Austri - 18.05.1895, Qupperneq 1

Kpmur út 3 á m&nnði eða
36 blöð til nœsta nýárs, og
^costar hér á tandi aðeins 3
kr., erlondis 4 kr. Gjalddagi
1. júlí.
CffECgn skrifieg bundin
við árainót, Ogild nema
konrnii só til ritstjónns fyrir
], oktöber, Augiýsingar 10
euia linan ei'w 60 nura hver
Íiiiml. dáils rg hálfu dýrsra
á fj r«tu BÍdu,
y. ar.
SEYÐISFÍRÐI, 18. MAÍ 1895.
Nr, 14
Amtshitkasafnið tgSSœfii
Spaiikjðður SS ST *>•
Auglýsing.
pafl terfl, cr eg gef Jyrir islenzkar
vörur, verflur auglýst í Austra á
hverjum rnánuði, eptir þeitn prís, sem
cr á vörunutná hinumútlenda tnark-
aði, og optar, ef verðið hreytist að
noJckrummun áJiinum útlendu vörum.
Vcrðlagið á saitfiski, inrdögðum í
yfirstandándi maímánuði, cr:
14 aurar fyrir imndið af
malstisld.
12 aurar fyrir pundið af
sinálislíi og
10 aurar fyrir imndið af
ýsu.
pessir prísar gilda afl eins fyri.r
hcztu vörur, fiuttar til Búðareyrar í
Seyðisfirði, scm horgun fyrir mínar
alþckktu ódýru útlendu vörur.
Vllarprísarnir hjá mér verða aug-
hjstir í Austra í nœsta mánuöi.
Seyðisíirði 7. inttí 1895.
0. Wathne.
Krunaábyrgðarfélagið
Union Assuranco Socicty
London, stofnað 1714 (Kapital
40 millionir króna),
tekur að hér brunaábyrgð á hús-
mrt, bæjuin, versslunarvörnm, inn-
anhúsmunum og íl., fyrir lægsta
gjahl (Præmie) er hér gjörist.
Menn srn’ii sér til nhn und-
irskrifáðs, sem er aðalmnboðs-
muður i'élagsins á Isiandi, eða
mnboðsmanna minna, sem á Aust-
urlandi eru: herra verzlunarm.
ltagnar Olafsson á Nesi í Korð-
firði og herra verzlunarmaður
Snorri Wium á Seyðisíirði.
p. t. Seyðisfirði í apríl 1895.
Ólufur Árnason.
Eyrarbakka.
F
CMIARBOÖ.
Samkværnt fyrirskipun
stjórnarnefndar Gránufélags,
verður deildarfundur Gránufé-
lags fy rir Vestdalseyrar- og
Eskifjarðardeild haldinn að Ey-
vindará í Eiðaþinghá laugar-
dagmn 29. júni næstkornandi.
Aðalverkefni fandarins verður
:tð kjósa deildarstjóra og vara-
deildarstjóra og 5 fulltrúa til
að mæta á aðalfundi, Ásarnt
þessu verða rædd þau mál fé- !
lagsins, er hlutaðeigendur óska
eptir.
Vestdalseyri, 4. mttí 1895.
Signrður Jónsson,
deildarstjóri.
----------------------------------j
Takið eptir; I
Maður sem er alvanur öll- s
um verzlunarstörfum, sem og !
umsjón við fiskverkun, óskar
að geta fengiö atvinnu við
þessi störf.
Ritstjöri Austia vfsar á.
Jmmdi svarað.
— o---
Eins og k nntigt er nú nm
ailt land, sendu konur nokkrar
á Seyðisfirði síðastl. vetur út
um landið, skjöl til að safna á
undirskriptum kvenna undir á-
skorun til stjórnar og alþingis
tnn það, að veita öruggt fylgi
hóraðasamþykkta-frumvarpi, er
heintila ab banna innflutning
alls áfengis, sölu þess og tilbún-
ing, sem líkast frumvarpi því
mn þetta efni, er borið var upp
á siðasta þingi.
Ut af þessu stendur í
„Stefni“ þ. á. 5. tölublaði grein
með yfirskriptinni: „Kvennfólk á
ferðinnU, og undirskriptinni:
„prándur**, og er inntak grein-
arinnar svo lagað, að biudindis-
málefnisins vegna verður að
fara um hana all mörgurn orðum.
J?á er fyrst yfirskriptin:
„Kvennfólk á íerbinni". Hún
er augljós vottur þees, ab grein-
arhöfuudinum hefir þótt það
illa tilfallið að kvennfólk skyldi
fara að hlutast til um þotta
mál. Rétt eins og það ætti að
láta sig alls engu skijjta öll
opinber mál og varast að ganga
nokkub út fyrir takrnörk heim-
iliadífsins. Og er reyndar ekki
furða, þótt slík skoöun sem
| þessi er, gægist hér fram, þvi
( að til skamrns tima mun það
hafa verið álit fjölda margra
i hér á landi, að hlutverk kon-
unnar væri einkanlega það, ab
! „gjöra graut og geta börn“.
En þrándur þessi má þö eiga
það, ab þegar eptir að hann
. hefir sagt: „Kvennfólk á ferð-
inni“, áttar hann sig og bætir :
úr þvi með oröunum: „heimsku-
legt væri að hafa á móti, ab
kouur alveg eins og karlar hafi
afskipti af luggjafarmálum“.
þrándur virðist eignakvenn-
fólkinu þá „héraðasamþykktar-
grantargjörð“, er hann svo kallar
og ^títiir að hér sé urn að ræða.
En það er mesti misskilningur
af honum. fennan graut, ef
nafni jþrándar er haldib, hefir
kvennfólk ekki eldað. Karlmenn
einir liafa soðið hann, og það
seinast 4 háttvirtir og mikils-
metnir þingmeun neðri deildar.
En kvennfðlkinu hefir smnkkazt
hann, fyrst því á Seyðisfirði, og
seinna fær J»iándnr að vita,
hvernig íslenzka kvennþjööin
hefir tekið honum y fir höfuð.
þrándur kallar það gjör-
ræðisfullt ofriki, ab rneiri hluti
i einu héraði banni sölu vlns
og innflutning, „því minnihlut-
inn er i þessucfni, alveg eins 1‘étt-
hár eins og meirihlntinn", segir
hann, „og meiri hlutinn hefir
eugan rétt tii ab biuda hendur
mlnnihlutans, á meðan liann
gjörir ekki á hluta lians eða
annara“.
þrándur hefir á öbrnm stab
í grein sinni l*allað það fjar-
stæön, að gefa lög um þaö efni
er hér um ræðir. |»ví fremur
getum vér kallað þessi hans
tilfærðu orb fjarstæðu. Enda
skulum vér lita betttr á þau og
sanna að þau erti fjar.-tæð.
Vér lítum svo fyrst á og
setjum svo, sem vinsala sé sæmi-
legur og heibarlegur atvinnuveg-
ur, og leggjum það að upphafi
til grundvallar fyrir orðtim vor-
um. En þrátt fyrir það hlýtur
löggjafarvald landsins þó að
mega hafa afskipti af slikum
atvinnuvegi, bæði eptir eðli
sínu og landsvenju. Ilvaða ef-
skipti hefir löggjafarvaldið haft,
t. d. af fiskiveiðttm? Eru ekki
til lög um hérabasamþykktir,
þar sem ákveða má, hver veið-
arfæri megi hafa, hvaða beitu
brúka, hversu langt róa o. s.
frv.? Hefir nokkur efazt um a )
löggjöfin hafi lntft fullt vald til
að 'dutast til um þetta? Eða,
að eðlilegt og gagnlogt væri að
hafa bindandi lagareglnr um
þetta? Getur [)ó ekki einn mað-
ur eða fleiri libið skaða eða ó-
hag vib þessi ákvæbi? Setjum
svo, að í samþykktinni eé bönn-
uð ein beita, t. d. kræklingur,
en einn maður í einu fiskiplássi
hefir gnægð af heuni, en aðrir
ekki. Liður hann þá ekki skaða
við þab, að ínega ekki hafa þá
beitu sem hann hefir gnægð af?
Hér er hann ekki í þessu efui
eins réttliár eins og allir aði-ir
í sveitinni, sem samþykkt hafa
að banna allan krækling fyrir
beitu? Eða skiptir þab meiru
að gefa lög og reglur um, hvað
ifiennirnir megi ekki drekka?
Álítur J»rándur, að vínsalan sé
svo andlegur og háleitur at-
vinnuvegur, að ekki megi bera
hana saman við fiskiveiðarnar?
og að ekki megi banna hana, *f
svo ber undir?
Jjað eru og til lög um frið-
un skóga. þutr sem slik lög
verða gjörb gildandi rceð hér-
aðasam[)ykkt, má ganga að því
vísu að menn megi ekki höggva
skóga sina takinarkalaust og
eptir eigin geðþekkni, og að
minni hlutinn verði ab gjöra
sér það að góðu, að beygja sig
undir meiri hlutann. Álítur nú
þrándur ab meira varði að setja
lög og reglur til ab friða skóg-
arhríslurnar heldur en ab gef*
lög, er fribi heimilin, verndi
konur og börn fyrir ofdrykkj-
unni? Eða álitur hann, að
minna trkipti fyrir mannféhtgið
i heild sinni nð takmörk séu af
laganna hálfu sett fyrir oftlrykkj-
unni heldur en fyrir því að
hinir litilljörlegustu skógar séu
upprættir?
Eins og meiri hiutinn verð-
ur að gefa sig undir úrskurð
iniuni hlutans i bá^um þessum
tilfærðu samþykktarmálnm, eina
yrði hftnn eðlilega að gjöra það
ef vínsamþykktarlög kæmust á,
þótt gengið væri að því vísu,
: að vinsala væri heiðarleg og
j sæmileg atvinna.
En er vínsala eptir eðli
sínu heiðarleg og sæmileg? Hvar
hefir sézt og hv.r sjést goðir
; ávestir af heuni? Blikir góðir
ávextir sjást ekki nema með
Valtýs gleraugum. Iliuir gagu-
stæbu, vondu ávextir exu aptur