Lögberg-Heimskringla - 09.07.1970, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 9. JÚLÍ 1970
GUÐRÚN FRA LUNDI:
NÁTTMÁLASKIN
Skáldsaga
34.
Tíðindalítið skammdegi kom á eftir þessu góða
sumri og hagstæða hausti. Loks kom þó logn og
hlýviðri. Annan logndaginn sást, að skip var
komið á Mölina. Þá hýmaði heldur en ekki yfir
fólkinu því að margt þurfti að fá sér fyrir jóhn.
Samt var nóg til af flestu á efna- og sparsemdar-
heimilinu Bakka, svo að ekki þurfti að þjóta út
eftir, þó að skipSkoma sæist. En bóndinn í Þúf-
um sást fara út eftir á skíðum, því að talsverður
þæfingur var að ganga öðruvísi. En hann fór
fram hjá um kvöldið, án þess að líta inn. Hrólfur
var gramur yfir því að hann skyldi ekki koma
við til þess að segja fréttir úr kaupstaðnum, því
að eitthvað hlaut þó að gerast þar, sem flytjandi
væri milli bæja.
Um kvöldið. þegar allir sváfu værum rökkur-
svefni, nema Simmi, sem eitthvað var að þvæl-
ast úti við, en kom allt í einu inn og einhver með
honum, sem gekk beina leið inn í hjónahús, án
þess að til hans væri sagt, því Síður að hann gerði
vart við sig með því að banka.
Stúlkunum heyrðist það vera málrómur Páls
Bergssonar. Hann stóð mjög stutt við, án þess að
fá nokkrar góðgerðir. Ráða hafði verið farin að
hlakka til spilakvölds.
„Hvað skyldi nú standa til?“ hvíslaði hún að
Sigríði, 'sem var náttúrlega jafn ófróð og hún
sjálf. „Kannski aumingja Sæja sé nú loksins
dáin?“
„Kemur það enn ,í huga þinn,“ sagði Sigríður
hálf stuttlega. „Það er víst vanalegt að prestur-
inn tilkynni, þegar slíkt kemur fyrir.“
„Kannski Jónanna sé búin að slíta trúlofun-
inni og Páll sé kominn til þess að segja þem það.
Ekki yrði ég hissa á því,“ sagði Ráða.
Þessu hafði Sigríður ekki fyrir að svara, held-
ur hélt áfram að reyna að komast í værðina, sem
hún var vön að njóta.
Þegar búið var að kveikja, sýndist þeim hús-
móðirin talsvert daufari en hún var vön.
„Var ekki einhver gestur hér á ferli í rökkr-
inu?“ sagði Ráða. „Eða ætli mig hafi bara verið
að dreyma?“
„Nei, þig hefur ekki verið að dreyma. Það var
hann Páll Bergsson."
„Þú átt að segja tengdasonur,“ sagði Ráða og
þóttist talsvert fyndin.
„Hann er nú ekki orðinn það ennþá,“ sagði
Friðgerður stuttlega og fór inn í húsið.
„Hvað sagði ég, að það væri eitthvað á döf-
inni núna. Ég er nú eldri en tvævetur og kannast
við svipinn á fólkinu héma,“ sagði Ráða.
Næst þegar Friðgerður gekk um baðstofuna,
talaði Sigríður til hennar.
„Mér sýnist þú eitthvað svo daufleg núna,
Friðgerður mín. Ertu kann9ki lasnari en venju-
lega?“
„ónei, ekki er það nú mikið. En samt þætti
mér vænt um að þú mjólkaðir fyrir mig í kvöld,“
sagði Friðgerður.
„Hvaða ógnsr asi var á Páli okkar blessuðum?
sagði Ráða í sínum blíðasta málróm. „Var eitt-
hvað að hjá honum?“
„Hvað ætti það nú að vera, og sem við getum
bætt úr? Það er víst vaninn að leita hjálpar að
Svelgsá en ekki hingað,“ var svarið.
„Það er nú einu sinni svo, að það verður mörg-
um fyrir að leita til foreldranna, ef eitthvað amar
að, því að þar stendur ekki á hjálpinni," sagði
Ráða.
„Sem betur fer er ekkert að hjá honum,“ sagði
Friðgerður. og fór inn í húsið.
„Hún þarf nú ekki að segja mér undan og
ofan af. Ég veit að það er eitthvað að, og það
ekki lítið,“ sagði Ráða.
„Kannski það hafi frétzt eitthvað af Sæju,“
sagði Sigríður. „Hvenær skyldi þetta blessað bam
hennar koma í heiminn, sem sagt var að væri
væntanlegt í sumar?“
„Það hefur víst verið ein sanna sagan úr því
í Þúfum. Auðvitað hefur það verið búið til vegna
útlitsins, sem á henni var þá. Sem betur fer er
það efcki svo hörmulegt fyrir henni. Nóg er nú
að ganga með tæringarpestina. Það er svona viss-
ara að hafa ekki illt eftir, sem það hvíslar að
manni, þama í Þúfum,“ sagði Ráða.
Friðgerður hallaði sér upp í rúmið, þegar hún
kom að framan. Henni hafði ekki orðið vel við
gasprið í Ráðu, að það stæði sjaldan á hjálpinni
frá foreldrunum, ef til þeirra væri leitað. Það
hefði verið heldur lítið, sem þau gátu gert í því
sambandi, sem Páll hefði verið að erinda um.
Jónanna var nýbúin að fá bréf frá Sæju. Hún
var búin að eignast dóttur, sem nú var orðin
vikugömul. Hún væri hjá foreldrum hans. Hana
langaði mikið til þess að tala við Jónönnu, svo
að hún ætlaði að drífa sig með skipinu, sem nú
lægi á Mölinni og koma með því aftur. Það stanz-
aði sjálfsagt einn sólarhring ef ekki tvo inni á
Fljótshöfh. Jónönnu hafð því dottið í hug, að
Friðgerður vildi kannski fara líka. Þetta væri
svo ákjósanleg ferð og liti út fyrir gott sjóveður.
Svo hafði henni líka dottið í hug, að hún vildi
kannski taka litla krílið með sér og hafa það hjá
sér, þanlgað til Sæja yrði svo hress að hún gæti
farið að hugSa um það sjálf. En undirtektirnar
höfðu verið heldur stirðar eins og vanalegt var,
ef Hrólfur væri beðinn bónar, en það var hann,
sem réði á þessu heimili. Hún var ekki svoleiðis
heilsan hennar Friðgerðar, að hún gæti farið að
hugöa um hvítvoðung, manneskja sem lifði mest
á meðalagutli og væri sjálfsagt búin að eyðileggja
sig með því. Um sjóferð var heldur ekki að tala.
Hún mætti aldrei koma nálægt sjó, þá yrði henni
óglatt. Hann væri sjálfsagt bezt að því kominn
að útvega krakkanum dvalarstað, þesSi strákbósi,
sem væri faðir að því.
„Hann hefur víst ekki um marga staði að
velja,“ sagði Páll. „Móðir hans hefur víst tekið
það. En hún er vesalingur til heilsunnar eins og
húsmóðirin á Bakka. Hún væri svo sem ekki sú
eina, sem laSburða væri í þessari veröld. Svo er
það svona með okkur karlmenmina, að okkur er
lítið gefið af því að hugsa um börnin. Það eiga
konumar að gera. Hann er kannski eitthvað svip-
aður okkur hinum, ungi bamsfaðirinn.“
Svo kastaði hann kveðju á tengdaforeldranna
og bar því við, að hann þyrfti að koma Jónönnu
út í skipið fyrir klukkan tíu þá um kvöldið. Hún
hefði bara viljað láta móður sína vita, hvemig
ástatt væri fyrir aumingja Sæju, ef hún vildi
eitthvað hjálpa henni. Og nú ásakaði samvizkan
hana fyrir að hafa ekki gert neitt annað en vola
um sinn eigin lasleika. Ekki svo mikið að hún
hefði beðið að heilsa dætrum sínum.
Út frá þessum raunalegu hugleiðingum sofn-
aði hún. ' ,
Næsti dagur var lygn og hlýr. Það var þungt
yfir innanbæjar á Bakkaheimilinu. Ráða var
alltaf að óska þess að einhver kæmi, sem gæti
sagt því eitthvað, sem gæfi einhverja skýringu
á komu Páls og hamaskiptum húsbændanna.
Loksins sást til nágrannans í Þúfum. Hann var
aftur á leiðinni út á Möl á skíðum og með sleða-
kubb í togi. Á kvöldvöku kom harui heim í hlaðið
á Bafcka og hafði sleðann í taumi. Ráða var þá að
ná í eldivið úti í skemmu. Hún var fljót að heilsa
upp á gestinn og bauð honum að 9etja sig inn og
hvíla sig. Hún vissi að það yrði ekki tekið illa
upp, þó að hún kæmi inn með þann gest, því að
alftaf var heldur gott nágrenni á milli.
Það var líka tekið ágætlega á móti honum og
borinn fyrir hann matur fram í búri. Svo var
hann settur inn í baðstofu. Þar sagði hainn frétt-
irnar, sem ekki voru margbrotnar.
Það var þá helzt tíðinda, að Jónanna dóttir
þeirra Bakkahjónanna hafði farið með skipinu,
hafði honum verið sagt. Ekki hafði hún þó litið
þesslega út, að hún væri að fara í yfirsetutúr.
Sumir gátu þess til, að þau hefðu ætlað að fara
að gifta sig. En það var borið til bafca. Hann
hafði ekki verið nógu fínn til þess.
„Hún hefur víst ætlað að fara að vitja um
Sæju. Við höfum lítið frétt af henni nú um tíma,“
sagði Friðgerður.
„Einhver sagði um daginn, að hún væri komin
aftur á spítalann. Hún hefði verið komin af
honum. Það er svo margt sagt, sem ekki er satt,“
sagði gesturinn.
„Það er 9att. Hún var allan nóvembermánuð
í húsi þama í kaupstaðnum, því að það var svo
mifclu ódýrara að vera þar en á spítalanium. En
nú er hún víst komin þangað aftur,“ sagði
Friðgerður.
„Þarna kom það/‘ hvíslaði Ráða og hnippti
í Sigríði. „Þess vegna eru þau svona daufleg á
svipinn. Það var náttúrlega eðlilegt.“
Næsta fréttin var að heyrzt hefði að þau ætl-
uðu að fara að búa á Svelgsá í vor, Páll og Jón-
anna. Það væri víst álitlegur bústofn hjá þeim.
Hann væri alltaf að kaupa lífgimbrar og væri
me fjölda fjár.
Þá hýrnaði svipurinn á Hrólfi bónda.
„Það er svei mér ekki óefnilegur maður, hann
Páll. Það er lífca sagt að hann sé stórefnaður, þó
að flestir hér hefðu talið hann ráðleysingja.“
Já, þetta em svo sem álitlegar fréttir. En nú
var eins og þær hrifu þennan hagfróða mann
ótrúlega lítið.
Nágranninn hvíldi sig góða stund, því að æki
hans var þó nokkuð þungt og færðin ekki sem
bezt. Hann vonaðist líka eftir að talað yrði utan
að því, að dregið yrði í spil, því að slíkt var al-
vanalegt. Honum fannst hann tæplega þekkja
þetta gamalkunna heimili. Svo breytt fannst hon-
um það orðið.
Það bætti talsvert úr þessum tómleika, að
Sigríði datt í hug að hita kaffi frá sér og koma
með það inn. En þó vaknaði spilalöngunin ekki
við það.
Þegar gesturinn var farinn og hjónin komin
inn í húsið sitt, sagði húsbóndinn þreytulega:
„Hvað skyldi maður þá frétta næst af aum-
ingja Sæju minni?“
»
Þá langaði Friðgerði ákaflega mikið til að
gráta við hlýjan vinarbarm, en hann hafði hún
ekki þekkt um sína daga.
Um þetta höfðu þau hjónin verið að hugsa,
síðan Páll kom og færði þeim þessar hræðilegu
fréttir. Bæði hefðu þau gjarnan viljað gera betur.
En nú var það of seint.
Hrólfur gekk nokkmm sinnum fram og aftur
um gólfið. Loks staðnæmdist hann og sagði:
„Ef hún kemst einhvern tíma til heilsu og
drengnum okkar og öðrum stafar ekki hætta af
því, tökum við hana heim og reynum að láta
henni líða vel.“
35.
Jónanna gekk beina leið heim að litla húsinu
gömlu kunningjakonunnar, einu manneskjunnar,
sem hún þekkti í þessum kaupstað, sem var 1 aug-
um sveitafólksins þó nokkuð myndarlegur bær.
Kunningjakonan var við sömu heilSu, feit og
glaðleg. Hjá henni hafði systir hennar verið til
húsa síðan hún kom af 9júkrahúsinu.
„En gaman að fá gest í morgunfcaffið,“ sagði
sú gestrisna kona
Jónanna faðmaði hana að sér og þafckaði henni
fyrir öll gæðin við Sæju.
„Það var gaman að hafa hana hjá sér. Hún
er svo kát. Ég ætlaði að láta litla angan fæðast
hérna hjá mér, en hún varð svo lasin af influensu
eða slæmu kvefi, að læknirinn vildi heldur fá
hana á spítalann.“