Öldin - 02.12.1891, Blaðsíða 1
ÖLDIK, an Ieelandic Weekly
Record of Current Events
md Contemporary Thought.
Suhscr. Price $1,50 a year.
Olafsson & Co. Publishers.
O L.D I N
Advertising Rates:
1 inch single column:
1 month; 3 mo’s; 6 mo’s; 1 year
$1,00; $2,50; $4,50; $8,00.
Adr.: Box 535, Winnipeg, Man.
|t 9. WINNIPEG, MAN., MIÐKUDAG, 2. DESEMBER. |89|.
A tlm <T1 ð 1 Vér f)iöiuni alla-sem
jCI. Lil ■ senda oss p^stávís-
anir (Money Orders), að stýla þær til
,,Olafsscm <ý Co.“ — ekki J. Ólafsson
& Co., né Jón Ólafsson né Magnús
Pétrsson,—því að þá getr svo farið að
vér fáum þær ekki útborgaðar og verð-
um að endrsenda þær. Póstávísanir
fást- nl. ekki útborgaðar nema kvittað
sé með s a m a nafni, sem þær eru
stýlaðar á, en vér kvittum alt af und-
ir nafninu „Olafsson & Co.“, því að
vér getuni ekki vitað, ef ávísunin
skyldi vera stýluð á annað nafn; mót-
takandi sér nl. aldrei frumávísunina.
OLAFSSON CO.
8ÖT Að öllu forfallalausu hefir
ritstj. Jón Olafsson í huga að skreppa
suðr til Dakota um 15. þ. m. og
halda þar „Fyrirlestr“ á nokkrum
stöðum. N ánari auglýsing i næsta
blaði.
8®" 'Séra M. Skaftason er ekki
útsölumaðrað „Únítara Katekismus“.
TVÖ KVÆÐI.
Eftir Steplian G. Stephanson.
FYRSTI SNJÓR.
l>ú skrera, lireina, mjúka mjöll,
sem málar samlitt dali’ og fjöll;
og leiðin dauðra’ og líflð ivlýtt
þú litar allt eins — hvítt.
Þú hjúpar brattra hjarga skaut
og bevgist o’ní minnstu laut
og hleðst á veikan viðar-tein
og vefst um skógar-grein.
Þvi felur haustsins fallna ná
og fellur vetrar laukinn á
og breiðir kalda klæðið þitt
á kofa-þakið mitt.
Eins langt og augna-sjón mín sér
þinn saumlaus hjúpur þaninu er,
uns flóka-loftið fellir af
þitt fanna hvíta traf.
Þú komst að ofan ógnar hátt,
og yfir dílótt hauðrið lágt
þú hvelfir helgum hreinleiks-skjöld,
svo lieið, en grimmdar köld.
Þú móður jörðu flúðir frá
í frosti’ um rnorgun, gufa blá;
þú snérir heirn eitt 'hríðar-kvöld,
svo lirein, en grimmdar-köld.
IIVÍTA S UNNA.
Hann yflr lionum ensku les
og alltaf segir landinn „yes“.
Hans kona’ um skrá-grat skrækir inn:
,,Æ, skilurðu nokkuð, gói minn ?“
F R É T T I lt.
ÓTLÖND.
— England. Gladstone hélt ræðu
a laugardaginn, og komst meðal ann-
ars svo að orði, að nú væri það mik-
ill léttir fyrir frjálslynda flokkinn, að
þeir ættu nú eftirleiðis að eins við
einn mótstöðuflokk að berjast, aftrhalds-
flokkinn (Troy-fl.); ríkisheildar-flokkr-
inn (Unionists) væri nvi horflnn úr sög-
unni og runninn saman við aftrhalds-
flokkinn. Það mætti þakka lireinskilni
Hartingtons, að á þessu væri nvi ekki
lengr neinn vafi.
— Alls einu þingmannsefni hafa
aftrhaldsmenn komið að nýlega við
auka-kosningar í Englandi; en það var
í kjördæmi, sem heyrði þeim til áðr.
— Gladstones-liðar-fullyrða nú, að
við almennu kosningarnar, sem í hönd
fara nú bráðum, muni Parnells-flokkr-
inn ekki koma að þingmönnum í meira
en 4 kjördæmum á Irlandi.
— Bismarck hnignar nú mjög að
heilsu. Ekki segist hann framar taka
að sér ráðgjafa-störf, þótt á sig yrði
skorað. Til þess hafi hann enga heilsu
framar. Hann kveðst, meir að segja,
ekki ætla að mæta á þingi í vetr,
nema því meira á liggi.
— í Sínlandi hefir um tíma verið
uppreisn eðr óeirðir og hefir tilefni
þeirra verið trúar-ofstæki og ofsókna-
fýsn gegn trúboðunum kristnu og þeim
Sínverjum, er hafa snúast látið. Stjórn-
in liefir reynt að bæla óeirðirnar niðr,
og sendi 4000 lvermenn gegn uppreisn-
armönnum, en stjórnarliðið beið ósigr.
Grimd og villidýraháttr uppreistar-
manna hefir keyrt vvr hófi fram. Hafa
þeir pyndað menn til dauða, skorið
tungu vvr prestum lifandi, opnað svo
búkinn og dregið vvt innyflin. Er það
engu líkara en aðíerð kristinnar kyrkju
á miðöldunum við „villumenn". Börn
liafa þeir brytjað í spað og steikt við
eld. Nunnur drógu þeir úr klaustrum,
nauðguðu þeim fyrst og lömdu þær
svo í hel. — Frá Tien-stin (hafnarbæn-
um austr af Peking) hefir verið sent
hjálparlið, 0000 manns, til höfuðborg-
arinnar, því að gegn henni kváðu upp-
reistarmenn nú halda. Inn mesti voði
þykir búinn norðrálfumönnum í Sín-
landi, því að stjórnin virðist magu-
laus, ef eigi viljalítil, til að vernda þá.
BANDARÍKIN.
— Jarnbkautab-ran eru að tíðkast
í meira lagi í Bandaríkjunum. Fyrir
skömmu var vagnlest rænd milli Chic-
ago og Milwaukee, og í gær var ákaf-
lega djarft rán framið á vagnlest skammt
frá St. Louis.
— Bandaríkin hafa gert verzlunar-
samning við Hawaii, þannig, að'full-
komin verzlunareining verðr með þeim.
Tekjur Hawaii af tollum af vörum að-
fluttum frá Bandar., liafa undanfarin ár
nuinið um $40,000. Þessar tekjur missa
eyjarnar, en þeim bætist það upp við
það, að þær sleppa við allan toll af
sykri því, sem þær selja til Bandar.
Apache-Indíanabnir í Arizona eru
i vígamóði; hafa drepið nokkra livíta
menn. Herflokkr lítill hefir verið sendr
gegn þeim.
CANADA.
— Sir Alex. Campell, fylkisstjóri
í Ontario, hefir fengið niðrfallssýki,
er alveg máttvana orðinn í öllum niðr-
kroppnum. Hálft í hvoru viðbúið að
hann megi til að segja bráðum af
sér. En ráðgjafar hans hafa beðið
liann að gera það eigi að svo stöddu,
því að hann er mjög vel látinn.
Ef hans missir við bráðlega, er
búizt við að Carling, sem nú er sam-
bands-ráðherra akryrkju og innflutn-
ingamála, muni verða fylkisstjóri í
Ontario, og láta báðir flokkar hér í
Canada sem þeir fagni því, með því
að hann þykir vita-ónýtr ráðgjafi og
flokkr hans mundi verða feginn að
losna við hann.
. — Rannsóknar-nefndin í máli Mer-
cier-stjórnarinnar hefir tilkynt fvlkis-
stjóra Angers, að hún muni geta sent
honum skýrslu sína 10. þ. m. Það er
fullyrt nú fastlega af ýmsum, er þykj-
ast vita, livað þeir eru að fara með, að
nefndin hafi komizt að þeirri niðrstöðu
að stjórnin sé sýkn saka, Orð leikr og
á því, að Angers muni ætla að leggja
niðr véldin, af því að nefndin vilji sýkna
ráðgjafa hans; en flokksmenn hans (con-
servatives) neita því.
— Royal, fylkisstjöri í K-V.-fylkj-
unum, hefir stefnt saman þingi fylkj-
anna 10. þ. m.
ÖLDIN.
Oldin á nú ekki nema mánuð eftir
af fyrsta ársfjórðungi sínurn. Hvern-
ig hefir lienni byrjað þessa stund>
sem af er? Vér trúum ekki á laun-
kofa-pukr, og leggjum því ekki minnstu
dulur á að lofa öllum að vita, nákvæm-
lega eins og er, hvernig oss gengr.
Vér mundum fyrirverða oss fyrir, að
lýsa hátíðlega yfir því, að vér hefð-
um „yfir þúsund bona fide áskrif-
endr“, og verða svo sjálfir að sýna
svart á livítu eftir árið, að ekki nema
svo sem 4—500 heíðu borgað blaðið.
Vér köllurn ekki þá menn „b o n a
fide áskrifendr", sem aldrei borga blað-
ið. Vitaskuld sendum vér vikulega út
svo hundruðum skiftir númer af blað-
inu til sýnis, en ekki langa hríð
sömu mönnum, nema þeir k a u p i blað-
ið. Og vér teljum ekki slík útsend
nr. með, er vér skýrum frá kaupenda-
tölu blaðs vort. Eti vitaskuld teljum
vér þau með, er vér gefum auglýsend-
um nákvæmaskýrsluum útbreiðslu
blaðsins, enda fá þeir, er þeir óska,
staðfest vottorð frá þeim, sem Öldin er
prentuð lijá, um ujipiag hvers einasta
tölublaðs hennar.
Virkileg kaupendatala blaðs vors er
nú í dag 1. Þec. þannig:
í Winnipeg ,...98
- West Selkirk ...12
- Kýja íslandi ...35
- Argyle-nýlendu ...25
- Annarsst. í Manitoba 19
Alls í Manitoba 189
í Assiniboia
- Alberta
- British Columbia... ,...10
Alls í K. W. fyikj. 44
1 Ontario . 3
Alls í Canada
í North Dakota .. 93
- Minnesota
- Utah
- Washington .. 14
Annarsst. í Bandar. . .. 15
Alls í Bandaríkjunum.... 106
A íslandi..................... 21
Annarstaðar í Korðrálfu ........ 4
Alls í Bandaríkjunum.... 106
A íslandi..................... 21
Annarstaðar í Korðrálfu ........ 4
Kaupendr alls... 427
I þessari títlu eru moðtalin skifti- j
blöð (til annara blaða—alls 20), en ek ki
fríblöð til auglýsenda né heldr blöð,
sem send eru út frítt til sýnis.
Þetta er, eftir 8 vikur, meiri tala
borgandi kaupenda, en nokkurt annað
ísl. blað hér hefir náð á öllu fyrsta ári
sínu.
Að því leyti er þetta svo efnilegt
og gleðilegt, sem vér getum frekast
eftir vænzt, og líf og áframhald blaðs-
ins ætti að vera trvgt nú að öllu skap-
legu.
En hins vegar liefir fjöldi kaupenda
vorra að eins borgað blaðið um einn
ársQóröung, sjálfsagt meðfram fyrir það,
að þeir hafa lagt trúnað á það sem
nokkrir Öldinni miðr velviljaðir menn
liafa skrifað út um allar nýlendur og
prédikað rækilega á bak við oss, að
það kæmi aldrei út nema fáein nr. af
Öldinni, og því væri ekki leggjandi á
hættu að borga lieilan árgang af henni.
Vitaskuld nægir þetta, sem inn kemr
fyrir blaðið, til að borga pappír og
prentkostnað þess, og það verðr að sitja
í fyrirrúmi fyrir öllu öðru. En eins og
hver getr reiknað út, er það sem af-
gangs verðr, lítið til að fæða og klæða
þá sem vinna aðblaðinu. Auglýsinga-
tekjur blaðsins eru litlar enn, sem nærri
má geta.
Vér teljum víst að þeir sem unna
„Öldinni", vilji gjarnan vita, að þeir
sem að lienni vinna þurfi hvorki að
svelta né frjósa. Og því vonumst vér
svo góðs til kaupenda vorra, að þeir
liðsinni „Öldinni" með þrennu móti:
1. að þeir, sem eigi hafa borgað
nema fyrir 3 eða 6 mánuði, borgi fyrir
nýjárið fyrir allan árganginn; blaðið
verðr þeim líka sjálfum ódýrara með
því móti.
2. að þeir reyni að fá aðra, sem
enn liafa eigi keypt blaðið, til að kaupa
það.
3. að þeir, sem eiga hægt með, út-
vegi „Öldinni" auglýsingar. Vér skul-
um senda hverjum, sem hjálpar oss í
því efni, eyðublöð undir auglýsinga-
samninga, og gefa þeim prósentur af
auglýsinga-borguninni. Og það skal
ekkert mínka lesmálið í blaðinu fyrir
það; því að vér getum bætt það upp
með aukablöðum, ef oss bætast auglýs-
ingar að mun.
Ef kaupendr vorir hlynna vel að
blaðinu með þessu móti, vonum vér að
oss takist að geta stækkað blaðið.
Það hafa ýmsir talað um, að „Öld-
in væri smávaxin, en letrmergðin á
henni er miklu meiri en pappírsstærð-
in bendir á. En löngun höfum vér til
að stækka hana, og ef kaupendr vorir
að eins verða oss hjálplegir með að
| auka útbreiðslu hennar, ætti það að
geta tekizt jafnvel á þessu ári.
Vér skulum geta þess, aðvérgetum
látið alla fá blaðið frá uxophafi; en ann-
ars getr hver fengið þaðfráþeim tíma,
sem hann vill.
Allir kaupendr vorir, sem nu eru
eða verða orðnir fyrir nýjár, og hafa
borgað oss h e i 1 a n árgang, skulu fá ó-
keypis frá „Öldinni" dálitla hátíðagjöf,
sem nokkurt verð er í.
Utijefendrnir.
EFTIRSKRIFT.
Rétt í því vér lokum blaðinu sja-
um vér tilnefningarnar til bæjarstjórn-
ar, sem fóru fram í dag. — Til bæjar-
stjóra (Mayor) vóru þeir tilnefpdir:
Taylor og Macdonald. — Til bæjarfull-
trúa í 3. kjördæmi: Dr. Dalgleish, G.
H. West, J. Fletcher og Josuah Call-
way. Sá síðastnefndi ætti ekkertatkv.
að fa. — í 4. kjörd.: James Penrose og
R. AV. Jamesson. Arni Friðriksson var
ekki tilnefndr! — 1 4. kjördæmi leit-
ar J. Callaway kosningar sem skóla-
nefndarmaðr á móti P. C. Mclntyre
I Vonandi Mr. McJntyre fái hvert ein-
; asta íslenzkt atkv. þar. Sé það land-
I hreinsun að losna við Mr. Callaway úr
bæjarsijórn, væri það ósvinna að fá
h a n n í skólanefnd.
«