Lýður - 20.08.1889, Síða 1

Lýður - 20.08.1889, Síða 1
p 13 r 25 nrkir at blaiVrm kosfca 2 kr., erlendi ,rOkr.Borgist fvrirfraintil útsölumanna. vrlýsingar toknar l'yrir 2 aura hvert orú 15 stalir Irekast, af feitu letri 3 au., cu storu letri 5 au.; borgist fyrirfram. LÝÐUE Bitgjörmr, frjettir og auglýsingar sendist ritstjóranum. AiValútsölumenn: Halldór Pétursson Akurevri og Björn Jónsson á Oddeyri Akureyri 20. ágúst 1889. 1. ár •Z'i: blaft. Opið l)ref til íslendinga, frá Mr Eríki Magnússyni er nýlega komið hingað til Norð- urlandsins. Fyrstu dagana varð það að umtalsefni meðal lunnna. en fékk injög misjafna dóma, suinir sögðu að pað væri hringlandi vitlaust, aðrir sögðu pað væri gott og stjórn- inni margsinnis mátulegt. en nokkrir álitu, að hann hefði talsvert til sins máls. — Eigum ver ekki að verja dálitilli stundu til að skoða hver af pessuin mönnutn hafði réttast niál að verja. ? Hr. E. M segir: „Jeg hefi sagt, bankalögin miða í eina átt, að eins. að eyðileggiiigu lands og lýðs, jeg hefi beðið uppfyllingnr pessara orða, og nú er hún kom- in“ . . . „Allar ávisanir og landsjóðsborganir verða að hætta og bankanum verður lokað“. Hvað nýtt er framkomið? þegar landsjóðnr á Inálægt 900 pús. kr., pá er engin hoetta á ferðum fyrir gjaldproti, pó hann skuldi rikissjóð Duna 300 pús. kr. Spádómurinn uin að skil landsjóðs hætti og bankanum verði lokað, er ryk kastað í augu alpýðu, sem timinn blæs í burt og gjörir að falsspá, sem betur far. Hr. E. M. „Jeg hef sagt yður að póstávisanir gegn 1 a n d s j ó ð s s e ð 1 u m, sein rikissjóður Dana útborgar, sé nrein og bein svikaskuld, er yður beri ekki að borga e i n n e y r i r í“. Ríkissjóður Dana befir talíð út i gulli og silfri 2 eða 300 pús. kr. og lánað petta póslstjórninni eða landsjóði, getur nokkur álitið að hann eigi ekki að fá petta borgað aptur? Mikil eru vanskilin á íslandi. en ekki held ég að pað sé einn skinberundi maður á pessu landi, sem er svo óráðvandur eða skammsýnn, að honuin komi slikt til hugar, eða hanu ímyndi sér. að slikt mál gœti unnist fyrir nokkrum dómstóli, Hr. E. M. „Maður, köllum hann Jón, kemur með 1000 kr. í landsjóðs seðlum til póstmeistara, að fá pessu ávlsað tíl Hafnar. Póstmeistari gefur út ávisanina. og tekur fyrir hana 1000 kr. í landsjóðs seðlum. Jón sendir hana til Hafmir, og póstsjóður Dana borgar hana út í ríkismynt. og nú er Jón óafvitandi kominn í 1000 kr. skuld við pann sjóð; pví seðlar Jóns gilda ekkert i Danmörku t*etta er misskilningur. |>að er póstmeistarinn en ekki Jón sem er í skuld við rikissjóðinn. Eins og ef ég skuldaði Jóni 100 kr. og gæfi honura ávísan til að taka pær hjá Páli, pá á Páll ekki 100 kr. hjá Jóni pó hann borgi honum pær, heldur á Páll pær hjá mér, sem bað hann að borga petta fyr- ir mig. Hr. E. M. „Ráðgjörum að einhver Jón leigi hest 100 kr. virði tólfsinnum af ómyndugum dreng og setji, eptir skipun fjárhaldsmanns, hrossið í veð fyrir 100 kr. I pen- ingum. Drengurinn á pá eptir pessu að færa sér til inu- tektar 12 hesta. pó ekki sé netna einn 1 hesthúsinn og ti.l útgjalda 1200 kr o: fjárhaldsmaður svíkur pannig fé út úr munaðarleysingjanum fyrir e k k i n e i 11". Hér er hlaupið yfir aðalatriðið. Hvernig eignaðist Jón hestinn 12 sinnum? þurfti hann ekki að leggja út verð eða veð í hvert skipti? og hefir pá drengurinn ekki eptir í sínuin vörzlum verð eða veð fyrir hestinn tólfsinnuin? Annadhvort hlýtur Jón að hafa stolið hestinum 11 sinnum, eða hanu hetir orðið að borga hann í hvert skipti; að öðrum kosti ó petta dærni ekki við bankann, pví Jón geturekki fengiðtvoöO kr. seðla í banknnum 12 siunum, netna hann í hvort skipti skilji eptir fullt verð eða veð. Hr. E. M. .. Undir eins og seðlunum verður ekki komiðí peningn iHöfn, sem óinögulegt er, ef peiin verður eigi á- vísað, eru peir e i n k i s v i r ð i“. þetta eru öfgar. þeir seðlar sem Slimon tekur gilda með fullu verði í vesturfarakaup eru vesturförum jafngóðir gulli. Allir peir seðlar er landsmenn láta I opinber gjöld, og >að er ekkisvo lítið pegar tollar aukast, eru peim jafngóðir sem gull. Allir peir seðlar sem ganga kaupum og sölum milli, landsmanna, eru peim jafngóðir og gull {>að er ekki fimm- tugasti hver af landsmönnum, sem parf að senda peninga til Danmerkur og pó pessir pyrftu að senda seðla pangað, pá eru peir ekki ,.einkisvirði“, pví ætið er hægt að fá verð fyrir pá með 3—5 pros. afslætti, eða frádregnum peim kostnaði, að senda pá til Reykjavíkur til að fá póstávísan fyrin Hr. E. M. „Hér hefi ég pá sannað, að allt er landsjóði er talið til skuldar við ríkissjóðDana fyrirávisafta landsjóðs* seðla eru tóin svik, sem hiinn verður að bæta landsjóði að fií!lu“ — — — „enda getur Dönum aldrei dottið í hug, að ganga eptir einni krónu, sem óborguð er, og skila eí» laust aptur öllu pví, sem pegar er óborgað 1 pessari svika* skuld“. Hvort sein frumvarpið til bankalaganna kom frá stjórn- inni eða pjóðinni stendur á sama, piugið hefir samið ogsam- pykkt bankalögin og mun kannast við afkvæmi sitt, hvorki ping né limdsmenn mnnu pakka br. E. M. fyrir pað, ef hann vill gjöra pingið að óvita eða ginningarfífli stjórnarinnar í pessu méli. Stjórnin hefir ekki annað gjört en senda ping- inu uppástungu, sem pingið féllst á, síðan hefir hún fylgt lögunum og ennfremur gjört ráðstöfun til pess, að rikissjóður Dana lánaði landsjóði í viðlögum til innlausnar póstávísunum peim, er póstsfjórnin l Rvik sendir. Fyrir margar póslávis- anir hafa landsmenn greitt gull og silfur til póstmeistarans í Rvik; ekki ættu p;er póstávisinir pó að vera „sviknar“. Ef rikissjóður ætti að „borgu til baka,“ hvernig ætti pá að aðgreina ávísanirsem borgaðar hafa verið á pósthúsinu í Rvík með seðlum. og pær sem eru borgaðar með silfri og gnlli, Ríkissjóður Dana Lefir greitttéenekki tekið við pvi, sem lnnds* sjóðsskuldinni nemur, getur pað verið rétt hugsun,!ið hanneigi að skila aptur, pvl, sem hann hefir svarað út en aldrei tek ið við* Ef svo er að rikissjóður Dana á 300 pús. kr. hjá land- sjóði, pá annaðhvort liggur i Rvik meiri hluti pessa fjár, og er pá hættan engin, eða meiri hluti pess er að ferðast milli landsmnnna, peim til hags, ef vel or með farið. Hr. E. M. ,.En hvað er puð við ósköpin. sem hér liggja undir steini. landsbankinn er látin kaupa fyrir eigia pen- inga sfna eigin eign af óviðkomandi manni, sem hetir haua að láni“. Hér keinur enn pá fram misskilnigur. Lindsbankinn á ekki seðilinn eptir nð hann hefir afhent hann gegn veði eðu verði. par til hann hefir innleyst seðilinn aptur gegn poning- um eða ávisan. — Ég held ég pakkaði ekki fyrir pað ef lands- höfðingi eða bunkastjóri færu að vaða ofan í vasa minn eptir nokkrum 50 kr. seðlum, sem eign sinui eðabinkans. En enn þá óskiljanlegri er sá misskilningur. að herra E. M. skuli nú álíta pað „eyðilegging lands og lýðs“ aðland,- bankinn inuleysi seðlana, pvi það er beinlinis pað, sem hann heíir undanfarin ár verið að berjast fyrir, og hefir álitið bank- ann óhæíilegan vegna pess, að innlausnur- s. ylda ekki hvildi á seðlunum. í raun og veru hafa seðlarnir altuf verið, með takmörkun, inn- leysanlegir,sem hr. E. M. helir ekki tekiðeptir,einmitt fyrir paðað peir hifa gengið fullu verði fyrir póstávísanir til ú.landa. Væri nú svo, að seðlavnir væru gjaldgengir í D.inmörku og skylda hvíldi á landsbankunum að innleysa pá, eins og hr. E. M. betir burist fyrir, págæti paðkomið fyrir, að einn eðafleiri bankar erlendis sendu 2—300. '00 kr. á einu ári til innlansn- ar í landsbankann, sem hanu eptir inulausnarskyldunni, pá pegar, pyrfti að senda í gulli og silfri. Hættan er pví engu ininni fyrir landið af seðlum þeim, se.n væru að ferðast ut- anlands, heldur en af póstávisunum, sem rikissjódurinn borga;» |> 3 má aukheldur fullyrða, að af jnfnstórri skuld sé hættnn

x

Lýður

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Lýður
https://timarit.is/publication/133

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.