Lögberg - 20.06.1957, Qupperneq 5

LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 20. JÚNI 1957
$
▼
V
«
V w
WINNIPEQ. 10. iúní 1957
AHIJGAMAL
IWENNA
Ritstjóri: INGIBJÖRG JÓNSSON
Enn um þraelkunarvinnu rússneskra kvenna
Blaðamenn frá Canada og
Bandaríkjunum hafa allmarg-
ir ferðast til Sovétríkjanna á
síðari árum og hefir þeim
fiestum orðið starsýnt á kven-
fólkið, sem þrælar við að
hreinsa göturnar í bæjunum;
moka kolum í námunum;
moka flóra á búunum; gatna-
gerð og ýms önnur erfiðis-
störf, sem talin eru eingöngu
á meðfæri efldra karlmanna
óg konum er hlíft við meðal
siðmenntaðra þjóða. Að sjálf-
sögðu hefir þessi ósómi
hneikslað blaðamennina, og
hafa margir þeirra ritað grein-
ar um þetta fyrirbæri, þar á
meðal Dorothy Thompson;
Bruce og Beatrice Gould, aðal
ritstjórar Ladies’ Home
Journal, og hafa kaflar úr
greinum þeirra birzt í þess-
um dálkum. — Blair Fraser,
stjórnmálaritstjóri canadíska
tímaritsins, MacLeans, er ný-
lega koipainn heim úr ferðalagi
til Rússlands og Austurlanda
og varð honum og tíðrætt um
götusóparana í Moskvu og
fanst honum þessar vesalings
konur sem afkynjaðar mann-
verur, sljóar á svip, þung-
lamalegar í hreyfingum, dúð-
aðar lörfum, sneiddar öllum
kvenlegum þokka.
Þeir eru nú orðnir svo
margir, sem vitnað hafa um
þessa þrælkun kvenna í
Sovétríkjunum, að ekki er
unnt að ganga fram hjá þess-
ari staðreynd og segja að
þessar frásagnir séu uppspuni
kapítalista.
Svo sem kunnugt er, hefir
heimboðum frá Sovétríkjun-
um rignt yfír fólk á Islandi á
síðari árum, bæði kommún-
ista þar í landi og aðra sem
ekki fylgja þeim flokki, og
hafa margir þegið þau boð.
Er ekkert við það að athuga,
ef boðsgestirnir láta ekki slá
ryki í augu sér varðandi
skipulagið þar, eða forðast,
þegar heim kemur, að skýra
frá því, er þeim ekki geðjaðist
að, vegna þess að með því sýni
þeir vanþakklæti fyrir boðið
og viðtökurnar. Engin ástæða
er þó til, að þeir láti þakk-
lætistilfinningu múlbinda sig.
Þvert á móti virðist það
skylda gagnvart þeirra eigin
þjóð að þeir segi sem sannast
frá því, sem fyrir augu og
eyru bar og leggi í það réttan
skilning, því til þessara heim-
boða mun ekki aðallega vera
stofnað af ást og virðingu
rússneskra valdhafa fyrir ís-
lenzku þjóðinni, heldur mun
það þáttur í áróðursstarfsemi
þeirra, er miðar í þá átt a$
reyna að veikja íslenzka
hlekkinn í varnarkeðju lýð-
ræðisþjóðanna gegn yfirgangi
Sovétríkjanna. ~
Ég hefi oft leitað í blöðum
frá Islandi eftir frásögnum
Rússlandsfara um þá hlið
þjóðlífsins, sem að ofan er
vikið að, en árangurslaust, þar
til ég rakst á ferðasögu bónda
nokkurs í nýkomnu Þjóð-
viljablaði (Kommúnistablað-
inu). Var hann í hópi bænda,
er þegið höfðu heimboð frá
landbúnaðarráðuneyti Sovét-
ríkjanna.
Segir hann svo frá:
Störf konunnar í þjóðfélaginu
„En í þessu sambandi verður
að minnast á þátt konunnar í
Sovétríkjunum í því starfi
öllu, sem þar er unnið. Áreið-
anlega myndi uppbyggingar-
starfið eftir styrjöldina hafa
gengið miklum mun seinna, ef
kvenfólkið hefði ekki lágt sinn
skerf fram svo sem það hefir
gert.
Auk þeirra kvenna, sem við
sáum afgreiða í búðum, vinna
á veitingahúsum og annað sem
hér þykir sjálfsagt að konur
vinni, þá sáum við þær einnig
sópa göturnar, gera við járn-
brautarteina, stjórna vélum í
verksmiðjju og starfa að málm
steypu, að ógleymdri vinnu á
búunum. Heyrt hef ég kastað
hér fram þeim athugasemd-
um, þar sem þessi mál hefir
borið á góma, að ekki myndi
þurfa að bjóða íslenzkum
stúlkum að vinna slíka vinnu.
Má vera, þótt slíkt sé alger-
lega ósannað, en bezt gæti ég
trúað, að sovétkonurnar telji
það sinn rétt að vinna hvaða
störf sem er, og fá fyrir það
sömu laun og karlmennirnir
fá, miðað við sömu afköst.
Enda hefir það fyllilega kom-
ið fram, að margar konur
setja sinn metnað í að setja
met í afköstum.
Og ekki þykir mér ólíklegt
að sumar af þeim konum sem
við sáum við vinnuna, höfum
við aftur séð á götunum í frí-
tímum þeirra, komnar í betri
fötin.“
* * *
Bóndinn segir rétt frá því,
er hann sá, en því leitast hann
við að réttlæta að konunum
sé beitt við erfiðustu og ó-
þrifalegustu störfin? Það voru
fleiri lönd en Rússland, sem
biðu stórtjón í styrjöldinni,
en gripu samt ekki til þess
úrræðis að kúga konur við
erfiðustu vinnuna. Ólíklegt
þykir mér að konurnar á Rúss
landi séu það ólíkar konum
annars staðar, að þær kapp-
kosti að mega moka göturnar,
jafnvel þó það sé fyrir sömu
KVEÐJUORÐ
Kæri herra rilsljóri Lögbergs:
Bið þig góðfúslega um rúm
í blaðinu fyrir fáein kveðju-
orð frá mér til landanna hér
vestan hafs:
Þegar ég er að kveðja
Canada eftir 9 mánaða dvöl
á meðal ættingja og vina hér,
frá Quebec eystra til Van-
couver vestra, þá koma marg-
ar góðar minningar fram í
hugann. Svipmyndir úr lífi og
landslagi. Frá fyrstu kynnum,
minnist ég heilagra, kyrrlátra
stunda, er ég var á morgun-
göngu fram með St. Lawrence
firðinum í september s.l. og
naut í fullum mæli áhrifanna
frá fegurð sjós og lands, þar
sem hinn fjölskrúðugi gróður
ilmar og prýðir hæðir og
hjalla. Ég sé enn fyrir mér
fallegu börnin, sem mættu
mér þegar ég var að fara á
pósthúsið í litla frumbyggja-
bænum, síðar um daginn. Þau
brostu svo kunnuglega og
sögðu heilmikið á frönsku,
þótt þau fengju ekki önnur
svör en vinarbros og höfuð-
hneigingar. Aldrei mun ég
gleyma litlu svissnesku stúlk-
unni, sem lagði hendurnar um
hálsinn á mér og hló yndisleg-
um barnahlátri, er hún heyrði
að ég kunni að syngja: Jesus
loves me this I know. — Eða
svo hugurinn hverfi vestur á
Kyrrahafsströnd á jólasam-
komu í ísjenzku kirkjunni í
Vancouver. Hvað það var
fallegt að heyra Sunnudaga-
skólabörnin syngja: Heims um
ból svo vel að það hefði getað
verið heima á Islandi.
En fegurstu blómin í marg-
þættum kranzi minninganna
verða þó samfundirnir við
hina lífsreyndu landa, — Is-
lendinga, sem eftir fjölmargra
ára starf og líf í þessu mikla
landi, varðveita ennþá ósvik-
in einkenni, já, séreinkenni
íslenzks þjóðlífs og bera enn-
þá heita ættjarðarást í barmi
sér. Margt of þessu fólki
mætti hér á frumbyggjaárun-
laun og karlmennirnir fá. —
Ferðafólk hefir margtoft sagt
frá því, að það séu konur aðal-
lega, sem vinni við að hreinsa
göturnar, en karlar aki vögn-
unum og sitji sem fastast
meðan konurnar hlaði vagn-
ana, svo ekki virðist neitt
kapp milli kynjanna um
moksturinn, sem er sagður
illa launaður.
Ekki tel ég heldur líklegt,
að konur, sem búnar eru að
þræla á götunum allan daginn
og þurfa að því loknu að sinna
heimilisverkum, hafi þrótt eða
löngun til þess að klæða sig
upp og fara út að skemmta
sér.
Myndi þessi íslenzki bóndi
sætta sig við að sjá móður
sína, eiginkonu eða dóttur
bundna við þessi erfiðisstörf,
sem rússneska konan er nauð-
beygð til að inna af hendi?
um erfiðleikum, sem mann-
legum kröftum sýndust of-
vaxnir, en dýrstu sigrarnir
unnust fyrir íslenzka þraut-
seigju og trú Hallgríms Pét-
urssonar. Ennþá muna þessir
íslendingar bænarvers eins
og: Vertu Guð Faðir, faðir
minn í Frelsarans Jesú nafni.
Hönd þín leiði mig út og inn,
svo allri synd ég hafni. Þannig
hafa þeir beðið og biðja enn.
Drottinn blessir ykkur, vinir,
og gefi jafnframt börnum
ykkar náð til þess að glata
ekki þessum dýrmæta arfi, er
þið vísast öllu öðru fremur
hafið viljað gefa þeim að
vegarnesti. Þið syngið líka:
Ó, það slys því hnossi að
hafna,
hvílíkt fár á þinni braut,
ef þú blindur vilt ei varpa
von og sorg í Drottins skaut.
Eins og Matthías Jochums-
son segir í þýðingu sinni á
What a Friend We have in
Jesus. Mér finnst þýðingin
betri og fyllri að innihaldi.
Þegar ég minnist á sálma-
þýðingar kemur mér í hug, að
eitt sinn sneri ég úr norsku
sálmaerindum á íslenzku, sem
eru líklega upprunalega ensk,
og ég hefi rekist á þennan
sálm í söngbókum hérna. Þar
byrjar hann svona: “Brightly
beams our Fathers mercy
from his lighthouse ever
more,” Og þótt þýðingu minni
á þessum sálmi sé vissulega
ábótavant svo mikið skorti á
að komast til jafns við Matt-
hías, ætla ég samt vegna inni-
haldsins að ljúka þessum fáu
orðum með honum, — það
verður þá hvorttveggja í senn,
kveðja og líka dálítil hvatning
frá mér til ykkar elskuðu
landanna minna hér í Canada,
með hjartans þökk fyrir sam-
veruna:
Ljóssins faðir lýðnum gefur
ljós frá himins dýrðargeim.
Og hann boðið okkur hefur
öðrum lýsa á veginn heim.
Viðlag: Tendra lampann.
Láttu betur loga trúarinnar
bál.
Við þá birtu verið getur
veginn finni einhver s^l.
Syndanótt með neyð og harmi
nístir marga dauðans til.
Þá er oft að brýst úr barmi
bæn um hjálp og ljós og yl.
Bróðir, systir betur mega
brenna ljósin þín um heim.
Margir villast, myrkur geiga.
Mildi Jesús bjarga þeim.
Tendra lampann o. s. frv.
Kristín Sæmunds,
Hverfisgötu 44,
Reykjavík.
„Að lokum hefi ég fundið
réttu konuna,“ sagði hinn 105
ára gamli yngissveinn, John
Henry King í Johannesburg,
Suður-Afríku, þegar hann
fékk jáyrði 87 ára gamallar
ekkju, Fannie Excell í sömu
borg.
I
BETEL
On May 31st 1957 the Betel
books were ruled off to add
another year to its long and
successful history, and when
the figures were compiled
they told an old familiar
story—that the maintenance
of the residents in Betel was
again made possible by the
benevolence of their fellow
men.
Operating loss for the year
was $3084.04. The loss was
partly offset by public dona-
tions amounting to $1078.50
the balance being paid out of
the Pathfinders’ Memorial
Fund.
Donations, though at a five
year low, were surprisingly
high, when we look at the
huge sum donated to the
Building Fund during the
same period.
Bequests on the other hand
were at a five year high,
amounting'to the grand sum
of $5065.71 which enabled the
Home to meet its commit-
ments and contingencies al-
most in full.
Cash on hand and in Bank
increased by $2008.28, being
$106.72 short of paying all
expenses, contingencies and
covering the $2115.00 donated
for the purchase of new furni-
ture.
Bequests were as follows:
Olafur Gunnarsson
estate, Betel $ 799.95
Jónína Waugh
estate, Winnipeg 250.00
Thora S. Anderson
estate, Edmonton 1769.83
D. Wm. Morrell
estate, Winnipeg 2495.93
Total $5315.71
Less costs 250.00
Net. $5065.71
To all those who con-
tributed to the maintenance
and welfare of the Home, the
Board extends its heartfelt
thanks. So many, many con-
tributions go unannounced:
the words of gratitude and en-
couragement to the Matron
and her assistants; the gifts
of food, sweets and clothing;
the tender handshake and
kind word that momentarily
quickens an aged pulse, the
afterglow of which lingers for
hours, perhaps days.
Thank you,
S. M. Bachman. Treasurer
Rithöfundurinn hafði lokið
við að skrifa bók, og útgefandi
hans var mjög ánægður með
verkið, en vildi þó að því væri
gefið eitthvert sérkenni, t. d.
að rithöfundurinn tileinkaði
bókina einhverjum. Rithöf-
undurinn hafði ekkert á móti
því, en greip strax penna sinn
og skrifaði: „Þessa bók til-
einka ég konu minni, því að
án hennar hjálpar hefði mér
aldrei auðnazt að ljúka verk-
inu, — hún flutti nefnilega
heim til móður sinnar.“
/