Lögberg - 22.08.1957, Qupperneq 4

4
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 22. ÁGÚST 1957
Lögberg
Gefið út hvern fimtudag af
THE COLUMBIA PRESS LIMITED
303 KENNEDY STREET, WINNIPEG 2, MANITOBA
Utanáskrift ritstjórans:
EDITOR LÖGBERG, 303 Kennedy Stree, Winnipeg 2, Manitoba
Ritstjóri: EINAR P. JÓNSSON
Skrifstofustjóri: INGIBJÖRG JÓNSSON
Verð $5.00 um árið — Borgist fyrirfram
“Lögberg” is published by Columbia Press Limited,
303 Kennedy Street, Winnipeg 2, Manitoba, Canada
Printed by Columbia Printers
Authorized as Second Class Mall, Post Offlce Department, Ottawa
WHitehall 3-9931 ______________
Hinn ótæmandi fjórsjóður
Hinn mikli tungumálakönnuður, dr. Alexander Jóhannes-
son, lét þannig um mælt, er hann heimsótti okkur Vestmenn
fyrir nokkrum árum, að tungan væri í rauninni aleiga okkar
Islendinga og hver mun efast um að svo sé? Er hún ekki enn
ástkæra, ylhýra málið og allri rödd fegra? Að minsta kosti
hljómar tungan þannig í eyrum okkar heimalninganna frá
Fróni, sem drukkum í okkur helgi hennar við móðurbrjóst,
og þannig hljómaði hún á Gimli síðastliðinn íslendingadag í
eyrum hins mikla mannfjölda, er þangað streymdi, þótt meiri
hlutinn væri fæddur utan Islandsstranda, því enn eru ítök
tungunnar djúp og vængjavíð.
Það var engu líkara en allar helgar vættir hefðu svarist í
fóstbræðralag um að auka á fegurð íslendingadagshaldsins;
dýrðarblíða hvíldi yfir landnáminu við Vatnið frá morgni til
kvölds og naumast blakti hár á höfði; sólfar var mikið, en
hæfilegur hiti allan daginn-
Skemtiskrá, sem hófst á venjulegum tíma kl. 2 síðdegis
að undangengnum íþróttum, var um margt mergjuð og lær-
dómsrík. Fjallkonan, frú Margrét Helga Scribner, var glæsi-
leg ásýndum og flutti hið fagra ávarp sitt af mikilli snild;
bæjarstjórinn á Gimli, Barney Egilson, leiddi Fjallkonuna
til hásætis ásamt hirðmeyjum hennar og kvað þá við dynj-
andi lófatak; herdeildarhljómsveit frá Winnipeg jók mjög á
hátíðisbrag samkomunnar og slíkt hið sama gerði norræni
karlakórinn, en um undirleik annaðist Gunnar Erlendsson.
Ávörp gesta voru markviss og stutt, að undanteknum ávarps-
orðum Campbells forsætisráðherra, sem voru lengri, en jafn-
framt vel úr garði gerð.
Forseti hátíðarinnar, Eric Stefánson, stýrði henni af á-
gætri rögg og eyddi engum tíma í óþarfa mælgi.
Ræður þeirra séra Benjamíns Kristjánssonar og Stefáns
Hansen, voru báðar þess eðlis, að þær hljóta að vekja til
umhugsunar og er- þá ftcki til einskis barist.
Kvæði það, er Franklin Johnson flutti fyrir minni íslands
á áminstri Gimlihátíð, hefir Lögbergi enn eigi borizt í hendur,
þótt vonandi sé að þess verði eigi langt að bíða.
I
Almennur söngur, undir forustu séra Erics H. Sigmars,
fór fram um kvöldið í skehatigarðinum, er þótti takast með
ágætum, en um náttmálaleytið hófst dans.
Margir samkomugestir skoðuðu hina nýju og veglegu
Betelbyggingu, dáðu hana mjög, sem og allan aðbúnað vist-
manna, fögnuðu yfir þeim áfanga, sem þegar hefir náðst og
hvöttu til frekari aðgerða varðandi órofastuðning við ný-
bygginga- og endurbótasjóð þessarar þörfu mannfélags-
stofnunar.
Aðsókn að Islendingadeginum var góð, því við inngang-
inn seldust eitthvað fleiri aðgöngumiðar en stundum áður, og
meðan þannig hagar til, er vissulega vel haldið í horfi, og
ástæðulaust að örvænta um framtíð þessara ramíslenzku
mannfélagssamtaka, sem helguð eru stofnþjóðinni og minn-
ingu íslenzkra frumherja í þessari álfu.
Yfir hátíðahaldinu hvíldi heiðríkja hins unaðslegasta
samræmis þar sem líf og heill héldust í hendur. —
Málið er hinn ótæmandi fjársjóður.
Þó ég hafi oft vitnað í ljóð Einars Benediktsson og
kanski gerst sekur um endurtekningu, en trúi því eins og
nýju neti, að sjaldan verði góð vísa of oft endurkveðin, hefir
hinn mikli skáldspekingur orðið í lok þessara fábreyttu hug-
leiðinga:
„Ó, feðratungan tignarfríð,
hver taug mín vill því máli unna;
þess vængur hefst í hvolfin víð,
þess hljómtak snertir neðstu grunna;
það ortu Guðir lífs við lag,
ég lifi í því minn ævidag,
og deyr við auðs þess djúpu brunna.“
Fréttabréf úr Þingeyjarþingi
Heyskapartíð hefur verið
framúrskarandi góð í haust í
Suður-Þingeyjarsýslu í sum-
ar, þó að seint sprytti, því að
júnímánuður var kaldur. —
Bændur byrjuðu þó að slá ný-
ræktir fyrir júnílok. Snemma
í júlí kom steypiregn, og eftir
það fleygði gróðri fram, og
urðu hey mikil, og voru hirt
svo að segja eftir hendinni,
því hlýindi voru á hverjum
degi, og bjartviðri oftast nær.
Nokkrum sinnum kom dálítið
næsturfrost, en ekki svo garða
sakaði.
Mikið er um byggingar-
framkvæmdir í sýslunni. —
Einkum eru það hlöður og úti-
hús, sem byggð eru á þessu
sumri, því túnrækt er stöðugt
aukin og kúm og kindum
fjölgað. Allt er þetta gert úr
steinsteypu, eða steyptum
steinum. Það færist nú mjög í
vöxt að menn byggi votheys-
turna, og flestir bændur hafa
nú súgþurrkun í hlöðum
sínum.
Flestir bændur hafa nú
byggt upp jarðir sínar, svo að
gömlu bæirnir eru alveg að
hverfa úr sögunni. Húsin eru
steinsteypt (concrete). Þau
nýjustu eru stór og rúmgóð.
Rafmagn er nú á næstum
hverjum bæ í Aðaldalshreppi
og í öllum norðurhluta Reyk-
dalshrepps. Margir hita hús
sín upp með rafmagni, en
aðrir með olíukyndingu; kola-
kynding er að verða hverf-
andi IftiL Sími er á hverjum
bæ í sýslunni, að heita má-
Og fáir eru þeir bæir nú
orðnir, þar sem ekki er til
einhver bíll, og víða bæði
vöruflutningabílar og fólks-
bílar, oft jeppar (jeeps). Sjald-
an sézt maður á hestbaki nú
orðið; samt er ennþá farið í
göngur á hestum. — En vart
hefðu menn trúað því fyrir
nokkrum árum, að menn færu
á bílum austur á Þeystareyki
til að rýja gemlingana.
Ég sagði að gömlu bæirnir
væru alveg að hverfa úr sög-
unni. Ef til vill mætti segja,
að þeir séu nú að verða sögu-
frægir' staðir. — Grenjaðar-
staðabærinn, sem fyrir nokkr-
um árum var kominn í niður-
níðslu, hefir nú verið gerður
upp, eins nærri því og hann
var í tíð séra Benedikts
Kristjánssonar, eins og unnt
er, eftir því sem eldri menn
muna eftir honum.. Nú á að
koma þurrkunarkerfi fyrir í
bænum til að verja viði fúa,
og þar á að koma fyrir göml-
um munum, sem nú teljast til
forngripa, þar sem hætt er
að notast við flest það sem for-
feður okkar notuðu daglega,
þar til allt að því fyrir 40—50
árum. Bændafélag Suður-
Þingeyinga hefur safnað mikl-
um fjölda slíkra muna.
Nýlátnir eru hér tveir aldr-
aðir bændahöfðingjar: Bald-
vin Friðlaugsson á Hveravöll-
um í Reykjahverfi og Ármann
Þorgrímsson í Hraunkoti í Að-
aldal. Þeir Baldvin og Guð-
mundur á Sandi voru bræðra-
synir. Ennfremur eru nýlátn-
ar Kristín Sigurðardóttir á
Ingjaldsstöðum, háöldruð
kona, og Helga Björnsdóttir á
Þverá í Reykjahverfi, kona
Hrólfs Árnasonar hreppstjóra
þar, en hún var ættuð frá
Ytri-Tungu á Tjörnesi, kona á
bezta aldri.
Útvarpið er um þessar
mundir að flytja skáldsögu
Lauru Goodman Salverson —
“The Viking Heart,” sem
nefnd er „Hetjulund" á ís-
lenzku. Sigríður Thorlacius
kennari les. En Tíminn birtir
framhaldssögu eftir Mörthu
Ostenso, sem nefnd er í þýð-
ingunni „Ríkir sumar í Rauð-
árdal.“ Má fullyrða að báðar
séu vinsælar. “Wild Geese”
eftir þá síðarnefndu hefir ný-
lega verið gefin út á íslenzku.
I Mývatnssveit var í fyrra
lokið við smíði fullkomins fé-
lagsheimilis — (Community
BRYNDÍS SCHRAM komin heim:
Fékk tvö kvikmyndatilboð,
en hafnaði béðum
Skrauivagn Bryndísar fékk fyrsiu verðlaun á Long Beach
íslenzka fegurðardrottning-
in Bryndís Schram er komin
heim eftir velheppnaða ferð
til Kaliforníu. Allar fréttir frá
ferðalagi hennar sýna, að
Bryndís hefir verið þjóð sinni
til hins mesta sóma.
Bryndís vakti mikla athygli,
er hún ók fagurlega skreytt-
um vagni um breiðgötur Long
Beach. Fékk vagninn fyrstu
verðlaun samkeppninnar, en
hann var byggður sem vík-
ingaskip á hnattlíkani. Sat
Bryndís í víkingaskipinu og
veifaði til fagnandi mann-
grúans. íslendingur að nafni
örn Harðarson, sonur Harðar
Jóhannessonar, málarameist-
ara, búsettur í Los Angels,
skreytti vagn þennan.
Rómar allar móllökur
Bryndís fékk tvö kvik-
myndatilboð frá Metro Gold-
wyn Meyer, en hafnaði báð-
um. Hún hyggst ljúka stú-
dentsprófi á næsta ári og hefir
engan tíma aflögu til kvik-
myndaleiklistar.
íslendingar í Los Angeles
héldu Bryndísi mikið hóf og
gáfu henni gjafir.
I viðtali við blaðamenn í
gær, rómaði Bryndís allar
móttökur vestra og bað blöð-
in fyrir þakkir til allra þeirra,
er unnið hefðu að því að gera
för hennar svo ánægjulega,
sem raun varð á.
—TÍMINN, 1. ágúst
Center) — og er þar fyrsta
flokl^s „sena“ fyrir leiksýn-
ingar. Þó að sumum finnist
að þessi félagsheimili, sem nú
eru byggð víða um land, séu
fullmikið notuð fyrir dans-
samkomur, sem sóttar eru af
fjölda fólks langt að, þá er ó-
hætt að segja, að þau veita
líka hollum menningarstraum
um inn í sveitirnar, því þang-
að koma hljómsveitir (or-
chestras) og leikflokkar, sem
ekki gætu sýnt í þeim sam-
komuhúsum, sem hingað til
hefur verið bjargast við út
ufti sveitir landsins. Þar hafa
líka verið sýndar óperur. En
það er einmitt betri tónlist og
betri leiksýningar sem sveita-
fólkið hefur farið á mis við
fram að þessu-
Ég læt þetta nægja að sinni,
en ef Þingeyingjar vestan
hafs hefðu gaman af því að
fá fréttir héðan öðru hverju,
vildi ég gjarnan senda frétta-
bréf af og til. — Línum þess-
um fylgja kærar kveðjur til
gamalla kunningja.
8. ágúst, 1957.
Aðalbjörg Johnson,
Hvoli, Aðaldal.
ADDITIONS
to Belel Building Fund
Mr. Einar Sigurdson,
Old Folks Home,
Gimli, Man.......$25.00
---0---
Mr. Peter Karowchuk,
Gimli, Manitoba .$10.00
---0---
Mrs. Gordon Bastedo,
Atikokan, Ontario ..$5.00
$180,000.00
Building
Campaign Fund
—180
Make your donations to the
"Betel" Campalgn Fund.
123 Prlncess Street,
Wlnnipeg 2.