Öldin - 06.01.1892, Qupperneq 1

© «i»
ÖLDIIí, an Icelandic Weekly
Record of Current Eventa
ind Contemporary Thougbt.
Subscr. Price $1,50 a year.
Oi.afsson & Co. Publishers.
Advertising Rates:
1 incli single eolmnn:
1 montli; 3 mo’s; ö mo’s; 1 vear
$1,00; $2,50; $4,50; $8,00.
Adr.: Box 535, Winnipeg, Man.
I. 14.___
Vantar þig
núxner í „01d:na“, eitt eða tleiri 1
Ef svo or, láttu oss vita það með
bréfspjaldi. Oss er ánægja að bæta
úr því ókeypis.
Xýársgjöíin
verðr fullprentUð í þessari viku og
send út með næsta blaði.
Heilan ársfjórðuiig
af „Öldiuni“ (Nr. 1—13, Oct—Dec.
1891) fá nýir kaupendr, sem borga
$1,50 fyrir Öldina til úrsloka 1892,
alveg ókeypis, ásamt ,,Nýársgjöfinni“. j
F II É T T I E.
ÚTLÖND.
— Svía-kojídKGk liggr í inflúenza;
krónprinzinn hetir tekið við ríkisstjórn
á meðan.
— „Aisyssinia", eimslcip Quion-lín-
unnar brann upp á Atlantshafi utn j
miðjan l'. m. Þýzkt eimskip, „Spree“, j
bjargaði farþegum öllum og skipshöín. I
— Sbndiherra Bretastjórnar í Tyrk-
landi, Sir AV. A. White, andaðist fyr-
ir liðugri viku í Kaisersltof í Berlín.
— Hertoginn af Oonnaught, þriðji
sonr Victoríu drottningar, og prinz
Cristian af Schleswig-Holstein-Sönder-
burg, vóru á fuglaveiöum saman á
eynni Wight fyrir fám dögum, og vildi
þá það slys til, að hertoginn skaut
annað augað úr Christian prinz.
— Matvælasviií gerast nú svo tíð
í Rússlandi, aö undrum sætir. Nýlega
keyx>ti stjórnin 300,000 pd. af maisméli j
til aðútbýta því meðal þurfandi rnauna )
í Libau. Þegar til kom reyudist alt |
mélið mjög svo blandað krít, kalki ]
og öðrum slíkum efnum.
— Inn nafnkendi pólski sagnritari
Vladislav Smolensky er tekinn fastr
ásamt fjölda pólskra embættismanna
og bænda. Bendlaðr við samsæri.
— Freppel byskup, forsprakki
kyrkju-iiokksins á þingi í Frakklandi,
fór veg allrar A'eraldar 22. f. m. Má
frjálslyndum mönnum og öllum þjóð- ,
valdssinnum þykja landhreinsun að
honurn, því að hann var eitraðr ó-
vinr þjóðveldisins og alls frelsis.
_ Uppreistin í Kínlandi heldr á-
fram, og veit.ir ýmsum betr. 40 fransk-
ir foringjar kváðu stýra ber uppreist-
armanna.
— Jorge íSIontt, aðmíráll, varð 25.
f. m. forseti þjóðveldisins i Chili. Var |
það hátíðlega kunngert þann dag um |
alt ríkið. Við hátíðahaldið í höfuð- j
borginni vóru nærstaddir allir sendi-
herrar útlendra ríkja þar i landi,
nenia „írski Patt“ Egan, sendiherra
Bandarí kjanna.
— I Taubring í Bæjaralandi dó hér
um daginn frú Pröbste, 41 árs gömul;
hana vissu menn þyngsta konu og
hezt í lioldum í norðrálfu. Hún óg
500 pd.
— Guy nE Maupaissant, franska ;
skáldið nafnkunna, reyudi að fyrirfara
sér í fyrri viku. Er geðveikr.
— Alexandek Kieli.and, norska
skáldið, hefir fengið borgmeistara-emb-
ættið í Stafangri.
— Bismarok gamli hafði James Gor-
don Beunett, eiganda blaðsins „Nevv
York Herald“, í boði sínu um jólin
á Friederichsruhe.
WINNIPEG, MAN., MIÐKUDAG, 6. JANIJAR.
— Einn af nafnkendustu blaða-
mönnum samtíðarinnar er nýdáinn.
Hann hót Albert Wolff og var þýzkr
rnaðr, en kom ungr til Frakklands,
og nam svo vel franska tungu, að
hann þótti rita hana manna bezt.
Hann var einn helzti ritari í fastri
þjónustu Parísar-blaðsins „Figaro".
Hann var gyðingr að ætt og afbragðs-
gáfumaðr.
— Hertoginn af Devonshire dó 22.
f. m. 83 ára gamall. Hann var faðir
Hartingtons lávarðar, er lengi var vinr
Gladstones og talinn þá sjálfsagðr
eflirmaðr hans sem foringi frjálslynda
flolcksins. En vit af írska málinu
urðu þeir óvinir, og Hartington fylgdi
aftrhaldsmönnum að máli, og var
foringi þess flokks, er nefnzt hefir
„inir frjálslvndu ríkisheildar-menn“.
Svo hafa þcir nefnt sig til að tákna
að þeir álitu, að sjálfstjórn sú, er
Gladstone \ i 11 veita Irum, muni sundra
ríkisheiljinni. — Við dauða hertogans
tekr nú Ilartington nafn föður síns
og sæti í efri málstofu, og þykir þi
flokkr ríkisheildarmanna í neðri mál-
stofu verða freinr höfuðlaus her.
— Henrik Ibsen, norska skáldið,
heíir við orð að koma til Chieago á
sýninguna miklu að ári.
BANDARIKIN.
— Bandaríkin og Ghili hafa af
allmörgum blöðum samveldismanna
(republicans) vcrið sögð komin þá
og þegar í hár saman. l’etta hefir
farið og’ flogið um alt. Sögurnar
um lierúthúnað og herskipasending-
ar Bandar. hafa gengið fjöllunum
bærra, og flest útlend b)öð lagt
trúnað á. Vér höfum ekki trúað
einu orði af því, og því ekki fært
mikið af þessum ófriðarfréttum, því
að vér liöfuin bygt á því blaði,
sem venjulega reynist áreiðanle.gt:
The N. Y. Evening Pnnt. N ú ficú-
ir flotastjórn Bandaríkjanna lýst all-
ar sögurnar ósannar. Ekkert blað
hafði gengið jafh-ótrauðlega . fram í
að ljúga ófriðar-fregnum, eins og
N- 1 • Tnneti. J>að blað hefir bald-
i liðið í Valapariso var saklav.st, en
! að ýmsir mundu þó aðrir sekir í
árásinni, og er múl höfað á hendr
þoirn. Hins vegar upplýstist og,
að ýmsir af Bandir. herinönnum,
sem fyrir árásum urðu, höfðu verið
drukknir og gefið tilefni til upp-
i þots. — Cliili hefir boðið Bandar.
að leggja málið í gerð, og þykir
það svo sanngjarnlega boðið, að
engum dettr í bug, að Bandar,-
stjórn geti hafnað því, enda engin
tiltök að bún fengi samþykki þings-
ins, til að fara í ófrið við Ohili
út af þessu.
— En nú virðist nýtt ágrein-
ingsefni vera eftir ókljáð milli
sömu ríkja. Pat. Edgan sendi-
herra Bandaríkjanna í Chili, hefir
skotið skjólsbúsi yfir ýmsa afbrota-
menn, sem höfðu fyllt flokk land-
j ráðimannsins Balmaceda. Hafá þeir
griðastað í húsum sendiherrans. En
hann er ráðalaus með að koma
þeim af höndum sér. Því að ef
þeir fara út af lians lóð, eru þeir
rétt-tækir sem afbrotamenn. Tveir
af þessum eru almennir þjófar og
! spellvirkjar; hinir eru bara land-
| ráð.imenn og drottins-svikarar við
fóstrjörð sína, svo að þeir munu
kallaðir „pólitískir afbrotamenn“.
Nú heimtar B mdaríkjastjórn, að
þossir afbrotamenn fái að fara í
friði úr húsum Egans og burt úr
landi. Chili-stjórn svarar, sem von
ei' til, að það só ekkert vald til
í Chili, sem samkvæmt stjórnar-
skrá og landslögum lrafi leyii til
að sleppa afbrotamönnum frá rann-
sókn, sem sakaðir sé um glæpi.
— Hiram Chase heitir Indíáni af
óblönduðu kj’ni, sem nýlega hefir tek-
ið lögfræðis-próf og verið veitt múl-
flutnings-réttr við Bandaríkja-dómstól-
inn (federal court) í Omaha, Neb.
Hann er fyrsti Indíáni, 'sem öðlast
þanti rét.t í Nebraska.
ið launaðan lygara-strák í Wash-
ington, til að ljúga dagsdaglega
hevfregnum, sem liann hefir sent
blaðinu með múlþræði. Jafn-orð-
prútt blað eins og N. Y. Nation
segir um þennan fregnritara : „Getr
nokkur ábyrgðarlaus blaðrari komizt .
nær en þetta að vinna djöfulsins verk?“ j
— Ágreiningsefnið milli Bandar. j
Og Chili var aras sú er gerð var
í Valpariso á hermenn af einu
herskipi B.indar. í Chili var hafln
rannsókn móti þeirn er valdir vóru
ætlaðir að afbrotinu. En Blaine,
utanríkisráðherra Bandar., vildi með
vanalegri stórmensku heimta þegar
forlátsbón af Chili-stjórn og loforð
um hegning þeirra er árásinni hefðu
valdið. Chili svaraði, sem eðlilegt
var, að málið væri þegar tekið til
rannsóknar og yi'ði ra,nusakað og
dæmt samkvæmt landslÖgum. Þótti
líkt ú standa hér sem með morðin
á Itölum í New Orleans í fyrra.
Nú er rannsókninni lokið, og
hefir húu loitt í ljós, að lögreglu-
CANADA.
— Dr. Orton í Guelpb, hróðir Dr.
Ortons hér í Wpg.; dó 3. þ. m. úr
blóðeitrun, sem hann liufði fengið af
j arseníki úr grænlitu fóðri á morgun-
skónum sínum. Lærdómr af því er
sá: brúkið ekld morgunskó með græn-
litu fóðri.
— N. F. Davin í Regina ber Dewd-
ney ráðherra á brýn sviksemi og
heimtar burtvikning hans.
— Meredith frá Ontario og Angers
frá Quebec er sagt að verði teknir
inn í Ottawa-stjórnina bráðlega.
1 8 9 2.
— Prófessor Rudolf Falb í Wien
er nafnkunnr veðrspámaðr. Hann
liefir þegar spáð um árið í ár.
Þessa daga telr hann verða voðaleg-
asta að veðri á árifiu., 29. Jan., 28.
Febr., 28. Marz, 26. Apríl, 26. maí,
6. Sept., 6. Oct., 4. Nóv. og 4. Dec.
Næsta þessurn telr hann 12. Febr.,
13. Marz, 12. Apríl, 24. iJúní, 8. og
22. Ágúst, 21J Sept. og 20, Oct., en
1892.
eigi kveðr hann þá verða all-hættu-
lega; þá eru og þessir, sem hann
telr verða hættuminsta: 14, Jan., 11.
Maí„ 10. Júní, 10. og 23. Júlí, 19.
Nóvbr. og 10. Dec.. — Falb segir árið
1892 verði markvert og minnisstætt
að því, að á því ári verði loftlags-
breytingar svo stórkostlegar, sem þær
geta fremst orðið.
FRÁ LES30RÐINU.
Visdóms-smcellti og fró Yeiks-molar.
— Höfuðverkr. Við honum er það
oft gott rað að leggja volgan vatns-
bakstr aftan á höfuðið (á hnakkann)
og halda jafuframt fótunum niðri í
volgu vatni.
— Tannpína. Vissasta og varan-
legasta lækningin, er aö draga út
veiku tönnina. Eu menn þykjast nú
hafa fullreynt, að það megi íyrir-
byggja tannpínu, og er eini vegr-
inn til þess, að halda tönnunum vel
hreinum með því að þvo þær og
munninn iðulega úr rotnunar-varn-
andi vökva eða legi. Eit.hvert ið
bezta tannvatn er svo til búið: Taktu
25 gröm af carbolic acid, 7 drökm-
ur afboric acid, 8 gröm af th y-
mol, 20 dropa at piparmyntu-essenz,
2í drökmu aí anis tinktúru og 1 pott
af vatni. Blanda þossu saman svo af
því verði einn lögr. Taktu svo
kveld og morgna, eða eft'r liverja
máltíð, dálítið af þessum legi og
blanda fil hálfs með vatni; hreinsaðu
munhinn og burstaðu tennurnar úr
þessu.
— Rydblettir nást vel aflínimeð
því að leysa upp salt í cítrónu-vökva
| og væta blettina vel í þeim vökva,
j breiða svo líniö út uridir bert loft í
| sólskihi.
j — Blekblettum af gólfum og öðr-
| um við má ná með salti ujip leyst-u
j í ediki eða cítrónu-vökva.
FIMM HUNDRUÐIN FULL.
—o—
Á gamlársdagskveld var kaupenda-
tala „Aldarinnar" þessi (talan í svig-
um sýnir kaupendatölu eins og hún
var 1. Dec.) :
1 Winnipea(9S) 111; W.-Selkirk 12;
Nýja íslandi (35) 37; Argyle-nýlendu
(25) 36; annars staðar í Manitoba (19)
15.— Alls í Manitoba utan Winnipeg:
100. — í Manitoba með W.peg (189) 211.
r Ontario 3; í Assiniboia (3) 4; í
Alberta (25) 28; í Brittish Columbia
(16) 18. — Alls í Canada utan Mani-
toba 58.
Alls í Canada (236) 26Jt,
í N.-Dakota (93) 102; í Minnesota
(30) 37; í Wasl.i.igton (14) 17; í Utah
(14) 21; annarsst. í Bandar. 15.
Alls í Bandaríkjunum (166) 192.
Á Islandi (21) 41. í útlöndum 5.
Kaupendatalan þannig samanlögð:
Canada...........................264
Bandaríkin.......................492
ísland.......................... 4]
Útlönd............................ 5
Samtals......502
Þett-a sýnir 75 nýja kaupendr í
December-mánuöi.
Hér cru ekki meðtalin um 100
expl., sem send eru til sölu heim til
íslands og enn er óvíst um, hvað
selst af; ekki eru heldr talin hér með
biöð til auglýsenda, og ekki sá urin-
ull blaða, sem sendr er ókeypis til
sýnis sínu skifti hverjum.