Öldin - 20.01.1892, Síða 1
ÖLDIN, an Icelandic Weekly
Record of Current Events
and Contemporary Thought.
Suhscr. Price $1,50 a year.
Ouafsson & Co. Puhlishers.
LD I N.
Advertising Rates:
1 inch single column:
1 month; 3 mo’s; 6 mo’s; 1 year
$1,00; $2,50; $4,50; $8,00.
Adr.: Boi 635, 'Winnipeg.Man.
I. 16
WINNIPEG, MAN., MIÐKUDAG, 20. JANÓAÉ.
1892.
Til Otto Wathne.
(Eftir ,,Auslra“).
Þokk fyrir handslagið hlýja,
hetja, „vor brúðir í nauð“,
boðandi brautina nýja,
blessan og manndóm og auð!
Blóð vort þú vngir i æðum,
ágæti Norömanna son,
treystandi Garðarsholms gæðum,
glóandi’ af hugprýði’ og von!
Vígroða verpur á æginn,
vaknar hin dauflynda þjóð;
hvar sem þú svífur um sæinn,
syngur þú Darraðarljóð.
Kenn þú oss krókana’ að slétta,
kenn oss þá beinustu leið,
kenn þú oss kryppunu’ að rétta,
kenn oss að leggja fram skeið.
Kenn oss að skelfast ei skvettinn,
skúrin er heilsunni bót,
kenn oss að burtu þvo blettinn,
baðstofu vanþrif og sót!
Hæð þú vorn hugsýkisþunga,
hæð þú vorn einrænings dóm,
hrind af oss diðleysis drunga,
drep þú vorn harðindalóm!
Sigld’ í oss sækonungshuginn,
sigld’ í oss feðranna rnóð,
sigld’ i oss sálina’ og duginn,
sigld’ í oss víkingablóð.
Hvar sem þú hestinum ranga
hleypir um ólgandi lá,
Ólal’ á Órminum langa
oss láttu fagnandi sjá!
Vek oss, þú víkinga nafni!
Vaggi þér svalgýnl'r iorn!
Lýsi þár Lukkan í stafni!
Lúti þér Gerpir og Horn!
Kalla, svo kveði við dalir,
kemur þá liðsmannasveit;
enn byggja hlutgengir Iialir
harðsnúinn eldfjnlHr-reit!
Enn lifir afrek og írami;
enn lifir gígjunnar stal;
enn lifir andinn hinn sami ;
enn- lilir Hákonar niál.
Á Storð þegar gekk fram og geystist
„gullhjálmsins" skínandi þor,
enginn með yngling' treystist
utan hann pórólfur vor
Vasklega vígsnara garpa
veki þitt Hákonar-orð —
þess konar þjóðhetju snarpa,
er þorir að berjast „á Storð“!
Siglum hið tvístraða saman,
siglum upp holur og krík;
siglum oss gagnsemd og gaman.
gull inn á sérhverja vík!
Fram, fram.'þér Fróns lietjur allar!
Frá, frá, þú dáðleysis orð!
Fram, fram, því foringinn kallar
Fram, fram, til sigurs „á Storð“!
Siglum upp samhug í landi!
Sundur með þverúðarbónd!
Siglum, unz bróðernis-bandi
bundinn er Ægir við Strönd,
Haf þú, vor hugpráði Wathne,
heiður og þakklætis-yl;
lif þú, svo landið vort’batni,
lif meðan ísiand er til!
Mat.th. Jochumson.
fréttir.
ÚTLÖND.
—- Hkbtoginn af Clakence, Albert
Vict.or, elzti sonr prinsins af Wales,
og því væntanlegt konungsefni vort,
andaðist 14. þ. m.
— Manning kardínáli í Lundúnum,
einhver merkasti preláti kaþólsku
kyrkjunnar, andaðist sama dag.
Lslands-fréttir.
Eftir „Austra".
— f Kinar Sigukdsson bóndi á Eyj-
ólfsstöðum á Völlum andaðist 16. Oct.
f. á. 56 ára gamall,
— Bisdindið. Á Vestdaiseyri (við
Seyðisfj.) hefir verið Good-Templar-
stúka og IJnglinga-stúka. Núereinn-
ig stofnuð stúka og Unglinga-stúka á
Seyðisfjarðaröldu. Auk þess er gamalt
bindindisfelag í hreppnuin.
— Sí i-dveiði afbragðsgóð í Rey'ðar-
firði. Þar eru mi 6 síldveiði-útgerð-
ir, sem reka veiði: 2 á Otto Wathne;
Randolph og Clausen, norskir menn,
1 ; 3 eru íslenzk eign; af þeim a
Tulinius konsúll eina; Jon Magnússon
kaupm, og faktor hans Fr. Möller
aðra, en þeir svilarnir Eiríkr Bjarn-
arson á Karlskála og Hans Beck á
Sómastöðum þá þriöju. Allar þessar
útgerðir hafa fengið mikla síld, enda
er fjörðrinn allr fullr af henni (10.
Nóv.). Wathne hafði um þetta leyti
4 gufuskip í förum. Kaupgjald sild-
veiðimanna í Reyðarfirði er um þetta
leyti 4 kr. á dag, eða 3 kr. og fæði
og húsnæði, og þó hörgull á fólki.—
Imsland kaupinaðr (norskr) hefir afl-
að talsverða síld á Mjóafirði.
— Svo MtKiLD smáfiskr fékst i síld-
arnætrnar á Reyðarfirði, að menn
komust ekki ytir að hirða hann!
Tíu w'tsundik skippunda af (salt)-
fiski vóru fluttar til útlanda af Seyðis-
firði 1891;
— f 5. Nóv. f. á. andaðist Sigurðr
Ingimundarson hreppstjóri á Fagrhóls-
mýri í Austr;Skaftafellssýslu. — II.
Nóv. andaðist Þorsteinn bóndi Bjarna-
son að Skaftafelli í sömu sýslu.
— Gufuskipafekðiknaií einlægt milli
austljarða og Noregs. Auk gufuskipa
Wathnes hafa þeir Jón Magnússon og
Möller á Eskifirði fengið gufuskip til
að sækja síld þeirra, og þeir Tuli-
nius og Eiríkr á Karlskála og Hans
Beck annað gufuskip.
— A Eyjafirði var og góðr sildar-
afli. Þar á Wathne útgerð. Hann
sendi þangað eitt gufuskip, og tók
það íullan farm síldar, en varð þó
að skilja eftir urn 800 tn. frá ýmsum
síldarúthöldum þar.
Akafleg sn.ioviðiíi gengu fyrri
hluta December, svo að naumast var
fært bæja milli í Seyðisfirði nema á
skíðum; á milli Héraðs og Seyðisfj.
urðu litlar samgöngur allan þann tíraa
fyrir ófærð og illviðrum. Jarðlitið
varð og sumstaðar í suðrfjörðum og
skáru menn lömb af heyjum aí ótta
fyrir höröum vetri. En 17. Dec. var
þó komið þiðviðri með miklum sunn-
anstjrmi og hellirigning.
— Gufuskipsferðir. Útgerðarmenn
norsku gufuskipanna „Dido“ og „Vaa-
gen“ frá Staíangri hafa lústráðið að
halda uppi stöðugum og fastákveðn-
um gufuskipaferðum milli norðrlands
og austrlands á íslandi og svo útlanda
frá 1. M arz þ. á. (1892) og frarn á
haust. Skipin eiga að ganga, að minsta
kosti annaö, og ef til vill bæði, einu
sinni í mánuði; hefja hverja ferð frá
Kaupmannahöfn (þar er Thorarinn
Tulinius, sonr Tulinius konsúls á Eski-
firði, afgreiðslumaðr þeirra) og koma
i
við í Noregi og Skotlandi; þaðan upp
til Beri f arðar, Fáskrúðsfjarðar, Reyð-
arfjarðar með Eskifirði, Norðfjarðar,
Mjóafjarðar, Seyðisfjarðar, Vopnaf]arö- j
ar og Eyjafjarðar — og svo til baka.
— Póstgöngurnar milli Islands og
Skotlands verða í ár þannig. Skipin
fara á leið til íslands
frá Granton til Eskifjarðar til Rvíkr
21. Jan. 28. Jan.
6., Marz )) 14. Marz
25JApríl I. Maí*
9. Maí 15. Maí 26. Maí
7. Júní 13. Júní*
4. Júlí 8. Júlí 23. Júlí
16. Júlí )) 23. Júlí
21. Ágúst )> 21. Ág.*
10. Sept. 14. SejJt 21. Sept..
3. Oct. )) 11. Oct.
12. Nóv. 21. Nóv.
*) í þessum ferðum fer póstskip- j
ið frá Revkjavík til ísafjarðar og Vest- j
ijarða og til baka aftr.
nb. Þær ferðirnar, sem skipin koma j
á Eskifjörð, koma þau og á helztu
hafnir með ströndum fram.
Fbá Islandi kemr póstskip til Skot-
lands (Granton) þessadaga: 11. Febr.;
27. Marz; 20. Maí; 17. Júní*; 2. Júlí;
12. Ágúst*; 3. Ágúst; 15. Sept.; 16.
Oct.*; 25. Oct.; 6. Dec.
*) I þessum ferðum kemr skiv»ð j
úr strandferð kring um Island.
FRÁ LÖNDUM VORUM
________________
Wkst Duluth, Minn., Jan. 9. — !
Gleðilegt nýár fyrir „01dina“ og alla j
skiftavini hennar.
Tíðin hefir mátt heita ágæt fram i
til ársloka; í Desbr. oft. frostlítið eða j
frostlaust; síðustu dagana af mánuð- I
inum féll snjór svo varð sleðafæri; j
en það sem af er þessum mán. heíir .
verið meira frost; mest liefir það ver- j
ið 24 gr. fyrir neðan zero.
Það hafa gengið hér mikil veikindi
er læknar kalla La Grippe, þótt
mönnum skáni annan dag þá eru þeir
aftr lakari liinn daginn.
Hér dvaldi um jólin einn landi vor
Mr. Thorgrímr Arnbjörnsson frá Gray-
ling, Crawford Co., Mich. Hann er
búinn að vera þar í 10 ár. Ekki eru j
fleiri landar í þeim bæ en hann og j
skykþulið hans. Hér fór hann á milli j
landa sinna til að kynnast þeim og í
svo til að sjá plássið; gæti verið að j
ekki væri langt frá húga lians að I
flytja hingað, ef vel léti í ári með J
vinnu, en enn þá er það óráðið.
Við vórnm að lyfta okkr dálítið j
yfir ið daglega strit um jólin og nýár- j
ið. í Duluth var lialdin skemtisam- j
koma á annarsdags kveld og mun þar
hafii verið góð skemtun. Á gamlárs- j
kveld var haldin hér jólatréssainkoma j
fyrir börn tsl. í W. D. Það var skot- 1
ið saman nokkrum dollars til að kaupa
muní og svo var jafnað niðr á milli
barnanna, svo öll fengu sinn hlut,
hvort sem þau gátu komið á sam-
komuna eða ekki. Tala barnanna var
26, sem gjafir fengu. Að óðru loyti
hermdum við inir eldri eftir löndum
vorum, sem vanir eru að halda skemti-
samkomur. Við höfum svo oft lesið
það í blöðunum. Það er því ekki
þörf að telja það hér, sem fram fór;
að eins skal þess getið að samkom-
an byrjaði kl. 8J um kveldið og stóð
til kl 6 á nýársdagsmorgun. Mr. Þ.
Arnbjörnsson var á samkomu okkar
cg tok góðan þátt í skemtuninni.
Hann kom hér fram meðal ianda sem
prúðmenni. Heimleiðis fór hann á
nýársdagskvöld. Hér er nú lítið um
bæjarvinnu á þessuhi tíma; helzt
cord-viðar högg og sögun. 6 verk-
stæði renna hér í vetr og er það
stórum mun betra en í fyrravetr.
þott það fullnægi ekki allra þörf sem
lifa hér. Af 24 ísl. karlmönnum, sem
lifa hér í W. D., hafa 8 vinnu á
verkstæðum, 2 við útkeyrslu, 1 við
alm. verzlun, 1 við fatasölu, 1 við
bókband, 1 við mjúlkrsölu, 2 við cord-
viðarhögg, og svo sumir hinna smá-
hlaupavinuu. Það eru því meiri lík-
ur til að landar bjargist hér allvel
af fvrir þennan vetr.
— Lundar P. O., Man., Jan. 14,—
Hr. ritstjóri! Það er langt siðan
nokkuð hefir heyrzt úr þessari ný-
lendu í blöðunum, og því vil ég senda
þér fáeinar línur í „Oldina", þótt
ekki sé héðan nein stórtíðindi. —
Tíðin er alt af góð; auðvitað nokk-
uð liörð frost, hæst 32 stig á Réaum-
ur (o: 40 stig undir zero á Fahren-
heit), en lítill er hér snjór.—Heilsufar
mánna er alment gott; hefir hér að
eins dáið eitt barn síðan í fyrra vetr.
— Efnahagr flestra er hér allgóðr,
enda bætti mikið úr skák, hvað vinn-
an var góð á síðastliðnu sumri. Héð-
an úr nýlendunni vóru ma-gir í vinnu
alt sumarið, en sumir fóru í vinnu
þá er sláttr var úti. — Innflutnixgi
liingað til nýlendunnar er það helzt
af að segja, að 2 fjölskyldur frá Dakota
fiuttu hingað í sumar og bygðu sér
íveruhús. Nokkrir hafa tekið sér lönd,
en hafa eigi enn reist sér hús. Ný-
lendan byggist nú óðum þrátt fyrir
allar hrakspár sumra Ný-Islendinga
— Veiízlun er hér fremr dauf, eins
og nærri má geta, svo langt frá mark-
aði. Hér í nýlendunni verzla 2 kaup-
menn, annar frauskr, hinn enskr; þeir
liafa mikla verzlun. Sá franski selr
mest fyrir peninga, og svo fyrir fisk,
þeim sem hann hafa: 4 cts. pd. af
hvítfiski, og pikkur 21 cts. pundið,
Sá enski tekr allar vörur, sem menn
hafa; smjör tekr hann a 18—20 cts.;
sokkaplögg 35—40 cts., vettlinga 25—30
cts.
Nú eruin við farnir að gera okkr
góðar vonir um að jarnbrautin
komi áðr en langt um líðr, og yrði
nýlendunni það ákaflega mikill hagn-
aðr bæði með verzlun og fieira. —
Skóli er kominn hér einn á fót;
gengu börn á liann í sumar, en í
vetr hetir engin kensla verið á hon-
um. — Prestlausir erum við enn
sein komið er, og óvíst hvort breyt-
ing verðr á því að sinni. — Póst-
iiús eru 2 hér í íslenzku bygðinni:
Cold Spring P. O. og Lundar l’. O. —
Burtferðahug heyrist lítið getið
nm hér í fólki, og er það ólíkt því
sem kvað eiga sér stað sumstaðar í
Nýja íslandi, þrátt fyrir allar þeirra
góðu framtíðarvonir. — Gardávextir
vóru hér í meðallagi í haust, en
hey bænda eru með meira móti,
enda skorti hér ekki gras og tíðin
in hagstæðasta, en bleytan var inikið
til fyrirstöðu, einkum frainan af sumr-
inu. — FisKAzr hefir töluvert hér í
liaust og fram eftir vetrinum, mest
pæknr og pikkur; hvítfiskr kvað vera
með mesta móti, en landar hafa ekki
stundað hann til muna enn sem kom-
ið er. — Nú ætla ég ekki að orð-
lengja þetta frekara að sinni, en vís
er ég að seuda „Öldinni“ lfnu aftr
síðar, þegar eitthvað verðr til efnis
Á lft avatnsnýlkndubúi.