Alþýðublaðið - 29.03.1921, Blaðsíða 2

9
ALÞYÐUBLAÐÍ9
Munið eftir hlj ómleikunum á FjáUkonunni.
ffisheppnai „tribol".
Það var ekki óalgeagt kér á
ámnum, að kaupmenn hér gáfu
yiðskiftamönnum eitthvað f kaup
bæti, ef þeir verzluðw til muna.
Sjaldan mun þetta hafa numið
icniklu verðmæti, en nóna á dýr-
tfðarárunum hefir þessi siðnr vfst
iagst niður að mesto lejrti. Þó
Siefir nokkurs konar kaupbætir
verið á boðstólum f fiestum búð-
iim hér, sem sé rógnr um Lands
verzlunina. Það góðgæti hefir
verið óspart borið fram, og auð-
vitað af einskærri umhyggju fyrir
almenningshag.
Búðir kaupmanna hafa þvf
orðið nokkurs konar trúboðshús,
þar sem alþýðu hefir verið boðuð
fcrúin á föðurlega forsjón og um>
hyggju kaupmanna. Þessi trúboðs-
starfsemi hefir borið svo góðan
ársngur, að postularnir hafa ekki
látið sér nægja að prédika í hús-
um inni, heldur hafa þeir einnig
látið Ijós sitt skfna á strætum og
gatnamótum. Ein slik prédikun
var flutt hér á hafnarbakkanum f
gær. Tók einn kaupmaður hér f
bænum þar að sér, að fræða fólk
á þvf, að hveiti það sem Lands-
verzlunin fékk utan af Iandi með
„Sterling', væri „margra ára
gamalt úrþvætti, sem mýsnar
hefðu ekki verið búuar að draga
í sjóinn".
Það vildi svo ilia til, að menn
voru þarna viðstaddir, sem vissu
að þetta hveiti kom með „Lagar-
fossi" frá Amerfku f októbermán.
sfðastl, þá ný vara, og einhver
hin bezta tegund af hveiti, sem
hingað hefir komið. Lýgin var
þvf svo eftirminniiega rekin ofan
f þenna kaupmann samstundis, að
hann þorði ekki að halda áfram
prédikuninni, en labbaði sneyptur
burtu.
Um þenna atburð er ekki getið
hér af því, að hann sé nokkur
aýlunda, heldur sem dæmi um
sannleiksást kaupmanna og ein-
Jægni, og umhyggju fyrir álmenn-
Ingshag. — Umhyggjuna þarf nú
svo sem ekki að sanna með nýj-
am dæmum, hún er alkunn af
jreynslunni.
Ef kaupmenn hér f bæ langar j
til þess að vita hver það var,
sem f þetta sinn tók sér fyrir
hendur að halda uppi sóma stétt-
arinaar, þá er velkomið að geta
nafnsins, ef þess yrði óskað.
*lh Kári.
Útborgunartími.
•—— v
Ht verk er það að vera rukkari.
Það vita þeir einir sem reyns.
Eg er nú einn af þeim, og hefi
orðið fyrir mörgu misjöfnu, sfðan
eg komst í það embætti. Það er
hvorttveggja, að því fylgir bæði
vandi vg vegur, og enginn kemst
þann veg, nema þeir, sem hafa
hendurnar fuliar af þolinmæði og
munninn Iokaðan, hvað sem þeim
kann að hrökkva af munni, sem
peningana hafa. En vegna þess
arna, mundi eg aidrei hafa stung-
ið niður penna, því það er annað,
enn þá verra, sem hrjáir okkur
rukkarana. Það er það, sem menn
alment kalla „útborgunartími",
Ekki get eg sagt með vissu,
hversu margir kaupsýslumeun eru
hér í bæ með „útborgunartíma",
en hitt veit eg, að ekki eru til
þrfr kaupsýslumenn í Reykjavík,
sem hafa útborgunartfma sam-
tfmis. Einn borgar út kl. 9—11,
annar 10—12, þriðji i*/a—3,
fjórði 2V4—3 o. s. frv. Tilbreyt-
ingar á útbórgunartíma eru ó-
endanlegar. Sá, sem ætlaði sér
að vita útborgunartfma allra
manna. f Reykjavík, yrði að búa
sér til einhvers konar A B C kóda,
og semja svo áætlun fyrir dag-
inn. Venjuiega byrja eg að rukka
kl. 9 á morgnana. Til þess að
vera nú viss um að fara ekki
ónýtisför, yrði eg að gæta að,
hverjir byrja að borga út kl, 9,
og fara þangað fyrst. Mundi eg
þá búast við, að geta fengið þar
greiddan reikninginn, það er að
segja, ef „gjaldkerinn er við“.
Einu sinni kom eg tfu sinnum á
„útborgunartfma" í eina skrif-
stðfu, en ætfð var svarið það, að
gjaldkeri kæmi mjög bráðlega.
Þeim góðu mönnum varð auð-
sjáanlega ekkert ilt af, að sjá mig
hafa talsvert fyrir að fá reikning
minn greiddan. t sfðasta sinni
þenna dag kom eg á skrifstofnna
5 mínútum eftir „útborgunartíma"»
Þá var gjaldkeri viðstaddur. Eg
framvísaði reikningnum. Gjaldkeri
sneri sér byrstur við, og spurði
hvort eg vissi ekki hvenær „út-
borgunartími" væri. Eg leyfðí
mér að segja, að „útborgunar-
tfminn* þeirra væri nærri búinn
að gera mig gráhærðan, þvf f dag
hefði eg komið tfu sinnum á
„útborgunartfma*, en aldrei feng-
ið neitt útborgað. Gjaldkerínn
svaraði þvf skömmum, og eg fór
út eins og eg kom.
Einu sinni kom eg með reikn-
ing, 2 kr. 50 au„ til einnar verzl-
unar hér í bænum. Þegar eg kom
að dyrunum, leit eg gaumgæfi-
lega í kringum mig, til þess að
sjá, hvort hvergi væri „útborg-
unartfmi*. Það var hvergi, og eg
gekk því öruggur inn, og rétti
verzlunarstjóranum reikninginn,
Hann leit á hann, og sagði svo
með dálitlum þjósti: „Útborgun-
artfmi er mánudaga í þriðju viku
hvers mánaðar, klukkan 11—12“.
Eg sagði ekki neitt, og fór út.
Mánudaginn í þriðju viku mánað-
arins ætlaði eg mér að ná inn
þessari hálfriþriðjukrónu, en af
sérstökum ástæðum kem eg þegar
klukkan var 20 mínútur yfir tóif.
Eg hitti sama mann aftur. Hann
hristi höfuðið, eins og reikningur-
inn kæmi honum ekkert við, og
sagði: „Utborgunartími eftir þrjár
vikur, sama dag, kl. 11—12“.
Nú þótti mér heldur súrt í broti,
Þetta var nú eitthvað það versta,
sem eg hafði komist í. — Eitt
sinn var eg iengi að stríða við
cinn ,heiidsala með smáreikning.
Hann borgaði út að eins 1 klst
einu sinni í viku. í 5 vikur sam-
fleytt var eg með reikninginn,
Stundum kom eg heldur seint,
og varð að bfða til næstu viku.
Stundum var heildsalinn ekld
kominn á fætur, og svona gekk
það.
Það lftur svo út sem sumir
menn haldi, að það sé alveg
bráðnauðsynlegt að hafa „útborg-