Austri - 23.01.1906, Blaðsíða 1

B aðið kemur út 8—4 sinn
um á mánuði hyerjum, 4 i
arkir minnst til næsta nýárs
Blaðið kostar um árið: hér á
andi aðeins 3 krónur, erlendis
4 krónur. trjalddagi 1. júli hér
á landi, erlendis borgist blaðið
fyririram
Upps0gn skrifleg, bundin yið
áramót, ógild neir.a konu - sé t>!
ritstjórans fynr 1. október og
kaupandi sé skuldlaus iyru
blaðið. Innlendar auglýsingnr
10 aura línan,eða 70 aura hrer
þumlungur d? Iks, og háifu dýr
ara á fyrstu siðu
XVI Ar
Seyðisflrði 23. janúar 1906.
NR. 2
Auglýsing.
Samkvæmt ákvörðun, er gjörð var af síjórn „Seydisfjords Si!dekompagni“
á fundi pann 5. p. m. nm að kaldinn yrði auka“aðalhindtir i félaginu, skorast
hérmeð á alla nluthafa, að mæta á Seyðtsfirði pann 8. lebrúarm. næstkom**
andi til pess par á fundi að ræða um fjárhag félagsins og ákveða kvort félag-
inu skuli baldið áfram eða hvort seija skuli eignir pess, til lúkningar áfölln-
um skuldum:
Mæti hluthafar ekki á fundinum, neyðist stjórn félagsins til að tasa pær
ákvarðanir,er henni pykja bezt við eíga.
Fundurinn verður haldinn á skrifstolu verzlunaiinnar „Framtíðin“ og heíst
kl. 12 á hádegi.
Seyðisfirði, 6. jaa. 1906.
Fyrir hönd félagsstjörnarinnar
Signrður Jónsson.
Atvinna,
J>eir sem óska að vera vib
síldarveiði á gufuskipi næsta
sumar, snúi sér að og semji við
undirritaðan eptir miðjan
marzmánub næstkomandi, |>að
eru f>rir menn, sem vantar
Konráð Hjálmarsson
Mjóafirði.
Starfinn
sem hjúkrunar* og forstöðukona spí-
talans á Seyðisfirði er laus frá l.júní
p. á. Arslaun 200 krónur auk ókeypis
bústaðar, ljóss og hita og ákveðinnar
borgunar fyrir fæði hvers sjúklings.
Umsókn fyrir 1. maí til læknisins á
Seyðisfirði, sem gefur nánari upplýs-
ingar.
Spitalastjörnin.
Eitt í dag
og1 annað a morgnn.
t
Ekki eru nema fá ár síðan frum^
varp kom fram á alþingi, um aí veita
útlendum auðmönnum einkarótt
til seðlaútgáfu fyrir Islaad í 90 ár,
og einoknn á peningamarkaði laads-
ins. |>essu fylgdi Björn Jónsson &
Co, (p... var Valtýr samt tiokksforing-
inn) fast fram. t>eir vorn ekki hrædd“
ir við p a n n einkarétt eða p á ein-
okun.
Á undanfarandi pingnm hefir hvað
eptír annað verið gjört ráð fyrir að
veita einkarétt um lengri eða skemmri
tíœa, til að reka hraðskeytasambönd
við Island. Enga hræðslu lét Björn
Jónsson & Co. pá á sér finna við pess
konar einkarétt. — Enn pá helzt
samkvæmnin.
A siðastliðnu ári varð pað fram*
kvæmt| sem lengi hefir verið óskað
eptir, að samningar um hraðskeyta-
samband við Island komust á og var
veitt einkaleyfi í pví skyni. Viti menn!
Nú eru tímamót á einkaréttsráliti
Björns Jónssonar & Co. Nú grípur
pá svo mikil einkaleyfishræðsla, að við
æði liggur. Getur það verið með öllu
einleikið? — Og ekki er þar með
búið —.
Á siðasta pingi voru samþykkt lög,
er áskilja landinu — Islandi - einka
rétt til að stotna og starfrækja rit-
símasambönd og málpráða, svo og hver
kyns önnur rafmagnssambönd til skeyta
sendinga á Islandi og í landhelgi við
Island. Út af pessu hefir gripið þá
félaga svo mikil óværð, að þeir eira
engu, og ekki pólitisku mannorði
sjáifra sín(semekki var reyndar mik-
ið áður). j>eir hafa látið ganga fyrir
hvers manns dyr að kalla má, til að
biðja sér liðs gegn þessari „óhæfu,"
biðja menn að skrifa undír áskoranir
um að frestað verði staðfestingu pess-
ara voða-laga, eða pÍDg rofið að öðr-
um kosti. Hvernig á að skilja petta?
Mátti alls engum veita einkarétt til
pess, — eða átti að reita baon öðrnm
t. d. Marconifélaginu í Lundúnum?
J>ví ei ennpá ósvarað af hálfu Björns
Jónssonar o Co. — Til hvers á að
rjúfa þingið? Má pað kannske ekki
vitnast fyr en á e])tir? Eða — er
pað máske enn ein tilraun frá hendi
Björns Jóussoaar & Co. til að fá
pjóðma til að trúa sér fvrir sínum
æðstu yfirráðnm, peim yfirráðum, sem
pjóðín hefir allt til pessa verið ófáan-
leg til að trúa þeim fyrir — allt s<ð-
an peirra politiska, stefna varð kunn?
Meti hver sem hoaum þykir líkleg-
ast.
Hjalti.
Til bænda
á Pljótsdalshéraði.
Eptir
Elliða G. Norðdal.
Búnaðarblaðið „Ereyr“ færii mér
pá fregn, að „Búnaðarsamband Aust-
urlands“ væri húið að fá sérsíakan
ráðanaut í pjónustu sína, og enginn
parf að efa það. að hann muni ráð-
leggja fiænduoi á Austarlandi með
dáð og dug í búnaðarframkvæmdum
peirra, má pví ætla, að eptirfarandi
iínut- til bænda á Héraði, séa óparfar-
En par sem niál pað, er hér ræðir
um, er að nokkru skylt mér, bið eg
„Austra“ um rúm fvrir greinina.
Eins og bændum á Héraði er kunn-
ugt var eg ráðinn af bráðabyrgðar-
stjórn Búnaðarsambands Eljótsdals-
héraðs 2. marz 1904, til að framkvæma
félagsplægingu þá, er Sambandið hafði
útvegað hjá búnaðarfélögunum á Hér-
aði. Plægingarnar byrjuðu og mjög
seint vegna vorkulda, fyrst 10, júni í
Eiðaþinghá oghætta í september út i
Hjaltastaðaþinghá. Eg hafði við marga
öiðugleika að stréða við verkið: 1. að
hestar peir, er eg hafði, hpfðu aldrei
fyrir plóg komið, og voru orðnir of
gamlir til þess að úr þeini gætu orðig
góðir plóghestar.
2. Eg sjálfur hafði ekkj fengið neina
verulega æfingu í plægingu, er eg líka
tókst þennan starfa á hendur, prátt
fyrir pað, pó eg læri útskrifaður með
góðum verklegum vitnisburði frá bún-
arskólanum og: 3. að bjálp sú, er eg
þúrfti að fá hjá hluttakendum plæg«
inganno, gekk mjög misjafnlega^er auð-
vitað stafaði af fólksfæð bænda um
heyannatímann, En prátt fyrir petta
allt, vona eg að mér hafi tekizt að
leysa lerkið allvel af nendi, optir á-
stæðum.
I verkaráðningsbréfi míuu, frá Bún-
aðarsambandinu, er tilskilið, að eg
leiðbeindi peim bændum, er þess ósk-
uðu, í meðferð plægða landsins og
gjörði eg pað að svo miklu leyti er
mér var hægt hjá þeim, er fóru pess
á leit; en ætla má, að aldrei verði
leiðbeining til bænda í jarðrækt og
búnaði of opt kveðin og af þeirri or-
sök er pessi grein runnin.
I vor kemur eru elztu flögin orðín
2 ára gömul og pau yrtgri l3/., árs,
má pví ætla að pau séu l)úin að taka
miklum breytingum frá fyrra ástandi
sfnu og séu orain veí hæf til þess að
takast til fullrar ræktonar.
Mér hefix verið skrifað at „prívat"
manr.i, að fiestir peir, er létu plægja,
ættu flög sía enn óhreifð, og álít eg
að pað sé gott. svo að efnabreytiníar
þær er fram fara í jarðveginum hafa
haft nógan tírms. Eu nú í veturættu
bændur peir er hafa flög sín óhreifð.að
bjrja á því að uudirbúa pau tilrækt-
unar, svo pau verði ekki ódauðlegur
minnisvarði áhuga- og framkvæmda-
leysis.
Bezt verður að herfa flögin, pá4—8
pml. pykkt þíðulag er ofan á þeiro,pau
herfast þá fljótara og betur en ella.
Borfi ætti bæði pvert og langt eptir
flögunum, við pað tætist jörðin hetur
í sundur. Gaddhbrfun (Pæleharvir.g)
er sjálfsögð á alla jörð, sem er rætin,
pví hún vinnur miklu betur en herfing
á Samskonar jörð, sem er alpíð, pví
að hnífa og skálaherfi eða fjað'-aherfi
eru hér ekki til, sem aðallega eru
gjörð fyrir seiga og rætna jörð. Auð-
skilið er, að gaddaherfi þau, er brúk-
uð eru hér á landi, eru of létt fyrir
svona jörð og par að auki alls ekki
hæf á hana, fyiir hvað pauvinna seint
nema gaddherf' n sé r.otuð, en aptur
eru pau góð fyrir allan léttari og laus-
ari .jarðveg t. d. móa og túnþýfi.
Aríðandi er að herfunia fan vei
fram. hestamir látnir ganga hratt og
hver rás herfi'-ins grípi nn a aðra,
fiögin séu vel mulin og sem jafnast
troðin. Ef hnausar verða í flagmu,
sem ekki herfast í sundur, verður að
taka pá í burtu og roylja pá o$ færa
moidina svo aptar í flagið, eða rífa pá
í sundur í flaginu sjálfu og herfa á-
fram par til engir hnausar eru eptir.
Aburð parf að bera i flögin.bæði góð-
an og mikinn og tel eg að öllu jöfnu
purfi minnst 160—2o0 hestburði á tún
dagsláttu og er ekki of í lagt, þá um
óræktaða jörð er að ræða, sem takast
á til ræktunar. Sömuleiðis ef jarð-
vegurinn er blautur, verður að þurka
haon með skurðum; lokræsi eru bezt
ef ekki þarf að taka fyrir mikið upp-
sprettu- eða aðrennslisvatn, pað gildir
fyrir alla jörð sem ræktast á, að hún
verður að vera vel framræst. Enn-
fremnr er nauðsynlegt, hvaða ræktun-
araðferð sem notuð er, að girða
flögin, hvort sem pan eru innan túns
eða utan, þvf án girðingar er engin
veruleg rækt Dé friðun fyrir ágangi
gripa’, öll vinna er gengur til jarða-
bóta er dýr, sé þesi ekki gætt að
verkið sé friðað eða unnið landinu, en
pess má of mörg merki sjá, að svo er
ekki.
J>egar búið er að gjöra allt sem að
íraman er tiltekið í nndirbúning flag-