Kirkjublaðið - 01.10.1896, Blaðsíða 7

18$
eðli og stefnu aldarfarsins; vjer verðum að geta sjeð og
skilið strauma tímans, hvaðan þeir komi og hvert þeir
stefni, því ella berumst vjer áfram blindandi.
En hvernig svo sem tímans stefna er, þá mun sjer-
hver vitur maður fagna þeim breytingum, sem eru af-
leiðingar eðlilegrar þróunar, — hvort heldur skjótrar
eða fljótrar, — en hann mun hinum veita viðnám, sem
ofsalegar eru eða brjóta með gjörræði í bág við liðinn
tíma. En einkum og sjer í lagi vilja vitrir mennvernda
með lotningu og varðveita samvizkusamlega þær þjóð-
stofnanir, sem vjer höfum að erfðum fengið frá forfeðr-
unum. Því þótt vorar persónulegu skoðanir hafi breyt-
ingum tekið við allt það ljós, sem vor rannsakandi og
ritskýrandi samtíð hefir kringum oss tendrað, þá gjörum
vjer vel í því, að vaka með fullri grunsemd yfir árásum
á fjelagsskipun þá, sem fortíðin hefir oss fengið í hend
ur. Því vjer erum verndarar sllkra stofnana eigi síður
en arftakendur. Hver heiivita maður veit að meiningar
manna hljóta að breytast, þeim verður með engu móti
haldið óhögguðum í móti eða skorðum hins umliðna, að
trúarskoðanir hljóta líka breytingum að taka og að þær
eru eins sjálfsagðar og ómissanlegar eins og liinar sein-
færari brejdingar hins líkamlega vaxtar, lífskerfis og lífs.
Sjerhver maður þarf að vakna til þeirrar vissu meðvit-
undar, að honum sje áríðandi að halda ekki skoðunum
sínum frá lífslopti íhugunarinnar, heldur að hann eigi sí
og æ að rannsaka og endurskoða sannfæringarmálefni
sín við ljós betri og betri sannana, lýsa þau fyrir sjer
og styrkja við æ nákvæmari prófanir. Þetta er viturleg,
nytsöm og heilráð kenning; því eigi er oss það fært að
safna forða af vissu í þeim tilgangi að geyma hann eins
og útlendar plöntur eru geymdar í blómsturhúsum með
tilbúnum hita. En þó mark og mið hvers manns sjer í
lagi sje það að varðveita trúarmálefni sín lifandi — og
fyrir þá sök lofa þeim að taka breytingum, eins og öllu
öðru, sem lifir, með lífi tímanna — þá samt,
þegar hann lítur í kringum sig, sjer hann að hann stend-
ur mitt í þjóðstofnunum, sem myndazt liafa á mörgum
öldum. Hann er umkringdur — eins í ríki sem kirkju