Kvennablaðið - 12.12.1903, Side 1

Kvennablaðið kosl-
ar x kr. 50 au. inn*
anlands, erlendis 3
kr. (60 centsvestan-
hafs). verðsins
borgist fyrirfram.en
»/3 fyrir 15. jtílí.
♦
Uppaogu skrifleg
bundin við ara
mót, ógild nema
komin sé til tit -
gef. fyrir 1. okt.
og kaupandi hati
borgað að fullu.
9. ár.
Reykjavík, 12. desember 1903.
M 12.
Hjúkrun sjúklinga á heimilunum.
Eftir frk. Kjær, fyrir Kvbl.
* III.
SjnkliiiK-uriiin er þveg'inn.
Sjúklingurinn er þveginn á hverjum morgni
um andlit, háls, hendur og handleggi. Vatnið,
svampinn og handklæðið mega ekki aðrir brúka,
og það verður að vera geymt á vissum stað í sjúkra-
herberginu. Hárið er burstað og greitt, en efsjýkl-
ingurinn er kvenmaður, þá er hárið skilið aftan í
hnakkanum og fléttað í sína fléttuna í hverjum
vanga. Þá má grciða það og flétta, án þess sjúkl-
ingurinn þurfi að setjast upp. Einu sinni í viku
verður að kemba það upp úr spritti, til þess að
hreinsa úr því ryk og væringu. Tennurnar eru
burstaðar með tannbursta og munnurinn skolaður
úr volgu vatni. Jafnan skal þvo sjúklinginn vand-
lega eftir að hann hægirsér eða kastar af sér þvagi
með sjúkravatti (hreinsaðri baðmull), sem svo er
fleygt á eftir. Sjúklingum, sem lengi haia orðið
að liggja á bakinu, hættir oft til að fá legusár,
því verður að þvo sitjandann á þeim vandlega
með köldu vatni daglega til að styrkja hörundið.
Eins verður að fara með hælana, sem oft eymast.
Ef legusár koma þrátt fyrir alla varkárni og góða
hirðingu að aftanverðu eða á hælum, þá verður
að segja lækninum það, þegar í stað, og setja loft-
kodda eða vafhárskodda með gati í miðjunni und-
ir sjúklinginn, þannig, að sárið sé yfir gatinu á
koddanum. Við hælana má á sama hátt brúka
litla baðmullarhringi, sem eru bundnir fastir.
Mjög hressandi er fyrir sjúklinginn að hrygg-
urinn og handholið sé við og við þvegið úr spritti.
Bezt er að gera það um leið og nærfötum er skift.
Smámsaman þarf að þvo fætur sjúkl. Ef hann
má ekki sitja uppi meðan hann fær fótabað, þá
er vaxdúkur breiddur með handklæði yfir ofan á
undirsængina, og fæturnir þvegnir með volgu sápu-
vatni. Svo eru þeir þurkaðir vel með handklæði
og vafðir vel inn í ullardúk á meðan neglurnar
eru kliptar. Hentustu fötin eru ullarskyrta, serk-
ur og nátttreyja. Það verður alt að vera vel hit-
að tfpp, áður en farið er í það. Ef sjúkl. er veik-
ur í handlegg, þá er sá handleggurinn færður fyrst
í ermina, (en þvert á móti þegar fært er úr erm-
inni), og heilbrigði handleggurinn á eftir, og svo
er skyrtunni steypt yfir höfuðið og dregin slétt
ofan yfir bakið.
IV.
Matarliæflð.
Sjúkl. verður að éta á ákveðnum tfmum. Mat-
urinn á að vera vel tilbúinn og fallega og hrein-
lega framborinn. Ef sjúkl. er lystarlítill verða
matarskamtarnir að vera litlir í einu. Það tekur
oft alla matarlyst í burtu, þegar komið er inn með
kúfíúlla diska eða skálar. Það verður að hjálpa
sjúkl. til að sitja þægilega, og er þá bezt að setja
einhvern harðan hlut, skákodda, skemil o. fl. aft-
an undir undirkoddann, sem skal reisast upp á
rönd við bakið á sjúkl. Ef hann getur ekki set-
ið undir skutlinum með matnum, þá verður að
halda á honum fyrir hann og rétta matinn fram.
Oft má fá sjúkl. til að éta meira með þvf, að
skemta honum eitthvað með gamanyrðum á með-
an á máltíð stendur, velja honum ljúffengustu bit-
ana o. s. frv. Breyta til með matarhæfið, ef það
er ekki gagnstætt fyrirmælum læknisins um ann-
an mat. Heitur matur skal jafnan berast fram
brennheitur á heitum diskum. Þó má taka und-
an, þegar sjúkl. hefir haft blóðspýju eða blóðupp-
gang, því þá á hann helzt að éta alt alveg kalt.
Handa börnum og þeim, sem ekki geta tuggið,
skal skera matinn í smábita, einkum kjöt, því það
meltist seint, ef því er rent niður í stykkjum. Ef
sjúkl. á að liggja á bakið, eða er ekki fær um að
sitja uppi, þá má gefa honum fljótandi fæðu með
glerpípu eða gummislöngu með glerpfpu á endan-
um. En auðvitað verður að hreinsa hana vand-
lega. Líka getur hann drukkið úr lítilli könnu
með vör á. Efhanner látinn drekka úr bollaeða
glasi varalausu, þá má það ekki vera nema hálft,
og sjúkl. verður þá að hafa pentudúk eða hreint
handklæði um hálsinn, af því hæglega getur farið
ofan á hann, og nærfataskifti eru svo fyrirhafnar
söm. Ef tungan er mjög hvít, þá má þvo hana
lítið eitt með volgu saltvatni. Það skerpir stund-
um lfka dálftið matarlystina.