Austri - 02.06.1906, Side 1

Blaðið kemur út 3—4 aini)-
m á mánuði hverjum, 42
arkir minnst til nsesta nýárs
Blaðið kostar um árið: hér á
landi aðeins 3 krónur, erlendis
4 krónur. Gjalddagi 1. júlí hér
á landi, erlendis borgist blaðið
í/riitram.
Upps0gn skrifleg, kuniin Tift
áramót, ógild nema komin sé til
ritstjórans fynr 1. október og
kaupandi sé skulilaus fyr’r
blaðið. Innlendar auglýsingar
10 aura línan, eða 70 aura hver
þumlungur dálks, og hálfu dýr-
ara á fyrstu síðu.
XVI Ar
Seyðisfirði 2. júní 1906.
XR. 18
Hérmeð tilkynnist öll- j
am vandamenntim^ vinnm
og knnningjnm, að mín
hjartkæra kona,
Gnðlaug M. Jónsdóttir,
andaðist hægt og rólega
langard. 26. þ. m. eptir
rhmlega 6 vikna legn.
Jarðarfer hennar fer
fram að heimili okkar
Breiðavaði — npp á v&nt-
anlegt leyfl til heima-
graftar par — flmmtn-
daginn 7. júni næstkom-
andi. kl. 3 e. m.
Eiðum, 28. msí 19o6.
Jönas Eiríksson.
AMTSBÓKASAFNIÐ á Seyðisfirði
er opið livern laugardag frá kl 3—4
e. m.
Kurteisia.
Konungur vor og pingmennirnir
dönskci aengu út fri því sem öldungis
sjálfsögðu, pá er J>eir buðu alfiingis"
mennum vnrum ti! sín í sumar til
viðtals, kyrmingar og samfagnaðar —
og buðu peim að senda térstakt skip
eptir peim, kostað af privatfe konungs
og rfkisfé Dana — að íslendingar
mundu vera svo siðaðir menn,að Jeir
mvndu svara slíku vinaboði með kurt-
eisum og sæmilegum orðum- Aunað
var nær pví óhugsan!egt frá sjónar-
miði almennrar siðprýði eg hæverzku.
En pað kom fcér í Ijós sera optar,
að Dauir pekkja ekki Islendinginn
nógu vel, í öliu falli ekki pjóðræðis-
generalinn einvalda og dingulinn hans
í hjáieigunm. Isafold og Pj. konan
nota tækifærið til að velta sér yfir
Dani með getsökum og hæðnisorðum,
einmitt pegar peir eru að sýna oss
sóma og vinsemdarvott.
Vér erum svo heppnir að vera svo
lítilfjöíiegir og smáir, að erlendar
pjóðir kunna ekki mál vort og lesa
etki dagblöð vor cema sáralítið.Stjórn*'
féndabiöðin íslenzku geta pví að öll-
nm jafnaði skandahsér&ð úti í horni,
án pess að nokkuð fceri á pv ; au pess
að p&ð veki viðbjóð eða gremju eða
fyrirlitmugu annara en Islendinga
sjálfra.
En petta hefir pó ekki með öllu
tekizt peim í petta sinni — pvi miður
Isafold og Fj. konunDÍ, að hylja sig
1 skugganum. Danir voru dálitið for-
‘viturr í petta skipti og fóru að líta
eptir pví, hvermg íslenzku blöðin yfir-
leitt fegnuðu heimboðiau. þeim gaf á
að líta, og Nationultíðindin flytja ný-
lega í danskri pýðingu gieinarstúfa úr
báðum pessum draugafélagsblpðum
sem sýnishom ósómans.
Af pví að álitið er, að petta séu
aðalraáljpgn pjóðræðssfélagsins, par
sem sjálfur generalinn einvaldi ritar
Isafold, og Fj. konan er ekkj annað
en fisibelgur spmu fabríku, pá litu
Danir s?o á, að parna komi greini-
lega í ijós hngsunarháttnr og prúð-
mennska, alls pjóðræðisliðsins. {>eir
urðu pess vegna afar-gramir getsökun-
um og smánaryrðunum og má nærri
geta, að við petta muni ekki styrkjast
velvildarhugur Dana í voxn garð, né
Ipngun peirra til að auka pólitiskt
sjáifstæði lands vors. Ónot og illindi
eru ekki vpn að bæta samninga og
samkomulag.
Og Dönum er vorkunn, pótt peii'
viti pað ekki hversu 0Í1 framkoma,
sérstaklega pessara tveggja stjórn-*
fénd:i-blaða á síðari árum, hefir bakað
peim blöðum sjálfnm lítilsvirðing flest-
allra mætra manna lands vors, hverja
pólitíska skoðun sem peir annars kunna
að hafa, og að pau eru nú svo djúpt
sokkin niður fyrir núUpúnktinn, að
jafnvel „Bessastaða-|>jóðviljÍDn“, sem
ekki hefir verið sériega klijugjurnt
hingað til, afneitar peim nú algjörlega
sem málgpgnum pjóðræðisliðsins
Og samkvæmt pessari yfirlýsingu
lítur svo út sem pessi blöð eigi nú
framvegis að fá að ioðra sig fyrir
eigín reikning á aínnm venjnlegu útúr-
snúningum og ósannindum, heiptaræði
og draugatrú.
Hróbjartur.
Fundargjorð.
Arið 1906, laugaidagina hinn 12.
aaai, var fundur haldinn á Búðum i
Fáskrúðsfirði. J>essi mál voru tekin
tyrir og rædd:
1. Nýja stjórnin og framkoma hennar.
2. Aðgjörðir síðasta pings i ritsima-
undirskripta-- og gufuskipamálinu.
3. Aðskilnaðarmálið.
4. Málpráður frá Egilssteðum til Fá-
skrúðsfjarðar.
1. Eptir talsverðar umræður) sem
margir tóku pátt í, kom fram svo-
hljóðandi tillága:
„Fundurinn lýsir pví yfir, að hann
að svo stoddu hefir ekkeit verulegt út á
gjörðir stjórnarinnar að setjaj og
lýsir yfir fullu trausti sínu á henni
um leið og hann lætur í ljós óánægju
sina yfir peim árásum sem stjórnin
hefir orðiö fyrir af ýmsum blöðumað
ástæðulausu“. — Tiliagan var sam-
pylikt með 23 atkv. gegn 2.
2, Eptir miklar og fjorugar um-
umræður, sem margir tóku páttí, kom
fram svohljóðandi tillaga i málinu:
„Fundurinn lýsir pvl yfir að gjórðir
meiríhluta pingsins í ritsíma og undir-
skriptamáliou «éu í fullu samræmi við
álit hans, Aptur á móti lætur fund-
urinn í ljós óánægju sína yfir pví að
stiandlVrðir hafa fækkað og pykir
yfirleitt pví fé illa varið, sem veitt er
tilgnfuskipaferða laDda á milli eg ferð-
unum ekki vel hagað“. — Tillagan
var samp. í eina hljóði.
3. Eptir nokkrar nmræður kom
fram svo hijóðandi tillaga:
„Fnndurinn er algjörlega mótfallinn
aðskilnaðarhugmyndinniað syo stpddu.”
Sampvkkt í einu hljöði.
4. Fundurinn er meðmæltnr pví að
málpráður væri lagður fri Egilsstöð-
um til Fáskrúðsfjarðar sem allra
fyrst.
Fleira ekki fyrir tekið, fundi slitið.
PálJ H. Gíslason
(fund&rstjóri.)
Ólafur Oddsson
(skrifari.)
,Ur dularheimum4
heitir kver-angi sem öndungakongurinn
í Reykjavík hefir látið á „prykk út-
gaoga". |>etta er fáránlegasta kverið
sem komið hefir á íslenzku siðan rit
Eíiíks á Brunum komu út, og er pó
ólíku saman að jafna, hvað kver Eí-
ríks voru miklu skemmtilegri og skyu-
samlegri; pað er ekki meining mín að
ílekka pau með samanburði við petta
kver. — Efnið er ævintýri, ort af
löngn dánum mönnnm, og ritað eptir
peim „ósjálfrátt“ af 17 ára pilti, sem
kvað vera „bráðgáfaður“. Efnið er
blátt áfram agitation fyrir „andatrúnniK
og ekkert annað, og ekki eyðandi orðum
að pví að fetta fingur út í pann lélega
skáldskap, sem efnið er. Lélegur er
hann — pað er bezta orðið, sem hægt
er að hafa. Hann likist heldur ekki
nokkra pví, se n til er eptir höfund-
ana á duggarabands árum peirra jarð
nesua lifs. {>ar er ævintýri á dönsku
eptir H. C. Andersen. Hvorki efni
né málfœri er Andersens, og enn síður
d a n s k a n sjálf, sem er hrseðileg.-
„Detie má hun síge selv om ikke,
tænke, sagte“(!), „lodfager" (c: í isl,
litfpgur), ,,stormærkelig“(!); (petta orð
„stórmerkilegur" er eitt af yndisorðum
Einars Hjöri.) o. s. frv. Svo ritar
enginn daaskur maður — hvorki fyr
né síðar. En ekki hefir tekizt hetur
með Snorra gamla. Hann er látinn
segja e s, en v a r og v e r a. Hann
pekkti báðar mynd>r e s og e r, en
pað er ekki vafamál, að hann hefir í
daglegu máli sagt e r; hafi hann sagt
e s, hefir hann líka sagt v a s og v e s a.
Hann er látinn segja: „Eigi es pat
míns“(!) og „peir byrja svá fyrst of
síns máls“(!!). Slíkt er hvorki gamalt né
nýtt mál,heldur hlátt áfram málleysa og
vitleysa. Samsk. málleysa er að „skjóta
npp skutlnm", „at spjalla veizlutíðum“
(hér er ruglað saman tveimur sagn«
orðum, er anoað stýrir políalli, hitt
págnfalli: „spjalla eitthvað“ og „spilla
einhverju“)| og ekki sízt hið myndar-
lega: „at vér reyndim nakkrat at
sambandi(!) við horðandana". Höf.
hefði Iraldur átt að gjöra 3ér far um
að reyna eitthvað „at sambandi“ (sem
líklega á að pýða: „að komast í sam-
band við“) við tungutak Snorra sjálfs svo
að hann hefði ekki t. d. y k k a r fyrir
yðvar o. S. Svona mætti halda á-
fram, pótt ekki væri nemamálið. Ekld
er hitt óskemmtilegri fræðslai er vér
fáum pá npplýsing, að andsrnir „byggja
Yalhöll“(!) og síðast, en ekkj sízt —,
að ævintýrasamning hefir tíðkazt á
dpgum Snoira é íslandi. {>ar kemur
nýr kapítuli inn í bókmenntaspgu ís-
lendinga, sem vér vissum ekkert um
áður.
Auðvitað er petta allt „ósjálfrátt"
af 17 ára nngmeani. Hefði höf. verið
sjálfrátt, hefði hann gjört betur eða
— ekkert gjört. Heldur ekki er sagt
að hann hatí samið kverið sjálfur, ekki
sagt, að hann eigi einn &taf í pví.
Hver getur áhyrgzt, að ekki hafi aðrir
honnm nærstaddir, „ósjálfrátt" stafað
honum orðin. Erá endanga sjónar-
miði er sízt fyrir að synja.
En að slepptu 0llu gamni — pá er
gott að kver petta kom á prent, pví
p a ð sýnir betur en nokkuð annaðt
hvílíkt ógurlegt húmbúg pessi
Beykjavíkur-spiritismus er.
N ú er ómögulegt að villast um pað
framar. Kver -garmurinn er „hæsta-
réttar“ d&uðadómur yfir ísl. spíri-
tismus 1906.
En sorglegt or pað, að einstpka
góðir menn og skynugir sknli hafa
slæðzt inn í petta fargan. Og undar-
legt er að fá pað í fréttum, að rit-
stjóri Skírnis, sem er skynsamur mað-
ur, skuli hafa neitað pýðingu á góðri
grein eptir danskan mann m ó t i
spíritismus, eptir að hafa tekið upp
pvættingsgrein m e ð honum. Slíkt er
hrorki frjálsmannlegt né óhlutdrægt
— og enn síður drengimannlegt.
K.höfn 1906.
FINNUR JÓNSSON.
Mannalát.
Frú Guðlög Jónsdóttir,
kona Jónasar Eiríkssonar skóla-
stjóra á Eiðum, lézt 27. p. m., 53 -ára
gömul. Guðlpgu má óhætt telja ein^
hverja hina helztu merkiskonti hér
Austanlands. Hún var góðnm gáfum
húin, fjörng og skemmtin í viðræðu og
hin ástiðlegasta í viðmóti. Hún lét
síg miklu skipta öll velferðarmál
pjóðar vorrar og lét jafnan skýrt og
einarðlega skoðanir sínar í ljós.
Dugnaðar-og búkona var hún með