Kvennablaðið - 08.10.1910, Blaðsíða 5
KVENNABLA.ÐIÐ.
77
Griisti Bei’liiig1.
Eftir Selmu Lagerlöf.
(Frh.) IJá dró majórsfrúin gluggatjaldið upp, og
benti út í garðinn.
„Er það ég, sem hefi kent þér að gráta og kveina?"
spurði hún. „Littu út, garðurinn er fullur af fólki.
Á morgun verður enginn af herrunum lengur á
Eikabæ".
„Kemur þá frúin mín aftur?“ spurði vinnukonan.
„Nei, minn tími er ekki kominn enn þá“, sagði
majórsfrúin. „Enn þá eru sveitavegirnir heimili
mitt og hálmkestirnir sængin min. En þú átt að
varðveita Eikabæ handa mér, teipa mín, meðan eg
er i burtu".
Svo gengu þær áfram. En hvorug þeirra vissi
eða hugsaði um að Marianna svaf einmitt í þessu
herbergi.
Hún hafði legið vakandi i rúminu, og ort lof-
söng til ástarinnar:
„Ó, þú hinn d^rðlegi, sem hefir lyft mér upp
yfir sjálfa mig“, sagði hún. „í botnlausri eymd lá
eg, en þú hefir breytt þvi i Paradis. Hendur mín-
ar frusu um járnklinkuna á læstu húsdyrunum min-
um, og rifust til blóðs, og tárin mín urðu að frost-
perlum á þröskuldinum að heimili minu. ískaldur
kuldi reiðinnar smaug gegnum hjarta mitt, þegar eg
heyrði hnefahöggin á bakinu á henui móður minni,
og i kalda snjóskaflinum hefði eg viljað sofa burtu
reiðina, en þá komst þú. Ó, kærleikur! þú sonur
eldsins, þú komst til mín, sem var svo freðin. Ef
eg ber saman eymd mína við þá dýrð, sem mér hefir
hlotnast með þér, þá finnst mér hún ekkert. Eg er
leysl úr öllum böndum, eg á hvorki föður né móð-
ur. Allir menn munu ætla mér ilt eitt, og snúa
sér frá mér. öott og vel! þér hefir þóknast það
8vo, ó kserleikur, því hvers vegna ætti eg að standa
hærra en elskhugi minn. Samhent og samhlíða
skulum við ganga út í heiminn. h'átæk er unnusta
Gústa Berlings. í snjóskaflinum hitti hann hana.
Látum okkur því reisa bú, ekki i háreistum sölum,
heldur í húsmaunakofanum í skógarjaðrinum. Eg
skal hjálpa honum til að vaka yfir kolagröfinni, og
eg skal hjálpa honum til að leggja snörur fyrir
skógarfuglana og hérana. Eg skal sjóða matinn
hans, og gera við fötin hans. Ó, elskhugi minn!
Eg mun syrgja og sakna meðan eg sit ein og bíð
eftir þér i skógarbrúninni, heldur þú það ekki lika ?
í>að mun eg gera, en ekki mun eg sakna auðæf-
anna, bara þin mun eg sakna, og eftir þér einum
mun eg horfa og þig einan mun eg þrá, skóhljóðið
þitt á skógarstígnum, glaðværa sönginn þinn og
sjálfan þig með öxina reidda um öxlina. Ó, ástin
min, ástin mín! alla ævna gæti eg setið og beðið
eftir þér!"
Þannig hafði hún setið, og kveðið lofsönga til
elskhuga síns, og ekki verið farin að leggja aftur
augun, þegar majórsfrúin kom.
Þegar hún var á brottu klæddi Marianna sig.
Enn þá einu sinni varð hún að fara i svarta silki-
kjólinn og þunnu dansskóna. Hún sveipaði ábreið-
unni um sig, sem sjali, og lagði enn þá af stað út
i þessa hræðilegu nótt.
Enn þá lá fcbrúarnóttin kyr yfir jörðunni, svo
hljóð, alstirnd og nístandi köld, eins og hún ætlaði
aldrei að enda. Og kuldinn og myrkrið, sem þessi
langa nótt breiddi yfir jörðina varaði lengi, lengi
eftir að sólin kom upp, og hafði gert snjóbreiðuna,
sem hin fagra Marianna lá í, að vatni.
Marianna flýtti sér frá Eikabæ til þess að út-
vega hjálp. Hún gat ekki látið það viðgangast, að
þeir menn væru reknir burtu, sem höfðu lyft henni
upp úr snjóbreiðunni og opnað bæði hjörtu sín og
heimili fyrir henni. Hún ætlaði að hlaupa ofan að
Vatni til Samzeliusar majórs. Hún þurfti að flýta
sér. Fyrri en eftir klukkustund gat hún ekki kom-
ið aftur.
Þegar majórsírúin hafði kvatt lieímili sitt gekk
hún út á hlaðið, þar sem fólkið beið hennar, og
bardaginn við herraálmuna hófst.
Majórsfrúin raðaði fólkinu alt í kringum hið
háa og mjóa hús, sem kallaðist „herraálman", þar
sem herrarnir bjuggu á efra gólfi. í stóra herberg-
inu þar, með kölkuðu veggina, rauðmáluðu kisturn-
ar og stóra útdregna borðið, þar sem keiluspilin
syntu í flóandi brennivíni, þar sem gulstykkjótt
rúmtjöld skygðu á rúmin — þar sofa herrarnir. Ó,
þeir áhyggjulausu!
Og í hesthúsinu, framan við fulla jötu, þar sofa
líka hestarnir þeirra og dreyma um æskuferðir sín-
ar. Inndælt er að m'nnast æskubrekanna glaðværu,
núna í ellihvíldinni; á kaupstefnuferðir, þegar þeir
urðu að standa daga og nætur úti undír berum
himni. Ellegar kappkeyrslunnar á jólanóttunum,
áður en skift var hestum, þegar druknu herrarnir
með ljóskerin í höndunum hölluðu sér úr vagninum
fram yfir bakið á hestunnm og orguðu blótsyrðun-
um í eyru þeirra. Inndælt er að minnast alls þessa,
af þvi þeir vita að nú þurfa þeir aldrei að yfirgefa
fullu jötuna sína og volga vatnið sitt á Eikabæ.
Ó, hvað þeir eru áhyggjulausir!
Þarna í gamla vagnskúrnum er heilt safn af
einkennilegu gömlu aktýgjarusli. Þar eru græn-
málaðir sleðar og rauð- og gulmálaðir vagnagarmar.
Þar stendur fyrsti vagninn, sem sást í Vermalandi,
unninn í bardaga sem herfang 1814 af Berencrautz.
Þar eru allskonar eineykisvagnar, með dillandi fjöðr-
um, þar eru hestakerrur, einskonar undarlegt kvala-
verkfæri, með sætið hvílandi á fjöðrum. Þar eru
allskonar kveljandi aktýgi, sem nú sjást hvergi ann-
arstaðar. Þar er langi sleðinn, sem tekur þá alla
tólf herrana. Þar er sleðinn kuldakræklunnar hans
Kristofers frænda, og gamli fjölskyldusleðinn bans