Lögberg-Heimskringla - 29.09.1960, Blaðsíða 2
I
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 29. SEPTEMBER 1960
Útþenslustefna Kínverja
2
Ef teknir eri* til meðferðar
stórvirðburðir á sviði heims-
stjórnarmálanna það sem af er
þessu ári, hefir efalaust eng-
inn vakið meiri athygli en
Parísarfundur leiðtoga fjór-
veldanna, sem fór útum þúf-
ur þegar í upphafi, sem kunn-
ugt er. Ástæðan til þess, að
svo illa fór, var rakin til þess
atbu,rðar, er bandarísk njósna-
flugvél var skotin niður eða
neydd til að nauðlenda í ná-
grenni borgarinnar Sverd-
lovsk í Sovétríkjunum. Krafð-
ist rússneski þjóðarleiðtoginn,
Nikíta Krúséff, aðmjúkrar af-
sökunarbeiðni Eisenhowers
Bandaríkjaforseta vegna þessa
atburðar, en fékk neitun.
Gekk Krúséff þá af fundi í
mikilli reiði og flaug heim við
svo búið.
Þessi úrslit urðu stríðs-
hræddum og friðelskandi jarð-
arbúum mikil vonbrigði, og
þótti ekki örgrannt um, að
drottnarar heims hefðu sýnt
fullmikla léttúð í máli, sem
vel gat varðað líf eða dauða
heillar heimsbyggðar. Er og
lítt skiljanlegt, að leiðtoga
Sovétríkjanna skyldi verða
svo mikið um, er hin banda-
ríska njósnaflugvél steyptist
niður í ríki hans utan úr ljós-
vakanum. Það er löngu opin-
bert leyndarmál, að flest ríki
heims njósna eftir beztu getu
um hag hvers annars, eftir
öllum þeim leiðum, sem færar
þykja, og hafa engir sýnt
meiri hugkvæmni og dugnað
á því sviði en einmitt Rússar.
Er því töluvert hæpið að taka
þá alvarlega, er þeir hneyksl-
ast á atferli BandaHkjamanna.
Margir hafa því orðið til að
leita annarrar ástæðu til hins
skyndilega brotthlaups Krú-
séffs af Parísarfundinum. 1
því sambandi er ekki úr vegi
að renna augum í austurátt,
til fimmta stórveldisins, sem
átti engan fulltrúa átti á um-
ræddum fundi.
Síðan kommúnistar náðu
völdum í Kína, hefir sam-
komulag Kínverja og Rússa
verið með ágætum, að minnsta
kosti á yfirborðinu. Hins veg-
ar bendir margt til að ýmis-
legt beri á milli undimiðri.
Utanríkissfefna Kínverja hef-
ir á síðustu árum verið stór-
um herskárri en Rússa. Talið
er, að þeim geðjist lítt að
þeirri viðleitni til samkomu-
lags við Vesturveldin, er Rúss-
ar undanfarið hafa sýnt, og
áhrifum þeirra hafi því verið
um að kenna, að svo 'fór sem
fór í París. Framkoma Krú-
séffs hefði verið ráð Rússa til
að blíðka bandamenn sína, en
njósnaflugvélin notuð sem
átylla.
Nágrannar Kínverja í suðri
hafa mjög fengið að kenna á
hinni ófriðvænlegu utanríkis-
stefnu þeirra. Á síðustu árum,
einkum þó undanfarna mán-
uði, hafa þeir hvað eftir ann-
að vaðið með ófriði suður yfir
landamæri Indlands, Nepals
og Burma, barið á landamæra-
vörðum og lagt undir sig heil
héruð, búizt þar um og jafn-
vel byggt vegi og flugvelli.
Nágrannarnir hafa mótmælt,
en ekki aðhafzt annað, sökum
ótta við hinn gífurlega hern-
aðarmátt andstæðingsins.
Margir hafa undrazt mjög,
að einmitt Indverjar skuli
verða fyrir sííkum ónáðum,
þar sem þeir hafa ástundað
fyllsta hlutleysi í deilum aust-
urs og vesturs, en þess háttar
framkomu eru kommúnistar
vanir að telja mjög loflega.
Ólíklegt er líka, að Rússum
geðjist vel að þessum aðför-
um bandamanna sinna, þar
sem þeir hafa einmitt mikið
lagt á sig til að öðlast hylli
Indverja og annarra Suður-
Asíuþjóða. Hvað liggur þá
hér að baki?
Til að öðlast viðhlítandi
svar, verðum við að líta á sögu
Kínverja, sem er lengri og
samfelldari en flestra annarra
þjóða. Þegar fyrst fara af
þeim sögur, bjuggu þeir á til-
tölulega litlu svæði í Gulár-
dalnum í Norður Kína. Nú
drottna þeir yfir landflæmi,
sem nær frá Amúrfljóti suður
að Tonkinflóa, frá Kóreu til
Kasmír. Þær þjóðir, er áður
byggðu þetta svæði, eru ým-
ist þegar útdauðar eða á hverf-
anda hveli.
Fyrir fáeinum árum komst
kunnur íslenzkur mennta-
maður svo að orði í útvarps-
ræðú, að Kínverjar hefðu
aldrei hafið árásarstríð • á
hendur nokkurri þjóð. Naum-
ast getur snöfurlegri öfug-
mæla. Þótt ágengni þjóða og
einstaklinga á hendur öðrum
minnimáttar sé jafngömul
mannkynssögunni, og hver
þjóð hafi þar gengið fram í
samræmi við orku sína og að-
stöðu, er ólíklegt, að nein hafi
staðið hinum gulu sonum
austursins á sporði í skefja-
lausri og óaflátanlegri ágengni
á hendur nábúum sínum.
Þegar Evrópumenn lögðu
undir sig lönd, sigldu þeir
gjarnan yfir úthöfin til ann-
arra heimsálfa. Kínverjar
lögðu ekki út í slík ævintýri.
Þeir slógust upp á næstu ná-
grannaþjóðina, slátruðu henni
að mestu og gerðu leifar henn-
ar sér undirgefnar. Voru slík-
ar „skrælingjaútrýmingar"
t a 1 d a r guðsþakkarverðar,
enda hafa Kínverjar sízt verið
eftirbátar annarra í þjóðern-
ishroka.
Útþenslan var að vísu hæg,
því Kínverjinn er hagsýnn og
teflir ógjarnan á tvær hættur.
En þeir höfðu tímann fyrir
sér og notuðu hann, öld eftir
öld, árþúsund eftir árþúsund.
Á þeim tíma urðu margar
þjóðir, er byggðu Suður- og
Mið-Kína, tortímingunni að
bráð. Aðrar létu óðul sín og
flýðu suður á bóginn, svo sem
Thailendingar og Annams-
menn, er nú byggja Austur-
Indland. Þess má geta, að
margar þeirra þjóða, er harð-
ast urðu fyrir barðinu á Han-
þjóðinni (heiti á Kínverjum),
voru henni all-skyldar að
tungu, ætterni og menningu.
Óáreittir fengu Kínverjar
þó ekki að stunda þessa út-
breiðslustarfsemi sína. Norð-
an við landamæri þeirra í
Mansjúríu, Mongólíu og Sin-
kiang, bjuggu norður-mong-
ólskar og tyrkneskar þjóðir,
sem í hermennsku báru eins
mikið af Kínverjum og þeir
sjálfir af frændum sínurn- í
Suður-Kína. Oft tókst tiltölu-
lega fámennum hirðingjaþjóð-
flokkum að undiroka stærri
eða smærri hluta hins mikla
milljónaveldis um lengri eða
skemmri tíma. Hina síðustu
og frægustu þessara innrása
að norðan gerðu Mansjúar á
miðri 17. öld og sat keisara-
ætt þeirra að völdum í Kína
allt fram til 1912. Þá tóku og
evrópsku stórveldin, ásamt
Bandaríkjamönnum og Jap-
önum, að leita á Kína, og
höfðu þar í flestu tögl og
hagldir á síðari hluta nítjándu
aldar og framan af þeirri
tuttugustu.
Meðan Kínverjar voru
þannig fótaþurrku^ erlendra
„djöfla“, gafst þeim eðlilega
lítið tóm til áleitni við ná-
búa sína. Mátti segja, að það
ástand héldist, unz hersveitir
Maós flæmdu rytjurnar af liði
Sjangs út á Formósu.
Því verður ekki neitað, að
síðan hefir Kínaveldi sótt
fram á við með risaskrefum.
Stórfelldum framkvæmdum
hefir verið hleypt af stað til
eflingar landbúnaðinum, og
enn stórfelldari aðgerðir eru
um hönd hafðar til að koma
fótum undir stóriðnað í land-
inu. Herinn hefir verið efldur
og látinn fylgjast vel með
tízkunni í vopnabúnaði. Og —
síðast en ekki sízt — hin mörg-
þúsundáragamla útþenslu-
stefna hefir verið endurvakin
á nýjan leik, með lítt breytt-
um aðferðum, nema hvað nú
eru vélbyssur og sprengjur
notaðar í stað spjóts og boga.
Semi dæmi frá síðustu árum
má nefna örlög Kasakka og
Tíbetbúa.
Kasakkar eru tyrkneskur
þjóðflokkur, ef einkum býr á
gresjunum í suðurhluta Rúss-
lands, þar sem sovétlýðveldið
Kasakstan ber nafn þeirra, en
einnig hafa þeir frá fornu fari
búið í Sinkiang. Þeir eru hirð-
ingjar, hraustir menn og
frjálshuga, og líkjast íbúum
Evrópu og Vestur-Asíu í
flestu meir en Kínverjum.
Eftir að kommúnistar náðu
völdum í Kína, lentu þeir
fljótlega í deilum við Kasakka,
er lauk með því, að hinir síð-
arnefndu voru þúsundum
saman brytjaðir niður með
skriðdrekum og stórskotaliði
eða flæmdir upp á tíbetsku
hásléttuna, þar sem þeir fór-
ust hrönnum saman úr hungri
og kulda. 1 stað þeirra flytjast
svo inn kínverskir bændur.
Þá er nú kunnugt orðið af
frásögnum flóttamanna og
skýrslum alþjóðlegra rann-
sóknarnefnda, að markvisst
er unnið að útrýmingu Tíbet-
búa. Er vart ástæða til að ætla
annað en þessi merka og sér-
stæða menningarþjóð verði
horfin af yfirborði jarðar eft-
ir tiltölulega fá ár. I sambandi
við þessar aðgerðír hafa svo.
Kínverjar tekið að færa sig
upp á skaftið gagnvart ná-
grönnum sínum sunnan Hima-
laja.
Ef litið er til framtíðarinn-
ar, verður ekki sagt, að hún
gefi glæstar vonir í þessu
efni. Kínverska þjóðin telur
nú um 650 milljónir, og fólks-
fjölgunin er gífurleg, senni-
lega allt að 12—15 milljónum
á ári. Á aðeins'þremur árum
bætir Kína þannig við sig
jafnmörgu fólki og öllum íbú-
um Frakklands. Beztu hlutar
íandsins eru þegar of þéttbýl-
ir, og því nær óhugsandi er,
að framleiðsluaukning mat-
væla geti haldizt í hendur við
hina öru fjölgun þeirra
munna, sem þarf að metta.
Kínverjar eiga því naumast
um nema tvennt að velja: Að
takmarka fjölda barnsfæðinga
að dæmi Indverja, eða fara
að dæmi nazistanna þýzku —
og sinna eigin forfeðra — og
afla sér meira „lífsrýmis“. Og
er ekki annað sýnna en þeir
hallist að síðari kostinum.
Þegar haft er í huga, að bæði
sunnan og norðan landamæra
Kínaveldis eru tiltölulega
strjálbýl og mjög auðug lönd,
verða horfurnar enn óálit-
legri.
En hví skyldu Kínverjar
vera 1 fjandsamlegir vinsam-
legri sambúð Rússa og Banda-
ríkjamanna? Svör munu finn-
ast við þeirri spurningu, ef
vel er leitað. Ef þessar tvær
voldugustu þjóðir heims
stæðu saman sem ein, hlyti
framvinda heimsmálanna nær
algerlega að vera í höndum
þeirra. Þá yrði kínverski
drekinn að draga að sér
klærnar. Meðan hin „hvítu“
stórveldi eyða kröftum
sínum með innbyrðis deil-
um, sér hann sér hins vegar
leik á borði. Því verður að
teljast áríðandi, að leiðtogar
Rússa og Bandaríkjamanna
geri sér sem fyrst ljóst, hve
gífurleg ógnun ,gula hættan“
er í dag fyrir frið og öryggi
í heiminum, og breyti sam-
kvæmt því.
Dagur Þorleifsson
(Samvinnan)
Listmálari, s e m hvorki
hafði hlotið viðurkenningu
listfræðinga né almennings,
veiktist og var læknir sóttur
til hans. Læknirinn, sem var
háðfugl hinn mesti, sinnti
sjúklingi sínum, en fór síðan
að svipast um í herberginu.
Málverk héngu þar í hólf og
gólf og lækninum varð að
orði:
— Eru þetta mistök yðar,
sem hanga hér á veggjunum?
Listmálarinn svaraði um
hæl:
— Já. Þar hafið þið lækn-
arnir dálítið fram yfir okkur
málarana. Þið getið grafið
ykkar mistök!
☆
Aldrei skyldi seinn maður
flýta sér.
☆
Auðþekktur er asninn a
eyrunum.
☆
Allir hafa eitthvað til síns
ágætis.
SVO AÐ SJÚKT FÓLK
— — gefri nóð heilsu!
í stuttu máli, aðaltilgangur M.H.S.P., sem
þér sem Manitobabúi tilheyrið, er að gera
sjúku fólki mögulegt að ná heilsu.
— Bætið svo við þessum orðum: „við þær
aðsiæður, að þér þurfið engar áhyggjur að
hafa vegna spílalakoslnaðar, hversu löng
sem spífalalega yðar kann að verða."
Þetta er ekki ölmusa, því það er ekki
ókeypis. Þér takið þátt í að greiða fyrir
þetta með iðgjöldum yðar — en fyrir lítið
af því sem það myndi kosta yður ef þér
væruð ekki í M.H.S.P., vegna þess skerfs,
sem stjórnir Kanada og Manitoba leggja
í þetta Plan. Þannig, ef þér eða einhver
í fjölskyldu þinni þarf að fara á spítala,
getið þér án áhyggja einbeitt huganum
að því að ná heilsubót. M.H.S.P. mun
greiða spítalakostnað, sem greiddur er í
hinni almennu spítaladeild.
HON. G. JOHNSON, M.D.
Miniíter of Health ,
& Public Welfare
G. I. PICKERING
Commi*iioner of
Hospi tolization
MANITOBA
HOSPITAL
SERVICES
P L A N
60-2