Lýður - 03.12.1888, Blaðsíða 1

25 mldi* aí blártinu kosta 2 kr., erlenclis
2,r0kr.Borgist fyrirfranitil útsölumanna.
Auglvsingar teknar fyrir 2 aui'a hvert
or<\ 15 statir frekast, affeitu letri 3 au.,
eu stóru letri 5 au.; borgist fyrirfram.
(j. bliið.

Akureyri 3. desember 1888.
Ritgjörðir, frjettir og auglýsinga
sendist ritstjóranum.
Aöalútsölumenn: Arni Pétursson
og Björn Jónssbn á Oddeyri.
1. ár.
Fyrst um sinn tekur ritstjórn „Lýðs“ við engumgrein-
um um vora „liærri politik11. Yilji aptur á iuóti
einhver senda oss grein um kirkjuleg mál með
nafni undir, skal henni verða gaumur geiiun.
Allskonar fréttir og fróðleik, snotra kvéðlingá,
einnig gátur, skrýtlur, æfisögur merkra eða éin-
kennilogra manna, eður sagnir um þá — ríka sem
óríka, karla sem konur, góða og illa, efnafólk og um-
renninga, allt slíkt verður pakklátlega pegið og úr
pi valið. Eitstj.
Jón Árnjison, bókavörður.
Hvert barn, sem pú á þessu landi kættir,
er þúsund nætur styttir peirn og eina
við sagnabrunnsins brjóstanæring hreina
nú blessar pig og allar góðar vættir.
í>itt „Sésain-Sesani11 opnaðí allar gættir
svo örugt fórstu gegnum björg og steina;
til undirheims, i baug til fornmánns beina,
með óskasteíu i hendi pú pér hættir,
f*ú hræddist eklci hrauu né voðaklungur,
pú lilóst að draug og gömlum skripatröllum,
og lengra og lengra gekkstu ör og uugur.
Og sjá, pú stóðst á björtum blómsturvöllum,
par brosti böll og sungu ljúflingsiungnr,
en landsins drottning langt bar pó af öllum.
Húu brosti býrt, í hönd pér tók og sagði:
„Kom heill og glaður, pjg skal ekki saka, —
pín lukka var að leiztú ei til baka.11
Og „gleym-mér-ei'1 í lófa pinn bún lagði.
„Sem menjagáfu11 — hvað hún blíð í bragði —
„við blómstri pessu skaltú, vinur, taka,
pá bylur pér ei beirn minn sorg né vaka“. — .
Og sýnin livarf, en minni pitt ei pagði.
J>ann menjagripinn barstu trúr í barmi
og brjóst pitt fylltist sagnar-laudsins auði,
svo blindan sjálf varð björt á pínuin hvarmi,
Vort land var fullt af andans björg og brauði,
en blómið pitt var skáldsins bjartavarmi,
sem gfieður meir en Ríijar-loginn rauði.
Ef liljan pín er lögð við kalið bjarta,
pá lifnar pað og kastar fargi pungu,
pá færist líf í limi þeirra ungu,
þá líður burtu hugar-myrkrið svarta.
p>á birtist oss bvað sælli éerur sungu. —
Haf ppkk fýrir fundna fróðleiks gullið bjarta,
pví fólkið deyr ef liverfa Ijóð af tungu!
Milttll, JoclniiiissoH.
„Með batnandi tið“
Tvö óvénjulög afia-ár eru nú pogor búiii að bæta úr
mestu neyð og kröggum suður- og vesturlandsins, og hið
síðastliðna blíðviðrissumar og haust hofir líká stórum hresst
hug og lijarta almennings riorðan og anstanlands.
Hvað eigum vfer að gjöra með batnandi tíð? Lands-
menn, karlar og konur! Með batnandi tíð eigum vér tæki-
færið að notu — nota pað rett - nota hatnandi tíð bet-
ur en nokkru sinni áður hefir verið gjört — nota svo að
réynzlán verði oss ávinningur — nota haua svo, áð pjóð
vor standist næstu reynslu hetur en vfer stóðumst pessa!
Hvað kennir oss reynsla — hryggileg reynsla — púsund
ára? Hún kennir oss, að pjóð vor hefir aldréi hatnað
með batnandi tíð eins og hún hefði getað gjört og skyldi
hafa gjört Nú er vor pjóð upplýstari, reyndari, en hún
nokkru sinni liefir áður verið eptir harðæri. Hvers má nú
af hönni vænta?
Landsmenn, karlar og konur! Hver eða hvar er sá
maður, sem ærlegur hlóðdropi er í’af móðurlenzku blóði,
að hdnúni liitni ekki um hjartarætur, er hann lítur yíir
vésaldóm þessa lands og pessarar vorra pjóðar! Vfer eig-
um livorki við örbyrgð né útlenda kúgun. Ur örbirgðinni
mun áptur rætast, að minnsta kosti um stund, óg hin út-
lénda kúgu’n, hún er að miklu leiti pólitískar öfgar, kanuske
jáfnmikið.vottur nm spilliugú vors fólks sein um dáð og
ættjáfðavást. Innanlands höfum vfer Islendingar jafnmik-
ið frelsi í mörgum efnum, sem heimsins frjálsustu pjóðir
pó oss eun vanti hið svo riefnda fulla pingræði, sem Guð
veit, pó vér fengjum, hvort yrði oss nokkurntíma til láns
eða franífara. En pótt svo yrði eða sýndist — pótt fyllsta
pingfæði og fýllsta innlent stjórnarvald fengist og pjóð vor
kastaði elli’helg: lienriar sönnu framfarir yrðu allt að 'eiriu
íriiklu fremur að pakka andlégu og siðferðislegu frélsi vors
fólks eii hinn stjórnlega — eins og svo opt er búið að
segja, sýna og sanna: Vort hága ástand liggur dýpra en
örhirgð og'ytri tálmanir: samhaldsleysið, skvlduræktar-1
leysið, dáðleysið, trúleysið, eljuleysið, skaplestirnir, pjöð-
lestirnir: |>etta myndar vort mesta ófrelsi, mesta böl og
vésæld'óm. Hitt er satt, að erfiðleikarnir era míklir, og
oss karin mikil vorknnn að vera, Of mikið andstrevmi er
eflaust einS hættulegt hverjum manni og hverri pjóð eins
og ofmikið meðlæti. Harðærið er ætíð hættulegur freist-
ari; í hverju hallæri pessa lands hefir jafnan komið meira
eða minna los á allt lögskipað siðferði: óráðvendni vaxið,
óregla og stjórnleysi, en ölltiltrú tvístrast og minnkað,
Nejrð og skortur gjörir að vísu suma örláta og líknsama,
og kveykir jafnvel dáð og atorku og drengskap nokkurra,
en nisku og kæruleysi hjá fleirnm.
Iværir landsmenn! Með hatnandi árferði ætti vort and-
lega lýðfrelsi að eflast og batna: tiltrú manna á milíii
samlyndi, felagsskaþur, dreng sk apur ! Vfer purfum lands-
liorna á milli að stofna eitt alsherjar bræðralag með batn-
amli tíð — 'elcki með sampykktum á páppif eða söindum
reglum, heldur með sampykkt sáma 'vilja, er hafi siðhót
iogsamlyridi fyrir márk og mið.
Iværir landsmenn, karlar og konnr ! Ef oss eigi skjátlast,
er kallið komið til nmrgra. |>ó hið kirkjulega líf sé forntog
sýnist sofa, er meiri vcm par vákrii hráðúm líf, scm núsést ekk-
ert. peir eru pó að fjölga, sem tala og rita með nýrri einurð og
nokkrum yfirbnrðnm — pótt á staugli sfe. Og citt er enn
— og máské hið bezta — tákn tímanna, sera hendir til
störra hóta: h ó fs e m i n hún hefir vaxið — vaxið ótrúlega á