Lögberg - 26.09.1957, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 26. SEPTEMBER 1957
5

IWCNNA
Ritstjóri: INGIBJÖRG JÓNSSON
Brúðdaup á Neo-ao-ao-ey
— Frásögn sænsks sæfara —
EITT af minnisstæðustu at-
vikunum í lífi mínu gerð-
ist, þegar ég sigldi sem stýri-
maður á M-s. „Afrodite,“ sem
sigldi milli Gautaborgar og
Tahiti með vélar og kopar.
Þegar við héldum frá Gauta-
borg einn kaldan og dimman
októberdag, grunaði mig ekki
að ég ætti eftir að lenda í því
ævintýri, sem beið mín í þess-
ari ferð.
Við höfðum þegar farið
tvær ferðir og lögðum nú upp
í þá þriðju. Við vorum á leið
til Tahiti með landbúnaðar-
vélar og rafstöðvar, en á leið-
inni hrepptum við aftaka
veður. Það byrjaði að hvessa
einn morguninn, en þegar líða
tók á daginn var komið fár-
viðri og var vindhraðinn 65
sekúndumetrar, en það var
meira veður en „Afrodite“
þoldi. Skipið rak stjórnlaust í
veðrinu og strandaði *loks á
kóralrifi. Skipið hallaðist
mjög og fylltist af sjó, og eftir
hálfa klukkustund sökk það.
Á síðustu stundu heppnaðist
mér að komast á fleka, og
reyndi að búa um mig á hon-
um eftir beztu föngum.
Um nóttina tók að lægja, og
morguninn eftir var komið
stillilogn og hafið var spegil-
slétt í sólskininu, en sá hvorki
land eða skip, og þegar leið á
daginn hafði ég borðað síðasta
súkkulaðibitann, sem ég hafði
í vasanum. Þá tók bjartsýnin
að dofna, og ég þóttist sjá ör-
lög mín, þar sem ég myndi
verða hugurmorða á flekan-
um.
Ég var dauðuppgefinn eftir
að hafa velkzt á bylgjum hafs-
ins alla nóttina, svo að ég
lagðist niður í flekann og
sofnaði.
Ég veit annars ekki, hve
lengi ég hefi sofið, en kannske
hefur það verið heill sólar-
hringur eða meira. Ég vakn-
aði við brennandi sólarhita,
og að ég var orðinn skað-
brenndur af sólinni. Þorstinn
ætlaði hreint að gera út af
við mig, og ég var einnig mjög
hungraður. Mér lá við að
stökkva í sjóinn til þess að
gera endir á þetta kvalræði,
en skyndilega sá ég dökka
rönd við sjóndeildarhringinn.
Þetta var land’ Um það var
ekki að villast.
Klukkan hefur sennilega
verið um fimm eða sex síð-
degis, þegar flekinn tók land
við klappirnar. Ég hafði fast
land undir fótum!
Ég reikaði í spori, þegar ég
gekk upp á ströndina. Við
mér blasti lítill lundur með
kókospálmum, en að baki
þeim var villtur frumskógur.
Ég neytti síðustu orku minnar
til þess að skríða upp í pálma-
lundinn ,þar sem ég náði mér
í nokkrar kókoshnetur, sem
sefuðu mesta hungrið og
þorstann- Meðan ég sat þannig
upp við tréð og góflaði hnet-
urnar, varð mér hugsað þús-
undir mílna norður á bóginn,
og mér varð hugsað til Maríu,
stúlkunnar minnar, sem beið
mín heima, og mundi vonast
eftir bréfi frá mér.
Ég reyndi að gera mér grein
fyrir því, hvar ég væri niður-
kominn, og ég var ekki í nein-
um vafa um það, að ég mundi
vera staddur á einhverri
Suðurhafseyju, en á kortinu,
sem ég hafði í vasa mínum
gat ég með engu móti áttað
mig á hvaða eyja þetta mundi
vera. Það eina, sem mér var
fullkomlega ljóst, var að þetta
mundi ekki vera Tahiti.
Eftir að ég hafði borðað átta
kókoshnetur leið mér sæmi-
lega vel. Ég gekk spölkorn
upp á eyjuna til þess að sjá
mig ofurlítið um áður en
myrkrið skylli á. Skógurinn
var þéttur, en alls staðar uxu
blóm í hinum fegurstu litum,
og milli trjánna flögruðu
skrautlegir fuglar í öllum
regnbogans litum. Eftir að
hafa gengið um stundarkorn
var ég orðinn uppgefinn. Ég
hreiðraði því um mig í gras-
inu og sofnaði.
Morguninn eftir vaknaði ég
við það, að einhver strauk um
vanga minn. Ég spratt upp
óttasleginn og flaug fyrst í
hug, að þetta væri eitthvert
villidýr, en þegar ég leit upp
blasti við augum mínum ung
og fríð stúlka. Ég stóð upp og
roðnaði, en rétti henni svo
höndina og kynnti mig.
—Oa lia lia oa iao lio aa
mi no, sagði stúlkan og þrýsti
hönd mína og gerði undarlega
hreyfingu með vinstri fætin-
um. Sennilega var þetta henn-
ar háttur, er hún heilsaði, svo
að ég gerði eiens og hún, en þá
rak hún upp skellihlátur.
Því næst tók hún í hönd
mér og kom mér í skilning um
að ég skyldi fylgja sér eftir.
I upphafi var ég hálf hikandi,
því að ég hafði ekki hugmynd
um hvort hún vildi mér vel,
eða hvort hún mundi ætla að
borða mig til miðdegisverðar.
En loks lét ég að vilja henn-
ar og fór með henni. Ég hafði
verið nær dauða en lífi síð-
ustu dægrin, og ef það var
ætlun örlaganna að ég hafnaði
í súpupotti eyjarskeggja þá
var svo sem ekki úr háum
söðli að detta, og það varð að
fara sem verkast vildi.
Við gengum nú um frum-
skóginn, og hún sagði:
— Ei iam oa oa o.
Þegar við komum að eins
konar borgarhliði fyrir utan
þorp eitt þarna í skóginum,
gerði hún mér skiljanlegt með
bendingum, að ég ætti að bíða,
en að örstuttri stundu liðinni
kom hún aftur með gamlan
mann með sér, sem eftir út-
litinu að dæma gat verið faðir
hennar. Um háls hans var
keðja búin til úr margvísleg-
um dýratönnum, og ég dró þá
ályktun, að þetta mundi vera
höfðingi þorpsins. Hann gekk
á móti mér, sló út vinstri
fætinum og hló vingjarnlega
til mín-
— Iao mi ta olo ki ki olo,
sagði hann.
— Aa ao ii o o ole kalle
pelle, sagði ég á móti.
Höfðinginn horfði forvitnis-
lega á mig, og sneri sér svo að
dóttur sinni, sem roðnaði og
kom feimnislega til mín. Hún
lagði hendurnar um háls mér,
gerði nokkrar háttbundnar
hreyfingar, og þar með var
allt klappað og klárt. Hún stóð
fast hjá mér og þegar höfðing-
inn leit á okkur, blikuðu tár í
augum hans. Mér skildist nú
að ég myndi sennilega hafa
beðið um hönd dótturinnar, og
að nú værum við gift. Ósjálf-
rátt varð mér hugsað til
Maríu, — en ég mundi víst
hvort sem var aldrei sjá hana
framar, — . og þessi unga
stúlka var dásamlega fögur.
Höfðinginn, eða réttara
sagt tengdafaðir minn, kunn-
gjörði tíðindin nú meðal ætt-
flokks síns, og hátíð sú, sem
nú upphófst á sér enga líka.
Við borðuðum eins og við gát-
um í okkur látið af kókos-
hnetum, ávöxtum alls konar
og gómsætum blómum, og að
síðustu átum við grísakjöt og
voru svínin steikt í heilu lagi.
Mér skildist á öllu látbragði
fólksins, að hvítur maður
hefði aldrei stigið fæti sínum
á þessa eyju, því að hún var
alls ekki merkt á sjókortið.
Ég hafði með öðrum orðum
lent á þeim stað á jörðinni,
sem ég mundi sjálfsagt aldrei
framar komast brott af, því að
hér mundi ég aldrei finnast. í
sjálfu sér þurfti ég ekki yfir
neinu að kvarta, því að ég
mundi varla njóta meiri dá-
semda annars staðar.
— Eyja þessi heitir Nao-ao-
ao, sagði tengdafaðir minn
litlu síðar, þegar ég var farinn
að skilja dálítið í máli eyjar-
skeggja. Og hér hafði fólk sína
eigin siði og venjur. Allir
gengu naktir, og fólk horfði
undrandi á buxurnar mínar.
Ég skýrði hins vegar frá því,
að ég væri uppalinn við aðra
siði en það, og í mínu þjóð-
félagi væri það háttur fólks
að ganga í buxum. Það þótti
því undarleg siðvenja.
Tengdafaðir minn var iðju-
samur karl. Meðal þess, sem
hann tók sér fyrir hendur, var
að gróðursetja jurtir með sér-
stökum hætti. Þannig hafði
honum t. d. tekizt að haga til
vexti kókospálmanna, að stofn
inn og greinarnar mynduðu
eins konar stiga, svo að auð-
velt var að klifra upp í þá til
þess að ná í hneturnar- Þá var
tengdafaðir minn afbragðs
vefari. Hann bjó til lök og
höfuðpúða, sem að vísu voru
ákaflega harðir, að minnsta
kosti meðan maður var að
venjast þeim. Annars komu
þessir koddar sér vel, því að
við lágum tíðast í skugganum,
enda þurfti maður ekkert
fyrir lífinu að hafa, þar sem
matvælin féllu svo að segja
sjálfkrafa upp í munninn á
manni, og það voru sannköll-
uð helgispjöll að vinna í þess-
ari Paradís.
Dag nokkurn gekk ég og hin
fagra kona mín niður að
ströndinni til þess að baða
okkur. Hún hljóp fyrst út í,
en það tók mig lengri tíma
að koma mér að því, vegna
þess að ég þurfti að bregða
mér í sundskýlu. Þegar hún sá
mig í sundbuxunum rak hún
upp stór augu.
— Oki mona visa osa isa,
sagði hún, en það þýddi á
tungumáli hennar, hvort það
væri líka siður hjá þjóð minni
að synda í buxum.
Við syntum nú út ^fyrir
ströndina, en ég skreið upp á
lítinn fleka, sem flaut þar úti
og sofnaði. Þegar ég vaknaði,
hafði flekinn rekið með mig
langt út á haf, og þrem dögum
síðar var mér bjargað um borð
í skip.
Ég sagði skipstjóranum
hvað fyrir mig hafði borið, en
hann hló einungis að mér, og
þegar ég um síðir kom heim
aftur, var þar heldur enginn,
sem vildi trúa mér. En þrátt
fyrir allt mun ég aldrei
gleyma eyjunni Nao-ao-ao, né
hinni fögru konu minni þar,
Iaoiola, og heldur ekki mána-
skilinu yfir pálmaviðar-
krónunum.
—Sunnudagsblaðið
Jurtir til lækninga
Framhald af bls- 4
nýrra lækningajurta vísinda-
lega víða um heim. Ekki skal
farið lengra út í þá sálma hér,
heldur nefnd nokkur dæmi
um íslenzkar lækningajurtir
til gamans og fróðleiks. (Um
sannfræði lækningamáttarins
er lækna- og efnafræðinga að
dæma).
Brúðberg (blóðberg) og
fjallagrös voru alkunnar te-
jurtir, þ. e. seyðið af þeim var
drukkið gegn háls- og lungna-
kvillum, kvefi o. fl. Te til
heilsubótar var einnig drukk-
ið af vallhumli, ljónslöpp,
silfurmuru, gúlmöru, arfa
maríustakk, rjúpnalaufi a. fl.
Var oft blandað saman 2—3
tegundum. Ýmsar jurtir voru
notaðar til að græða sár, t. d.
blöð maríustakks, ljónslappa,
hófsóleyjar, undafífla (og
einnig blómduft undafíflanna
og duft gert úr gulmöðrublöð-
um), blöð græðisúru o. fl.
Skarfakál, hvönn, njólablöð,
fíflablöð, arfi o. fl. var etið
gegn skyrbjúg o. fl. kvillum
á vorin.
Vallhumalssmyrsl þóttu
gott meðal að bera á verki,
stirðar taugar og tök. Blöð
vallhumalsins voru smásöxuð
og soðin saman við helmingi
meira af ósöltuðu smjöri. Hið
þunna síðkn síað frá, kreist
vel úr því og svo geymt til
notkunar. — Seyði af hor-
blöðku og njóla saman soðið
þótti magastyrkjandi. Hellu-
hnoðri verkar á uppsölu og
niðurgang. Fyrr á tímum var
ekki alltaf hægt að hlaupa í
lyfjabúð, heldur varð að nota
það sem tiltækilegt var. Þætti
flestum æði dýrt og fyrir-
hafnarsamt nú á tímum að
safna lækningajurtum og gera
lyf og smyrsl úr þeim. Jurta-
lækningafræði almennings
má heita úr sögunni. En lyfja-
fræðingar og efnafræðingar
brugga í staðinn fjölmörg lyf
og jurtasmyrsl handa þjóðun-
um, m. a. úr gömlu lækninga-
jurtunum. Ing. Davíðsson
—TÍMINN 31. júlí
Roy Shefley
Passed Awoy
On Friday September 20,
1957 Roy Sveinn Shefley pas-
sed away in Royal Columbia
Hospital, New Westminster.
Death was due to Coronory
Thrombosis-
H^was born in Winnipeg on
August 18, 1909, and resided
there until he moved to
British Columbia in 1947, and
resided at 160 — 18th Avenue,
Burnaby. His passing will
come as a shock to his many
friends and relatives in Win-
nipeg. Roy was beloved and
respected by all those who
knew him.
He is survived by his
Mother, Mrs. Ingibjorg Shef-
ley, who was a long term resi-
dent of Winnipeg beíore she
joined her family in Van-
couver. Also at home his be-
loved wife Kay; two daughters
Mrs. Sheila Dunmore of New
Westminster; Marlene, and
one son David at home. Two
sisters, Mrs. Helen Steele of
Burnaby and Mrs. Irene
Morris of Oakland, California.
The funeral took place in
the Bowell & Sons Chapel in
New Westminster.
Rev. E. Brynjólfsson read
the service and the body was
interred in the Valley View
Memorial Gardens.
KAUPIÐ og LESIÐ
—LÖGBERGl