Kvennablaðið - 30.04.1918, Blaðsíða 6

30
KVENNABLAÐIÐ
ckki tiltækilegt aö leggja kapp á þann litla ullar-
dúka- ogheimilisiönað sem til er í landinu,einkum
nú, þegar útséö er um aö fá hið eftirþráða háa
verð fyrir ullina? Væri ekki ráölegra aö stjórn-
in styrkti þær fáu ullarverksmiðjur, sem til eru,
til að reka svo mikinn ullardúkaiðnað sem unt
er? Menn munu scgja að litina vanti. Er ekki
nokkur möguleiki að fá þá frá Ameriku eða
Englandi?
t Það ætti að vera augljóst að Jitill búhnykk-
ur cr að selja ullarpundið út úr landinu þótt
hægt væri, á kr. 2,00 pd„ eu kaupa meira eða
minna ónýt og svikin fataefni fyrir 20—40 kr.
meterinn. Mcnn haía ekki efni á að kaupa svo
dýr töt, sem varla halda ártð út.
Sömuleiðis ætti og mætti spinna gott ullar-
hand í spunavélunum, og selja með þolanlegu
verði í sokka, sem nú eru nær ófáanlegir. Ekki
eru litir nauðsynlegir i þá. Þar má komast af
mað sauðalitinn. Og bandið má líka nota í
næriöt, ullarpeysur á börn og fullorðna og
íleiri föt, sem nú eru ófáanleg.
J,Mjölkdroppen“.
Lesendur Kvennablaðsins muna, ef til vill,
eftir þessu nafni í Kvennablaðinu. í ferðasögu
þeirri, sem eg skrifaði í blaðið frá ferð minni
um Noreg og Svíþjóð sumarið og haustið 1904,
gat eg að nokkru þessarar stofnunar, sem þá
var tiltölulega ný, en þó svo kunn, að ýms
önnur lönd böfðu tekið upp þetta góðgerða
fyrirkomulag, sem einstakir menn eða félög
stóðu oftast fyrir, en fengu víða tíl þess meiri
eða minni styrk af almannafé.
Nú á þessum neyðar-og dýrtíðartímuni, sem
einkum kemur hart niður á kaupstöðunum.
væri ef til vill ekki óþarft að lýsa dálitið þessu
fyrirkomulagi að nýju, sem virðist vera ein af
allra beztu góðgerða ráðstöfunum, til að tryggja
lif og heilsu ungbarna fátæklinga þeirra, sem
einstakir menn, félög eða sveita- og bæjarfélög
taka að meira eða minna leyti að sér að
styrkja. Á þann hátt kemur hjálpin og styrk-
uriun þar • niður, sem hún er nauðsynlegust,
» og fyrirbyggir verstu afleiðingar skorts og ó-
hentugs viðurværis, sem af mjólkurleysinu staf-
ar fyrir börnin.
»Mjölkdroppen« eða Mjólkurdropinn, er
félag, sem stofnað var í' Stokkhólmi af
barnalækni dr. M. Blumenthal. Hann hafði um
íleiri ár verið praktiserandi læknir og sérfræð-
ingur i barnasjúkdómum, og þannig kynst heilsu-
fari og ástandi ungbarna fátækari bluta borg~
arbúanna. Honum var það ljóst að mjólkur>
leysi og ill hirðing voru undirrótin, að mörg-
um barnasjúkdómum og að barnadauðinn mundi
oft stafa af ónógri fæðu og mjólkurskorti og
hirðuleysi um þau. Átti þetta sérstaklega stað
á heimilum verksmiðju kvennanna, sem ann-
aðhvort gátu ekki gefið sér tima til að hafa
börn sín á brjósti, eða mjólkuðu ekki sjálfar,
sakir ónógrar fæðu og annara erfiðra kring-
umstæðna.
Pá var það að dr. Blumenthal sem var mjög
hughaldið að bæta úr þessu, fékk einn vin
sinn, sem hafði verið sjúklingur hans, til að
gefa 5000 kr. til að koma á fót mjólkurgjöfum
handa smábörnum á fyrsta ári, eftir nánari
reglum, sem þeir komu sér saman um siðar.
Fj’rsti »Mjölkdroppen« var þá stofnaður 13.
des. 1901 í smáum stil í fátækasta borgarhlut-
anum. Fyrir þessu fyrirtæki stóðu þá þrír lækn-
ar. dr. Blumenthal, bæjarlæknirinn Ivar Ander-
son og fátækramálaumsjóuarmaðurinn Albin
Lindblom.
Fyrirkomulagið var þannig, að leigð voru 2
herbergi og eldhús. í eldhúsinu voru sett upp
áHöld til að gerileyða mjólkina. Fyrir því stóð
útlærð hjúkrunarkona, sem svo blandaði mjólk-
ina eftir fyrirsögn læknisins mismunandi eftir
því, sem börnum þeiin henti, sem fengu hana.
Mjólkurflöskurnar voru svo settar á kaldan
stað, og 6 flöskur afhentar handa hverju barni.
Sömuleiðis voru barnaföt lánuð handa þeim
börnum sem þess þurftu sérstaklega. Blumen-
thal hafði þar sjálfur móttökutíma, eina klukku-
stund daglega, til að skoða börnin, sem mjólk-
ina fengu, skyldi sýna honum hvert barn á 8
daga fresti. Viktaði liann þau þá og athugaði
nákvæmlega, sagði fyrir um hvað mikla mjólk
þau skyldu fá, hvernig hún ætti að blandast,
hvað þau ætta að borða o. s. frv. Sömuleiðis
ef þau voru lasin eða veikluð, þá fengu þau á-
vísun á meðul eða visað til læknis til skoðun-
ar. Einnig skoðaði hann mæðurnar, hvort þær
gætu haft börnin á brjósti, livort þær væru
hraustar, hefðu næga mjólk. hefðu haft nægi-
lega fæðu o. s. frv. Hjúkrunarkonan eða »syst-
irin« Vireinsaði flöskurn^ar og sá um alt þar í
ibúðinni. Síðari hluta dagsins átti hún svo að
heimsækja heimilin, sem börnin voru frá, líta
eftii.- livernig þar færi fram og gefa góð ráð og
bendingar, þar sem nauðsynlegt væri.
Fetta fyrirtæki náði þegar áliti og vinsældum
manna. Blöðin fóru um það lofsamlegum orð-
um, og gjafir streymda að. — Börnin, sem
flest fyrst í stað voru alt of gömul, þegar þau
komu þangað, fóru nú að koma miklu yngri.
Pað sem mörgum mæðrunum féll verst við,
var að þurfa að koma með börnin á 8 daga
fresti til viktunar og eftirlits. læknisins. En það