Kvennablaðið - 30.07.1910, Blaðsíða 2

50
KVENNABLAÐIÐ.
hafði þau áhrif, að eftir 12 ára tíma var
handavinna kend í 1300 alþýðuskólum,
sem fengu samtals fyrir það 100,000 króna
ríkissjóðsstyrk. Auk þess hefir síðar verið
komið handavinnukenslu á fót við háskól-
ana í Lundi og Uppsölum.
Sem dæmi þess hvaða fjárhagslega þýð-
ingu þessi aðstoð félaganna getur haft, skal
þess getið, að Husflidsforeningen« í Krist-
janíu borgaði 85 ára gömlum manni í
Hallingdal frá 1892—1903 1734 krónur fyrir
vinnu. Vinnuefnið kostaði tiltölulega mjög
lítið, en eftir umsögn fátækrastjórnarinnar
hefði hann annars ekki komist af styrklaus,
án þess að fá sveitarstyrk. Kona nokkur upp
í Þelamörkinni óf einnig böud fyrir félagið
frá 1895—1903 fyrir meira en 1000 krónur.
Af öllum föstum viðskiftamönnum fé-
lagsins, sem skifta þúsundum, liafa einir
3—4 farið á þessum tíma til Ameríku.
Kenslan í barnaskólunum
er stööugt aö veröa fjölbreyttari, án þess þó að
hún verði meira þreytandi. Það er handavinnu-
kenslan, sem bætir úr því hvað löng bóklega
kenslan er. Húnverðurþá nokkurskonar hvíld.
En handavinnukenslan ætti að breytast. Það
er ekki rétt, að börnin eyði skólatimanum í ó-
nauðsynlegt nám. Qg það er hvorki rétt né
sanngjarnt að alþýða manna sveitist fyrir að
borga þá kenslu.
Sú kensla, sem hér er átt við, eru útsaum-
urinn, fínu hannyrðirnar, sem barnaskóli Reykja-
víkur hefir tekið upp eftir katólska barnaskól-
anum í Landakoti.
Með þeirri kenslu náði katólski skólinn í
fyrstu tökum á foreldrnm barnanna hér. Að
minsta kosti ýmsum af þeim efnaðri. Pað þóttí
svo ágætt að þarna gætu litlu stúlkurnar lært
eitthvað til handanna. Og fínt varð það að
vera og fínt orð komst á skólann. Auk þess
var þar alt kent á dönsku og það var einn
stóri kosturinn i augum ýmsra foreldra; börnin
lærðu þá svo vel að bera fram dönsku.
Barnaskóli Reykjavíkur varð því að nokkru
leyti neyddur til að taka upp þá námsgrein,
sem vinsælust sýndist vera. En það voru hand-
yrðirnar. Og það gekk að óskum. Litlu stúlk-
urnar komu í hópum í útsauminn. En bæjar-
sjóðurinn, eða gjaldendur bæjarins, sem eiga
að borga brúsann, ættu alls ekki að borga
þenna útsaum. Alþýðuskólarnir eiga að kenna
alt það, sem hver maður þarf nauðsynlega að
kunna. Útsaumur er ekki nauðsynlegur, sem
skyldunámsgrein handa öllum, þvi á sú kensla
að borgast sérstaklega af þeim, sem nota hana.
En aftur á móti er viðgerð á fötum nauð-
synleg kunnátta liverri konu og jafnvel drengj-
um líka. í staðinn fyrir útsauminn ætti þvi að
kenna litlu stúlkunum að sauma og sníða sér
nærfatnað, svuntur og einföld fót. Og einkum
ætti að kenna- þeim að gera fallega við föt.
Stykkja þau fallega og stoppa og bæta. Það er
hverri konu nauðsynleg kunnátta, í hverri stöðu
sem hún er. Látum vera að útsaumur væri
kendur í framlialdsbekk skólans. En þar ætti
þá að borga kensluna að fullu. Landakotsskól-
inn tekur 4 kr. um mánuðinn fyrir hvert barn.
Hann getur þvi betur staðið sig við að kenna
fleira en það allra nauðsynlegasta.
Og skólaeldhúsið í barnaskólanum. Paðer
hreinasti gimsteinn. Ég held flestum beri sam-
an um að sú kensla sé nanðsynleg. Auk þess
hefir hún hressandi og gleðjandi áhrif á börn-
in. Telpurnar læra ýms handtök og aðferðir,
bæði við að ganga um eldhús og halda áhöld-
um hreinum, og við að búa matinn til og bera
hann fram. Þær verða fúsari til að gera það
sama heima lijá sér og hafa gaman af að sýna,
hve vel þær geti gert þetta eða liitt.
Allir barnaskólar landsins ættu að lcoma á
fót einhverri skólaeldhússkenslu. Heimavistar-
skólarnir eru sjálfkjörnir til þess. Hinir verða
að koma sér upp skólaelduhúsum.
Nú þegar ísl. lcennararnir koma af skólafund-
inum í Stokkhólmi,mábúast við að þeir flytji með
sér uógaf nýjumhugmyndumum breytingáskóla-
kenslunui. Par hafa þeir fengið að sjá, hvaða
framförum barna- og alþýðukenslan tekur ár-
lega í öllum greinum og hve langt vér íslend-
ingar erum á eftir hinum Norðurlandaþjóðun-
um í þeim efnum. Þeir finna nú vonandi nógu
áþreyfanlega til þess, að vér ísl. eigum ekki að
fagna svo fullkominni alþýðumentun eins og
menn telja sér trú um. Og þeir sjá vonandi,