Kirkjublaðið - 01.02.1896, Blaðsíða 13
29
Osjálfrá,tt koma manni til hugaí' kveðjuorð Jónasar
til sjera Tómasar 'Sæmundssonar:
Flýt þjer, vimir, i fegra heim;
krjúptu að fótum friðarboðans
og fljúgðu k vssngjum morgunroðans
meira að starfa Guðs um geim.
Allra þjónar.
4. Ágúxt Hermann FrancJce.
(Niðurl.).
I aprílmánuði síðastliðið ár var haldin 200 ára minn-
ing hinnar miklu uppeldisstofnunar Franckes í Halle. —
Stofnunin varð eigi með þeim hætti, að um ákveðinn dag
sje að ræða; en um páskaleytið 1695 var það að Francke
byrjaði skólahaldið inni á skrifstofu sinni, og við það
hefir minningarhátíðin verið miðuð.
Þess hefir áður verið getið, að bærinn Halle var
mjög fátækur, samfara miklu siðleysi. Hópar af betlur-
um voru stöðugt á ferðinni, og meðal þeirra fjöldi barna.
Þessir hópar hjeldu saman og fengu beina á vissum dög-
um á góðgjörðasömum heimilum. Þetta tækifæri notaði
Francke til fræðslu og uppbyggingar með lestri og spurn-
ingum, en brátt sá hann, að það mundi verða harla *
árangurslítið, að spyrja þessi umfarandi ölmusubörn einu
sinni á viku út úr fræðum, sern þau kunnu ekkert í og
áttu ekki kost á að líta i. Hann tók þá það ráð að borga
skólagjaldið fyrir þau; foreldrarnir eða börnin sóttu pen-
ingana til hans, en þeir gengu til annars, börnin fóru
sjaldnast í skólann, og var þetta þung raun fyrir hinn
mikla manuvin. Til þess að standast þennan kostnað
hafði Francke sent út samskotalista, er var vel tekið
framan at, en svo kom að enginn sinnti honum, og reynd-
ist þá Francke sem fleirum í sömu sporum, að það
voru fátæklingarnir, sem voru fúsari á að gefa en hinir
ríku. Francke greip þá til annars ráðs. Hann negldi á
þilið i herbergi sínu gjafakassa, ætlaðan til fræðslustyrks
fyrir veslings börnin. Öðru megin við kassann skrifaði
hann með skýru letri þessi ritningarorð: »Sá sem hefir