Austri - 29.04.1895, Blaðsíða 1

Kemtir út 3 & mánnði efla
36 blört til næsta nýárs, og
'-rosttir hér á landi aneins 3
kr„ erlendis 4 kr. Gjalddag'i
1. júlí.
ppscgn siriflcfr Itut'ír
við éramót, OgiW nerna
k-1' i bí til ritsrjc.rans fyrir
1, október, Auglysings
8Ui; ííi m eíía 60 p.m.
lium). díi'lís og háiiu <y
é íyrstu síí.u,

"H^W81^
AR.
SEYÐISFIRÐI, 29. APRÍL 1895.
Nb, 12
Annsbofcasafnið ^S^Æí
Sllin'í \ hur SeyAisfj, er opinn á mift-
^,s" - 'J rUi v.kud. kl, 4-5 e. m.
Sannleiksvitnið
Bj0rn Krisíjánsson.
Til þess að sýna lescndum
„Austra", að eg byggði það á
góðnm og gildam ástæðum,
er eg i 4. tbl. Austra þ. á. lýsti :
kaupmann Björn Kristjánsson í
Ileykjavík „opinberan lyg-
arafc að ummaltun hans í 84.
tbl. ísafoldar f. á. um skulda-
skpti mín við Gránufélagsverzl-
un á Oddeyri — set eg bér
eptirfylgjandi vottorð. Getur
nú alþýða hér eptir betur áttað
sig á sannleiksást þessa „þokka-
pilts" er óvinir hans og keppi-
nautar eiga í hlut.
Seyðisfirði 27. apríl 1895.
SJcapii Jósepsson.
V 0 T T O R Ð.
Eptir beiðni vottast hérmeð,
að skuld herra ritstjóra Skapta
Jósepssonarvið Gránufélagsverzl-
un á Oddeyri, var samkvæmt
höfuðbókum sömu verzlunar aldr-
ei hærri en um nýár 1878, —
þ4 var hún kr. 1711,79 a. —
þ>essi skuld var greidd til fulls
innan loka sama árs, án þess
að nokkuð væri eptirgefið af
henni, eins og höfuðbókin ber
með sér.
Oddcyri 1. marz 1895.
Halldór Gunnlögsson.
verzlunarstjóri.
Vitundarvottar:
Einar Páhson.
Jósep Jósejisson.
Stjörií ar skr ár m álið.
Úr bréfi frá Eiríki bóka-
veroi Magnússyni til vinar á ís-
landi.
__----------- þu gegir, ao menn
hafi suma þingmenn grnnaða
uin, ao á næVta þingi muni þeir
vera ráðnir, að læðast úr flokki
þeirra,
er bætta stjórnarskrá
vilja hafa fyrir landið, og sem
a'líta, ao það fáist því !ib eins
að menn haldi málinu fram tii
þrautar mcð hvíldarlausri
staðfe st u.
þetta geta heir ekki, að ó-
iíicramdum þingmannsheiðri sín-
um, héoan af. Ef þeir ætluðu
séi' ;ið bregðast umboði kjör-
dæma sinna í þessu máli eptir
síöasta þing, þá var þao nú
skylda þeirra, ef þeír vildu ráð-
vandir nienn vera, að segja kjós-
endunum svo fyrirfram. En eg
heft hvergi séb þess getið, að
nokkrir þingmenn hafi sagt
nokkuð á kjörfundum í fyrra í
þessa átt. Enda er það svo
sem sjálfsagður hlutur að þeir
gé.tu ekki hafa sagt neitt af
slíku tægi, án þess að gjöra sig
að athlægi sjálfa, eða bæði sig
og kjósendurna, ef hinir síðari
hefðu gengið að slíkum pretta-
kosti. Græti maður hugsað sér
meinlokulegri þirigmannsyfírlýs-
ingu en þessa: „Ja, eg skal
lofa ykkur uppá mína æru og
trú að greiða atkvæði fyrir
stjórnarskrárbreytingunni núna
í þetta skipti", ef hann, um leið
og hann lýsti yfir þessii, bjó
yfir þeim hrekk, að leggja lag
sitt við aðra, næsta þing eptir
aukaþing, til þess, að fella
stjómarskrár-málið, og sitja síð-
an yfir því í valnum fimm þing
eða tíu ár samfleytt að minnsta
kosti? Hvað skvldi vera mein-
ing slíks þingmanns annað, en
svik við kjósendur og megin-
mál pjóðar sinnar? Við skulum
sjá, ef kr-ingum hann er dregið
net heilbrigðrar skynsemi, og
ráðvands manndóms, hvort nokk-
urt annað undanhald er honum
opið.
1. Hann er kosinn á auka-
þingi til þess að greiöa stjörn-
skrárbieytingunniatkvæði.Auka-
þing er þing, sem saman er
stefnt til að staðfesta eða fella
stórmál er fyrirfarandi þing hef-
ir samþykkt en stjórnin neitað
samþykkis. I þessu tilfelli var
stórmálið einkennilegs eðlis. fað
var stórmál, sem þjóðin verður
að hafa á prjónnnurn eins lengi
og h ú n er til. það er stakk-
urmn, sem hun verður sífelt að
vera að sníða sér um, eptir
vexti og framförum frá öld til
aldar. það er stórmál, sem
þjóðin hefir alltaf hjá sér, eins
| og þá fátækn, eins ogsitt eigið
! lif. Allt land fimrur til þess,
1 að skór stjórnskrárinnar kreppir
! svo. að þjóðin kemst ekki kval-
arlaust úr sporum. Eótur henn- þessu, held eg því fast fram, að
ar vex stöðugt og göngu-nauð- þeir hafi greitt hinni endurskoð-
syn hennar líka. Hún vill því uðu stjórnarskrá atkvæði sitt 4
svo að kalla í einu hljóði, stækka | síðasta þingi, af jþví að þessi
\ sér sköinn svo, að hún geti i atriði vöktu ljóslega fyrir hinni
; eigrað fram ohaltari. í þessum
tilgangi sendi hún á síðasta
auka-þing þá menn, er hún
pólitisku meðvitund þeirra.
3. Nú er þess vel að gæta
að reynslan, hin þjóðlega skó-
. sendi þangað, og tók loforð af kreppa, sem hér um ræðrr, er
þeim öllum áður, að standa fastir , óhverful, staðföst, og breytir
1 við að krefjast að hinn krepp- ekki stefnu sinni, hvernig sem
| andi skór yrði rýmkaður. þetta þingmönnum kann að þöknast
j gjörðu þeir. En stjórnin hefir j að breyta sinni, því hún er
i svarað: „Eg gegni ykkur ekki. j ekki verk þingmanna, heldur
' Eg álít ekki, að skórinn kreppi þess stjórnarskrár fyrirkomulags,
' ykkur; og þó hann gjöri það, | sem er, og stjórnin vill engu
þá verður það svo að vera, a.f
þeirri á s t æ ð u að það er minn
vilji".
við hagga. En því sárar tekur
hún menn, sem þeir verða að
sæta henni lengur, sem þeir
2., það gótur nú enginn ! rannsaka hana lengur og sjá
skynsamlegur efi á því leikið, \ glöggvar og glöggvar hve rang-
að þeir þingmenn, sem við lof- j lát og vanþrifasæl hún er landi
orð srn stóðu, og greiddu at- , og þjóð.
kvæði fyrir endurbættri stjórn- ! 4. Hér eru þeir, sembúa yfir
arskrá — fyrir rýmkuðum skó, framannefndriburtlæðslnúrfram-
í stað kreppandi skóar — hafi sókn í stjórnarmálinu, ef þeir ann-
gjört það: ' ars er,r nokkrir, vísir að koma
a, af eigin sannfæringu — því i með þá viðbáru: „Nú, jæja, það
hið gagnstæða væri óheyri- ; er þá víst allur dagur til stefnu
legt -:
c,
af m a nn 1 e g r í staðfestu við
gefið loforð, sem svik hefði
verið að rjúfa.
afþví, að eigin sannfæring
þeirra féllst í faðm við hina
a 1 m e n n u sannfæringu þjóð-
arinnar, að henni væi i ölíft
lengur við hina órýmkuðu
stjörnarskrá, og að þessa
sannfæringu þingmanna og
þjóðar var 20 ára sár reynsla
búin að gjöra glöggva og
greinda við skoöun hlutar-
ins eðlis: þjóðernis, hnatt-
stöðu, láðs, lopts, lagar-
meðöðrum orðum: við skoðun
lagaguðs og náttúru nnar
sem mannlíf á íslandi lýtur.
d, af því, að eins lengi og þjóð-
in á við 'þessa reynslu að
búa, eins lengi stendur^ sú
sannfæring sem reynslan
hefir þegar skapað og heldur
jafnt og þétt áí'ram aðherða
og þétta, svo sem bjargfast
þjoövi.lja-vígi fyrir sérstok-
um landsréttindum íslands,
hlaðið úr lögum guðs og
nátt úrunnar.
þangað til að
og líklega dauðliggur engum
á þessum aukaþingum á hverju
ári, sem ekkert hefzt uppúr
nema tómur kostnaður". Ekki
neita eg því, að hlustandi er
á þessa viÖbáru, meðfram af
því, að það hittist nú svo á,
að vissir þingmenn eru farnir
að gjöra þjóðinni þá reikninga
fyrir flutningí síns dýrmæta lrk-
is frá heimilisbaðstofu til þing-
salar, sem mihrnum gerist star-
sýnt á. En það er til auka-
þings-lcostnaðar kemur yfir höf-
uð, þá er hann þýðingarlaus
viðbára alveg. Eg get ekki
nefnt það annað en stjórn-
skrárlegan andhælisskap, a.ð
satngöngnlaust land eins og ís-
rand er, með umboðsstjórn og
framkvæmdarvaldi sein ekki er
hálf-komið á laggir, við það,
sem í oðrum löndum gjörist,
skuli eiga reglulegt þing að
eins annaðlrvort ár. Svipurinn
á slíku fyrirkomulagi er mála-
myndar-svjpur. Mér er ekki
kunnugt að íslendingar hafi
nokkurn tíma neitað aö bera
kostnaö árlegs alþingis. Enda
þingmaður ; væri slík nertun samiarlega ekk-
| eöa þingmenn með nafni neita ; ert þjóðráð. Ekkert fyrirkomu-