Lögberg-Heimskringla - 09.07.1970, Blaðsíða 5
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 9. JÚLÍ 1970
5
ÍSLANDSFRÉTTÍR
Tíminn 1—3 júlí
einu sinni getað haldið mig
skammlaust í mat.
Riihöf.:
(áhugalítið) Jæja, er það
virkilega svona mögur at-
vinna að vera bókaútgefandi?
Bókaútg.:
Að maður ekki tali um að
geta klætt sig. Ég varð fyrir
því óláni, að yfirhöfninni var
stolið frá mér í haust. Og
síðan hef ég orðið að vera
yfirhafnarlaus, hverju sem
viðrar, því að ég hef ekki haft
efni á að fá mér aðra.
Riihöf.:
(stendur á fætur og gengur
að klæðaskápnum) Ég get
bætt úr því, Auðbjöm minn.
Hér á ég vandaðan vetrar-
frakka, sem ég er hættur að
nota. Gerðu svo vel, ég ætla
að gefa þér hann. Að vísu er
hann í það stytzta á þig, en
ég hygg hann sé næstum nógu
víður á þig, af því að þú hef-
ur lagt af. En það er altént
skljól í honum.
Bókaúig.:
Kærar þakkir. Hann kem-
ur sér vissulega vel fyrir mig
undir veturinn eins og nú
stendur á fyrir mér — en —
en. . . .
Riihöf.:
(grípur fram í) Og nú á ég
von á formanninum í félagi
okkar svo að ég hefi ekki
meiri tíma að sinni.
Bókaúig.:
(vonleysislega) Já, ég skal
fara.
Riihöf.:
(um leið og hann fylgir
gesti sínum til dyra) Það er
bara eitt, sem ég skil ekki,
nefnilega að þið skulið ekki
snúa ykkur að öðrum störf-
um en bókaútgáfu, úr því að
svona lítið er upp úr henni
að hafa.
Bókaúlg.:
Þetta er eitt af því, sem ekki
verður ráðið við. Það er eitt-
hvað hið innra með rnanni,
sem knýr á, svo að maður
verður óhjákvæmilega að fást
við að gefa út og gefa út.
Riihöf.:
Jahá. Er hún svona áleitin
útgáfuhugsjónin. Víst ætti ég
að geta skilið það. En allt um
það, þá verða menn að lifa.
Það er ekki hægt að komast
fram hjá þeirri staðreýnd, að
menn þurfa í sig og á.
Bókaútg.:
Ég segi fyrir mig, að ég vil
heldur svelta en segja Skilið
við það lífsstarf, sem mér er
helgara en allt annað.
Riihöf.:
Jahá, það er einmitt það.
Virðingarvert að vera svona
staðfastur í trúnni á köllun
sína.
Bókaúlg.:
Og þó að þær stundir komi,
að mér finnist ég verða að
gefast upp, þá veit ég, að ég
mun aldrei gera það.
Riihöf.:
Ágætt! Karlmannlega mælt.
Það er ekki hægt annað en
hrífast af þessum kjarki, sem
lætur andstreymið stæla sig
í stað þess að bogna. Því segi
ég það, bara halda áfram að
gefa út og gefa út. Einhvern
tíma kemur að því, að þú
hlýtur viðurkenningu . . .
Um leið og rithöfundurinn
tekur í hönd bókaútgefandans
í kveðjuskyni, myrkvast svið-
ið og tjaldið fellur. Þegar það
er dregið upp aftur, birtist hið
raunverulega.
SVIÐ:
, Rithöfundurinn 1 i g g u r í
rúmi sínu undir bláröndóttri
fiðursæng í litlu fátæklegu
þakherbergi sínu. Húsgögn:
Lítið borð með skrifuðu hand-
riti, stóll, hvar á liggja föt
skáldsins, bókahilla full af
bókum og á gólfinu hjá henni
standa tveir kassar, einnig
fullir af bókum.
Rithöf.:
(opnar augun) Draumur! Já,
auðvitað hlaut það að vera
draumur. Auðvitað var óhugs-
andi, að slíkt væri veruleiki.
Æ, bara ég gæti haldið áfram
að sofa og lifa í þessum heimi
— sofa — sofa. (Þögn nokkur
andartök) Nei, það tekst ekki.
(Honum verður litið á fötin
á stólnum) Og þama eru
þessi andskotans föt, sem út-
gefendaþrjóturinn gaf mér og
gera mið að aumingja í hvert
sinn, sem ég klæðist þeim!
En það er víst ekki um anm
að að ræða, hin eru í hreins-
un og hamingjan má vita,
hvenær ég get leyst þau út ...
(Barið að dyrum)
Rithöf.:
(stundarhátt) K o m i n n .
(Hann sezt framan á og teyg-
ir sig eftir buxunum og
smokkar sér í þær).
(Barið aftur og mun ákaf-
ar).
(hátt) Já, já, kom inn!
(Lægra) Hvaða bölvuð læti
eru þetta.
Húseigandinn, frú Jónxna:
(miðaldra kona, mikil á velli
og hnarreist): Já, ég átti von
á því, að þú værir ekki kom-
inn á fætur, þótt komið sé
fram undir hádegi. En eins
og ég var búin að segja þér,
þá eru síðustu forvöð fyrir
þig að borga þessa þriggja
mánlaða húsaleiguskuld þína
í dag. Að öðrum kosti verð
ég að láta bera þig út.
Rithöf.:
Æjá, húsaleigan. En ég skal
segja þér, kæra frú, að ég á
bara enga peninga. Það er
dágsatt. Ég skyldi borga strax
ef ég bara gæti.
Frú Jónína:
(hörkulega) Jæja, þá flytur
þú burt með góðu eða illu eft-
ir hádegið í dag.
Rithöf.:
Kæra frú Jónína, ég treysti
þér til að hafa biðlund með
mér örlítið lengur. Ég má til
að eiga einhvers staðar inni
með dótið mitt.
Jónína:
(kuldalega) Það er mér ó-
viðkomandi. Mér ber ekki að
sjá fyrir þér. Ég hef skyldur
við fjölskýldu mína en ekki
þig. Og svo viltu ekki einu
sinni vinna, þótt þú eigir kost
á því!
Rithöf.:
Jú, víst vil ég það. Ég get
bara ekki unnið erfiðisvinnu
eins og þú veizt, vegna baks-
ins.
Jónína:
Huh! Ég veit ekki betur en
þú ættir kost á því í síðustu
viku — og það fyrir mína til-
stuðlan — að gerast blaða-
maður hjá tímaritinu Sannar
afbrotasögur, en þú hummað
ir það fram af þér. Nei, ég
hef enga meðaumkvun með
fólki, sem nennir ek'ki að
vinna.
Rithöf.:
En mér var ómögulegt að
fá mig til þess. Þetta er svo
viðbjóðslegt ri't. Þetta er
sorprit.
Jónína:
Heyr á endemi! Ætli það
sé nokkuð meira sorp en þessi
ókvæði, sem þú og þínir lík-
ar eru að setja saman og eng-
inn maður vill lesa. En fólk
vill lesa þessi rit og alveg sér-
stakega þetta. Það er allur
munurinn. Og úr því að þú
heyktist á að verða blaðamað-
ur við ritið, þá gætirðu svo
sem lfka unnið þér inn pen-
inga með því að selja það í
hús. Ég skal segja þér það, að
hann Geiri frændi minn, sem
er í iðnnámi, hann hefur ver-
ið í þessu á kvöldin að selja
Sahnar afbrotasögur og Fjöl-
skylduritið — og hann hefur
stundum haft upp á annað
hundrað krónur á kvöldi. Það
kalla ég dugnað og framtaks-
semi.
Rithöf.:
Nei, ég get ekki unnið við
þessi rit, mér er það með öllu
ómögulegt. Ég skal reyna að
útvega mér einhverja aðra at-
vinnu — bara þegar ég er bú-
inn að ljúka handritinu mínu,
sem ég vona að verði alveg
á næstunni.
Jónína:
(háðslega) Á næstunni! Nei,
karl minn, þú ert búinn að
segja þetta of oft áður. Þolin-
mæði mín er á þrotum. Haf-
irðu ekki borgað klukkan 2 í
dag, þá læt ég bera þig út.
Rithöf.:
(eftir nokkra þögn Ég kemst
þá víst ekki hjá því að selja
eitthvað af bókunum mínum.
Jónína:
Þú um það. En þetta stend-
ur, sem ég hef sagt — fyrir
klukkan tvö í dag — annars
útburður. (Skellir hurðinni
aftur á eftir sér um leið og
hún fer).
Rilhöf.:
(stynur þungan) Að maður
byrjaði með póet, en endaði
sem fornbókasali, var það
ekki einmitt það, sem hann
sagði?
Tjaldið.
LÍFFRÆÐILEGAR
HANNSbKNIR Á MÝVATNI
OG LAXÁ
Líffræðilegar rannsóknir á
Laxá og Mývatni hófust um
miðja s. 1. viku. Rannsóknir
þessar eru á vegiun Náttúru-
gripasafnanna á Akureyri og
Neskaupstað. Fjórir líffræð-
ingar vinna við rannsóknirn,-
ar, sem væntanlega munu
standa í 3 vikur. Rannsóknar-
mennirnir gera sér vonir um,
að þesSar rannsóknir geti
jafnvel orðið upphaf að fastri
náttúrurannsóknarstöð v i ð
Mývatn.
FARMANNAVERKFALL
BANNAÐ MEÐ LÖGUM
I dag voru sett bráðabirgða-
lög, sem banna verkfall stýri-
manna, vélstjóra, loftskeyta-
manna og bryta, á íslenzka
kaupskipaflotanum, en verk-
fall þeirra hefur staðið í rúma
viku.
Samkvæmt bráðabirgðalög-
unum fá yfirmenn 15% kaup-
hækkun og fullar vísitölubæt-
ur, eins og aðrir hafa samið
um, en að öðru leyti er kjara-
deila þeirra sett í garðardóm,
sem ljúka á störfum fyrir 1.
október næstkomandi.
Y f i r m e n n höfðu fyrir
nokkrum dögum fengið fregn-
ir af því, að bráðabirgðalög
væru væntanleg, og ákváðu
því að segja upp störfum hjá
skipafélögunum. — Munu um
140 yfirmenn, eða 70—80'/í
starfandi yfirmanna, þegar
hafa sagt upp störfum, en
verið er að hafa samband við
þá yfirmenn, sem eru erlend-
is. Taldi Ingólfur Ingólfsson
hjá Vélstjórafélagi íslands, að
uppsagnir færu hátt í 100%.
Uppsagnir taka gildi frá 10.
október.
Nokkur skip, þar á meðal
Gullfoss, áttu að fara úr
Reykjavíkurhöfn í kvöld eða
nótt. Þótt verkfall yfirmanna
hafi aðeins staðið í viku, þá
hafa mörg skip verið bundin
lengur í höfn vegna verkfalls
verka lýðsfélaga.
Framhald á bls. 7.
The Canadian
—þægilegasti vegurinn
til að sjó Canada
Hvolfþak úr gleri; músík, bezti
matur, ágætis sæti og hvíiur. Þú
færð þetta og fleira á Canadian.
Á hverjum degi fara lestirnar
austur og vestur. Farðu um borð
og njóttu hvíldar.
Finnið ferðastjóra þinn eða ein-
hvern í Canada Pacific skrifstofu.
Pantið farmiða strax.
CP
Rail
f f
PROVINCE OF CANADA
PUBLIC NOTICE
CENTENNIAL HOLIDAY - JULY 15
In order that citizens may observe the province’s lOOth
birthday, The Manitoba Centennial Day act has been passed
declaring that Wednesday July 15, 1970 be a specia'l holiday
in Manitoba, in which employees shal'l have the day off
with pay.
Those required to work on that day are to receive pay
at the rate of time and half, or as otherwise stipulated in
eollective agreements conoerning work on general holidays.
Those in special categories — such employees in con-
tinuously-operating plants, restaurants, service stations, hotels,
hospitals and the like — who work on that day are to receive
either overtime rates or compensatory time off within 30 days,
or at a time mutually agreeable to the employee and employer.
For further information of clarificatidn, contact:
The Director, Employment Standards Division,
Manitoba Department of Labour,
Room 608, Norquay Building, Winnipeg. Phone 946-7521.
Hon. A. R. Paulley,
Minister of Labour
Hon. Edward Schreyer,
Premier of Manitoba