Austri - 25.05.1895, Blaðsíða 2

X ií 1 f>
A ÍJ >S T R I.
5S
Hung-Shang og Ito greifl mnndi flýta
svo fyrir m'ilunutn. En utar.ríkis-
mákiráðgjafi J apansmanna, Ito, sem
kvað vera spekingur að viti og hafa
gengið í sköla Bismarcks gamla. sá
að hér mnndi bezt heilum vagni heim
að aka, áður en stórveldi Norðurálf-
unnar, hripsuðu sigurlaunin úr hönd-
um Japansmanna, sem nokkur peirra
mcð Rússland í fararbroddi gjörðu
sig all-líkleg til.
Nú Jiefir Rússland fengið bæði
JAzkaland og Frakkland með sér til
pess að mótmæla pessum friðarskil-
málum, og hvetja pessi ríki nú Kín*
Verjn til að gauga á bak orða sinna
og neita að uppfylla pessa frið.u'Hkil-
tnála. E» helzt leit út fvrir, :.ð Jap.
ansmenn mutidu eigi láta hra-ðast og
pað pví síður, sem peir vona að Jpjóð-
vorjar og Frakkar fylgi eigi Rússum
til nokkurra stórræða, en fyrir Rúss-
um einum pykjast Japnnsmenn hvergi
upptiæmir, einkum par sem Englend-
ingar og Norðnrameríkumenn lmfa
tjáð sig JapansmÖnnum hlynnta. fj'í
verður eigi heldur neitað, ;tð ef Jap-
ansntenn eiga í höggi við Rússa einn,
pá standa peir allvel að v;gi, par sem
peir hafa sigursælum her á að skipa,
sem vel er búinn að vopnum og klæð-
um og er gagnkunnugur á sjó og landi
par sem barizt mundi, og á mjög luegt
til allra aðdrátta, en Rússar verða
að senda allan herinn og útbúnaðinn
pann óraveg heitnan frá St. Péturs-
horg, par eð járnbrautin austur
ttm Siberiu er eun ei nema tæplega
hálfnttð.
Yoðalegt slj*s vildi tii síðast í
f. m. í greud við borgina Epinal, of-
nrlega í Moseldalnam á Frakklandi,
par sem að sprungu allt í einu öllum
að óvörum stóreflis girðingar, er voru
hlaðnar upp 60 fet á hæð og 60 fet
h pykkt í kringum vatrr, er haft var
til pess að veita í sýki, er par gengu
tim landið. Yatnsgarðarnir vorublaðnir
úr steini og grafnir niður 27 fet í
jörðu ofaná berg, svo etgi skyldi bila
og voru 1500 fet ú lengtl, og héldu
menn pá óbilandi. Ert allt í einu
sprungu peir á löngum vegi. snemma
morguns, er allt fólk Var í fasta svefni
og kom á samn augnabliki pað stevpi-
flóð útí Moseidalinn, er sópaði burtu
ölltt pví er fyrir varð, heilum bæjtttn,
liúsnm, raönnum og fénaði. Vatns-
flóðið var svo mikið, að ]>að náði enn
uppá efri lopt í búsunura i Mosel
ðalnunt hálfa mílu fyrir neðan vatns-
geytnirinn, og drukknaði par fjöldi
tnanna og skepna í pessu voðalega
vatnsflóði, og einn lítill bær rétt und-
ir vatnsgirðingunum, Bouzey^ hvarf
mtð öllu á einu augnabragði, svo
ekkert sást eptir af bonum eptir ílóðið.
Ji>að er grunur manna, að girðingarnar
hafi bilað i hinum ákaflegu frostum er
gengu á Frakklandi í vetur.
Jfirftskjálftar komu ógurlegir á
páskadagskvöldið í Krain í AusturrVki,
er gengu alla leið suður á Istriuskag-
ann, og gjörðu víða stórroikinn skaða,
pó hvergi eins mikinn og í höfttð-
borginni Laihach í Krain, par sem
fjöldi húsa hrundi til grunna og svo
miklum felmtri sló á bæjarhúa, að
fjöldinn af peim fljði útúr borginni
og hafðist pnr við allslaus ara nóttina
og í tjöldum dagana á eptir, pví menn
porðu eigi inn i horgina aptur, pá
hver jarðskjálftinn reið yfir af öðrum.
Varð i borgitmi mikið nmnntjón og
ógurlegt fjártjón.
Manmlrápin 1 Arineniu. Menn
hafa nú fengið sann.ir sögur af nokkr-
um af peim níðingsverkura, er Tyrkir
hafa unnið par á kristnum mönnum í
vetur, pví til Lundúnahorgar eru nú
kotnnir ýntsir menn paðan, er komizt
hafa úr höndum Tyrkja og bera peir
Itinar hræðilegustu sögur af hryðju-
verkunnm er hin hálfvilta fjallapjóð,
Kurdar, byrjuðu, en var svo baldið á-
fram af herliði Tyrkja, er sent var
til liðs við kiistna. menn. J>að drap
bæði karla og konur og börn, hópum
saman, eptir að hstfa svivirt. kvenn-
fólkið.
Sendiherra Englendinga f Mikla-
gurði, Mr. Cnrrie, hefir Tyrkjasoldán
heitið öllu fögru, hegningn þeirra er
nfðingsverkin hafa unnið og miklum
umbótum á stjórninni í Annenium, en
gatnli Gladstone hefir varað Englend-
inga við að trúa hinum fögru loforð-
um Hund-Tyrkjans, sem Iiann sjálf-
sagt sviki að vanda.
Soldán er svo reiðttr Gladstone,
að hann hefir bannað að selja mynd-
ina af karlimttn í Miklagarði.
gaar/.’ajr- sa.~s.-s •.■.rtafcgt.T;
-StjöiTiarskáriuálið*.
Af pví að meistari E. M. virðist
halda pvi fram í 12. tbl. „Austra“,
að allir pjóðkjörnir pingmetm hafi
skuldbundið sig t:l að halda stjórnar-
skrárfrumvarpinu hríldnrlaust áfram
ping eptir ]fing, og fengið umboð hjá
kjósendutn síuum til að gjöra ]>að, er
líkh ga engin vanpörf að benda hon-
um á nokkur utnmæli á síðustu kjör-
fundum og undirbúningsfundum undir
pá, svo að dálítið greiðist úr pví ^net-i
heilbrigðrar skynsemi", sem hann þyk-
ist hafa handa á milli.
J>ingmaður Reykvíkinga vildi sam-
pykkja stjórnarskrárfrumvarpið frk
1893 óbrevtt á aukapinginu, og halda
pvl fram eptirleiðis óbreyttu í aðal-
atriðunum. ,.þó en ,anvcgínn d hverju
þingi“, heldur mættu jafnvel liða 3—4
ping svo, að pvf vieri ekki hreift,, ef
svo vildi verkast“. (ísaf. XXI 31.
thh).
J'ingtnaður Borgfirðinga vildi stað-
festa álykt-un pingsiiis 1893 á auka-
pinginu, m dskildisér óbundnar hend-
ur cpiirleiðis] niundi liatin leita álits
kjósen la í pví rnáli sérstaklega, ef á
dagskrá kæmi, og leggja niður ping-
mennsku. ef svo færí, að sér bæri á
milli við meiri hluta pcirra í pví máli
(fsaf. 34.).
Af öilnm porra síðustu kjörfunda
bafa engar greinilegar ræðuskýrslur
birzt á prenti, en pað er alveg víst,
að á mörgum peirra var lítil áhorsla
lögð á stjórnarskrármálið (sbr. J>jóðólf
12. júní 1894 um kjörfund Árnesinga),
og alkunnugt er, að þeir voru ekki
nenta 12 — 13, sem kusu forvígismann
pess fyrir pingmann siðast. Suiustað-
ar liafa kjósendur beiubnis verið á
móti pví, nð stjórnarskvárfrumvarpinu
frá síðustu pingnm væri haldið fram
óbreyttu ping eptir ping (sbr. meðal
annars Fk. X. 25), og pótt E. M.
geti að líkindum konfið með einhver
ummæli í gagnstæða átt frá sumum
kjörfundum, t. d. í ísafjarðarsýslu,
pá nægir pað sem Iiér er tilgreint,
til pess að sýna, hvern rétt hann
hefir til pess að tala svona almennt
um ,,hrekk“, „svik“ og „hurtlæðslu“
ef málinu er ekki „hvíldarlaust“ haldið
áfram, og ping haldið stöðugt á liverju
ári. Slík stóryrði tniiina tnenn ósjálf-
rátt á bankastæluna góðu, en sann-
færa varla neinn tnann með „lieil-
brigðri skvnsemi11.
Hreitm og beimi.
IN XLEXDA R FRETT1R.
—o---
Bréfkafli úr Skagafirði 24./4. 1895.
í fréttum iir Skagafirði í 10. tbl.
Austra vur sú villa að yfirsnfiður brú-
arinnar á Vötnuin-un var eigi rétt
nefndur: Hann heitir Bjarni Einars-
son fvá Akureyri, ættaður úr Reyk-
holtsdal, mesti röskleiksmaður. Brúin
var alsmfðuð hinn 31. marz n. 1. ogá
nð vígja hana af sýslumanni h sumar-
daginn fvrsta, og ltugsa margir gott
til peirrar nýlundu, með pvi að pað
er sönn gleði og framför, að hafa
fengið Jiessa brú á hin slæmu og stóru
vötn. Ekki vitum vér, hvað brúin
kostar. 5000 kr. fengust úr laudsjóði
til hennár, en eflaust kostar hún mjög
miklu meirn, sem sýslan borgar. J>að
er voruleg fianiför, að fá brýr á slæm-
ar ár.
Svo liafa nú Skagfirðingar tekið
nýtt framfara- og mantniðarmál uppá
dagskrá sítia; p. e. að koma upp sjúkra-
liúsi á Sauðárkrók. Læknirinn okkar,
Guðmundur Hannesson, sent er vel
luetinn og reynist tnjög vel, barþetta
upp á sýslufundinuin ltér í vetur, og
var pví gefinn góðiir í'ómur; tóku nefnd-
armenn að sér að safna samskotura
um sýsluna í pesstt skyni, og ltafa
margir tekið mjög drengilega undir
pað, og allmargir gefið jafnvel yfir
efni fram, en suniir hafa pví ntiður
dregið sig lítilmannlega í hlé. En
ennpá vitnm vér ckki greinilega mn
samskotin, nema í 3 hreppum og ó-
Ijóst í 2.
Vér vonum, nð Jandsjóðuriim
styrki petta eitthvað.
Veturiim, sem er að enda, kveð-
ur með blíðu veðri, en nokkru frosli.
Hann hefir verið einn með allra mestu
blí viðnsvetrum, er elztu menn muna.
Hross og sauðir bafa konfizt lctt af;
a]itur hefif eyðzt mikið hey í ær o?
löinb. Skepnuhöld mjög góð. Iieil-
brigði almenn.
Engini) ís, en blæs pó sárkalt á
norðan.
af sjó síðan í vetrarvertíðarlok 1893
eða næstutn í 2 ár — vertíðarhlutur
i fyrra var að meðaltali 80—90, al-
menningnrer pví i býsnamiklum búð-
arskuldnm gömlum og nýjum, petta
frá 100 uppí 1000 kr. í síðastliðn-
um ágústmánuði tók kaupmaður Bryde
fyrir öll lán hjá peim, sem skuldugir
voru, og hefir bannað verzlnnarstjóra
s'num eptirleiðis öll lin til annara en
peirra, sem hefðu „klára reikninga11 í
júlímánaðarlok ár hvert. Afleiðingin
af pessari fyrirskipun var sú, að að-
eins liðugir 20 húsráðendur gátu feng-
ið út í vetur, par í taldir embættis-
nienn og verzlunarmenn, liinir allir
hafa að pví loyti, sem peir ekki gátu
konfizt af af eignum ramleik, orðið að
fá út til að lifa á fyrir milligöngu
sveitarinnar, sem eflaust verður að
taka meira eða minna hallærislán i
vor til pess að geta staðið í skilum;
pað er komiö undir aflabrögðum á
pessari vertíð, hversu nfikið pað parf
að vera. Af öllu pví framanritaða
hefir leitt, að fólk hefir í vetur ktt
hér við mjög þröngvan kost að búa.
hefir liaft að borða af skornum skmrnt
og verið að mestu leyti kaffilatist;
er slíkt allt annað en sældarlif, pótt
engirin hafi máske liðið neyð.
Fyrst 10. p. m. gekk æti, loðna
og hafsíld og par með nfikið af hvöl-
um hingað að eyjunum, og íiskaðist
dável. 11. og 12., 13. og 14. austan-
rok. ] dag eru allir á sjó, og vonast
rnenn eptir góðum afla, pví rnikið or
utu sihitorfurnar.
Hcilbrigði hefir verið góð 1
allan vetur; fjárpest mjög lítil.
Vestmannaeyjum 15 mars.
Kæri vinur! J>ú segist hafa heyrt
nm bágindi og lagabrot bér úr eyj-
unutn, og biður mig að segja pér hið
sanna í pessu efni. Að pví er til
lagabrota kemur, pá hafa 4 persónur
hér í vetur orðið uppvisar að ýmsum
sroápjöfnaði, og svo hefir eitthvað
meira orðið vart við ýmislegt smá-
hnupl og hrekki, sem ckki hafa kom-
izt upp. Svo var 17. nóvbr. f. ár
■ gjörð tilrann til að kveikja í. stóru
1 pakkhúsi hér með reiðingsdýnu vættri
í steinolfu, en eldurinn sást nálega
str. x svo hægt var að slökkva. Eigi
hefir unut verið að fá neinar likur fyr-
ir, hverjir valdir hafi verið að tilræði
pesstt, en menn geta helzt uppá ein-
hverja óvaudaða stráka.
Hcr hefir nálega enginn afli verið
\ ciliimll. Skólap.'ltar ] eir, er
konui pessa dagana norðan af Möðru-
vallaskóhimun, sögðu skipshöfnina A
einu af Akureyrarskipunum hafa ver-
ið mjög sjúka af Dipliteritis og einn
skipvera dáinn úr pe>'m sjúkdónii.
Hinit’ sjúku voru færðir f land í
afvikið hús og peitn par hjúkrað, en
engum vörum var skipað uppúr skip-
inu og pað lagt i söttvarnargæzlu úti
á Eyjafirði.
Sevðisfirði 25. iraí 1895.
IJimliiKlisfuudnr Múlasýsla var
haldmn liev í gær; fundargjörðin kem-
ur síðai' hér í blaðinu.
Síld kom hér nokkur inn í Scyð-
isfjörð, fyrir fám dógum og lokuðu
síldarveiðamenn AVathnes pá nokkuð
inni í lás af henni á Búðareyri.
Fiskur kom ög allvænn með síld-
inni alveg inrtá „Kringlu11 og hefir
par verið veiddur pó nokkuð, af snrá-
drengjum, er hafa fengið síld til beitu
bjá AVatbne, og er vonandi að hinir
stærri sjómenn noti sér líka beituna
og biði ekki eptir pví að Sunnlend-
; iugar og Færeyingar komi og vísi
paim veginn til fiskiaflans, sem virðis)
vera töluverður hér alveg iuní fjarð-
arbotni.
„Vaagcn11 kom hingað ]>ann 20.
p. tn. með timbur fráNorvegi. iSldpið
hafði hreppt vondan sjö við Hjalt-
land, og braut hús á pilfarinu og tök
út aðra hliðarkáetuna.
Með „Vaagen11 kom kaptoinn
Gabrielseu með frú sinni og frú
Stangeland frá Norvegi.
„Vaagen11 fór p. 23. p. til Færeyja.
„Heimdallur11 kom hingað aptur
p. 23. og fór aptur héðan pann 24.