Lögberg-Heimskringla - 26.02.1970, Page 4
4
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 26. FEBRÚAR 1970
Lögberg-Heimskringla
Published erery Thuxsday by
NORTH AMERICAN PUBLISHING CO. LTD.
Prinied by
WALLIN GFORD PRESS LTD.
303 Kennedy Street. Winnipeg 2. Man
Editor: INGIBJÖRG JÓNSSON
President Jakob F. Kristjansson; Vice-President S. Aleck Thorormson, Secretary,
Or L SlQurdson; Treosurer K Wllhelm Johonnson
EDITORIAL BOARD
Wlnmpeg Prof. Haroldur Bewoson, choirmon; Dr P. H. T. Thorlok»on, Dr.
Voldimor J. Eylonds, Coroline Gunnarsson, Dr. Thorvaldur Johnson, Rev. Phillip
M Petursson Vencouver. Gudloug Johonnesson Boai Bjornoson. Minneopolis:
Hon Voldimor Bjorr>»on Vlctorlo, B.C.: Dr Richord Beck lcelend: Birgir Thor-
'ocltis Steírvdo' Steirviorsson Rev P.obert Jock.
Subscription $$ 00 per year — payable in advance
TELEPHONE 943 993’
"Second class moil registrotion number 1667"
University of Wís. Madison — Dr. Robert Gard
in Charge.
Washingion Island
July 18-19: Celebration of "Ceniennial Icelandic Immi-
graiion." Festivities — Dignitaries will be guest
speakers — Icelandic Art exhibits planned — in
co-operation with Loftleiðir and the Icelandic Club
of Chicago. Name Dedication of the new Ferry.
precious, than at present, and
Iceland’s magnificent, varied,
and — it is hoped — still uris-
poilt scenery will be the Ice-
lander’s most treasured pos-
session. The truth once ex-
pressed by an Icelandic poet
in the midst of the turmoil
of a foreign city will then
become self-evident:
Aug. 7-8: Scandinavian Festival:
Aug. 7: Scandinavian Smorgasbord — Lutheran
Church.
Aug. 8: Dance Festival — Red Barn Theatre on
outdoor stage. Icelandic Sagas.
We who dwell
in narrow streets that have
no heaven
long most for the song of
the brook and the
laughter of summer.
Washington eyjan í Wisconsin
Þessi litla eyja í Michigan vatni kemur allmikið
við sögu Vestur-íslendinga. Það var því ánægjulegt,
að blaðinu barzt bréf frá ferðamannaskrifstofu eyjar-
innar í fyrri viku — Washington Island Tourist Bureau
— þar sem skýrt var frá ýmissum • hátíðahöldum og
skemmtunum, sem fara þar fram í sumar. Dagana 18
og 19 júlí verður þess minnst, að hundrað ár eru liðin
siðan fyrstu Islendingarnir námu lönd á eynni. Það
voru fjórir ungir Sunnlendingar frá Eyrarbakka og
telur Þorsteinn Þ. Þorsteinsson sagnfræðingur, að með
för þeirra til Norður Ameríku hefjist hinar almennu
vesturfarir Islendinga. Engir Islendingár höfðu farið
til Útah síðan fyrir 1860 né til Brazilíu frá því 1863.
En í kjölfar þessara fjórmenninga sigldu þúsundir Is-
lendinga á næstu áratugum, sem settust að víðsvegar
í Canada og Bandaríkjunum.
Þótt undarlegt megi virðast, var það danskur mað-
ur sem vakti ferðahug þessara manna, William Wick-
man, sem hafði verið verzlunarþjónn hjá Guðmundi
Thorgrímsen kaupmanni á Eyrarbakka og hafði farið að
heimsækja skyldfólk sitt í Milwaukee; hann skrifaði
fyrrv. húsbónda sínum og lofaði mjög landkosti þar og
hina óþrjótandi fiskveiði í Michigan vatni. Þegar hinir
ungu íslendingar fengu að lesa bréfin héldu þeim eng-
in bönd en þeir voru: Jón Gíslason 23 ára, Guðmundur
Guðmundsson þrítugur, Árni Guðmundsson 25 ára og
Jón Einarsson rúmlega tvítugur og var Jón Gíslason
foringi fararinnar Hann var sæmilega fjáður og gat
lánað tveim félögum sínum fyrir fargjöld, en þau kost-
uðu 94 ríkisdali fyrir hvern frá Kaupmannahöfn til
Milwaukee.
Þeir sigldu til Hafnar 12. maí, 1870, þaðan til Hull
á Englandi og komust til Quebec 18. júní; fóru þaðan
með lestum til Milwaukee, og svo til Washington eyjar
um haustið.
Þessi eyja er í Norðvestur enda Michiganvatns hún
var þá að mestu skógi vaxin, þar voru fyrir 7 bændur,
sem höfðu rutt skóg og komið sér upp bjálkahúsum;
auk þeirra höfðu fiskimenn ver á eynni.
Eyjan er fremur lítil, hér um bil 28 ferhyrnings-
mílur, 7 mílur þar sem hún er lengst og nálægt 5 míl-
ur þar sem hún er breiðust.
Islendingarnir sömdu sig fljótt að háttum búenda
þar; fengu sér lönd, ruddu rjóður og reistu sér bjálka-
hús. Þeir lærðu fljótlega alla búskaparhætti og fiski-
veiðar voru þeim í blóð bornar. Jón Gíslason rak þar
lengi verzlun og varð stöndugur maður. Guðm. Guð-
mundsson stundaði fiskiveiðar, Árni Guðmundsson
stundaði búskap og smíðar, en Jón Guðmundsson mest
fiskiveiðar.
Næstu árin kom skrið á útflutninga íslendinga til
Vesturheims og settust þá fleiri íslendingar að á Wash-
ington eyju en aldrei var þar þó fjölmenn Islendinga-
byggð. En þó munu sjást þar merki þess, að þar dvöldu
Islendingar og verður þeirra veglega minnst í sumar.
Munu Loftleiðir og Islendingafélagið í Chicago eiga
mikinn þátt í því.
Nálægt Washington eyju er smærri eyja, sem
nefnist Rock Island og hefir hún nú verið gerð að
skemmtistað ríkisins — state park. Þar fer fram í júní
ýmislegt eftirtektavert fyrir íslendinga. Hér fylgja
upplýsingar um athyglisverðustu atburði í þessum
eyjum í sumar:
, Rock Island
June 14-20: Rock Island Workshops-History of the
Vikings — Sagas, Scandinavian Arts and Crafts
— Rock Island. Evenings at Community Center.
In the poem Hávamál —
“the sayings of the High One”
— where the ancient Norse
view of iife is most faithfully
preserved, a man alone is
compared with a tree in a bar-
ren place, while the joys of
company are lauded with the
assertion that ‘Man is Man’s
pleaisure”. And indeed, the ex-
perience of generations has
justified this adage. He who
is compelled to be alone often
yearns for nothing more than
to enjoy the company of his
fellow men and find shelter
in a crowd.
But history also tells of
those who have found in
solitude treasures that the
crowd cannot give; seeking
them alone, often in the
bosom of Nature, or even her
barren places, like those who
went out into the desert.
And although history also
teaches us that in bygone ages
human life has frequently
been marked by man’s inhu-
manity to man — ..homo
homini lupus” — and the
flight to sanctuary therefore
understandable, it has never
been so clear as now that man
is no longer man’s pleasure
in the way he was to our
forefathers of sparsely popul-
ated coasts and valleys. In the
maelstrom of the modern
metropolis, with its lethal
atmosphere and devastating
din, where nervous tensíon
cripples and destroys in a
prison of most of whose in-
mates the hope of escape is
denied, — here man has long
since become a wolf to his
fellows. And for those who
have a chance of getting
away — though only for a
brief instant — the pure air
of the open spaces, the tran-
quillity of the desert, the
peace of solitude, are indul-
gences most precious and de-
voutly to be sought after.
»
When we Icelanders intro-
duce visitors to the features
of our country which we are
most ainxious they should
enjoy, we are only too apt
to forget that what we some-
times make a special point of
overlooking — namely, the
great empty spaces of Ice-
land, its mountains, glaciers
and lavafields — is precisely
whát many most fervently
desire. For those who come
here from the hot and noisy
streets of great cities, it is a
wonderful release to find
themselves in the wilderness,
breathing the pure mountain
air, and stepping perhaps,
where no foot has trodden
since the creation of the
world; to walk alone in the
silence of Nature, and dis-
cover themselves.
After three decades, when
the population of the earth
has almost doubled, the con-
gestion will be even more
terrible, the pollution more
deadly, the living-space, and
eibow-room of the working
day, more constricted. The
dream of the desert and of
peace in the bosom of Nature
will then become even more
insistent, its realization more
We who are arrows shot
at a venture
in the dark world
of the night
long most for the glory of
morning and mountain
skies. — S. M.
Thus the poet rediscovered
his country — and returned
home.
Loftleiðir News Letter
Fréf’tir frá íslandi
Framhald af bls. 1.
VIKUR TIL
SVÍÞJÓÐAR
Um þessar mundir er verið
að flytja vikur til Svíþjóðar
og fóru 14—15 hundrun tonn
í fyrrakvöld með Selá frá
Reykjavík, en alls eru farin
um 3000 tonn. Það er fyrir-
tækið Hekluvikur hf., sem
flytur vikurinn út, en hann
er tekinn í Þjórsárdal og var
fluttur á bílum að Sundahöfn
fyrir jól. Framkvæmdastjóri
Hekluvikurs er Asgeir Halls-
son, en stjórnarformaður er
Ágúst Hafberg.
Mbl. leitaði upplýsinga um
vikurútflutninginn hjá Ágústi
í gær. Sagði hann að samn-
ingar stæðu nú yfir um á-
framhaldandi útflutning og
væri vonazt til að línur skýrð-
ust á næstunni. Vikur væri
þekkt efni og markaðurinn
stór, en ekki útséð um hvort
hægt sé að láta enda ná sam-
an varðandi óostnað. Náist
markaður á svipuðu verði og
fengizt hefur hingað til, þá
telur Hekluvikur að hægt
verði að halda áfrqm útflutn-
ingi.
M i k i 1 undirbúningsvinna
hefur farið fram, að því er
Ágúst sagði, og búið að gera
mjög umfangsmiklar rann-
sóknir erlendis á vikrinum og
hafa þær hingað til sýna góða
útkomu.
Er miðað að því að reyna
fyrst að kynna vikurinn og
koma honum á markaðinn, en
síðar megi vinna hann meira
hér. Efnið þarf að flokka og
öll þróun til bygginga í verk-
smiðjur á staðnum. Seinna
gæti komið upp slíkur iðnað-
ur hér.