Alþýðublaðið - 27.02.1907, Blaðsíða 3

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
7
því sem næst 2 milljónir, með-
lima. Tekjurnar vóru árið 1904
48,728,247 mörk og útgjöldin
45,703,219 mörk. í sjóði vóru
71,937,761 mark.
Væru til skýrslur frá öllum
verkmannafélögum í þessum fim-
tán ríkjum, mætti ætla að tekjur-
nar hefðu orðið 180 milljónir
marka og útgjöldin 122 milljónir.
Tekjum þessara ellefu landa
heíir meðal annars verið varið til
þess, sem hér er talið:
Til verkmannablaða. 1,618,636 m.
— ferðakostnaðar . 1,712,926 —
í atvinnuleysisstyrk 10,000,121 —
— sjúkrastyrk .... 5,057,646 —
til farlama manna . 297,694 —
— félagsstjórnar . . 6,538,941 —-
— verkfalla........ 8,103,678 —
í styrkveitinga og mentaskyni
eru veittar nærri 20 milljónir. Þó
er ekki talinn hér með styrkur,
sem veittur er til augnabliksnauð-
synja, svo sem í slysfarir, útfarir
o. s. h'v. 1 þesskonar útgjöld hefir
Þýzkaland eitt varið 1,364,700
mörkum.
Nánara yfirlit yfir starfsemiverk-
mannafélagsskaparins verður birt
við tækifæri. En hvenær kom-
umst við íslendingar svo langt,
að eiga einn liðinn í skýrslum
þessum?
>•
XJ rkynj mi.
Það hefir verið altalað um allan
heim, nú um mörg ár, að franska
þjóðin væri að ganga úr sér, eða
deyja út. Að vísu hefir fólki fjölg-
að þar jafnt og stöðugt, en það er
að þakka hjúkrunar- og heilsufræð-
inni. Manntalsskýrslurnar sýna það,
að fæðingum fer stöðugt fækkandi,
og hefir það verið Frökkum mikið
áhyggjuefni. En nýlega liafa menn
komist að þeirri niðurstöðu, með
rannsókn og samanburði á hag-
fræðisskýrslum annara þjóða, að hið
sama á sér stað hjá flestum eða öllum
þjóðum. Skýrslur, sem ná yfir 12
ára timabil, sýna, að á þeim tíma
hefir fæðingum fækkað um 15% í
Frakklandi og Danmörku, 12% í
Þj'zkalandi, 17% í Englandi, 18%
á Nýja Sjálandi, 24% í Belgíu og
Saxlandi o. s. frv. Aftur á móti
hefir Austurríki staðið í stað og
Noregur því sem næst.
Það er eftirtektavert, að þessi
afturför í manntjölguninni er mis-
munandi, eftir stéttum. Mesta sök
á þessu eiga höfðingjar, auðmenn
og iðjuleysingjar. Óhóf, sællífi og
iðjuleysi eyðileggur hreysti líkam-
ans og lífsþrótt — veldur úrkynjun.
Mest er kynljölgunin hjá erfiðis-
fólki og bændafólki. Þar er aftur-
förin lítil eða engin. Er þetta meðal
annars vottur þess, live skaplegt
erfiði og hófsemi eru ómissandi skil-
yrði fyrir þrifum og þroska lífsafls-
ins. Vinnan, sem svo margir forð-
ast og fyrirlíta, er viðhald kynslóð-
arinnar og ódáinslyf. En óhóf og
iðjuleysi er það átumein, sem mesti
voði getur staðið af, ef það nær að
grafa uin sig.
— m ■ m -------
Sýning
á iðnblöðum og tímaritum
verður haldin i Kaupmannahöfn í
maí og júní í vor. Hefir forstöðu-
nefnd sýningarinnar leigt sýninga-
hús Iðnaðarmannafélagsins (In-
dustriforeningen’s) í Khöfn.
40 JDLES VERNE.
og numið þar svo mikið, sem útheimtist til
þessa«.
»En hvernig gátuð þér smíðað skipið svo,
að ekki yrði hljóðbært um allan heim?«
»Það skal ég segja yður, Aronnax minn.
Eg hefi fengið sinn hlutann úr hverri áttinni.
Kjölurinn er smíðaður hjá Krausot í Frakk-
landi, skrúfumöndullinn lijá Pen & Co. í Lun-
dúnum, súðaþynnurnar hjá Lírd í Liverpool,
skrúfan hjá Scott í Glasgow, þéttiloftsklefarnir
hjá Sail & Co. í París, vélarnar hjá Krúpp í
Essen, stafnfleygurinn i Motala í Svíþjóð, verk-
færin lijá Hart í New-York o. s. frv. Verk-
smiðjurnar fengu þessar pantanir undir ýmsum
nöfnum, og áttu að senda hlutina á ýmsar
hafnir. En svo lét ég skip, sem ég átti sjálfur,
smala öllu saman«.
»En þá var þó eftir að laga þetta til og
setja það saman«, sagði ég.
»Já, ég setti upp verkstæði á óþektri eyðiey
úti í miðju Kyrrahafi og þar lauk ég smíðinni
á Sæfaranum, með tilstyrk manna þeirra, sem
nú eru með mér hér. Þegar við vórum búnir
að því, brendum við öllu, sem eldur gat eytt,
en köstuðum hinu í sjóinn, svo engin vegs-
ummerki sáust eftir«.
»Það hefir kostað nokkuð, skipið yðar,
get ég ímyndað mér«.
»Já«, svaraði Númi, »með öllum áhöldum
SÆFARINN. 37
einkum ritum um náttúrufræði. Meir að segja
fann ég þar hókina mína: »Um leyndardóma
undirdjúpanna«.
Loks komum við inn í aðalsalinn. Það
var stórt herbergi og prýðilegt, — fimtán álnir
á lengd og 9 álnir á breidd. Á þiljunum héngu
málverk eftir frægustu snillinga í Evrópu.
Marmaralíkneski, gerð í fornum stíl, stóðu
þar í hornunum, en lítil borð stóðu hér og hvar
á gólfinu. Borðfletirnir voru úr skygndu gleri,
en undir glerinu gat að líta fjölda hinna fá-
sénustu dýrindismuna úr riki hafsins. Þar
vóru meðal annars marmennilssmíði svo fögur,
að ég hefi hvergi séð önnur eins, og perlur
svo stórar og hreinar, að mér var hlátt áfram
ómögulegt að meta þær til verðs. Forte-píanó
stóð þar í einu horninu; það var opið, og
leit út fyrir að vera oft notað.
Ur aðalsalnum héldum við áfram fram
eftir skipinu, og varð fyrir okkur gangur með
tveimur hurðum á þilinu annars vegar. Vóru
þar tvö herbergi samhliða og var annað her-
bergi skipstjórans, en hitt sagðist hann ætla
mér til íbúðar, meðan ég dveldi á skipinu.
Ekki var það miður búið að þægindum öli-
um og viðhöfn en önnur herbergi þar á
skipinu.
Fremst í skipinu var klefi með inni-
byrgðu, samanþjöppuðu andrúmslofti, og ann-