Austri - 13.10.1906, Blaðsíða 1

Blaðið kemur út 3—4 sinn-
am á mánuði hverjum, 42
arkir minnst til næsta nýárs.
Blaðið kostar um árið: hér á
landi aðeins 3 krónur, erlendis
4krónur. Gjalddagi 1. júlí hér
á landi, erlendis borgist blaðið
fyririram.
XVI Ar
IIpps0gn skrifleg, bundin við
áramót, ógild noma komin sé til
ritstjórans fynr 1. október og
kaupandi sé skuldlaus fyr’r
blaðið. Innlendar auglýsingar
10 aura línan,eða 70 aurahver
þumlungur dálks, og hálf'u drr-
ara á fyrstu síðu.

Seyðisfirði 13, október 1906.
¥R. 36
AMTSBÓKASAFNIÐ á SeyðisÆrði
er opið bvern lnugardag frá kl 3—4
e. m.
Mikilsverð
gleðitiðindi.
fann 2. p. m. setti konungur vor
Ríkisping Dana. í pingsotningar^
ræðu sinni vék hann máli sínu að
pingmannaheimsókninni og förust
honum oið á pessa leið: „Með gleði
og ánægju blýt eg að minnast pess,
að konungnr, rikisping og alpingi hitt-
ust í suraar, og byggjura vér miklar
vonir á peim fundi. Og eg verð að
láta í ljós, að pað ev ætlun mín og
vilji að uppfy’.la óskir íslendinga nm
endurbót á lögunum um stöðu íslands
iríkinu.“
Jpetta heitorð konungs vors mun
gleðja alla sanna og góða íslendinga
og ávinDa honum elsku og pakklát-
semi peirra.
Ri tsimahíiti ðahal d
i Reykjavík.
Einsog um var getið í 34. tbl.
Austra, var landsíminn opnaður
til almenningsafnota 29. f. m. Við
pað tækifæri hofðu Reykvíkingar há-
tíðahald allmikið. Hafði bæjarstjóro-
in gengizt fyrir pví.
Athöfnin fór fram víð Pósthúsið,
par sem ritsímastöðin er á 1. lopti,
Var húsið allt skreytt blomsveigum
og fánum. Afar-mikill manníjoldi
var par saman kominn. Var fyrst
sungið „Eldgamla ísafo!d“. þvínæst
gekk ráðherrann fram á pósthússval-
irnar og hélt langa og snjaila ræðu.
Skýrði hann fyrst frá pvf, að lagn-
ing landsímans væri nú lokið og hann
opuaðúr til almenuings afnotö,og hefði
hann sest kouungi skeyti um pað og
hefði pegar fengið svar frá konungi
á pessa leið.-
„Með pökk fyrir pá gleðifregn að
nú sé lokið laguingu ritsíma og tal*
síma um pvert ísland, sendi eg á ný
hjartfólgnustu kveðju mína og árna
oss öllum heilla með pessi nýju tengsl,
er hnýta Danmörku og ísland nán-
ara saman. Með glaðri endurminn-
ingu nm pýðingarmikla samfundi
endurtek eg: Sjáumst heilir uptur á
íslandi!
Frederik
R.“
Hér á eptir setjum vér kafla úr
ræðu ráðherrans.
— „Eg ræðBt ekki i að gjöra neina til-
raun til að draga upp mynd af pví,
hver áhrif ritsímans og talsímanna
muDÍ verða um ókomin ár pessa lands.
Eg hvgg, að fáir geti sem stendur
gjört sér fyllilega Ijóst, hve afarmíkla
breytingn í ýmsum greinum pessi
tæki muni hafa í för með sér. Eg
vil aðeíns taka pað fram, að pegar
vér segjamt að pað sé mikil framför
að hafa fengið pessi hnoss nútima-
menningarinnar, sem vér ho’um svo
ieDgi farið á mis við, pá er pað að
vísu svo, að pað er framfor fyrír landið
sem bústað fyrir menn,pvi paðgjorir pað
vistilegra og viðráðanlegia,ef svo mættí
að orði kveða. En fyrir pjóðina er
pað út af fyrir sig ekki nóg til fram-
fara, heldur að eins vegur til framfara
ef vel er á haldið. Til pess að pað
verði pjóðinni til sannra framfara(part
að nota sér pað með skynsemi, áhuga
og einlægum framfaravilja. Flug orð-
anna á vængjum rafmaf;nss!raumsins
kippir svo að segja burt ollum fjar-
lægðum, vegalengdum milli peirra, er
saman uá að tala gegnum símann, eða
skeytum skiptastt og gjörir mönnum
pannig svo afarmikið hægra fyrir og
íljótlegra að koma fiam erindum sín-.
um, en vér höfum átt að venjast, að
við pað verður mýmargt létt, semáð.
ur var ómögulegt, eða alltof erfitt. En
eí menn hafa pennan létti aðeins til
pess „að auka sér leti,“ sem kallað
er, pá er lítið unnið. Ætlunarvéik
hraðskeytasambandanna í frampróun
menningarinnar er.að vekja nýtt starf:
opna nýja vegi, ílýta fyrir að koma
raeiru og meiíu í verk. Ritsímar og
talsímar eru ekki komnir til að stofna
frið á jörðu, heldur ófrið, ekki næði,
heldur ónæði, ekki hóglífi og kyrð,
heldur erfiði og statfsemi, tíðari œða-
slög, næmari taugar, djarfari hug.
pannig hefir reynzt annarsstaðar; og
pannig mun vissulega reynast eínnig
hér. Eg hefi pá viasu von, að fólk
pessa lands muni ekki síður en aðrar
pjóðir hagnýta sér paDn veg til auk^
inna íiamfara og meiri menningar,
sem .símasamböndin geyma, og pegar
eg sé pessa præði, sem nú iiggja um
endilangt íslard, sveit úr sveit, pá
hlægir mig einkurn pað, að hngsa til
allia peirra ónotuðu krapta,sem hringj •
ast upp til starfs og stríðs við klukluia-
hljóm rafurmagnsstraumanna, starfs og
stríðs fyrir vaxandi menning, efiing og
uppgræðslu pessa lands, bæði í and-
legum og líkamlegum skilaingi.
Vér vonum allir, að pað sambaud
við útlönd, sera nú er opnað, megi
hafa hin beztu og hÐdlavænlegustu á-
hrif á verzlun og oll viðskipti lands
vors við nmheiminn og hafi frjófgandi
áhrif á menning pjóðarinnar. En inn-
anlandssambaudið hefir vissulega cins
mikla býðingu, og ef til vill verða pað
einmitt not pess sambands, sem fyrst
og mest ber á. Auðvitað vantar mik-
ið á, að innanlandssambandið sé orðið
svo fullkomið, sem verða parf og verða
tnun. J>essi símalína frá Reykjavík
til lendíngarstaðar sæsímans er aðeins
stofn, sem margar greinar puría að
hvíslast út úr, og ekki skyldi mér á
óvait koma,, pó að pað verðí á næstu
árum rneðal mestu áhugamáía hérað-
anna, að fá slíka grein um sveitina.
Eg vona, að pað takist sem víðast og
fyrst, og ekki er sveitunum láandi, pó
að pær vilji komast að sem beztum
kjörum. Eu á pað vil eg leggja á-
herzlu, að svo laugt vona eg að hreppa-
pólit kir. gangi aldrei, að sveitir eða
kauptún vilji amast við pví, að ,aðrar
sveitir eða bæir, sem betur liggja við,
fái si mbandið sem fyrst, af hræðslu
við, að pað gefi peiæ stö.ðum yfirburði
yfir pð, sem ekki koma strax. Slík
Ofutd má eugu til vegar koma, enda
verður pegar frá upphafi að gjöra sér
ljóst að i^lsímanetið getur pví aðeius
breiðzt fljótt út um bérpðin, að sýslu-
félpg og sveitarfé'og taki höcdum
saman við dugnaðarmennina, til að
hricda pví fram af eigin rammleik,líkt
og Tulinius og Sunmnýlíngar hafa
gjört úm Eskifjarðarálrauna, er.da
vænti eg pess lastlega, að pess muni
ákki svo afarlangt að bíða, að kostn-
aðuriun verði ekki svo ægilegur, ]>ví
pað mun sannast, að tekjurnar og
arðurinn af slíkum samböndum reynist
fljótt mein'i en menu gjora sér í hug-
arluud í bráð.
---------A ferð minni að norðin
eptir ritsímalínunni heyrði eg h »ft
eptir manní, sem opt parf að vera
einn á ferð um fjöllin, að pegar hann
sjái ritsímastaurana. sem í beinurn og
fögrum röðum standa ból af höl, leiti
af leiti, pá finnist honum bann ekki
lengnr vera einn; lionum finnist h >nn
pá kominn í manulegt samfélag og ó-
bygðin orðin að byggðu bóli. Líkri
tilfisningu hefi eg bsyrt fleiri lýsa, er
peir í fyista skipti sáu stauraraðirriar
rísa par sem auðnin var áður. |>etta
rek eg sem vott og vísi pess, að rit-
simalínan muni verða pjóðinni kær, og
að hver gó?. r drengur muni láta sér
aunt um að vernda pessi: mannvirki
sem bezt og liða ekki að peim sé
misboðið á neinn hátt að ósekju,
— — — Að endingu vil og árna
landiuu allrar hamingiu med petta
mikla samtengingarfæri. og hiðja pnnn
sem ræðéir i'orlögum landauna og fn>m-
tíð lýáanna, að blessa viðleitni manua
til að færa sér pað í nyt til eflinguar
velmegun, krapti og menningu pessa
lands. Treystum pví, að pau fram-
faratæiri, sem blessast öðrum löndum,
blessist eins og ekki síður laí dinu
okkar. Landið okkar er of gott og
fagurí til að vantreysta pví.
Treystum á landið!
Að svo mæltu lýsi eg pví yfir, að
landsími Idinds er tekinu til starfa
í dag, og samband íslands við útlpnd
opnað'h
A eptir ræðu ráðherrans var sung-
ið kvæðí eptir Gruðmund ská’d Guð-
mundsson og setjum vér hér 1. og 3.
erindið úr pví.
í dag skín íslands gæfu’ og gloðídagur
og góðu ári’ og friði dísir spá.
í suðri blikar sólargeisli fagur
og söngvar hljóma’ ura nýja vou og
prá:
Nú tengir lífæð oss við allan heiminn,
sem öflng mun í fullum krapti slá,
og flytja hingað vit og vald og seim-
inn
og vekja nýja menniug öllum hjá.
Eg veit að pýðing símans ,enn pá eigi
er öllum Ijos, sem byggja garnla Erón.
Eti-eg se risa roðann af peim degi,
er reynslan felíir tortryggninnar Ijón.
O.; p63s muTt varla verða langt að bíða
að verkin sýni merkin djúp og sterk, —
og einmitt peir, er naprast simann
níða,
á næstu árum telji’ hann parfaverk.
Um kvöldið var samsæti á hotel
Reykjavík og tóku rúml. 100 manna
pátt í pví. Fór samsætið fram hið
bezta og voru margar ræðnr ha'dnar:
fyrir konungi, ráðherru, Porberg,
Reykjavík o. fl.
Utan úr lieimi.
Therese Humbert náðuð.
Menn muna vi?t ept>,að fyrir nokkr-
urn árum síðan i m P kona pessi
’gifurleg fjársvik í Pas , ■ panu hátt,
‘að hún kvaðst eiga aríhluta, > - næmi
mörgum milljóBum króaa, og væri
hann geymdur í tárn Mp miklum,
par til lokið væri nsáli er hún væri
í útaf arfinum við bræður nokkra
CL'awford að nafni. Lengi vel var
henni írúað og fékk huii rkmarkað
lán upp á arfinn í járnskápuum. Loks
misstu lánsalarnir polinmæði og létu
fara að rannsaka málið. Reyndist p.á
skápurinn íómur(!!)\g uppspuni e>nn
uiu málaferlin. Homberts ftmilian
flýði, en náðist í Madvid. Fiú Hum-
bort og maður hennar, Frederic Hum-
bert, sem aðeim var verkfæri í hendi
k mu sinnar, „Theresu mxklu,4' er bún
vir nefnd í spaúgi, — voru bæði
dæmd í fangelsi, prátt fynr ágæta
vörn írá fyrv. málíærsluu>anm Drey-