Lögberg - 20.06.1957, Qupperneq 4

4
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 20. JÚNI 1957
Lögberg
Gefið út hvern fimtudag af
THE COLUMBIA PRESS LIMITED
303 KEKNEDY STREET, WXNNIPEG 2, MANITOBA
Utanáskrift ritstjórans:
EDITOR LÖGBERG, 303 Kennedy Stree, Winnipeg 2, Manitoba
Ritstjóri: EINAR P. JÓNSSON
Skrifstofustjóri: INGIBJÖRG JÓNSSON
Verð $5.00 um árið — Borgist fyrirfram
"Lögberg” is published by Columbia Press Limited,
303 Kennedy Street, Winnipeg 2, Manitoba, Canada
Printed by Columbia Printers
Authorized as Second Class Mail, Post Office Department, Ottawa
WHitehall 3-9931 /
ÁVARP
Dr. Valdimars J. Eylands í heiðurssamsæti íyrir
Dr. Richard Beck 17. júní 1957
Dónarfregn
Sigurjón Sigmar, búsettur í
Vancouverborg andaðist þar
7. maí, hátt á áttræðisaldri.
Hann var jarðsunginn frá
Mount Pleasant útfararstof-
unni í Vancouver 11. maí, af
heimaprestinum þar, séra E.
S. Brynjólfssyni og bróður
hins látna, séra Haraldi, sem
þar var þá staddur. Við út-
förina voru líka lesin kveðju-
skeyti frá nánum ættingjum
hins látna. Líkmenn við út-
förina voru nánir ættingjar
Sigurjóns og konu hans.
Sigurjón Sigmar fæddist á
Hólum í S.-Þingeyjarsýslu, en
fluttist þaðan barn að aldri til
Canada og bjó þar ávalt síðan.
Fyrst í Argyle-bygð og Glen-
boro og seinna í Winnipeg í
Manitoba. En síðustu tólf árin
bjó hann og fjölskyldan í
Vancouver, B.C.
Sigurjón sál. lætur eftir sig
konu sína, Louise G. (John-
stone), sem hann kvæntist í
Wynyard, Sask., í júní 1915,
dóttur þeirra Margaret Louise,
ásamt eiginmanni hennar Wm.
Davidson og ungri dóttur
þeirra, Sigrid Louise. Einnig
Það eru nú bráðum liðin fjörutíu ár síðan ég fyrst heyrði
getið um þennan mann, sem nú er heiðursgestur stjórnar-,
nefndar Þjóðræknisfélagsins í tilefni af nýafstöðnu sextíu ára
afmæli sínu. Það var frostaveturinn 1918 að ég labbaði úr
heimahögum mínum í Húnavatnssýslunni norður á Akureyri,
og settist sem óreglulegur nemandi í 3. bekk Gagnfræða-
skólans þar, og tók ég gagnfræðapróf utanskóla þá um vorið.
Heyrði ég þá piltana þar tala um námsgarp einn mikinn,
austan af Reyðarfirði, sem hafði lokið sams konar prófi
vorinu áður, með miklu lofi. Var hann þá kominn til Reykja-
víkur til framhaldsnáms við Hinn Almenna Menníaskóla.
Þessi maður bar hið útlendingslega nafn, Richard Beck, en
þrátt fyrir nafnið var mér sagt að góðar íslenzkar ættir
stæðu að honum báðum megin. Var þessi ungi maður dáður
mjög af námssveinum, töldu þeir hann hamhleypu til allra
verka, og afburða námsmann, jafnvígan á allar greinar skóla-
námsins. Þegar ég kom til Reykjavíkur haustið næsta á eftir,
heyrði ég nemendur Menntaskólans þar, einnig tala um
þennan mann, og var sami frægðarljóminn yfir nafni hans
þar. Töldu menn hánn líklegan til stórra hluta, sakir gáfna og
atorku. í Menntaskólanum dvaldi hann aðeins einn vetur við
nám, las allt námsefni 5. og 6. bekkjar utanskóla, og tók
stúdentspróf með hárri einkunn árið 1920. Þótti slíkt próf þá
hið mesta afrek, og þykir reyndar enn. Þá innritaðist hann í
lagadeild Háskóla íslands um haustið, og eru á þeirri inn-
ritunarskrá nöfn annara manna, sem síðar eru frægir orðnir í
sögu íslands, svo sem Hermann Jónasson, forsætisráðherra;
Jón Hallvarðsson, hæstaréttardómari; Kristinn Guðmundsson,
sendiherra; og Stefán Pétursson ritstjóri. Urðu um þetta bil
skyndileg straumhvörf í ævisögu Becks, svo að í stað þess
að gerast íslenzkur lagamaður, tók hann sig nú upp og fór
vestur um haf. Eftir nokkra viðdvöl hér í Winnipeg hóf hann
nám á ný, og í þetta sinn við hinn fræga Cornell háskóla, tók
hann þar meistarapróf árið 1924, og doktorspróf í heimspeki
tveim árum síðar. Undirbúningsárin voru nú liðin, og nú
hófst lífsstarfið. Öllum Islendingum er starfs- og framaferill
hans kunnur síðan. Hann hefir áratugum saman verið pró-
fessor í Norðurlandamálum og bókmenntum við ríkisháskól-
ann í Norður Dakota, íslenzkur ræðismaður í N. Dakota, og
forseti Þjóðræknisfélags íslendinga í Vesturheimi. Islend-
ingar. báðum megin hafsins standa í mikilli þakkarskuld við
hann fyrir frábær þjóðræknis og kynningarstörf, enda hefir
hann fyrir löngu hlotið viðurkenningu góðra manna austan
hafs og vestan fyrir frábæra elju, dugnað og drengskap í
störfum sínum og lífi.
Ég hafði hugsað mér að flytja alllanga og ítarlega ræðu
um heiðursgestinn við þetta tækifæri. Fyrirsögnin á ræðunni
myndi að sjálfsögðu verða Dr. Richard Beck, prófessor, ræðis-
maður, Stórriddari, etc.^ en undirtitlar myndu verða: Lær-
dómsmaðurinn, fræðimaðurinn, skáldið, rithöfundurinn,
ræðusnillingurinn, forsetinn, drengskaparmaðurinn. Margt
mætti með sönnu segja um hvert þessara atriða, en tíðræddast
mundi mér verða um hann sem drengskaparmanninn, hinn
trausta og falslausa vin, manninn, sem vill öllum hjálpa og
alls staðar koma fram til góðs. Það er sízt að undra að hann
er manna vinsælastur, enda er hann elskaður og virtur af
lærisveinum sínum, og allri hinni stóru samferðasveit. Hefir
þetta komið í ljós aftur og aftur, og einkum nú, í sambandi
við þetta merkisafmæli.
En þessi langa ræða mín varð aldrei til. Mínar beztu
ræður verða líklega aldrei skrifaðar. Þegar ég var að hugsa
um þetta mikla og hugþekka efni, hina margbrotnu persónu
og afrek Dr. Beck’s, símaði veizlustjóri mér og bað mig að
segja aðeins fáein orð.
Steingrímur Jónsson biskup var talinn einhver mesti
ágætismaður á sinni tíð. Um hann sagði Grímur Thomsen
skáld einhverju sinni: „Það hefir hlotið að liggja vel á Guði
almáttugum, þegar hánn bjó til Steingrím.“
Ég leyfi mér að viðhafa sömu ummæli í sambandi við
ÁVARP
Próf. Haralds Bessasonar í afmælishófi Dr. Richards Beck
íjað er löngu alkunna, að heiðursgestur okkar hér í dag
er með mikilvirkari Islendingum, sem lagt hafa leið sína í
„Vesturveg.“ „Snemma beygist krókurinn,“ segir máltækið.
Það varð snemma ljóst, að Richard Beck væri enginn meðal-
maður. Námsframi hans varð mikill. Ævistarfið hefir verið
í samræmi við það.
Nú þegar maðurinn stendur á sextugu, er svo komið,
að ekki er unnt að gera störfum hans skil í langri ræðu, hvað
þá stuttu ávarpi. Ég ætla, að þar myndi ekki minna duga en
heil bók. Það er okkur gleðiefni, að engin þreytumerki skuli
sjást á þeim manni, sem þegar hefir afkastað margföldu
ævistarfi.
Segja má, að Arngrímur lærði hæfi fyrst að marki að
kynna íslenzka menningu erlendum þjóðum. Slík kynningar-
starfsemi hefir orðið Islendingum haldbezta vopnið 1 við-
skiptum út á við, og því vopni hefir einmitt Richard Beck
brugðið svo eftirminnilega, að nafn hans mun ávalt ofarlega
á blaði, þegar um getur þá Islendinga, sem bezt hafa reynzt
fósturjörðinni á erlendri grund. 1 nafni Austur-íslendinga
vil ég flytja honum þakkir fyrir öll landkynningar- og þjóð-
ræknisstörfin. Við þökkum störfin, og við þökkum það
hugarþel, sem að baki býr.
Það vill stundum brenna við, að norrænir fræðimenn séu
eins konar fornmenn, sem lifi löngu liðnum tímum og hirði
minna um samtíðina. Fornmennska af því tagi er víðsfjarri
heiðursgesti okkar. Ég hygg það sannmæli, að Richard Beck
sé fyrst og fremst nútíðarmaður. Má í því sambandi minnast
þess, að hann hefir helgað sig íslenzkum bókmenntum síðari
alda og unnið gagnmerkt brautryðjendastarf á því sviði.
Þeir, sem hyggjast bæta heiminn og vilja leggja nokkuð
til málanna sjálfir, skipast mjög í tvo hópa og fara tvenns
konar leiðir.
Margir eru þeir, sem sjá (eða réttara sagt leitast við að
sjá) umhverfið með augum hins miskunnarlausa gagnrýnanda
og klifa á því eingöngu, sem miður fer. Slík starfsaðferð er
fremur í því fólgin að rífa niður í stað þess að byggja upp og
sú leið er oft háskaleg vegna þess, að hún á ósjaldan rætur
sínar í „neikvæði“ gagnrýanandans, sem beitir henni.
Hin leiðin er erfiðari, þegar málshefjandi gefur sjálfur
fordæmið með jákvæðu starfi og leitar hins sanna í fari
annarra.
Þá leið hefir dr. Richard Beck valið í einu og öllu. Þrátt
fyrir eigin styrkleika hefir þessi vammlausi maður aldrei
vegið að öðrum. Mannkærleikur hefir verið honum leiðarljós
og kjarninn í öllum hans verkum.
Um leið og ég óska dr. Beck til hamingju með sextugs-
afmælið vil ég árna honum og fjarstaddri konu hans allra
heilla í framtíðinni.
Dr. Beck. Enginn maður hefir neitt hrósunarefni í sjálfum
sér, enginn máður er neitt, eða getur neitt, nema fyrir Guðs
náð. Þetta veit ég að dr. Beck viðurkennir fúslega, og mun
hann því ekki hafa neina tilhneigingu til. ofmetnaðar. En
hann hefir hlotið mikla hæfileika í vöggugjöf, og hann
hefir þroskað þessa hæfileika með kostgæfni. Hann hefir
fundið köllun sína í lífinu, valið sér það hlutverk, sem er
vafalaust göfugast allra: að sá frækornum þekkingar og mann-
dóms í hjörtu æskunnar, og að bera út hróður ættlands síns og
þjóðar, enda mun hann jafnan talinn einn af mætustu sonum
Islands.
Við þökkum forsjóninni fyrir þennan góðá vin okkar
allra. Við þökkum störfin, sem hann hefir unnið, og við óskum
konu hans, fjölskyldu og honum sjálfum allra heilla og
blessunar á þessum merku tímamótum ævi hans.
lifa hann tvær systur of fimm
bræður. Þessi ástvina- og ætt-
ingjahópur syrgir nú kæran
ástvin. Auk þess syrgja hann
ýmsir vinir og starfsbræður,
sem mátu hann og vinsemd
hans mikils, um margra ára
skeið.
Meðan kraftar entust til var
hann mikill starfsmaður, og
starfaði, meðal annars, vel og
samvizkusamlega í þeim söfn-
uðum, sem hann tilheyrði á
hinum ýmsu stöðum þar sem
hann bjó. Er Sigurjón andað-
ist var hann og fjölskyldan í
íslenzka-lúterska söfnuðinum
í Vancouver, þar sem hann og
þau höfðu starfað vel og
mikið meðan ástæður leyfðu.
Hinn kæra vin, sem nú hefir
verið kallaður heim til föður-
húsanna, kveðjum við nú með
fögrum og hlýjum orðum séra
Valdimars Briem, sem sungin
voru yið útför hans:
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir alt og alt.
Gekst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýKarhnoss þú hljóta
skalt. —H. S.
ADDITIONS
to Betel Building Fund
Mr. & Mrs. Kristinn Oliver
Whittier Fur Farms,
Kirkfield Park, Man. $100.00
-----------0---
Proceeds from film cencert
at Selkirk, Manitoba, June 12,
1957. — Films by Mrs. H.
Josephson $22.75
"Bef-el" $180,000.00
Building
Campaign Fund
—160
——$147,395.00
—J20
—100
—80
—60
—40
-20
Make your donations lo the
"Betel" Campaign Fund.
123 Princess Street,
Winnipeg 2.