Austri - 12.10.1891, Síða 1
Koma út til nýárs, 3 blöð
S mánuði. Verð : 1 kr. 50 aura,
erlendis 2 krónur. Borgist
fy'rir lok október, annars 2kr.
Uppsögn, skriflsg, bund-
in við áramót. Ógild nema
komin sé til ritstjórans fyrir
1. oktober. Auglýsingar 10
aura línan, eða 60 aura hver
þml. dálks.
I. «3Í‘g.
SEYÐISFIRÐI, 12. OKT. 1891.
Nr. 7.
Strandferðir
í k r i n g u m í s 1 a n d.
í siðasta tbl. „Austra" stóð
ritgjörb dagsett í Rvík 27. ág.
1891, undirskrifuð A.
Ritgjörðin er líkast til frá
einhverjum alþingismanni. Er
hún ágrip af tilraunum alþingis
meb ab útvega landinu hagkvæm-
ari gufuskipsferbir framvegis.
Eg hefi nú í mörg ár verið
búsettur hér, og gjörst hérlend-
ur sjómaður, og er vel kunnug-
ur gufuskipsferðum hér við land
og þori eg að fullyröa, að gufi-
skipsferðamálið hefir stcrum af-
lagast við meðferð alþingis í sum-
ar. Eg er samdóma A um, að
flestir þingmenn hafa haft góðan
vilja á að bæta gufuskipsferðirn-
ar, annað er óhugsandi, en sök-
um vanþekkingar og óverkhyggni
— máske meðfram fyrir ósam-
lyndi — hafa þingmenn búið til
hreinustu ómynd úr hinum fyrir-
huguðu gufuskipsferðurn.
Eg sendi í sumar uppástungu
þá? er hér fer á eptir, til alþing-
is um áætlaðar gufuskipsferðir
frá Reykjavík og á Skagafjörð
austanum landið. Var það eink-
um tilgangur minn með þessari
uppástungu að styðja og efla hin-
ar miklu fiskiveiðar hér eystra
og nyrðra, þar sem þær mættu
viða verða jafn arðsamar og her^
og af þeim ætti strandferðaskip-
ið líka að hafa aðalágöða sinn,
því þær 10,000 kr. sem eg bað
um af landsjóði fyrir pöstflutn-
ing, er ekkert stórfé, er litið er
til fyrirtækisins og mundi naum-
ast hrökkva fyrir ábirgðargjaldi
skipsins.
En, þar sem alþingi hefir
ruglað þessari minni uppástungu
saman við hinar núverandi ónógu
og óhagkvæmu gufuskipaferðir,
þá þykir mér leitt að hafa sent
alþingi hana til meðferðar.
Eg ætlaðist til ab minni uppá-
stungu yrði ekki slengt saman
við hina núverandi ferðaáætlun
fyrir Vesturlandi eða áHúnaflóa,
því eigi má öllu samansafna í
einum „stjórnarhatti".
f>að er alllíklegt, að einhver
mundi bjóðast til að halda nppi
strandferðum frá lieykjavík og á
Húnaflóa vestan um land, og koma
við á Borðeyri.
Eg sé að þingið hefir lengt
liinar áætlubu strandferðir mínar
til Borðeyrar og fleiri hafna, og
sett taxta fyrir fargjald. En
skyldi mér vera ætlað að taka
þessar ferbir að mér svona lag-
aðar, þá neyðist eg til að segja
hinum heiðruðu þingmönnum ab
þeim verður ekki að því.
Eg hefl góba von um, ab
strandferðir samkvæmt minni
ferðaáætlun mundu horga sig að
íám árurn liðnum, en því lands-
fé hefði ekki verib illa varið, er
lagt heíði verið til þess að því-
likt fyrirtæki kæmist í verk.
Strandferðir í kring um ís-
land, sem standi í sambandi við
gufuskip frá útlöndum á nokkr-
um hentugum verzlunarstöðum,
álit eg lífsspursmál fyrir fram-
farir íslands.
Eg bið hina heiöruðu alþing-
ismenn, sem hafa mælt með upp-
ástungu minni, velvirðingar, þc
eg finni mér skylt að segja álit
mitt um málið og láta í ljósi
hyggju mína í þessu velferðar-
máli landsins, gagnvart fyrir-
komulagi alþingis á málinu í
þingskjali 462 og er hún þessi:
1- Eg víl ekki fara á Húnaflóa
og Borðeyri.
2- Eg vil sjálfur búa til ferða-
áætlunina.
3. Eg vil ekki vera bundinn vib
taxta hins sameinaða gufu-
skipafélags fyrir farþegja og
vöruflutninga.
Fyrir áðurnefndar 10,000 krón-
ur skyldi eg hafa skuldbundið
mig til:
a. ab útvega gufuskip af fyrsta
flokkimeb góðu farþegjarúmi
á 1. 2. káetu og yfirbygg-
ingu á skipinu handa farþegj-
um á 3. farþegjarúmi.
b. ab fara 2 ferðir á mánubi á
milli lteykjavíkur og Skaga-
4 fjárbar, austan um land og
koma við á þeim stöðum, er
tilteknir eru á ferðaáætlun
minni.
c. að fara þessar ferðir frámaí-
mánaðar byrjun til nóvem-
bermánaðar loka.
Ferðaáætlun og allt annab
ferðunum viðvíkjandi vil eg
sjálfur ráða.
f>að mun óþarfi að bera kvíð-
boga fyrir því, að engar gufu-
skipaferðir verði að ári kring um
ísland. Hér er nóg að gjöra fyr-
ir gufuskip og nóg til af þeixn,
en eg er sannfærður um ab allir
munu fara eptir þeírri ferðaá-
ætlun, er beztborgar sig. Eyrir
gufuskipaleið sem komin er á
og menn hafa lært að nota, liefir
nokkurra húsund króna tillag litla
þýðingu, en það er góður styrkur
til þess að byrja meðog komaáfót
nýju fyrirtæki.
Seyðisfirði 8. okt. 1891.
O. Wathne.
Seyðisfirði þann 27. júní 1891.
Til
alþingiemanna úr Horður-Auetur-
og Suðuramtinu.
Hér með leyfi eg undirskrifaður
mér að sækja til alfiingis um 10,000
kr. styrk til fastákveðinna gufuskips-
ferða milli Reykjavíkur og Skagafjarð-
ar, er gangi austan og sunnan um
land.
Eg er sannfærður um að pvilík-
ar innlendar gufuskipaferðir með við-
komustöðum strandlengis mundi stór-
um efla framfarir og auðsæld pjóð-
innar.
f>að er sorglegt til pess að vita,
að samgöngurnar á sjó í kring um
landið eru ennpá svo skammt á veg
komnar.
Með pví fjallvegir landsins eru
svo illir yfirferðar, er pví nauðsyn-
legra, að Island fengi sem fyrst gufu-
skip, er gæti komið við á sem flest-
um fjörðum og víkum, svo að ibúarn-
ir gætu fengið nauðsynjar sinar mei
hægra móti en veríð hefir.
þær samgöngur er landsmenn
hafa innbyrðis við gufuskipaferðir pær,
sem nú eru, eru alveg ónógar pess-
um tímum og pörfum vorum, og verða
pað ávallt á meðan sömu gufuskipin
eiga að fara bæði milli landa og um-
hverfis ísland.
Hæfilega stórt innlent gufuskip
gæti hæglega komið við á flestum
stöðum strandlengis, einkum á sumr-
| um ér mest er pörfin á greiðum sam-
göngum. þvílíkt gufuskip mundí og
mikið létta ferðir fyrir sunnlending-
um, sem á sumrin sækja hingað aust-
ur, og norður í land, bæði til sjóróðra
og í kaupavinnu.
Ennpá liggja pví miður hinar
auðsælu fiskiveiðar fyrir austur- og
norðurlandi pví nær önotaðar sökum
vinnukraptaleysis, pví póstgufuskípin
dönsku koma aðeins við á stöku stöð-
um, er par til hafa nokkurskonar
einkaréttindi, og geta pví náð í sjó-
menn og kaupafólk, sem mestmegin
hinar löngu og fiskisælu sjávarsjAi
fer alveg á mis við; en pam-ausa út-
lendingar upp aflanum ogsækjapang-
að auð fjár, sem með réttu ætti að
lenda í landinu sjálfu.
Gufuskip pað sem eg ætla til
ferðanna, mun kosta 120,000 kr. og
vera úr fyrsta flokki, byrja ferðirnar
1. maí 1892 og hafa 2 farpegjarúm
þær 10,000 kr. fyrir póstflutninga, er
eg hefi sótt um til styrktar fyrirtæk-
inu, mundu aðeins nægja fyrir áhirgð-
argjaldi skipsins. Ollu hinu voga eg
sjálfur, eins og eg líka legg gufuskipið
til fyrir eigin reikning.
Eg álit að ferðunum yerði að
halda áfram frá byrjun maímán. til
loka nóvembermán. og allt árið um
kring er samgöngurnar aukast.
Eg hefi hugsað mér að koma við
á pessum stöðum: Reykjavík, Hafn-
arfirði, Keflavík, eða par í grennd,
Eyrarbakka, Yestmannaeyjum, Horna-
firði, Berufirði, Breiðdalsvík, Fáskrúðs-
firði, Reyðarfirði, Eskifirði, Norðfirð',
Mjóafirði, Seyðisfirði, Borgarfirði, Lag-
arfljótsós, Vopnafirði, Bakkaf., Finna-
firði, þórshöfn, Raufarhöfn, Kópa-
skeri, Húsavík, Flatey, Grímsey.Eyja-
firði, Siglufirði og Skagafirði og snúa
paðan aptur sömu leið til haka til
Reykjavíkur.
I von um að liinir heiðruðu al-
pingismenn vilji styðja pettamálund-
skrifa eg
virðingarfyllst.
O. Wathne.
Útlemlar fréttiv.
frá fréttaritara vorum á Englandi.
Margt er á seyöi og mörgu
horfir óvænt fyrir hinum afgamla
Slysa-Hróa, mannkindinni. —Rúss-
ar deyja úr hungri, ræningjar
vaða uppi, eins og vant er að
vera, á hungurtíbum. Margar
fregnir berast af mannáti, og
eiga það að vera börn helzt, sem
þannig er aldur styttur, til að
treina foreldrunum líf. En sönn-
ur þessara óskapa eru náttúrlega
engar. Keisarinn situr i kynnis-