Lögberg-Heimskringla - 05.05.1960, Blaðsíða 1

Högberg - ftetmsímngla
Stofnað 14. jan., 1888 Stofnuð 9. sept., 1886
74. ÁHGANGUR WINNIPEG, FIMMTUDAGINN 5. MAÍ 1960 NÚMER 18
Half-tíræður
Gamalíel Thorleifsson
Á sumardaginn fyrsta, þ.
21. apríl síðastlíðinn, varð
hálf-níræður hinn góðkunni
merkismaður, landnámsbónd-
inn Gamalíel Thorleifsson að
Garðar, Norður-Dakota. Börn
hans efndu til mannfagnaðar
á heimili hans á afmælisdag-
inn honum til heiðurs, og
heimsótti hann fjöldi ætt-
ingja og vina, til þess að sam-
fagna honum með þennan fá-
gæta áfanga á lífsins leið og
votta honum ástúð sína, virð-
ingu og þökk. I þeim hópi
voru íslenzku prestshjónin þar
í byggðinni, séra Hjalti Guð-
niundsson og frú, og dóttir
þeirra. Er presturinn, eins og
kunnugt er, ágætur söngmað-
nr og leikur einnig vel á
píanó, og söng hann við þetta
tækifæri ýmsa ísl. söngva,
öllum viðstöddum til mikill-
ar ánægju, ekki sízt afmælis-
barninu, sem var sjálfur
agætur söngmaður á sinni
tíð, gæddur hreimmikilli og
djúpri bassarödd. Virðist sú
guðsgáfa ætla að haldast í
^ettinni, því að hún hefir kom-
ið ríkulega fram bæði hjá
hörnum Gamalíels og barna-
börnum. Sá, sem þetta ritar,
harmar það einlæglega, að
hann gat eigi tekið þátt í þess-
um ánægjulega og minnis-
stæða afmælisfagnaði forn-
vini hans til heiðurs. En ég
talaði við hann í síma á af-
^nælisdaginn, og var það blátt
afram hressandi að heyra
rödd hins lífsglaða öldungs í
símanum.
Er það öllum ættingjum
hans og vinum óblandið
ánægjuefni, hve ern hann er
eftir aldri. Hann heldur lík-
amskröftum sínum merkilega
vel, les enn gleraugnalaust;
°g gildir hið sama um andans
krafta hans. Hann fylgist vel
með tímanum og les mikið
sem fyrri, enda hefir hann alla
öaga verið maður sérstaklega
hókelskur og fróðleiksgjarn. í
fáum órðum sagt: Agætur
merkismaður
fulltrúi sjálfmenntaðra fróð-
leiks- og fræðimanna í alþýðu-
stétt, sem verið hafa hvað
mest prýði íslenzku þjóðar-
innar að fornu og nýju og
átt grundvallarþátt í því að
halda við andlegu sjálfstæði
hennar og menningu.
Gamalíel Thorleifsson er
Hörgdælingur að ætt og upp-
runa, en fluttist vestur um
haf í Garðar-byggð sumarið
1891, eða fyrir nærri 70 árum,
ásamt Katrínu Tómasdóttur
konu sinni, prýðiskonu, sem
látin er fyrir nærri hálfum
fjórða áratug (1926). Þau
eignuðust stóran hóp vel gef-
inna og mannvænlegra barna,
og eru eftirtalin á lífi: Theo-
dore, Garðar; Mrs. Svafa
Flanagan, einnig að Garðar;
Mrs. Walter Halldórsson (Ól-
öf), Mountain, N. Dak.; Frið-
jón skólastjóri, Park River,
N. Dak.; og Mrs. B. T. Strand-
ness (Lára), East Lansing,
Michigan. En látin eru þessi
börn þeirra Gamalíels og
Katrínar: Elín (dáin 1946),
Thomas, prófessor í verzlun-
arfræði, við University of
North Dakota (d. 1947), Guð-
rún (Mrs. Sigurður Arason,
d. 1948), og Thorleifur (dáinn
1949).
Þarf ekki að fjölyrða um
það, hve þungur harmur
Gamalíel hefir verið kveðinn
með fráfalli konu hans og
barna á bezta skeiði, og með
stuttu millibili; en hann hefir
borið harm sinn í hljóði og
hetjulega að góðum íslenzk-
um sið og lifað að þvi leyti í
anda vorra fornu spekimála:
I
Glaðr ok reifr
skyldi guma hverr,
unz sinn bíðr bana.
Enda komst Gamalíel sjálf-
ur svo að orði í snjallri ræðu
á áttatíu ára afmæli sínu, að
það hefði verið lífsgleðin, er
hann hefir borið í brjósti, og
minningarnar um góða sam-
ferðamenn lífs og liðna, sem
létt hefðu honum sporin, þeg-
ar lífsins brekka lagðist
þyngst í fang.
Hann er maður heillundað-
ur og rammíslenzkur í beztu
merkingu orðsins, þaullesinn
í fræðum vorum og gæti sagt
með skáldinu: „Mér eru fornu
minnin kær.“ Ann hann heitt
tungu vorri, sögu og bók-
menntum, og vill veg íslands
og íslenzku þjóðarinnar sem
mestan. Jafnframt er hann
ágætur þegn síns fósturlands,
og myndi, hvað það snertir,
taka undir með Stephani G.
Stephanssyni:
Frh. bls. 7.
Lætur af
Sigurbjörn Sigurdson
Tilkynnt hefir verið, að Mr.
Sigurbjörn Sigurdson, sem
síðastliðin 20 ár hefir verið í
þjónustu fiskideildar Mani-
toba og mörg ár forstjóri
hennar, hafi látið af embætti
30. apríl vegna þeirra aldurs-
takmarka, er stjórnarstarfs-
mönnum er sett; var hann þó
fenginn til að halda áfram einu
ári. lengur en venjulegt er.
Síðasta embættisverk hans
var að setja ráðstefnu Fish-
eries Council of Canada í
Vancouver, og er hann ný-
kominn heim þaðan. Eftir-
maður hans er Mr. Burt Kooy-
man lífeðlisfræðingur, 41 árs
að aldri.
Mr. Sigurdson er mjög vin-
sæll bæði meðal fiskimanna
og samstarfsmanna sinna.
Honum voru haldin mörg
samsæti að skilnaði og gefn-
ar gjafir. Meðal þeirra, er
sýndu honum þann heiður,
Endurkosinn
Walter J. Lindal dómari
Á tveggja daga ráðstefnu,
sem Canada Ethnic Press Fed-
eration hélt í Toronto 1. og 2.
maí, var Walter J. Lindal end-
urkosinn forseti félagsins. —
Hann var einn af aðalstofn-
endum þessara samtaka. Með-
limir eru útgefendur og rit-
embætti
voru Manitoba Federation of
Game and Fisheries; Fish-
eries Benevolence Associa-
tion; Prairie Fisheries Federa-
tion og Department of Mines
and Natural Resources, en
þar voru viðstaddir ráðherra
og aðrir æðstu menn þeirrar
stjórnardeildar.
Mr. og Mrs. Sigurdson hafa
tekið mikinn þátt í íslenzkum
félagsmálum, einkanlega í
Fyrstu lútersku kirkju; Mr.
Sigurdson hefir verið í stjórn-
arnefnd safnaðarins og um
skeið forseti hans. Hann hefir
sem kunnugt er gefið sig mik-
ið að hljómlist, hefir samið og
raddsett lög og verið söng-
stjóri bæði karlakórsins og
safnaðarkórsins. Mrs. Sigurd-
son hefir jafnan verið virkur
meðlimur kvenfélags safnað-
arins og er nú forseti þess.
Þessara ágætu hjóna verður
mikið saknað, þegar þau fara
frá Winnipeg, en börn þeirra
öll eru flutt héðan og búsett
víða um þetta mikla megin-
land. Þau hjónin hafa í
hyggju að verja maímánuði í
heimsóknir til barna sinna,
sem búa austur í álfunni:
Agnes Helga og Louise í New
York, Thora í Toronto, Baldur
í Sarnia og Friðrik í Hamil-
ton. Síðan flytja þau búferl-
um vestur til Vancouver,en
þar býr Haraldur sonur
þeirra, en Helen dóttir þeirra
á heima í Tacoma, Wash.
Væntanlega gefst hinum
mörgu vinum þessara mætu
hjóna kostur á að kveðja þau
áður en þau fara.
stjórar blaða og tímarita, sem
gefin eru út í Kanada af öðr-
um þjóðarbrotum en enskum
og frönskum. í inngangsræðu
sinni lét hann svo ummælt,
að það væri mikið þessum
blöðum að þakka að sam-
bræðslustefnan (melting pot
Gengu á fund
landstjórans
Þriðjudaginn 26. apríl gekk
stjórnarnefnd Þjóðræknisfé-
lagsins á fund landstjórans í
Kanada, G. P. Vanier hers-
höfðingja, sem þá dvaldist
hér í Winnipeg, og afhenti
honum skrautritað skjal þess
efnis, að landstjórinn hefði
verið kjörinn heiðursvernd-
ari Þjóðræknisfélagsins. For-
seti félagsins, dr. Richard
Beck, hafði orð fyrir nefndar-
mönnum. Ávarpaði hann
hans hágöfgi sérstaklega og
kvað heiðursskjalið vera vott
virðingar þeirrar, er íslenzka
þjóðarbrotið í vestri bæri fyr-
ir hans hágöfgi landstjóran-
um og kanadísku þjóðinni í
heild. Landstjórinn tók einn-
ig til máls og bað þess fyrst,
að skjalið væri lesið fyrir sér
á íslenzku. Þakkaði hann síð-
an heiðurinn, gat nokkuð um
fyrri kynni sín af íslending-
um og lét í ljós þá ósk, að ís-
lendingar í Kanada bæru
gæfu til þess að viðhalda sín-
um dýrmætu erfðum. Kvaðst
hans hágöfgi vera því fylgj-
andi, að engilsaxneska og
frakkneska fengju lifað hlið
við hlið í landinu og að sem
flestir gætu mælt á báðum
tungum, en hann gat þess
enn fremur, að þriðja eða
fjórða tungumálið mætti
fylgja með og átti þar sér-
staklega við hina íslenzku
tungu.
Athöfn þessi var í alla staði
hin virðulegasta.
H. B.
theory) hefði verið kveðin
niður í Kanada. Svo sem
kunnugt er, er Lindal dómari
ritstjóri Icelandic Canadian
tímaritsins og á jafnframt
sæti í útgáfunefnd Lögbergs-
Heimskringlu.
Frá Minneapolis
Eins og tíðkazt hefir í rúm
40 ár, efndi Hekla-klúbburinn,
félag íslenzkra kvenna í Min-
neapolis og St. Paul, til sam-
komuhalds á laugardags-
kvöldið var, 30. apríl. Var f jöl-
sótt, eins og oftar, er um 140
manns sátu við veizluborð í
Walker Art Center á Hen-
nepin avenue í Minneapolis
kl. rúml. hálf sjö. Þar nutu
landar greiðvikni HjÖrvarðar
Árnasonar prófessors, sem er
yfirmaður Walker listasafns-
ins, um leið og hann gegnir
prófessorsembætti í listafræði
sem yfirmaður þeirrar deild-
ar við Háskóla Minnesota-
Hjörvarður hjálpaði til í
þetta skipti, ekki aðeins með
það að útvega samkomustað-
inn, heldur var hann líka einn
af aðal skemmtikröftunum.
Hann s ý n d i vel teknar
skuggamyndir úr ferðalagi
því, er hann, frú Elizabeth,
kona hans, og tvö börn þeirra
tóku sér á hendur í fyrra. Var
Hjörvarður þá um tíma sendi-
kennari í sinni grein við Há-
skóla Hawaii-eyja í Honolulu,
og fór upp úr því á vegum
utanríkisráðuneytis Banda-
ríkjanna í fyrirlestra- og
kynnisför til Fillipseyja, Jap-
Frh. bls. 4.