Aftanskinið - 01.02.1906, Page 4
12
At' 1 AlvSKINlJJ
I., 1>. bl.
Niöurjöfnunin.
(Eftir Eirik viðfðrla.)
Það var helli steypi-rigning þenna dag-.
Með þvi fylgdi voöa hvassveöur. Það mátti
svo að orði komast, að ekki vteri hundi át
sigandi, því alt var I háa lofti sem fokið gat,
og flestar skepnur, sem heima voru, hnyprnðu
sig i skjóli undir hásveggjunum. Þetta var í
byrjun seftember og farin að dimma nótt, svo
alt hjálpaðist að: myrkrið, rigningin og hvass-
viðrið, enda rann Laxá áfram bráðófœrmeð
feikna miklam braða niðar, eftir sveitiuni.
Neðsti bærinn i sveitinni hót á Bálsi. Þar
bjó ekkill, að nafni Þorgrímur Hann var bá-
höldur góður og stór-ríkur, en aðsjáll þótti
nábáum hans hann vera og álitu þeir það
stóran galla á honnm, þó lók orð á þvi, að þeir
væru fleiri. Eitt barn átti Þorgrímur með
konu sinni, er var fulltíða þegar saga þessi
gjörðist, þaö var stálka er Guðráu hét. Það
var ekki laust við, að ungu piltarnir í sveit-
inni rendu hýrum augum niður að Hálsi til
Guðránar einkadóttur hans ríka Þorgríms^
hán sem var einbirni og stóð til að eignast alt
stóra báið á Háisi og jarðarskœklana uppi i
sveitinni.
Enginn árseddi þó að biðja hennar; þeir
voru bvo hræddir um, að það mundi koma
laut í bakið á þeim og hana yrðu þeir að bera
alla sína æfl. Þeim fanst það engin meining,
að láta fara þannig með það, sem Guö hafði
skapað, því ekki mundi hann, blessaður, fara
að setja spelkur við það aftur, sem hán Gunna
á Hálsi bryti; svo þeir hættu alveg við, að
hugsa til þess.
Þorgrímur var hreppsstjóri í sinni sveit
og lét mikið kveða að sér i þeirri stöðu, vildi
láta alla hlíða sér og gjöra alt sem hann stakk
upp á, hvort sem það var rétt eða rangt; en
svcitangar h-ns vura ekki þægir, enda bæítu
útsvörin ekki skap þeirra, því það mátti heita
svo, að átsvar þeirra fátæku væri eins hátt,
og þeirra, sem ríkir voru, og margir voru að
kæra, en litið var aðgjört. Þorgrfmur var eins
virðingagjarn og hann var nízkur. Svo alt
hjálpaðist að til þess, að sveitarmenn fengu
heldur óþokka til hans; en að þeim væri vel
við hann, það gat ekki gengið. — —
Dag þenna. sem hér ræðir um, þurfti Þor-
grfmur að láta fara með skjöl til hreppsnef'nd-
ar oddvitans, sem hann átti að hafa hjá sér
þangað til að þeir jöfnuðu niður um haustið,
og voru þeir vanir að gjðra það um vetur-
nætur. Honum bráð-lá á, að koma bréflnu;
hann varð að senda með það, en hver átti
að fara? Piltaruir komu heim nm kvöldið,
allir holdvotir og hálfdauðir ár kulda. »Ekki
er hægt að senda þá, því á morgun eiga þeir
að fara í fjallgöngurnar,« sagðí Þorgrímur við
sjálfan sig, þar sem hann sat frammi i stofunni
og skrifaði bréfið; »en í kvöld verð ég að
láta fara, enda er ekki svo langt hérna yflr
að Gili. Ég held nú annars, að stelpu skömmin
háu Sigga geti farið það, hán gjörir ekki svo
mikið hvort sem er, og hana má ég helzt missa
til snáninga.* Svo tók hann bréfið og gekk
inn.
Þessi Sigga var dóttir fátækra hjóna, er
voru þar í sveitinni, en höfðu flosnað upp og
börnin flutt á sveitina sitt á hvern bæ, og hafði
Þorgrímur tekið Siggu litlu, en ná voru for-
eldrar hennar dánir og átti hún þvi lítið af
vinafólki. Jú, tvo vini átti hán og var annað
drengur er Steinn hét. Þau voru bæði á fjór-
tánda árinu.
Steinn var sonnr prestslns i sveitinni, er
hót Sigurgeir, og var séra Sigurgeir nábyiis-
méður Þorgrims Hann var alment kallaður
Sigurgeir poki, af því, að sóknarbörnum hans
hans þóttu ræðurnar ekki sem beztar og fram-
burðurinn i lakara lagi. En blessaður prest
urinn fann ekkert til þess; hann þóttist hafa
veitt vel, þegar hann gat skammað einhvern
í ræðum sinum, ef hann átti eitthvað sökótt
við hann.
Séra Sigurgeír var í hreppsnefnd ár það,
sem saga þessi gjörðist. En f þeirri stöðu,
sem hinni, var hann heldur aðgjörða litill —
það er að segja til góðs. Hreppsbáum þótti
hann heidur letjandi en hvetjandi til góðverk-
anna, ef þeim var á annað borð hreyft. En
það var alt annað fyrir séra Sigurgeir ef rætt