Kirkjublaðið - 01.05.1897, Blaðsíða 16
80
gjöröina, sem iunfærð er framan við þessa nýju sálmabók, og hitti
þar grein þá, sem þeim háu herrum, útgefurunum, þóknazt hefir
þar að innskjóta um það, að prestarnir skuli meðan þeir tóni inn-
setningarorðin, leggja til skiptis höndina á kaleikinn og þær vín-
flöskur, sem á altarinu standa, af hverjum vínið er ætlað til út-
deilingar. Er það ekki forundrunarvert, að hátt uppl/stir menn
geta fengið af sjer að setja þvílíkt fram fyrir almúga, á þeim tím-
um, sem menn látast hvað ákafast vera að útryma öllum leifum
þeirrar ofsansalegu guðsd/rkunar! Ekki til annars en næra þann
hjátrúarfulla þanka, að prestanna handayfirlegging, hvort sem hún
skeður yfir persónu eða hlut, hafi einn yfirnáttúrlegan krapt, til
að meðdeila þeim einu andlegu, ef ekki guðdómlegu eðli. Og þó
eg hafi þetta eins og flestir eptir öðrum hermt, verð eg þóhreint
að játa, að mín vantrú eður fá vizka hefir verið svo frek, að eg
aldrei hefi getað þekkt til þess neina nauðsyn, hvorki í tilliti lag-
anna, hlutanna, nje safnaðarins .... Eða, hver lifandi maður,
sem lofa vill skynsemi sinni að þenkja um hlutinn hleypi-
dómalaust, getur fundið nokkra ástæðu til að trúa að
vínið, sem á altarið fært er og til útdeilingar ætlað, muni ekki
verða eins hæft til þessa augnamiðs, hvort sem presturinn þuklar
á flöskunum eða ekki. Vilji menn segja að það sje gjört fólksins
vegna, svo það skuli ekki sjer til hneykslis halda, að sjer útdeild
sjeu óhelguð meðöl af prestinum, þá má spyrja hvort menn geti
ekki haft nein önnur ráð, að útrýma frá því þeim misþanka, ef
annars væri við honum hætt, en með því, að iðka þessa fáfengi-
legu ceremoníu. Eða hvort menn skuli alltíð halda við einn hleypi-
dóm, eður hjátrú, af því einfaldur almúgi álítur fyrst í stað hans
afleggingu hneykslanlega. Með því móti mættu menn aldrei ráðast
í að útrýma neinum hleypidómum, hvorki í líkamlegum nje and-
legum efnum. En því er betur, margir af vorum almúga eru
skynugri en svo, að þeir steyti sig á svoddan. Þó er orsökin víst
ekki þessi, hvar fyrir áðurtalin cermonía, er í messugjörðar fyrir-
sögnina innleidd og sem einn laga articuli framsett. Að það gjört
sje til að forðast hneyksli þeirra breysku og einföldu, það sje jeg
af því, að prestinum er hjer skipað, að gjöra eitt af tvennu, ann-
aðhvort að leggja hönd yfir vínflöskurnar á altarinu, sem áður er
sagt, eður að lesa lágt upp aptur innsetningarorðin, í hvert sinn
sem brauð og vín þrýtur á patínu og kaleik. Þar hann skal þau
lágt lesa, er það víst ekki vegna altarisgöngufólksins, og hvers
vegna þá 1 Guðs og hlutanna vegna 1 Eins og Guð mundi ekki
muna til að helga öll þessi meðöl, án þess presturinn benti honum
til þess með handayfirleggingunni, eður þulningu sömu orða upp
aptur og aptur. En hvað vil eg svo mikið fást um þetta—þetta
er keimlíkt öðru fleiru í vorum útvortis ceremoníum....
Afskript þessa hefir Ólafur Sigurðsson í Ási sent Kbl. fyrir löngu siðan, og
er hún nú prentuD, af því að nýlega hefir birzt raskileg saga hins merlta höf„
þar sem sjerstaklega er vikið að skiptum hans við þá »háu herra« Magnús í
Viðey og Geir biskup. Af þessu litla broti skilst það, að þeim syðra hafi eðli-
lega þótt sjera Jón tara fullhart 1 sakirnar.
RITSTJÓBI: ÞÓRHALLUK BJAHNAR.SON.
Prentað í ísafoldarprentsmiðju Reykjavík 1897.