Austri - 09.03.1905, Blaðsíða 1

Blaðið Kemur út 3—4 sinn"
uœ á mánuði hverjum, 42
arkir minnst t'il næsta nýárs.
Blaðið köstar um árið: hér á
jandi aðeins 3 krónur, erlendis
4 krónur. Gjalddagi 1. júli hér
á landi, erlendis borgist blaðið
fyririram
lippspgn skrifleg, bundin við
áramót, ógildnema kcmin sé tjlj
ritstjórans fyrir 1. október og
kaupandi sé skuldlaus fyr;r
biaðið. Innlendar auglýsingar
10 aura línan, eða 70 aura hver
þumlungur dálks, og hálfu dýr-
ara á fyrstu síðu.
XV. Ar.
Óveitt sýslan.
Sýslania sem
umlioðsinaður
vfir
Mulasý sluumboði
verður veitt frá 1. júní næstkomandi
og eiga umsóknir um sýslan fessa, að
vera koranar t.iJ s t j ó r n a r r á ð s i n s
fvrir 19. maí næstkomandi.
Búnaðarsamband Austurlands
heidur 2 búfjársýningar fyrir Múla-
sýslur í júním. p. £., aðra við Lagar-
fijótsbrú, undir umsjón síra M. Bl.
Jónssonar, Vallaneii, hina vi* Steins-
vað undir umsjón Sigfúsar Halldórs-
sonar á Sandbrekku. Menn tilkynni
f y r i r m i 2 j a n m a í hlutaðeigandi
sýningarstjóra, hve marga gripi af
hverri tegund j>eir ætli að sýna.
Sýningargripir eru: Naut U/g—3
ára og kýr 2—12 ára; graðfolúr 2
ára og eldti og hryssnr 4—16 ára
(bæð' af reiðhesta og áburðarkyni);
hrútar 1—6 ára, veturgamlar gimbrar
og ær 2—6 ára (rninnst 2—5 frá
sama). Verðlaun veitast ej>tir mati
dóainefnda í sambandi við kynbóta-
ráðanaut Guðjón Guðmundsson.
Sýningardagnr síðar auglýstur.
Sýningarneí'ndir i hreppunum vekji
athygli almennings á pessari auglýsingu.
I stjórnBúnaðarsambands Austurlands:
E nar Þórðarson Magnús B1 Jónsson
Sigfús Halldórsson.
AMTSBÓKASAFNIÐ á Seyðisfirði
er opið á laugardögum frá kl. 3—4
e. m. — V^fotiÓ vel fróöleik pann ocj
skemmtun, er þar fœst ókeypis.
Útlendar fréttir
til i. marz.
Danmörk. Nýja ráðaneytið er nú
sezt að voldum, en ekki mun friðurinn
eflast í landinu við ráðaneytaskiptim
J>að er nú frarak omið, sem margir
hafa bújzt við, að fiokkur vinstri manna
„Veustre Reiorm-partiet,“ sem pllu
hefir ráðið í Danmorku hinsíðustu ár,
er nú klofnaður. Undir niðri htífðu
lengi verið viösjár með raönnum í
ftokknum, og albmikill skoðanamunur
milii hinua ákafari vinstrimanna og
og hinna gætnari — milli bænda og
kanpstaðafulltrúanna. — Alberti og
Christensen ráðaneytisforseti eru helztu
mennirnir i bændaflokknum, og af
peirra völdum telja menn ráðaueyta“>
skiptin til orðin; pó Madsen, fyrver-
andi hermálaráðherra, og gjörðir hans,
væri ln'n sýnilega orsök. Vinstrimenn
hafa fyr meir krafizt, að víggirðing
Seyðisílrði,
Kaupmannahafnar væri lögð niður og
herkostnaður lækkaður að stórum mun;
en Madsen var pessu mótfallinn. Nú
hegar Christensen ráðaneytisforseti
hefir sjálfur tekið að sér hermála-
stjórnina, er hann i vandræðum stadd-
ur. Hann hefur áður lagt á möti
víggirðingunum, en nú er sagt að hann
muni vsra peim hlynntur, en hann
hefir forðazt að segja nokkuð ákveðið
í pá átt, og vísað til nefndar peirrar,
er hið fyrra ráðaneyti sldpaði til að
íhuga landvarnarmál, og segir væntan-
legan úrskur? bennar ráða úrslitum.
fetta létu hinir ákafari vinstrimenn
sér eigi nægja, og er Anders Niels-
sen, formaður vinstriflokksins, bar upp
traust s-yfirlýsingu tii ráðaneytisins
í fóikspinginu, risu 8 pingme.an upp á
móti. Tra usts-yfirlýsingin var sarnt
sampykkt, en með litlum atkvæðamun.
Uykir ráðaneytíð pví ekki standa á
föstum fótum. En nú urðu miklar
deilur á flokksfundum vinstrimanna,
sem lyktuðu með pví að 12 pingmenn
voru reknir úr flokknum. Eru sumir
peirra beztu og gáfuðustu menn vinstri-
manna t. d. Alfred Christensen yfirétt-
armálafærslumaður, Krabbe bæjar-
fógeti (varaformaður í fólkspinginu) og
Zakle yfirréttarmálafærslumaður. feg-
ar búiðt var að reka pessa 12, sagði
formaður fólkspingsins, Hermanu Trier
sig einnig úr fiokkmun. þessir 12
sem reknir voru, mynduðu svo nýjan
flokk sem peir nefna „vinstri manna-
flokk fólkspingsins“,og eru peír Krabbe,
Eogtmann kennari og Zahie f stjórn
hans; Zahle formaður. Trier fylgir
pessum flokki. Nú sögðu peir báðir
af sér forsetastörfum í fólkspinginu,
Triei og Krabbe. J>ótti öllum vinstri-
mönnum mildll skaði að Trier færí frá
(nema Alberti, sem lengi hefir viljað
að hann léti af forsetastörfum) og
kusu peir hann aptur til forseta, pví
peim póttii vandfenginn maður í hans
stað, enda er hann í fiestu afbragð
annara manna. En Trier neitaði að
taka. á móti kosningu, og var pá kjör-
mn forseti fólkspirgsins Anders Thom-
sen, fyrrum kennari. tjÞykir hann
lítili atkvæðamaður og er sagður hálf
heyrnardaufur. Yaraforseti varð
Anders Nielsen, sem fyr er uefndur.
Allt hefir nú samt farið , skaplega
fram ennpá á pingmu. Hýðingarlög
Albertis eru sampykkt í landspinginu
og afgreidd til fólkspingsins, og má
pá búast við rimmu.
J>eir Trier og Krabbe hafa borið
upp frumvarp um ráðgjafa-ábyrgð. —
Nýtt kvennfélag er stofnað í Kaup-*
mannahöfn og beitir „pobtiskt kvenn-
félag.“ Er tilgangur pess að auka
pólitiska pekkingu kvenna og gjöra
konur færar til að taka á móti póli-
tiskum réttindum. Forseti félagsins
er froken, dr. phil. Anna Hude.
Ofsavcður og ístórfióð gjörðu
um áramótin mikinn skaða á höfnum,
9. marz 1905.
skipum, bátum og veiðarfærum o. fi.
víða um Danmörku. Skaðinn metinn
að minsta kosti 100,000 kr.
Noregur og Svíþjöð. Eins og
getið er um í síðasta Austra er ósanu
lyndið milli sambandsríkjanna nú kom-
ið á hæsta stig. Lengi hafa Norð-
menn barizt fyrir pví að fá sérstaka
konsúla, er peir, sem sjálfstætt sam ,*
bandsríki, áttu róttmæta kröfa til,
Undanfarip ár hefir verið útlit fyrir
að samningar tæbjust milli landanna
um petta mál og bafa stjórnirnar
setið við að utidirbúa samhljóða lög
fyrir bæði löndin pessu viðvíkjandi.
En nú hefir sænska stjórnin í sínu
frumvarpi neitað ýmsnm aðalkrpfura
Norðmanna, svo ekkert samkomuiag
getur orðið um málið milli stjórnanna.
Hagerup stjórnarforseti skýrði stórping-
ina frá úrslitum málsins. Hvatti hann
pjóð og ping. til að vera nú samtaka
og sammála um að vernda rétt pjóðar-
innar. En síðan hefir ráðaneytið
lítið hafzt að í raáiinu, og hafa peir
mikið ámæli af pví.
Athæfi sænsku stjórnariunar vakti
stórkostlega gremju um land allt, og
pað næstum jafnt hjá öllum fiokkum.
Enginn Norðmaður sótti ípróttastefnu
pé, er Svíar héidu í Stokhkhólmi í
vetur.
Stórpiogið hefir kosið 19 manna
nefnd til að íhuga,hvað nú skuligjöra
í málinu og koma fram með tillögur.
Segja merkismenn að sú nefnd • sé
hin pýðingarmesta er skipuð hafi verið
síðan Norðmenn fengu stjórnarskfá
sína 1814.
Geta Norðmenn nú kveðið; „Nú eru
líka’ nítján’ menn, sem nóttina eiga að
stytta.“
Líklegast er talið að stórpingið
semji og sampykki lög um konsula-
málið, sem konungur svo að lokum
verður að sampykkja, pví hann hefir
aðeins frestandi neitunarvald. Ef
haan gjörir pað, má búast við að Nvíar
rísi öndverðir, pví meiri hluti pjöðar-
innar er pví mjög mótfal'inn að
Norðmenn fái krpfur sínar uppfylltar.
Tala sum hlpð Svía all-punglega í
garð Norðmanna, og gefa jafnvel í
skyn að réttast væri að kenna Norð-
mönnum að lifa — með byssustyngj-
unum. En ef konungur neitar að
sampykkja lögin, pá er parmeð sam-
bandinu slitið milli pjóðanDa, og Nor-
egur verður pá annaðhvort pjóðveldi,
eða kýs sér uýjan konung. Hafa sum-
ir getið upp á næst elzta syni Vil-
hjálms keisara, prins Eitel Friederich;
sem konungseíni. — Vonandi er að
málinu verði ráðið til lysta á friðsam-
legan hátt, hvort sem sambandið helzt
við eða eigi.
— l>að stórslys vildi til í Nesdal
fyrir norðan Bergen, að stór klettur
hrapaði úr fjallinu niður í Loenvatnið.
fegar kletturinn hrapaði, ólgaði vatn-
ið, svo ógurlega, að bylgjurn&r urðu
NE. 8
Kennari.
Staðan sem aðstoðarkenuari við
búnaðarskólann á Eiðum er laus frá
3. maí 1905. Arslaun eru 500 -kr.;
auk fæðis, húsnæðis o. ft. J>eir sem
sækja vilja, láti umsókninni fylgja
full skilriki fyrir, að peir séu svo vel
að sér í bóklegri og verklegri búfræði
að peir séu stariinu vaxnir. Umsóknir
um kennarastöðn pessa sendist fyrir
lok aprilmánaðar n. k. til stjðrnar-
nefndar Eiðaskólans pr. Egilsstaði.
Reglugjörð EiðaskólaDs er að finna
í Stj. tíð. 1903, B. bls. 169.
I stjórnarnefod Eiðaskólans
4. marz. 1903
Magnús Bl. Jónsson
Jón Bergsson
Einar Þórðarson.-
tuttugu feta háar og skoluðu bæði hús-
um og hæjum, mönnum og skepnum
með sér. 59 manns fórust. Gufuskip
sem lá á vatninn, barst upp áð kíetti,
cg brotnaði par í spón. Margir menn.
lemstruðust. Fólk úr öðrum byggðar-
lögum pyrptist að til að bjarga,, en
bátana varð að sækja til sjóvar, pví
nllir bátar á vatninu höfðu brötnað
A vatrinu flutu flök úr húsunum, hús-
gögn og matvæli hvað innanum aimað.
Skaðinn stórkostlegur.
Russland. Mörgum virðist nú líkt
h komið á Rússlandi,sem áttí sér stað
á Frakklandi, rétt fyrir stjórnarbylt-
inguna míldu. þykir og Nikulási keis-
ara svipa í mörgu til Lúðvíks konung.
sextánda: viljinn góður, en prek og
sjálfstæði Iítið. Síðustu atburðir benda
á að stjórnarbylting sé f aðsigi, ef
ekki verður bráðlega komið 4 algjörðrj
breytingu á stjórnarfarinu. Keisarjnn
var að láta undirbúa umbætur pær,
er hann hafði lofað pjóðinni eptir
Semstvoa jpingið, pegar verkmanna-
rósturnar hófust. Framfaramönnum
pótta hinar lofuðu umbætur lítils
virði, svo vonin um að fá pær, gat ekki
dregið úr ókyrð í pjóðarinnar,
Höfðingjar ríkisins heyja stríð inn-
byrðis til’pess að geta haft, hvor í
sínu lagi,-áhiif á keisarann, og hann
lætur undan sínum áhrilunura í hvort
sinn. Sköromu eptir nýár setti haun
pann mann sem borgarstjóra í St.
Pétursborg, er Trepovr heitir, áður
börgarstjóri í Moskva, apturhaldsmað-
ur mikill, sonur lpgreglustjóra Tre-
pows, pess er mhilistiun Yera Sassu-
litch myrti fvrir mörgum árum. S&an
fór hinn frjálslyndi Sviatopolk Mirski
frá völdum, og kenna sumir Witte
fjármálaráðherra um pað, sem hafi
ætlað sér að ná í innanríkisráðherra*
stöðuna, en pað tókst ekki, heldur var
sá maður tekinn til pess starfa er
Bulígin heitir, lítið pekktúr maður.