Alþýðublaðið - 07.04.1907, Blaðsíða 1

ALÞÝDUBLAÐIÐ
FRELSl — JAFNRÉTTI — BRÆÐRALaö
MÁLGAGN VERKMANNA OG JAFNAÐARSINNA Á ÍSLANDI
7. BLAÐ
REYKJAVÍK, SUNNTJPARINN 7. APRÍL 1907.
II. ÁRR.
alÞýðublaðið
kemur út vikulega (52 tbl. á ári). Kostar 2 kr. inn-
•anlands, 3 kr. erlendis. Gjalddagi í. október.
Utgefandi: Hlutafélag í Reykiavík. Ritstjóri og
;ábyrgðarm. Pétur G. Guðmuiidsson.
Skrifstota og afgreiðsla í Austurstræti 10.
Athugasemdír
við grein Alþýðum. um fánann.
I 6. tbl. Alþýðublaðsins stend-
ur grein eftir alþýðumann um fán-
ann. Greinin er vel og hógvær-
lega rituð og frá því sjónarmiði
er ekkert við hana að athuga. Eg
geng út frá því, að ómenguð ætt-
jarðarást liggi til grundvallar fyr-
ir skoðunum þeim, er hann held-
ur þar fram og að engar aðrar
hvatir geti komið þar til greina.
Aðdáun höf. á landinu get ég, og
víst flestir með mér, tekið undir
af heilum hug. Það sem hann
segir um starf Jóns Sigurðssonar
og Fjölnismanna, mun heldur
enginn nú á tímum vilja verða
fyrstur til að vefengja í orði að
minsta kosti. En það vill oft verða
sú reyndin á, að orð og athafnir
manna eiga ekki samleið, því mið-
ur. Þarf eigi langt að leita til
þess, að sanna þetta og óheilindi
sumra þeirra, sem gengið hafa í
hroddi fylkingar síðan hinna misti
við, eru of augljós til þess, að þau
geti dulist almenningi.
Fáninn hefir nú um tíma ver-
ið einna efstur á dagskrá hlað-
anna, þótt Alþýðublaðið hafi ekk-
ert lagt til þess máls fyr en áð-
urnefnd grein birtist. Vegna þess
að ég, sem þetta rita, er alþýðu-
maður, eins og greinarhöf., en get
hins vegar ekki fallist á röksemd-
ir þær, er hann setur fram gegn
fánamálinu, þá ætla ég að biðja
Alþýðubfaðið fyrir nokkrar at-
hugasemdir við greinina, þótt ég
búist ekki við, að koma fram með
neitt nýtt, er fánanum verði til
gildis talið, þar sem aðrir, mér
miklu hæfari menn, hafa mikið
rætt og ritað um málið.
Greinarhöf. segir, að nýr fáni
geti ef til vill þýtt algerðan að-
skilnað við Dani, en við því ris
honum hugur, að því er virðist.
Mér sýnist nú reyndar miklu
fleira mæla með því en móti, að
losna Yið þá, jafnvel þótt við yrð-
um að afsala okkur tilkalli til fjár
þess, sem við eigum inni hjá þeim
og þeir þykjast leggja með okkur
árlega, eins og ómögum, þrátt fyr-
ir það, þó saga okkar sýni og
sanni, að upphæð sú (60 þús.
kr. árlega), er Danir greiða land-
sjóði, sé ekki meir en sem svar-
ar hálfum vöxtum af fé því, er
þeir rændu og drógu undir sig á
dögum einveldisins hér á landi.
Það sem einna lielzt virðist hafa
skotið Alþýðum. skelk i bringu
er fjártjónið, sem við myndum híða
við aðskilnaðinn. Er svo að sjá,
sem yfirlýsing þeirra Finns & Co.
í Lögréttu hafi vilt Alþýðumanni
sjónir. En grýla sú er ekki svo
ægileg, þegar húið er að tina ut-
an af henni tötrana, eins og hún
virðist í fljótu bragði, og væri ef
til vill, ef engin blekking lægi í
nefndri yfirlýsingu. Það er bæði
mér og fleirum hulin ráðgáta,
hvernig vitringar þeir, sem sam-
ið hafa þessa yfirlýsingu, hafa get-
að tínt saman í upphæð þá —
374 þús. kr. — er þeir segja, að
við fáum árlega úr »dönskum
sjóði«. Strandgæzlan, sem ávalt
er verið að vitna í, kostar þó ekki
nærri þriðjung þeirrar upphæðar
og þyrfti að líkindum ekki að
kosta ríkissjóð Dana einn eyri, ef
þeir hefðu þor og dáð í sér til
að verja almennilega landhelgina,
þar sem tveir þriðju sektarfjár-
ins renna nú í ríkissjóð. Hvað
þessum gjaldalið í »þarfir okkar«
viðvíkur að öðru leyti, þá sé ég
ekki betur, en við íslendingar
gætum látið okkur á sama standa,
þótt hann hyrfi algerlega úr sög-
unni, þar eð hin síðustu »tákn
tímanna« benda ótvírætt í þá átt,
að hún verði eftirleiðis lélegri en
áður, af ástæðum, sem kann að
vera reynt að láta lítið bera á, en
eru þó engu að síður sannar.
Fiskimiðin okkar verða jafnt rænd
og rupluð fyrir því, þótt Danir
sendi hingað herskip til að þjálfa
líðsmenn sína, pr>7ða(!) hafnir
landsins okkar og ldeypa af nokkr-
um fallbyssuskotum, þegar yfir-
mönnunum þóknast að hjóða
æðsta embættismanni »hjálend-
unnar« að stíga á skipsfjöl.
En sleppum nú því. Látum svo
vera, að okkur sé á einhvern hált
hagur í þvi, (sem mér og mörg-
um alþýðumönnum er þó dulinn),
að vera í sambandi við Dani á-
fram. Eigum við þá að vera svo
feimnir og auðsveipnir við þá, að
við forðumst að ympra á neinu
því, er við höldum að þeim sé
ógeðfelt eða sem kynni að koma
»við kvikuna á þeim«, eins og Al-
þýðum. kemst að orði. Ég held
ekki. Yfirleitt finst mér Alþýðum.
gera sér heldur mikið far um, að
spyrja, hvernig Dönum muni líka
þetta tiltæki okkar að vilja fá við-
urkend þjóðréttindi okkar og sem
sýnilegt tákn þess: hinn sérstaka
fána.— Alþýðumaðurinn spyr enn
fremur: Vilja Danir sleppa okk-
ur? Nei, það vilja þeir einmitt
ekki. Hver ástæðan, sem meslu
ræður hjá jieim í því efni, hvort
heldur það er metnaður, viðskifta-
hagnaður eða annað, þá er það
eilt víst, að þeir vilja halda í okk-
ur. Hví þá ekki að nota sér það
sem hezt, þá er til samninga kem-
ur milli landanna? — Alþýðum.
lofar að maklegleikum starf Jóns
Sigurðssonar fyrir fósturjörðina.
Þá var við ofurefli að etja engu
síður en nú. En hann var líka
maður, sem ekki var að fást um
það, hvernig Dönum mundi líka
rekistefna lians í því að útvega
landinu sjálfsforræði. Enginn hef-
ir verið fróðari í sögu landsins
en hann, en það má svo að orði
kveða, að tveggja alda æfiferill
þjóðar okkar sé vökvaður hlóði
og tárum hennar undan svipu