Austri - 05.05.1906, Page 1
Blaðið ltemur út 3—4 smn-
nm á mánuði hverjum, 42
arkir minnst til næsta nýár»
Blaðið kostar um árið: hér á
jandi aðeins 3 krónur, erlendis
4 krónur. Ojalddagi I.júlí hér
á landi, erlendis boagist biaðið
fyrirfram
(Jpps0gn skrifleg) bundia við
áramót, ógild nema komi- sé til
ritstjórans fynr 1. oktiber og
kaupandi sé skuldlaus fyru
blaðið. Innlendar auglýsingar
10 aura línan, eða 70 aura hver
þumlungur dálks, og hálfu dýr-
ara á fyrstu síðu.
XVI Ar
Seyðisfirði 5. maí 1906.
líR. 14
Verzlunin
,FRAMTIf)IN'
kaupir liesta tii útflutnings í gnmar — Sömule5ði» kanpir
verzlunin fé á fæti í haust til útflutnings.
Logregluþjónn
Akveðið er að bafa lögreglupjón hér
í bænura í sumar, er starfi fra 20. maí
til 20. október, kl. 4—12 síðdegis dag
hvern. Laun allt að 70 kr. ura mán~
uðinn.
f>eir sera vilja taka t á hendur
pennan starfa, gefi sig fram og semji
við mig íyrir 15. raaí.
Bæjariógetinn á Seyðisfirði
23. apn'l 1906
Pr. Jóh.Jóharinesson.
A,Jóhannsson.
— settur—
Biínaðarsköliim
a Eiðum
óskar að þeir menn gefi sig fram
fyrir 1. júuí, sem gjöra vildti tilboð í
byggingu á nýju, ronduðu jkólabúsi,
að stærð 24 -f- 14 al., tv lypt með
kjallara undir.
I pðru lagi cskost t i 1 b o ð um
útvegun á efnivið (trj mt borðvið,
pappa, járni, cecuent)), upp fiuttum á
Selfljótsós.
Menn snúi sér tii nndirritaðrar
stjórnarnefndar skólans, sem gefur
nánari upplýsiugar.
P- t. Yallanesi 9. apríl 1906
Bj0vn Hallsson.
Jón Bergsson.
M a g n ú s Bl.Jónsson.
AMTSBÓKASAF.N'JÐ á Seyðisfirðx
er opið hvern laugaidag frá kj 3_4
e. m.
tileðhi yíir
Hægrirnonnum.
Eptir Hjert.
Fað er einkennilegt tákn tírnanna,
hversu stjórnté idablpðin: Nprðurland,
ísafold| Fjallkonan 0. s. frv. hafa
venð glöð og gieið yfir ummælum peim
um stjórnucál Islands, er föllu á sam-
lagJundi lpíf æðingafélagsins og þjóð-
me“uriarf.æð nvaf’élagsins í Kaup-
mannahöic 1. desember í vetur.
S’jórnféndiblöðin eru bcrsýnilega
mjög hrifin af lögfræðisnemanum J.
Sehested og skoðunum hans — sams-
konar skoðunum, sem gægðust út bjá
dr. Birk í fyrirspurn hans í Eólks-
pinei»u — peí.sum alkunnu, gömlu
skoðuuum hægrimanna bjá Dönum,að
grundvallailpg Dana gildi á Islandi
og ei«’ að g Ida hér, og að stjórnar-
skrá vor eigi pessvegua að vera gruud-
volluð á peim og megi ekki koma í
bðga við pau. Að oss sé veitt of-
ruikið s.jálfræði, oss hafi verið gefinn
of slauur taumurinn með stjörnar-
skrá breytingunni 1903 og að pað sé
í bága við gtundv.Jlnrlög Dana, að
bú.ð sé að veita oss heimastjórn, að
ráðherra vor sé búsettur heima á Is-
laudi og að hann skuli hafa fengið pá
sérstöðn í ríkisrf.ðinu að vera ábyrgð-
arlaus fvrir Itikisp’Bgi Dana o. s. frv.
Nei, Hægrimenn Daua eru ekki
glaðir yfir pví að stjórnroákflokkur
sá, er nú hefir völd n í Danmörku,
endurbótaflokkuriun, skuii baía sam-
pykkt pað, að vér fengjum stiórnar-
sk-árbreytinguna 1903 með öllum
hennar sjálfstjórnarafleiðingunijhnútur-
inn við Dani fé par raeð orðinn allt
of laus.
En stjórnféndurnir íslenzku e r u
glaðir yfir pví, að pað skuli pð enn
vera til roenn í Danmörku með góðu,
gömlu Hægriraannaskoðanirnar, ríkis-
ten«sla-kríddur sermálanna. Stjórnar-
féndurnir íslenzku vilja bersýnilega
nudda sér upp við p e n n a n flokk
manna í Danro0tku( vænta aUrar
hjálpar hjá h on u m, pví aðparfrana
peir skoðanaskyldleikaiin. Reir voru
ekki l?ngi að hlaupa með pennan
merkilega fund i blöð sín og dásama
pessar skoðanir hægrimanna.
Eu hver er ástæðan fyrir pessum
úmmælum o? hvað er pað, sem hér
liggur á bak við hjá Hægrimönnum?
í>að sést glögglega af blöðum peirra
i haust og vetur.
Hægrimenn eru nú mótflokkur
stjórnarinnar dönsku og revna sem
slíkir, að gjöra stjórninni alla skap-
raun, gjöra hana tortryggilega hjá
dönsku pjóðinni á allan hátt, til að
velta henni úr sessi, og «itt vopnið,
sem peir nota í pessari herferð, er
petta: að dan«ka stjórnin og Endur-
bótftflokkurinn hafi passað illa upp á
ríkisheildina dön'ku, hafi látið Is-
lendinga losast of rnjog úr samband-
inu „og nú séu Islendragar,eptir lang-
ar pólitískar deilur innbyrðis —
komnir loksras í höín í pví stjórnar-
tyrirk'-’mulagi, er líkast sé fulir’ sjálf-
?tjorn.“ jþetta segir Nat. Tid. 6.
febrúar.
Og „Yort Land“ orðaði petta í
hanst á pann háttj að hinir dinsku
ráðgjsfar hafi látið ráðherra islands
vefja sér um fingur sinn — og ná í
of mikla sjálfsjórn handa Isiending-
um.
Og á pessum merkilega fnndi l.de3.
orðar hr. Sehested aðtinningar sínar
svo, að stjórnarskrárlög vor írá
1903 komi í bága við grundvallarlögin
— Í>æ5 er í hans auguin voðalegt ó-
dæði.
Með öðrum orðum: Hægrimenn núa
VÍEstriœönnum Dana pvi um nasir, að
peir séu búnir að gefa oss ofmikið
frelsi og ofslakan tauminn. |>essvegna
parf nú eptir peirra skoðun að breyta
pessu ástandi Ldands — náttárlega í
peim tilgangi að lsga pá galla, sem
orðnir eru, og hnýta bandið aptur
fastara við Danmörku.
Fessvegna er vakin upp vitlausa
kreddan um pað, rð Danir geti eptir
eigiu geðpótta, svo löglegt sé, breytt
stöðulögunum, kippt grundvelbnum
undan stjórnarskrá vorri og skapað
stöðu vora í ríkinu eins og peim sjálf-
um sýnist — skoðun, sera einungis
hinir löramastu Hægrimenn hafa haft,
en sem bersýoilega er pveröfug við
skoðanir all; a Yicstiimanna meðal
Dana, og parmeð mjög stóran meiri
hluta hranar donsku pjóðar.
Og svo pyk;ast Hægrimenn nú
fyrir munn pessa Dr. Birks vilja
greiða úr „flækjunnk', sem hann
kallar svo. Og á hvem hátt?
Já, hann hyggur að hægrjmenn muni
n ú vera fúsir til að láta oss fá
landstjóia. þeír voru líka í gamla
dnga svo fúsir á að láta oss fá land^
st.jóra fyrirkomulagið, — eða hitt
pó heldur— pegar vér báðnm uro pað
í marga tugi ára.
Hann býzt við pvf, Dr. Birk, að
landstjóranafnið hafi svo fagran hljórn
t eyruro vorum, að vér komumst í 7.
himinn ef oss er gefið í skyn, að vér
munum geta fengjð pað fyrirkomulag
DÚ.
En Dr. Birk gat ekki á sér setið,
að láta um leið og liann gaf petta í
skyn — 6t tilgang sinn og
Hægrimanna, Hann sagði sem sé:
landstjórn með ábyrgð fyrir
Konungi; — sem náttúrlega á að
pýða í framkvæmdinni sama seni:
ábyrgð fyrir danska ríkisdeginura,
málsháfðun og dóm eptir dpuskum
^ögnm og fyrir döntkum dómstólum.
|>etta er án efa hugsunra, Hæstri-
menn sjá pað og verða að viðurkenna
pað, að æðsti valdsmaður vor, B,áð~
herrann, er orðinn laus undan yfirráð-
um danska ríkisráðsins og ríkispingið
danska getur ekki haft hendur I hári
hans.
fetta pykir peim ofmikið sjálfræði
iyrir oss( ofm;k ð sjálfstæði íyrir sér~
mál vor og vilja pví ná aptur í ytir-
ráðin, peir halda, að landstjóranafnið
sé oss nóg, pótt pessi böggull eigi að
fylgja skammrifi.
En Islendingar munu varla gína
við pessari flugu, fe’r skilja, hvar
fiskur liggur undir steinj.
Yér fcpfum eytt fé voru ogk’pptum
til pess að berjast fyrir alveldi yfir
sérmálum vorum einum og engu öíru.
J>etta alveldi hefum vér nú fengið og
bpfum ásett oss að nota pað, verndn
pað og varðreita, og láta ekki slíta
pað úr höndum vorurn aptur.
Hér puifa allir Heimastjórnarmena
að vera á rarðbe: gi gagnvart peim,
sem daðra við Hægrimenn og reka
peirra erindi UDdir pví yfirikyni, að
útvega oss land-tjóraíyrirkomulasnð —
pví að par á að Dunja inn á oss
ábvrgðinni fyrír ríki piuginu dan.ka.
Yér sjáum að Dr. Valtýr er enn
kominn á stúfana, og pá er varh á
góðu von. Nú pykist hann vera iiúinn
að fá allt aðra skoðan á sambandi
voru við Dani, heidur ea hann pié-
dikaði um árið í h'nni anráluðu E m-
reiðargrein sinni, pegar hann var að
sanna pað, að /slaud væri iniTmað í
Danraörku. En „ekki tryggist tóa,
pótt tekin sé af henni rót‘a“.
Og hann pýðir eitthvað, fegnaðurinu
í valtýsku málgpgnunum, Norðurlandi.
Ejallkonunni og ísafold, yfir skoðunum
Hægrimanna.
En peir gata ekki villt oss sjónir
lengur, pessir dílelðslu-loddarar; vér
seljum ekki brauð pau. sem vér höf-
um fengið, fyrir steiua pá, sem peir
hafa á boðstó'um.
J>iiignianna-forin,
Eins og nú er orðið alkianngt hofir
hinn nýi konrmgar vor hugsað pað
snjallræði^ að bjóða til sin pingmönn-
um Islendinga, og hefir ríkisping
Dana sampykkt petta. 01lum góðum
hugsandi Islendingum ætti að pykja
petta framúrskarandí gott ráð, sein
pað líka er. Úr pví að bæði Bjóð,-
viljínn og Landvörn hafa að sögn tek-
ið boðinu vel, pá er líkr óhætt að
fullyrða, að hættan er ekki stór.
Nú er pað gefinn hlutur, að Is~
lendingar og Danir verða framvegis að