Austri - 08.09.1906, Síða 1

Blaðið kemur út 3—4 sinn-
um á mánuði hverjum, 42
arkir mitinst til næsta nýárs.
Blaðið kostar um árið: hér á
iandi aðeins 3 krðnur, erlendis
4 krónur. Gjalddagi l.júlí hér
á landi, erlendis borgist blaðið
fjrinram.
Upps0gn skrifieg, bundin við
árr.mót, ógild nema komin sé til
ritstjðráns fynr 1. októbcr og
kaupandi sé skuldlaus fyrr
blaðið. Innlendar auglýsingar
10 aura línan,eða 70 aurahver
þumlungur dálks, og hálfu dýr-
ara á fyrstu síðu.
XYI Ar
Seyðisíirði 8. september 1906.
MTEL 31
AMTSBÖKASAPMIÐ á Seyðisfirðt
er opíð hvern lnugardag frá kl 3—4
e. m.
LiFæðirlandsins.
„Lífæðir landsins" hafa samgong-
urnar verið nefndar hér hjá oss. Og
er pað réttr.efni, því á greiðum og
góðuœ samgöngiim,inn9nlands og við út-
lönd, eru frarnfarir og velmeguu hverr-
ar pjóðar að mestu leyfci bjggðar.
Yér Islendingar höfum hingað til
verið olnbogabörn hvað skjótar og
hagkvæmar samgöngur snertir, sem í
svo mörgu öðru. Að miklu leyti hafa
pví valdið náttúrleg atvik, svo sem
fjarlægð landsins frá umheiminum^
strjálbyggð innanlands, fjöll og íirnindi.
og að síðustu fámenni vort og fá-
tækt.
Samt sem áður hofum vér reynt að
feta oss áfram í þessu efni sem öðr-
um framförum, og landsmöunum sjálf—
um hefir smámsaman skiliat, æ betur
og betur, hve afar nauðsynlegt pað var
fyrir hverskonar framtarir lands og
pjóðar, að samgODguuum, bæði innan-
lands og utan, yrði komið í svo hag-
kvæmt borf sern unnt væri.
Leitt er pví að vita til pess, a&
samgöngurnar skuli hafa versnað hjá
oss petta síða ta ár. En pað er pó
satt. að minnsta kosti hvað Austur-
og Norðurland snertir. Breyting sú
Sem gjörð hefir verið á skipaferðum
„hins sameinaða“,bæði millilandaskip-
um og strandferðaskipum, er áreiðan-
lega til ruegnasta óhagræðis fyrir
mestan hluta landsins. J>að er aðal-
lega Reykjavik sem hefir fengið greið-*
ari samgpngur við útiönd, en binir
landshlutarnir flestir orðið hraparlega
útundan. í fyrra voru strandferðirn-
ar 7 milli Reykjavíkur og Austur^ og
Norðurlandsins, en nú era pær 4.
T.d. komu „Hólai“ síðast frá Reykja-
vík hingað 9. ágúst og eiga að koma
aptur 6. oktober, eptir 2 mánuði! og
frá útlöndum kom ekkert skip hins
sameinaða til Seyðisfjarðai* á tíina-
bilínu frá 20. júní til 5. ágúst! Slíkt
er óhæfilegt.
Allir Aust- og Norðlendingar eru
pví megnlega gramir yfir skipaferðum
„hins sameinaða“ í ár, og munu ein-
róma heimta, að ráðin verði bót á pví
svo fljótt sem unnt er, helzt pegar á
næsta ári.
Skip Thore-ffelagsins sigla 36 ferð-
ið hfer til lands í ár. A félagið pökk og
heiður skilið fyrir pað, eigi sízt pegar
litið er á hinn afarlitla styrk sem
pingið hefir veitt til pessara ferða. Yið
Seyðíirðingar höfum pó orðið nokkuð
útundan hjá Thore-félaginu, Skip
pess fara 19 ferðir hór til Austur-
og Norðurlards, en koma aðeins 13
sinnum við her á Seyðisfirði samkv.
áætlun. |>ó hafa skipin komið hér
nokkrum sinnum. pótt pau eigí hafi
haft áætlun h;ngað. En viðkunnan-
legra hefði oss p&tt að áætlunin hefði
ei,ji gjört ráð fyrirt að skipin sigldii
6 sinnum framhjá höfuðstað Austur-
lands.
Skip O. Wathnes erfingja fara 14
ferðír milli landa í ár. Skip Otto
Wathnes og erfingja hans hafa jafn-
an verið uppáhaldsskip vor Austfirð-
inga og Norðlendinga, og höfum vér
áliti? skyldu vora að styðia pau með
pví að nota pau íremur öðrum skipum.
Er pað sjálfsagt og rfett, píí skipa-
útgjdrð peirr' eigum vér margt og mik-
ið að pakua og pau skip hafa optar
en pnnur viðhaldið sambandinu við
útlönd, sérstaklega að vetrinum til.
Og síðast en ekki sízt er oss ætíð
ljúft að mmnast pess, að pað var
Otto Wathne, sem fyrstnr byrj-
aði að halaa uppi reglubundnum ferð-
um niilli íslauds og útlanda án nokk-
urs styrks úr landssjóði, til ómetan-
legs hagræðis fyrir pjóð og land.
O. Wathnes erfingjar hafa í ár
orðið fyrir óhappi miklu, par sem peir
misstu hið nýja skip sitt „Otto Wat-
hne“. En úr pvi hafa peir bætt með
pví að kaupa hið ágæta skip „Pro-
spero.“
p\í miður hafa skip 0. Wathnes
erfingja mjpg óreglulega fylgt áætlun
með ferðir sÍDar nú upp á síðkastið,
skipin ýmist látin hlaupa fram bjá
áætluðum höfnum eða send aukaferðir.
Ættu útgjörðarmenn um íram allt að
reyna að sjá um, að sllkt komi sem
sjaldnast fyrír, og skipin fylgi sero
bezt áætlun, svo skip peirra glati
eigi pví verðsKuldaða áliti og velvild
er pau hafa notið hjá almenningi.
Að sjálfsögðu tekur næsta ping
samgöngumálið til rækilegrar með-
ferðar og reynir að koma í framkvæmd
einhverjum umbótum. En fyrir panu
tíma ættu allir peir, sem hezt hafa
vit á pessu máli og kunnugleik,að láta
í ljós álit sitt um pað, og koma með
tillogur um hvernig skipaferðunum
verði hag&nlegast og bezt fyrirkomið.
Austri vonar að geta lagt par orð í
belg.
Fiskiafli
hefir verið all-góður undanfarna
viku.
Veðráttan
svipuð og vant er, kuldar og rigD-
ingar; sólskins-upprof stöku dag.
Ltlenclar fréttir
YOÐALEGCR JARÐSKJALETI
í YALPARAISO.
18. f. m. varð ákafur jarðskjálfti í
ríkinu Chili í Suður-Ameríku. Kom
jarðskjálftinn kl. 8 ura morguninn og
stóð yíir aðeins í 3 mínútur; en eyði-
leggingin varð pó hryliilega mikil.
Mest varð hún í hpfuðborginni \’al-
paraiso. Hrundi par mestur hluti
húsa, og jafnskjótt og húsin hrundu
kom upp eldur er breiddist út með
geysihraða. fúsundir mannabiðu par
bana, ýœist undir húsunum sem hrundu,
eða í eldinum og enn fieiri limlestust;
en peir sem ó-lamaðír voru, æddu um
sem óðir væru. Segja menn að eyði-
leggingin og örvæntingin hafi verið
enn meiri, hryllilegri og voðalegri
parna en við jarðskjálftann í San
Fransisco. Fleiri ’oæir í Ohili eyði-
lögðust og i pessum jarðskjálfta. Halda
menn að 10 pús. manns hafi beðið
bana og eignatjón er talið 900 millj,
doliara.
BANKAHRUN í AMERÍKU.
Ýmsir bankar í Ameríku hafa orðið
gjaldprota nú í sumar og heíir pað
ollað eignatjóni fyrir fjölda fólks.Einna
mest er talað um gjaldprot Milwaukee
Avenue State bankans í Chicago. Aðal-
bankastjórinn var Norðmaður, Paul
Stensland að nafnii einn hinnamikils-
virtustu Norðmanna par vestra. En
nú við gjaldprotið hefir pað komið {
ljós,að Stensland hefir um raörg ár
haft allskonar fjársvik og pretti í
frammi og telst svo til, að hann hafi
alls svikið bankann um 5 milljónir
króna. Fjölda margir Skandinavar
áttu peninga í hanka pessum, og er
pað fé peim nú tapað að miklu leyti.
E’nn kvennmaður frá Danmörku, sem
nú var á heimleið frá Ameríku kvað
hafa átt 100 pús. kr. inni í bankan-
um. Sonui Stenslands bankastjóra
lét af hendi aleigu sína, 600 pús. kr.
upp í skuld föðúr síns, og mæltist vel
fyrir pví drengilega verki.
UPPREISN i KÚBA.
Uppreisu allmikil hefir verið á Kuba
nú um tíroa. Hafa uppreisnarmenn
náð á sitt vald bænum Katalínat sem
er í nánd við höfuðborgina Havana.
Hefir stjórnin beðið Bandaríkjamenn
að senda herlið til pess að bæla uppi
reísnina niður.
HITAR AKAFIR
hafa verið í Ameriku nú i sumar. Mest
hefir kveðið að peim í Bandarikjunum.
Hefir fólk eigi haldizt við inni í hús-
um á nóttunum heldur legið úii á
viðavangi. T. d. er sagt að í ágústm.
hafi 10—20 pús. manna á hverri
nóttu sofið úti í skemmtigörðunura i
New-York.
ERA RÚSSLANDI
er alltaf hið sama eymdar- og voða-
ástand að frétta. Uppreisn allajafna
hér og par um ríkið.
A Pölíandi hefir einna mest kveðið
að óeirðunum nú upp á síðkastið,
Hafa uppreisnarmenn par mjög ráðizt
á lögreglupjóna og drepið pá hr0nn-
um saman,
Af peim. sem tóku pátt í uppreisn-
inni í Kronstadt, hafa 10 verið dæradir
til líflátsjl22 til prælavianu, en 51 var
sýknaður. Og af peim sem hófa upp«
reisnina í Sveaborg á Einnlandí, hafa
2 foringjar og 5 líðsmenn verið dæmd-
ir til dauða.
fykir mor.num ástandið par eystra
verða æ ískyggilegra og tala uppreisn-
armanna vex stöðugt. Mestan kvíðboga
ber stjórnin fyrir pví að hermenn muni
neita að hlýða boðum hennar, og er
sú hræðsla eigi ástæðulaus, pví dag-
lega eykst óánægjan hjá peim yfir
ástandinu, og peir sjá fram á pað að
að pví kemur, að peir verða að taka
til sínna ráða og segja við stjórnina:
„hingað og ekki lengra.“
IvONUNGA HEIMSÓKNIR.
Edvard Englakonungur kom í heim.
sókn til Yilkjálms f>ýzkalandskeisara
nú fyrir skemmstu. Er mælt að peir
hafi ætlað að ræða um ástandið á
Rússlandi og hver ráð væru moguleg
pví til bóta, Sagt er að Rússakejs-
ari sjálfur haíi æskt eptir aðstoð
peirra.
Hákon konungur og drottcing hans
byrja heimsóknir sínar, við konungs-
hirðirnar nœstu, nú í októbermánuði,
pegar konungur hefir opnað stórping-
ið.
Aiexandra Engladrottning var nú í
heimsðkn í Noregi hjá Maud drottn-
ingu dóttur sinni.
PERSAR EA STJÓRNERELSI.
Shahinn af Persíu hefir heitið pjðð
sjnni stjórnfrelsi og ætlar mi um ára-
mótin að veita Persum píngbundna
stjórn. Er óumræðilegur fögnuður
par í landi yfir frjálslyndi Shatíins. .
KÍNYERSKIR 'SJÓRÆNINGJAR
réðust nýlega á enskt vöruflutnings-
skip skammt frá Xanton. Komust
skipsmenn á flotta, særðír mjög, en
Kinverjar rændu skipið öllu fémætu,og
nam pað fleiri púsund thaels.
ALfJÓÐASÝNING í STOCK-
HÓLMI er ráðgjört að halda árið 1912
WELLMANN NORÐURFARI
er nú hættur við að leggja á stað í
sumsr í loptfari sínu til norðurheim-
skautsins. Ætlar að fresta pví pangað
til í júli næsta sumar. Farar útbún*