Kirkjublaðið - 01.10.1896, Blaðsíða 13
189
ánafnaða erfðafje þeirra, að reisa upp timburbúsin eptir
því sem menning og kraptur hjeraðanna æskir þeirra,
smám saman, hægt og hægt á eðlilegan hátt.
Aðferðin er þessi: Kollektusjóðurinn, með þeirri upp-
hæð sem alþingi ákveður, verður viðurkennd eign hinna
tveggja sýslna, óskerðanlegur höfuðstóll undir sjerstakri
stjórn. Sjóðurinn veitist allur til byggingarlána í þess-
um tveim sýslum, ætti og að binda það enn þrengra við
hin hættulegu svæði, altjend að þau gengu fyrir. Vitan-
lega að eins að ræða um að byggja timburhús, og stjórn
sjóðsins væri ætlandi að koma á viturlegum nýjungum í
byggingarlagi. Jeg hugsa mjer eigi að sjóðurinn yxi,
nema ef til vill bara að gjöra fyrir verðfalli peninganna.
Úr honum yrði að visu veitt lán gegn tryggingu, en
vaxtalaust lán með árlegum afborgunum um hæfilega
langan tíma. Þá væri jafnan nokkuð fje fyrir hendi til
nýrra bygginga á hverju ári, sistreymandi og umskap-
andi byggðina. Auðvitað kæmi hjálpin, að minnsta kosti
framan af, mest til efna- og atorkumanna, en hjeraðs-
bótin er eigi minni fyrir það. Margt mætti frekar um
þetta segja. Aðalkosturinn þessi að húsabótin kemur þá
f þökk og þörf.
Eðlilega fer ráðstöfun gjafafjársins mest eptir óskum
þeirra, sem taka eiga á móti. Flestir þeirra mundu nú
sem stendur telja það steina fyrir brauð að fá timburhús
heim í hlaðið, en hyggilegt teldi jeg af þeim að skilja
eptir nokkuð óeytt af skaðabótafjenu, ef þess væri kost-
ur, og leggja við lánssjóðinn, lánist það að koma hon-
um upp.
Eins er enn að geta »eptir landskjálftann« og það
er að bera saman fyrrum og nú. Voðinn fer svo svipað
yfir 1896 og 1784. Þá hlauzt af vergangur og mann-
dauði, það var eigi einu sinni mannræna að nota gjafirn-
ar, en nú hugsa menn að stíga stórt framfaraspor við
tjónið. Þess er gott að minnast, nóg er vílið samt.
f Þorvaldur prestur Böðvarsson.
Sjera Þorvaldur Böðvarsson, síðast prestur i Saurbæ