Austri - 26.05.1906, Blaðsíða 1

JBlaðið kemur út 3—4 smn-
■ ■ m á mánuði hverjum, 42
srkir minnst til næsta nýárs
,;laðið kostar um árið: hér á
landi aðeins 3 krónur, erlendis
4 krónur. Gtjalddagi l.júlí hér
á landi, erlendis borgist blaðið
fyrir fram
Upps0gn skriíleg, bundin við
aramót, ógild nema komi- sé til
ritstjóran3 fyn." 1. október og
kaupand. sé skuldlaus fyr:r
blaðið. Innlendar auglýsingar
10 aura iínan,eða 70 aurahrer
þuínlungur dálks, og hilfu dýr-
ara á fyrstu síðu.
XTI Ar
Seyðisfirði 26. maí 1906.
BfB. 17
Uppboðsauglýsing.
Samkvæmt ákvörðun skiptafundar 9.
p. m. í búi „Síldveiðafélags Seyðis-
fjarðar1*, verður húseign félagsins á
Pjarðarströnd hér í bænum, með
lóðarréttindum er henni fylgja, boðin
upp á 3 opinbernm uppboðam, sem
haldm verða laugardagana 30. júní, 7.
og 14. júlí næstkomandi, kl. 12 á há-
degi; tvp fyrri uppboðin hér á skrif-
stofunni, en hið síðasta við húseignina
sjálfa.
1 samhandi við síðasta nppboð (14.
júlí) verður á sama stað selt ýmislegt
lausafé tilheyrandi sama félagi, svo
sem: síldarnætur, kjaggar, tóverk^
dreggjar og 6—700 tómar síldar-
tunnur.
Spluskilmálar verða til sýnis á upp-
boðumrm.
Eignir „Síldveiðafélagsins“ á Reyð-
arfirði: hús, mel bryggju, bátar, salt
og tunnur, verða seldar um sama
leyti, eptir nánari anglýsingu sýslu-
mannsins í Suður-Múlasýsiu.
Bæjarfógetinn á Seyðisfirði 11. maí
1906.
Pr. Jóh. Jóhannesson.
Ari Jónsson
■—settur.—
AMTSBÓKASAFNIÐ á Seyðisfirði
er opið hvern laugardag frá kl 3—4
e. m.
Eigum vér að fá
landstjöra?
Jón Jónsson sagnfræðingur heldur
pví fram, að nú sé hentngur tími til
að fá landstjóra samkvæmt frv. Bene-
dikts Sveinssonar er síðast var sam-
pykkt á alpingi 1894. Hugmynd hans
er, að pingmenniinir noti svo vel þann
tíma sem peir standa við í Höfn í
sumar, að peií fái pví íramgengt við
konunginn, að vér fáum landstjóra.
Eg get ekki fellt m:g við þessaskoðun,
og pað af tvennu; fyrsta lagi af pví,
að pó pað væri i alla staði eptir-
sóknarvert að fá landstjóra, pá er
pað alveg oíætlun að ætla pingmdnn-
nm vorum, að peir tari aðflytja póli"
tískar bænir fram fyrir konung í
pessari för,par »em hin rétta boðleið er
svo greið og óflókin með ávarpi frá
alpingi sjálfu. Eram yfir pau áhrif
og pað vinapelj sem vakna kann við
pessa stuttu viðkynningu, höfum vér
enga ástæðn og engan rétt tíl að
heimta. Hitt væri að bera sig að
sem pólitíska beiningamenn framar. i
konunginn og hina dpcsku pjóð, og
væri oss sjálfum að pllu leyti ósam-<
boðið. En svo er hitt, að eg er alls
ekki eins sannfærðnr um nauð'syn og
notagildi landstjóra-fvrirkomulagsins
fram yfir pað lyrirkomulag sem nú ert
eins og nafni minn virðist vera.
Hugsunin í landstjóra frv. er sú, að
konungur skipi hér landstjóra, er sé
búsettur hér á Jaodi og hafi fullt
konungsvald til að framkvæma alla
stjórn í s é r m á 1 u m landsins, prjá
ráðherra he6r hann sór við hlið, er
bera ábyrgð á stjórnarathpfn allri
gagnvart alpingi. Með landstjóranum
mynda peir landsráð. Stjórnarskrár-
breytingar getur konungur einn stað-
fest og lögum öllum getur landstjóri
skotið til konungs til staðfestingar.
Hvað var pað, sern vakti íyrir mönnum
á árunum 1885—94( pegar petta frv,
var sampykkt á alpingi? J>að, að fá
stjórnina búsetta í landinu, og til
pess virtist petta pá eina ráðið. Auð-
sætt er, að ekki hefir hugsjónin verið
sú, að í kringum landstjórann myndað-
ist hirðiif með dýrðlegum fagnaði, J»yí
að launum vorn honum aðeins ætlaðar
10000 kr. og hverjum réðherra 5000
kr. eða minna en landritarinn heör.
Ekki mundi tiginbornum mönnum, sem
pó er vant að skipa í slika stoða,
hafa pótt landstjóra-staðan eptirsöku-
arverð.
Athugum petta nðnara.
Meðan konungurion var einvaldur,
hlutu ráðgjafar hans vitanlega að
vera návistum við hann að staðaldri
til að aunast með hooum eða fyrir
hann 0II stjórnarstert, en meðstjórn-
arskránni skipti konungur valdinu milli
sín og pingsins. Eptir pví ssm árin
hafa liðið, hefir alpingi smáraman haft
meiri og víðtækari afskipti at lands-
málum, pá vaknar líka með nýjum
krapti pörfin á pví að hafa stjórnina
' búsetta í landinu sjálfu. J>etta höfnm
vér fengið með stjórnarskrárbreyting-
unni 1903, er ráðherrann varð bú-
settur hér. Aður var kennjngin: ráð-
gjafinn p. e. sá stjórnandinn sem á-
byrgðina á að bera, verður að vera við
konungshlið,nú er brevtt paanig,að ráð-
herrann verður að vera við pingsins
hlið p. e. hjá pjóðínni sem hann á
að stjórna. Með öðrum orðum: punga-
miðja valdsins er fiutt frá konuuginum
til píngsins eg er búseta ráðherrans
bezta sönnun og jafnframt trygging
fyrir pví, að svo verði. En við pevsa
mikilvægu breytingu höfum vér ein-
mitt fengið pað sem mest var sótt
eptir með landstjóra frv, —
Mikið af pví fylgi, som landstjóra
frv. fékk, mun pað einmitt hafa átt að
pakka pessú atriði.
Ekki svo að skilja, að eg só útaf
fynr sig mótfallinn landstjórastjöm,
en eg er á móti henni eins og hún
var útbúin í frumvarpinu 1893—4.
Mér dylst ekki, að vér fáum aldrei
landstjórastjórn nema með töluverð-
um tilkostuaði um fram pað sem er;
og eins finnst mé' ótækt að landsfjöri
eigi að geta skotið allri lagastaðfest-
ingu frá sér td konungsins. En pegar
pess" tvenns er gætt, pá pykir mér
vafasamt, hvo t 1 indstjórastjörn er
eptiisóknarverð, fram yfir pað fyrir-
komulag sem nú e
Sé pxð rótt, að Danir eða réttara
saet D inast]ó'n, sækist eptir pví að
hafa um of afskipti af sérmálum vorum
og óparfa eptirht með lagxstarfi
p ngsins, pi er auð ætt að henni er
jnnxn hxndar að tá konung til vð á~
sktlja sér ligastað estinguna í pllum
peim málum se n að einhverju leyti
snerta samband vort við Dani. p>að
er pví i meira lagi v i ásamt hvort í
pessu atriði yiði munurínn mikill.
Eg hefi allr tlð litið svo á, að pað
væri nauðsynlegt að Í Jaud hefði ein-
hvern falltrúa í ríkljráðinu til
að sjá uu I 1 sndshag, og
að ríkisráðs^eta ráðherraus væri
pví dýrmœtnr ré tur, en ekki ófagn-
aður, 03 pví teldi eg < kki framför í
pví, að hafa hér la< dstjóra, ea engan
fulltrúa í ríkjsriðinu. í stnttu máli,
eg fæ ekki séð, að frá þvl sem nú er
ynnist nokkuð pað, er geti gefið á-
stæðu t’l að g öra landstjórastjórn
sérstaklega eptirsókuarverða.
H'eimastjórnarlynrkornulogið hefir
reynzt oss vel þennan Jutta tíma sem
at' er; lát im oss reyna pað betur, og
fyrst pegxr oss hefir v xið svo fiskur
um hrygg, að vé'- ve;ðurn færir um
að launa lanastjóra só'nasamlega, er
ástæða til að brevta til; pá tökum
vér líka skrefið úk Eáum sérstakan
ráðríjafa fy ir sameiginlegu málin og
nafn íslands tekið upp j' titil konungs
og vsentanlega einhve n prinzinn fyrir
lahdstjóra! Með búsetu ráðherrans
hér er fengin viðurkenning fyrir pví,
að pungamjðja stjórnarvaldsins er hjá
þinginu. Reynum með skyasemd og
gætni a<3 varðveita p ið sem fengið er,
að vér ekki verðurn fyrir neinum bak-
fpllum.
Aðalatnðið virðist óneitaulega vera:
greitt og gott. samb ind rnilli pings og
stjórnar; pað böfum vér fengið, ogóvíst
pað yrði betra með landstjórastjórn.
Yopnafirði 10. maí 1906.
JÓN JÓNSSON.
Forberg ingenior
kom hingað með Agli 20. p. ra. frá
Alasundi ásamt 4 verkfiæðingum og
150 verkmönnum, sem eiga að vinna
að lagningu landsímans hér í sumar.
Heyerdahl verkfræðingur á að
sjá um lagningu símans héðan at
Seyðisfirði og að Jökulsá á Fjollum.
Eór hann nú með Agli til Yopnafjarð-
ar til pess að láta byrja að vinna par
nyrðra, en kemur aptui bráðlega.
T e n g s heitir sá vdrkfræðinsur, sera
álti að fara í land á Akureyri, og
M i t h u n á Blöndaós. S c h m i d t
veikfræðingur fór til Eskifjarðar og á
að sjá um lagningu talsimans paðau
og til Egilsstaða. Ennfremur á hann.
að útbúa (montere) stöðvarnar hór og
á Akuroyri.
Eimnti verkfræðingurinn, Halvor-
sen, kom upn til Reykavikur með
„KougTr." s'ðast ásamt 40 verkmöan-
um, og er pegar byrjað að vinna par,
Eorberg fór sjált'ur til Blöndi óss,
og æílaði paðan landveg til Reykja-
viknr. Yeiður hann á einlægu fiirða-
lagi í sumar til pess að líta eptir.
Kermir h,;ngað um miðjan júní.
Hér í land fóru 16 jnauns ásamt
verkstjóra, OleVestad að nafni,
sérlega h'prum manr.i og ötulum, er
verið hefir verkstjóri í Noregi i mörg
ár og iagt síma þar yfir fjpll og firn-
indi. A hann að leggja simann héðan
og að Jpkulsá á Brú. Er þegar búið
að setja niður staura hér alla leið inn
að Ejarðarselí. 16 staurar tiljafn-
aðar settir niður á dag. Hver staur
grafinn niður 5 fet.
Útlendar fréttir.
RÚ88LJND. Wítte greifi hefir
uú lagt niður völdin sem forsætisráð-
herra. Orsökin til pess kvað vera
vanheilsa, en pó einkum og sérílagi
mótstaða sú, árásir og álygar er
hanu varð fyrir af hinum rpmmustu
apturhaldsmönnumt er jafnan vilda
Wjtte feigan. Sá heitir Groremykin,
sem tekið hefir við vpldunum af
Witre.
Óoirðir eru litlar á Rússlandi nú
sem stendur, En i Pöllandi kveður
mikið að peim eptir vanda. í
Warschau var lögreglustjóri Konstan-
tinow nýlega drepinn með sprengivél.
Banamaðurhans vai pegarskotinn ásamt
fleirum. Uppreisfarmenn hafa setið
um. líf Konstantínows síðan i maí í
íyrra, er hann lét skjóta á skrúðfylk-*
mgu jafnaðarmanna og 30 menn biðu
bana. Tóbaksgjprðarmenn í Warschau
gjörðu verkfall fyrir skpmmu og urðu
pá tpluverðar róstur milli verkalýðsins
og hermanna. Verkfellendur voru
áestir kvennmenn. þrátt fyrir pað
hlífðust hermenn eigi við að skjóta í
hópiun.
Keisarinn setti hið nýja ping
(duman) 10. p. m með mikilb' við-
höfn. Lofaði hann 0llu fögru í pjng-
setningarræðu sinni.
Allur fj0ldi pingmanna fyllir frjáls-
lynda flokkinn. og hafa þeir ákveðið
að fá ábugamáiu u sínum framgengt
hvað som á gengi, en þau eru: almenn-
ur Kosningarréttur fyrir karla og kon«*