Kirkjublaðið - 01.12.1896, Blaðsíða 8
216
Kirkjueignirnar.
Umræðurnar um fríkirkjumálið þetta ár hafa sjer-
staklega snúizt um jarðagóz kirkjunnar. Hver á það, og
hvað verður um það er kemur til aðskilnaðar ríkis og
kirkju? Frikirkjuprestur sjera Lárus Halldórsson hefir
svarað spurningunni fyrir sitt leyti i 9. nr. Kbl.þ.á.: Við
skilnaðinn á kirkjan að ganga slypp frá, ríkið heldur
öllum jarðeignum kirkjunnar sem sinni eign og lætur
ekkert koma i staðinn.
Sumum kann að virðast þessi spurning nokkuð
snemma upp borin, en hún hlýtur að verða fyrir manni,
undir eins og eitthvað er hugsað eða talað um málið.
Hjer er eigi um smátt að tefla. Eptir lauslegri ágizkan
er sjöundi hlutinn af öllu landinu kirkjueign, og telji
maður hvert hundrað í jörðu 100 kr. virði, eru kirkju-
eignir nokkuð á aðra miljón króna, að slepptum ítökum,
sem öll hin sömu lög yrðu að ganga yflr sem jarðirnar.
Jeg get verið sjera Lárusi samdóma um það, að hin
evangelíska lúterska þjóðkirkja íslands eigi ekki að halda
fasteignum sínum til eignar og umráða eptir aðskilnað-
inn, en hitt gæti jeg með engu móti aðhyllzt að ríkið
tæki eignirnar bótalaust.
Kirkjueignirnar eru gefnar af trúuðum kristnum
mönnum til að halda uppi kristinni guðsþjónustu og trú-
bragðakennslu, þær eru erfðafje gefið í þessu skyni og
þvi má ríkið sizt brjála. Lögvísin kann að skýra þetta
eitthvað öðruvísi, en þetta er mergurinn málsins.
Og fáir munu vera svo blindir að neita því, að
þessu gjafafje sje fundinn góður staður, hverju siðuðu
þjóðfjelagi til sannra heilla.
Aptur eru rík rök til þess að kirkjan haldi eigi
fasteigninni, heldur fái i hennar stað ársfúlgu frá ríkinu
um aldur og æfi, fulla vexti höfuðstólsins sem ríkið tek-
ur til sín. Flestum mun í augum uppi að þau skipti eru
nauðsynleg fyrir ríkið, er til skilnaðar kæmi, en eigi má
síður sýna það og sanna að kirkjunni yrði það og fyrir
beztu.
En þá kemur næst spurningin: Er það hin evan-