Lögberg - 07.11.1957, Blaðsíða 1

Eitt of mestu hafnarmannvirkjum
landsins í smíðum á Akranesi
Viðlegupláss aukið um 450 meira á iveim árum. — Áætlaður
koslnaður 20 milljónir króna.
Mesti athafnabær landsins,
að Reykjavík einni undanskil-
inni, er án efa Akranes eins og
sakir standa.
Þær framkvæmdir, sem þar
eru á döfinni eru ekki aðeins
milljónaframkvæmdir, heldur
tug- og hundruð milljóna
framkvæmdir. — Langstærsti
liðurinn er að sjálfsögðu
sementsverksmiðjan en annað
stórvirki er þar einnig í smíð-
um, sem kostar fullgert tug-
milljónir króna, en það er
hafnargarð Akraneskaup-
staðar.
Mikil umskipii
Enginn bær á landinu hefir
sennilega ráðist í jafn dýrar
hafnarframkvæmdir á jafn
skömmum tíma sem Akranes-
kaupstaður í fyrra og í sumar,
en gert er ráð fyrir að þær
kosti um 20 milljónir króna.
Umskiptin við Akraneshöfn
hafa líka orðið gífurleg á
tveimur sumrum og þvílík
bylting að höfnin er óþekkjan
leg frá því sem hún var áður.
Fyrir tveimur árum var
Akraneshöfn einhver fegursta
höfn á íslandi — eða réttara
sagt hafnleysa — sléttir fjöru-
sandar með undraverðri fjalla
sýn og einum stuttum hafnar-
garði þar sem bátar og smærri
skip lögðust við. Sú höfn hafði
þó þann mikla ókost, að þegar
veður versnaði og helzt þurfti
á höfn að halda, varð bátaflot-
inn að flýja og sigla upp á
líf og dauða út úr henni —
venjulega til Reykjavíkur og
leita skjóls þar. Munaði í sum-
um tilfellum litlu — og það
síðast í fyrravetur að slys
hlytizt af.
Hafnargerð knýjandi
nauðsyn
Nú er Akranes í röð mestu
útgerðarbæja landsins, því
auk 20—30 stórra þilbáta eru
gerðir þar út tveir togarar og
útflutningsverðmætin sem ár-
lega berast á land gífurleg.
Það var því brýn nauðsyn
sem rak á eftir hafnargerð á
Akranesi og nú er hún þar í
fullum gangi og þeim áfanga
hennar væntanlega lokið í
haust sem á að duga fyrst um
sinn.
Og þegar komið er inn í
Akraneshöfn þessa dagana
verður öllum ljóst að þar er
mikið aðhafzt og miklar fram
kvæmdir á döfinni. Að eyrum
manns berst heil hljómkviða
af vélagný, hamarshöggum,
drunum borvéla og öðrum
álíka hljóðum, sem aldrei hafa
einkennt þenna friðsæla fiski-
bæ fyrr en nú.
Framkvæmdir við Akranes
höfn hófust 1930 og þeim á-
fanga, sem byrjað var á þá
lauk árið 1948. En í fyrra var
byrjað á nýjum áfanga og er
þá áætlað að viðlegupláss
fyrir skip aukizt um meir en
helming frá því sem það var
áður eða úr 410 metrum í 850
metra-
Vísir sendi nýlega frétta-
mann á Akranes til þess að
skoða hafnarmannvirki þau,
sem nú er unnið að. Daníel
Ágústínusson bæjarstjóri
sýndi Vísi ennfremur þá vin-
semd að gefa blaðinu ýmsar
upplýsingar varðandi mann-
virki þetta, sem er ein hin
veigamesta hafnargerð, sem
sennilega. hefir verið unnið að
utan Reykjavíkur.
Þrjár aðalframkvæmdir
Framkvæmdirnar eru þrenns
konar. Það er í fyrsta lagi
lenging á aðalhafnargarðinum
með 62ja metra löngu stein-
steypukeri, en hafnargarður-
inn á í senn að vera brim-
brjótur og viðlagupláss fyrst
og fremst fyrir hin stærri
skip.
í öðru lagi lenging báta-
bryggju inni í höfninni sjálfri.
Verður hún lengd um ca. 50
metra en síðan kemur skáhalt
framan við hana 62 metra
langt ker til þess að mynda
skjól fyrir bátaflotann þegar
hann er í höfn. Viðlegupláss
á að myndast þar beggja
megin bryggjunnar og munar
það geysimiklu þann tíma,
sem athafnalíf er sem blóm-
legast við höfnina og gjör-
breytir öllum uppskipunar-
aðgerðum.
1 þriðja lagi er svokölluð
sements ver ksmið j ubr y gg j a
með tvöföldu viðleguplássi.
Hún verður 140 metra löng og
á hana eiga að koma uppi-
stöður fyrir færibönd frá
verksmiðjunni svo og vatns-
og olíuleiðslur til vefksmiðj-
unnar, en að öllu þessu er
hinn mesti vinnúsparnaður.
Unnið fyrir þýzkt lánsfé
Það hefir margoft verið
tekið fram áður að Þjóðverjar
leggja mikinn skerf til þessar-
Framhald á bls. 8
VINSAMLEG ORÐSENDING
til velunnara Lögbergs
Jólablað Lögbergs og sjötíu ára minningarútgája
þess renna að þessu sinni, ef alt skeikar að sköpuðu,
saman í eitt, og er til þess ætlast, að þessi atburða-
samsteypa komi út með nœgum jyrirvara jyrir jólin.
Síðan Columbia Press Limited jlosnaði upp af
Sargent Ave., og Lögberg sigldi í sama kjölfar, höfum
við, sem undirskrijum þessar línur, annast að öllu um
ritstjórnina og jjárhagslegan rekstur blaðsins líka, að
því ógleymdu sem allir meðlimir framkvæmdar-
nefndarinnar, og allmargir þar að auk, haja veitt
blaðinu jjárhagslegan stuðning úr eigin vasa; slíkan
drengskap ber að meta og þakka, og hann er líka
metinn og þakkaður af þeim öllum, sem unna íslenzkri
tungu og öllu því fegursta, sem í íslenzkum þjóðar-
arji býr.
Það er afar mikils um vert, að hvar, sem sporin
liggja, tákni ÍSLENDINGUR og MAÐUR ávalt eitt og
hið sama.
Við, sem daglega að útgáju Lögbergs vinnum,
jinnum að sjálfsögðu til þess, hve mikið við eigum að
þakka Tlior Viking, er vélsetur blaðið og býr það
til prentunar í hverri viku með slíkum ágætum, að á
betur verður ekki kosið.
Okkur hjónunum er það persónulega Ijóst að við
höfum aj engu að stæra okkur, varðandi hlutdeild
okkar í íslenzkum þjóðræknismálum; það lið, sem við
kunnum að haja veitt þeim, stajar aj innri þörj. Okkur
er Ijós staðreynd hins jornkveðna, að þegar hugsjónir
deyja, deyr alt annað. Og hver er svo aumlega á sig
kominn, að hann eigi kjósi hugsjónum sínum jremur
langlíji en sjálfum sér?
„Gjafir eru yður gejnar,“ stendur þar, og gjafir
verða yður gefnar í aldir fram. —
Jólagjajir haja lengi verið gefnar og þær verða
lengi gefnar enn; afmœlisgjafir hafa lengi verið gejnar
Og þœr verða lengi gejnar enn.
Verið að smíða 36
skip fyrir íslendinga
Kér og utan lands
Um þessar mundir eru 36
skip í smiðum fyrir Islendinga
hérlendis og erlendis. Eru þau
samtals 10,372 rúmlestir —
brúttó. Af þessum 36 skipum
eru 17 í smíðum í Austur-
Þýzkalandi.
Frá þessu er skýrt í tilkynn-
ingum þeim, sem skipaskoðun
ríkisins gefur út, og eru töl-
urnar miðaðar við 5. septem-
ber s.l. Fer hér á eftir skrá
yfir skipin, smíðastað, stærð
og eigendur:
Skip í smíðum hérlendis
I Hafnarfirði er eitt 60 rúm-
lesta skip í smíðum, eigandi
er Skipasmíðastöðin Dröfn. Á
ísafirði eru tvö 53 rúmlesta
skip í smíðum og eru eigendur
þeirra Helgi Björnsson o. fl.,
Hnífsdal og íshúsfélag ísfirð-
inga, ísafirði- Á Akureyri er
eitt 12 rúmlesta skip í smíð-
um, eigandi KEA, Akureyri.
1 Neskaupstað eru tvö skip í
smíðum, annað 60 rúmlestir,
eigandi Dráttarbrautin h.f. í
Neskaupstað, hitt er 35 rúm-
lestir og er Dráttarbrautin h.f.
eirrþig eigandi þess. í Vest-
mannaeyjum er eitt 12 rúm-
lesta skip í smíðum og er eig-
andi þess Gunnar M. Jónsson
a. fl., Vestmannaeyjum. Sam-
anlagður rúmlestafjöldi þeirra
skipa, sem eru í smíðum innan
lands, er samtals um 285 rúm-
lestir — brúttó.
, —Alþbl., 20. sept.
Lögberg þarf á stórauknum kaúpendafjölda að
halda og það þarj líka á sem flestum afmælisgjöfum
að halda, þannig að stofna mœtti einskonar líftrygg-
ingarsjóð fyrir blaðið.
Islenzk menningarmál mega ógjarna án Lögbergs
vera, því svo hefir blaðið, að okkar hyggju, stutt þau
meginmál, sem mestu hafa skipt í lífsstarfi okkar og
sögu vestan hafs. Lögberg er sú tengitaug milli íslend-
inga um hinar dreifðu bygðir hér vestra, sem ekki má
undir neinum kringumstœðum slitna; og það vill
halda áfram að vera um mörg ókomin ár tengitaug
milli stofnþjóðarinnar og hinna vestrænu afkomenda
hennar.
Hreint ekki svo fáir Vestur-íslendingar senda
vinum sínum á íslandi Lögberg árlega í jólagjöf, og
það jafnvel fleira en eitt eintak, og greiða andvirði
blaðsins hér; slíkt ber vitni fagurri ræktarsemi, sem
vonandi er að styrkist í rót á komandi árum menn-
ingarerfðum okkar til fulltingis.
Þeir, er sinna vilja þessari málaleitun, sendi vin-
samlegast tillög sín eða afmœlisgjafir til The Columbia
Press Limited, 303 Kennedy Street, Winnipeg 2, Man.,
og mun skrifstofan annast um að kvitteringar verði
sendar hlutaðeigendum í tæka tíð.
Winnipeg, 4. nóvember 1957,
EINAR P. JÓNSSON INGIBJÖRG JÓNSSON
Bezt fiskast í
græn net
STOKKHÓLMI, 27. ágúst-
Græn net gefa langbezta
raun þegar veitt er í vötnum,
samkvæmt niðurstöðum rann-
sókna, sem gerðar hafa verið
að tilhlutan sænsku fiski-
málastjórnarinnar. Voru þess-
ar tilraunir gerðar í Lossen-
vatni í Harjedal. Hafa sex
menn verið þar í sumar og
gert tilraunir með alls konar
net í sex mismunandi litum.
Kom þá í ljós, að mest fiskað-
ist í grænu netin, en þar næst
komu blá net. Hvít, brún,
svört og rauð net voru ekki
nærri eins fengsæl, og voru
hvítu netin stórum verst. —
Ætlunin er að halda tilraun-
um þessum áfram að ári og
reyna netin í fimm stöðu-
vötnum víðsvegar um Sví-
þjóð. —NTB.