt. Og svo fæ ég víst sæti á
þeim sama sleða heim aftur“, svaraðí Þóra, „þess
vegna er ég að hyggja að hvað Þórarni líður.
Þarna er sleðinn. Eitthvað er búið að bera út á
hann“.