Lögberg - 05.12.1957, Blaðsíða 2
2
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 5. DESEMBER 1957
Fréttir frá starfsemi S. Þ. Nóvember 1957
BÓLA GAUS UPP í 18 LÖNDUM í FYRRA
Trúleysi veldur siðleysi
Bólusótt gerir enn vart við
sig í heiminum, þrátt fyrir al-
menna bólusetningu og aðrar
varúðarráðstafanir, sem gerð-
ar eru til varnar þessari skæðu
pest. I fyrra gaus t. d. upp
bóla í 18 löndum. Nokkur
dauðsföll urðu af völdum
veikinnar, þar á meðal á íta-
líu, í Bretlandi og í Vestur-
Þýzkalandi, segir í fréttum
frá Alþjóðaheilbrigðisstofnun-
inni — WHO. Það þykir því
nauðsynlegt, að bólusetning
gegn kúabólu sé stranglega
framfylgt í öllum löndum,
einnig þar sem veikinnar hefir
ekki orðið vart árum saman.
Smit getur borizt með erlend-
um ferðamönnum til landa
þar sem bólan hefir ekki gert
vart við sig um langan aldur,
ef þess hefir ekki verið gætt,
að bólusetja gegn veikinni.
Bólusetning og aðrar var-
úðarráðstafanir gegn bólu var
nýlega rætt á fundi, sem sér-
stök WHO læknanefnd boðaði
til í Genf, en það er verkefni
þessarar nefndar að sjá svo til,
að heilbrigðisráðstöfunum sé
fylgt í 170 löndum og lendum
um heim allan. Nefndin hefir
varað heilbrigðisyfirvöld allra
landa við, að draga úr bólu-
setningu gegn bólu, eða draga
úr öðrum varúðarráðstöfun-
um. Það megi vara sig á, að
gera lítið úr hættunni, sem sé
á því, að bóla geti gosið upp.
Einkum er talið nauðsynlegt,
að fólk, sem hefir atvinnu af
að greiða fyrir ferðamönnum,
sé bólusett og að bólusetning-
unni sé haldið við, áður en
hún missir mátt sinn.
í þeim 18 löndum, þar sem
bólusóttar varð vart á síðast-
liðnu ári og þar sem ferða-
menn reyndust valdir að smit-
uninni, breiddist pestin út í
8 löndum, þar á meðal í Bret-
landi, Italíu, Ceylon, Ghana,
Iran, og Sudan. í hinum 10
löndunum, þar sem veikinnar
varð vart var aðeins um að
ræða einstök tilfelli í hverju
landi. Það var í eftirtöldum
löndum: Grikklandi, Hollandi,
Vestur-Þýzkalandi, Argentínu,
Paraquay, Uruquay, Indlandi,
Jordan, Irak, Sýrlandi-
WHO nefndin leggur mikla
áherzlu á að varnaðarráðstaf-
anir gegn bólu séu í lagi. í
fyrra tóku nokkrir læknar
sóttina og fáeinir létust af
völdum hennar. Heilbrigðis-
yfirvöldin í hverju landi ættu
að gæta þess, segir nefndin í
skýrslu sinni, að kynna sér ný
bólusetningarefni, sem koma
á markaðinn og nýjar bólu-
setningaraðferðir. í þessu sam
bandi mælir WHO með því,
að notað sé þurrbóluefni. Það
hefir reynzt auðveldara í með-
förum og heldur sér lengur og
betur einkum í hitabeltis-
löndum.
----0----
CANADA TEKUR VIÐ
FLEIRA FLÓTTAFÓLKI
Canada hefir boðizt til að
taka við 700 flóttamönnum frá
Ungverjalandi til viðbótar því
flóttafólki, sem þegar er kom-
ið til landsins. Er hér um að
ræða flóttafólk, sem flúði frá
Júgóslavíu.
Sérstök nefnd mun fara til
Júgóslavíu til þess að velja
fólk og er gert ráð fyrir að
fólkið geti flutzt vestur í lok
desember eða í byrjun janúar-
mánaðar.
Canada hefir áður tekið á
móti 1000 flóttamönnum frá
Ungverjalandi, sem flúið
höfðu til Júgóslavíu og alls
24,500 Ungverjum er flúðu til
Austurríkis í byltingunni
haustið 1956.
----0----
Deyfilyfjaneytendur eru
sjúklingar — ekki afbrola-
menn
Það er auðveldara að lækna
deyfilyfjaneytendur en marg-
an grunar, segir í áliti sér-
fræðinganefndar Alþjóðaheil-
brigðisstofnunarinnar (WHO),
sem hefir rannsakað þetta al-
varlega félagslega ' vandamál
mjög gaumgæfilega. Lagði
nefndin áherzlu á að rannsaka
hvernig lækna mætti það fólk,
sem hefir gefið sig á vald of-
nautnar deyfilyfja.
Erfiðast er að venja fólk
af deyfilyfjanotkun, sem hefir
vanið sig á eitrið vegna líkam-
legra sjúkdóma. í slíkum til-
fellum verður að beita sál-
rænum lækningaraðferðum
með hinum líkamlegu. Auð-
veldast, segir í áliti nefndar-
innar, er að lækna deyfilyfja-
neytendur, sem vanizt hafa á
ofnautn vegna félagslegra að-
stæðna, t. d. vegna fátæktar,
eða af persónulegum ástæð-
um. Yfirleitt má gera ráð fyr-
ir, að það sé erfitt að venja
fólk af ofnautn og að í flest-
um tilfellum verði að grípa
til þvingunar á einn eða ann-
an hátt til þess að fá deyfi-
lyfjaneytendur til þess að
hætta.
Hvort réttara sé, að taka al-
gjörlega fyrir notkun deyfi-
lyfja hjá þeim sem lækna skal,
eða hvort betra sé að minnka
skammtinn smám saman er
talið álitamál, læknirinn verði
að taka ákvörðun um þetta í
hverju einstöku tilfelli. Flest-
ir nefndarmenn töldu, að bezt
væri að taka fyrir notkunina
undir eins og algjörlega, ef
þess væri nokkur kostur, eink-
um þegar um er að ræða of-
nautn á ópíum og morfín-
efnum.
Á öllum sviðum deyfilyfja-
ofnautnar, segir nefndin, er
um að ræða sjúkdóma. Það
verður að fara með deyfilyfja-
notendur sem sjúklinga en
ekki sem afbrotamenn, ef
menn vilja ná góðum árangri
og lækningu.
----0---
UNESCO ráðslefna fer fram á
frjálsari innflulning
á menningarverðmætum
Á ráðstefnu, sem haldin var
fyrir skömmu í Genf, urðu
fulltrúar frá 52 þjóðum á-
sáttir um, að fara fram á, að
innflutningur ýmra menn-
ingarverðmæta yrði gerður
frjálsari en hann er nú víða
um lönd- Það er aðallega tim
að ræða vísindatæki, safna-
áhöld og listaverk, sem farið
er fram á að verði undan-
þegin tollum og innflutnings-
höftum. Fundurinn í Genf var
haldinn að tilhlutan UNESCO,
— Menntunar-, vísinda- og
menningarstofnunar Samein-
uðu þjóðanna. Til fundarins
var boðað til þess að endur-
skoða alþjóðasamþykkt, er
samin var á vegum UNESCO
fyrir nokkrum árum og þar
sem mælt er svo fyrir, að toll-
ar skuli afnumdir og innflutn-
ingur gefinn frjáls á dagblöð-
um, tímaritum, fréttakvik-
myndum og kennslukvik-
myndum, segulbandi með
hljómlist, upplestri o. s. frv.
Alls hafa 26 þjóðir gerzt að-
ilar að þessari alþjóðasam-
þykkt. Á Genfarfundinum var
samþykkt, að stuðla að því, %ð
sem flestar þjóðir gerðust að-
ilar að samþykktinni og stuðla
þannig að auknum menningar
viðskiptum milli þjóða.
----0---
Sérsiakar SOS-bylgjulengdir
fyrir farþegaflugvélar
Alþjóðaflugmálastofnunin
— ICAO — gekkst nýlega fyr-
ir því, að sérfræðingar frá
ýmsum löndum komu saman
Helzti hornsteinn siðmenn-
ingar í hverju þjóðfélagi, er
heimilið. Þar mótast barns-
sálin fyrst, og alist það upp á
heimili þar sem kærleikur og
guðstrú haldast í hendur, býr
það að því alla ævi. Þeir, sem
alast upp á slíkum heimilum,
komast betur áfram í lífinu,
þeim gengur fleira að óskum.
Næst heimilinu kemur svo
skólinn, sem á að fræða börn-
in um undirstöðuatriði þess er
það þarf að vita, í hvaða stétt
eða stöðu, sem það lendir í
lífinu.
En barnið fær ekki nauð-
synlegan undirbúning að lífs-
baráttunni, ef aðaláherzlan er
ekki lögð á það sem nauðsyn-
legast er, siðmenning og trú.
Það er þetta tvennt sem gerir
menn að mönnum, gerir þá
hæfa til þess að taka hverju
því sem að höndum ber í líf-
inu. Þarna er æðsta hlutverk
skólans gagnvart börnunum.
Það er því sorglegt að sjá
hvernig fræðslu um siðgæði
og trú hrakar í skólunum og
hvernig hún er látin mæta af-
gangi. öll þekking er nauð-
synleg, en kristindómurinn
ætti þó að sitja í fyrirrúmi.
Hver er ástæðan til vaxandi
afbrota barna og unglinga, ef
ekki sú að of lítil rækt er lögð
við að fræða börnin um grund
vallaratriði kristindómsins. —
Til þessa getur það bent, að
mjög fá börn, sem gengið hafa
í sunnudagaskóla, komast
undir mana hendur vegna ó-
knytta og afbrota.
Menning vestrænna þjóða
er vaxin upp úr kristindóm-
til þess að ræða um loft-
skeytasamband milli farþega-
flugvéla og jarðstöðva og
hvernig mætti endurbæta það
og gera öruggara. Á fundinum
mættu fulltrúar frá 34 þjóð-
um.
Meðal annars var rætt um
talsamband milli flugvéla og
jarðstöðva, almennt firðsam-
band og hættumerki—SOS—
frá flugvélum, skipting bylgju
lengda, samvinna við sjófar-
endur og sjálfvirk hættu-
merki.
Miklar umræður urðu um
hvort rétt væri að sérstakar
bylgjulengdir yrðu notaðar
fyrir hættumerki frá flugvél-
um, en nú tíðkast, að ef senda
þarf hættumerki frá flugvél
er það gert á þeirri bylgju-
lengd, sem henni hefir verið
úthlutað til annara skipta.
Talið var nauðsynlegt fyrir
flugvélar, sem lenda í hættu,
að geta haft samband við skip
í nágrenni við sig.
Áhugi var fyrir sjálfvirkum
senditækjum, sem senda út
merki þegar hættu ber að.
Hafa slík tæki þegar verið
sett í skip og landstöðvar nota
þau. í Svíþjóð hafa tæki af
þessari gerð verið sett í flug-
vélar. Sænska tækið hefir
m. a. þann kost, að það er
ódýrt.
inum. Ef hann hefði ekki ver-
ið til, væri ekki um neina
vestræna menningu að ræða.
Þegar menn afrækja því
kristindóminn er það eins og
maður sé að saga af þá grein,
er hann situr sjálfur á. Grein-
in er kristin trú og kristin
lífsskoðun. Þegar hún brestur,
er voðinn vís. Geta ekki hinar
tvær heimsstyrjaldir ekki orð-
ið oss ábending um þetta?
Okkur er enn í fersku minni
ástandið í byrjun aldarinnar,
þegar allir töluðu um frið,
eilífan frið á jörð. Þótt smá-
styrjaldir væri háðar, hélt
mannkynið dauðahaldi í þá
von, að mannvit og efnahags-
legar framfarir mundu bjarga
öllu- Þjóðirnar eru nú orðnar
svo menntaðar, sögðu menn,
að stórstyrjaldir eru óhugs-
andi. Menn bentu á að alþjóða
dómstóll hefði verið stofnaður
í Haag og allir helztu stjórn-
málamenn töluðu um frið. En
jafnhliða þessu höfnuðu menn
trúnni og drógu dár að hinum
eilífu sannindum. Efnishyggj-
an ruddi sér til rúms.
Og svo kom vábresturinn,
öllum að óvörum, og þjóðirn-
ar skildu ekki hvernig á því
stóð. Menn kenndu um morð-
unum í Sarajevo, að þau
hefðu kveikt heimsbálið 1914.
Það var ekki annað en tylli-
ástæða. Orsökin var sú, að
menningin var svo spillt að
hin ógnþrungnu öfl haturs og
drápgirni hlutu að leysast úr
læðingi og valda heimsbylt-
ingu. Hin vestræna menning
var orðin mergfúin, vegna
þess að þjóðirnar höfðu fjar-
lægst sannan kristindóm.
Svo lauk þeirri styrjöld
1918 og nú áttu að renna upp
tímar friðar og farsældar. En
hvernig fór? — Mannkynið
hafði sýnilega ekkert lært af
þeim hörmungum, er það
leiddi yfir sig sjálft. Heimur-
inn lá í sárum, en þó var þegar
tekið til að undirbúa nýja
styrjöld, hálfu verri en hin
fyrri var.
Þegar vér lítum yfir hörm-
ungar þes^arar aldar, hlýtur
oss að verða það ljóst, að eina
bjargarvon mannkynsins er
siðmenning og guðstrú. Sagan
bendir oss á dæmi um það,
hvernig andleg menning getur
bjargað þjóðunum, ef þær
kunna að meta hin eilífu lífs-
sannindi. Hvernig halda menn
að hafi staðið á því, að Eng-
land lenti ekki í sömu for-
dæmingunni og Frakkland
1800? Brimsjóir franska bylt-
inga-andans brotnuðu á strönd
um Englands, en náðu ekki að
flæða yfir landið, vegna þess
að hin andlega vakning Wes-
ley var þar sem brimbrjótur.
1 Englandi fór þá fram and-
leg bylting, hrein og lífgandi,
en frönsku byltingunni fylgdu
manndráp, tortíming og ógn-
arveldi.
Hið eina sem megnar að
stöðva mannkynið á þeirri ó-
Framhald á bls. 3