Reykvíkingur - 01.11.1892, Side 1

AfgreiSslustofa
Reykvíkings er nú
hjá Atgefanda, Aðal-
stræti nr. 8, opin
hvern virkan dag
allan. Nýir kaup-
endur geii sig fram.
eykvíkinqur
B1 aðið ke'mur út
eir.u siiinií hverjum
mánuði og kostar
hjer 1 Rvík 1 kr. um
árið, út. um landið
og erlendis burðar-
gjald að auki. Borg-
ist fyrir lok júlí.
II, 11.
Nóvember, 1892.
Númerið
kostar 10 a.
öufubátamálið.
29. október boðaði kaupmaður W. Ó. Breiðfjörð
aptur hjer til fundar, með uppfestum auglýsingum,
til að ræða um gufubátamálið. Pundurinn var sett-
ur kl. 9 e. m. af kaupm. W. Ó. Breiðfjörð, sem um
leið og bann bauð alla velkomna, Btakk upp á yfir-
kennara H. Kr. Friðrikssyni fvrir fundarstjóra og
H. Ó. Magnflssyni fyrir skrifara, og var það sam-
þykkt í einu hljóði. Kaupm. Breiðfjörð tók fyrstur
til máls; skýrði hann frá, að það sem fyrir sjer hefði
vakað, þegar hann fyrst byrjaði að bugsa um gufu-
bátakaup hjer innfirðis, hefði verið þörf sfl, sem öll
nærliggjaudi hjeruð hefðu fyrir greiðari og betri
samgöngum en hefðu verið undanfarin ár, því vart
gætum vjer nefnt það samgöngur, sem vjer hefðum
haft nú í ár, og það sorglega væri, að allt útlit j
væri fyrir að hið sama yrði næsta ár, og væri slíkt j
nútímaus samgöngukröfum að öllu ósamboðið, og til
lengdarinnar alóþolandi. Um þær strandferðir, sem
hefðu verið hjer í fyrra og árið þar áður, fyndust
margir sem segðu, að þær hefðu ekki orðið að hálf-
um notum, af þvi að gufubáta vantaði á fjörðunum,
og myndi það satt vera. En hvað segðu þeir nú,
þegar allar samgöngur vantaði? Horfurnar væru á
því máli, enn sem komið væri, alveg hinar sömu og
fyrir 8—10 árum; þvi þyrfti nú að hreyfa við þessu
velferðarmáli, og halda því áfram með þoli og dug. j
Af þessum ástæðum kvaðst hann hafa verið sjer i
út um að fá lýsingar af hentagum gufuhátum, til
millifiutninga á fjörðum, og sem gætu að minnsta
kosti farið til ísafjarðar. Aðgengilegust tilhoð kvaðst
hann hafa fengið írá Svíþjóð, og lægju hjer fyrir
skýrslur um stærð bátanna, dýrleik o. s. frv., og gætu ]
fundarmenn kynnt sjer þær. Hann áleit óþarft að J
skýra fyrir fundarmönnum gagn og nauðsyn þessara
gufuháta, það myndi öllum Ijóst, og það því fremur, !
þar sem samgönguástandið væri nú hið hörmulegasta,
svo að engu hægra væri nú að fá þarfir sínar úr næstu |
sjóplássum, en úr öðrum álfum heimsius. Aðalmót- j
spyrnan að fá þessu máli þokað áfram væri, og
hefði verið, fjárskortur hjá almenningi, og því yrðu
sýslurnar eður öllu heldur þingið að taka i taum-
ana og ríða á vaðið og leggja fram fjeð til fyrir-
tækisins.
Hann skýrði frá, að á ferð sinni í haust um !
Breiðafjörð og þangað vestur, hefði hann orðið al- :
mennt var við stcrkan áhuga hjá mönnum að fá j
gnfubáta. Annaðhvort einn, scm gæti gengið frá
Paxaflóa og inn á Breiðafjörð, og sem hlutaðeigandi j J
sýslur tækju Ián fyrir og keyptu í fjelagi, eða þá ij
að sýslumar við Breiðafjörð og sýslumar við Faxa- !
flða keyptn sinn hvor, sem svo á ferðum sínum stæðu
í sambandi hvor við annan, og að þingið styrkti
svo útgerðina með svo ríflegu fjárframlagi árlega, að
henni væri engin hætta búin, og hvort sem ofan á
yrði, að hafa einn eða tvo gufnbáta, þá hæru menn
almennt það traust tíl landsbankans, að hann styrktí
fyrirtækíð með ríflegu fjárframlagí. Hvergi kvaðst
hann bafa orðið var víð eíns míkinn: áhugs á gnfn-
bátamálinu sem í Miðdölunum hjá æðri sem lægri, svo
að jafnvel vinnnmenn, sem ættu tvær kindur, myndu
glaðir selja aðra, til að styrkja með andvirðunum
gufuhátakaupin þar. Aptur á móti hefðu rnenn
fyrir sunnan Bröttuhrekku, eða í Mýra- og Borgar-
fjarðarsýsiu, verið á móti því að vera í fjelagi við
vestursýslurnar, því það myndi með tímanum verða
nóg að gjöra fyrir einn gufubát á Paxaflóa, en apt-
ur voru þeir á sömu meiningu sem menn í vestur-
sýslunum, aö sýslurnar og þingið yrðu að skerast
hjer alvarlega i leikinn til að hjálpa þessu máli á-
leiðis, því samskot (actiur) dygðu ekki. Pyrir sitt
leyti kvaðst Breiðfjörð einnig vera á því, að aetiur,
= samskot, dygðu hjer ekki til að hjálpa þessu máli
áfram; það hefði sýnt sig áður, og væri það því
ekki til annars, en tefja árangurslaust fyrir málinu,
að reyna þau nú; liann vonaðist því eptir, að stjórn
og þing myndi framvegis ekki skera við neglur sjer
þann styrk og hjálp,sem landsmönnum væri hin brýn-
asta nauðsyn að fá, þar sem þörfin fyrir betri sam-
göngur myndi verða meir og meir áþroifanleg með
vaxaudi menningu í viðskiptalífi landsins. Enda
yrði hann að geta þess, að sjer fyndist eðlilegast, að
stjórn og þing, að dæmi bræðraþjóðar vorrar Norð-
manna 1827, kostaði eins gnfubáta á fjörðum sem
gufuskip með ströndum fram. — Halldór Jónsson
áleit það ekki tiltökumál að slá sjer saman við vest-
ursýslurnar til gufuhátakaupa; hann var og á móti
actiu-samskotum; kvað það ávalt illa hafa gefizt.
Landsjóðnr myndi seint kaupa báta til ferða inn-
fjarða, þar sem uppástunga sú, sem komið hefði frá
seinasta þingi, um að kaupa stórt gufuskip, hefði
mætt þar allmikilli mótspyrnu, hæði frá landshöfð-
ingja og fleirum. Aptur á móti áleit hann ekki
fjarri vegi, að Gullbringu- og Kjósarsýsla og hinar
sýslurnar kringum Paxaflóa slægjn sjer saman um
kaupin, enda þótt sig grunaði, að erfitt myndi að
ná æskilegu samkomulagi. Áreiðanlegast og eðlileg-
ast áieit hann, að einhver kaupmaður, sem sjálfur
væri „interesseraður" fyrir málefninu, hjeldi úti gufu-
bátsferðum hjer um flóann.
Breiöfjörð kvaðst vera samdóma uppástungu H.
Jónssonar að öðru leyti en því, að hann áleit það
mundi seint koma þjóðinni að notum á innfjörðum,
þó einhver kaupm. fengi sér gufubát; það hefði sýnt
sig með Eyrarbakka- og ísafjarðargufubátana; þeir
vildu ekki þiggja styrk af þvi opinbera til þess að
vera i engu bundnir samgönguþorfum þjóðarinnar;
hann var sannfærður um, að margir fundir með lík-
um uppástungum sem hjá H. J. hefðu einnig verið
haldnir í Noregi frá 1814—27, en árangurslausir fyrir
gufubátasamgöngumar þar, og hefðu þó verið þar
kraftmeirí kaupmenn en hér væru nú, þangað til stjórnin
árið 1827 byrjaði rneð sítt fyrsta gufuskip í því
augnamiði að flytja farþega og póst með ströndum
fram þrátt fyrir flciri hundruð þúsund hrúna
tap á hverju árí fyrstu árin; hefðí hún þó fjðlgað
bæði gufuskipum, sem gengu alla leið frá Kristjamu
til Vadsö, og sett í samband við þavf gufubáta á